Laat je niet gek maken

2 oktober 2018, 9:15

Ik stelde me de Deltawerken altijd voor als een monument van eensgezindheid. Als het resultaat van een soepele besluitvorming waarin heel Nederland – ook de bewoners van veilig gelegen gebieden – eendrachtig de handen ineen sloegen om een ramp als die in 1953 voor de komende eeuwen uit te sluiten.

Inmiddels staan we voor een reeks beslissingen die thematisch verwant is, maar waarover de discussie desalniettemin heel anders wordt gevoerd. Even leek er, tegen alle verwachtingen in, op een vergelijkbaar doortastende manier een klimaatakkoord tot stand te komen. De voortekenen waren gunstig: een groot aantal politieke partijen werd het verrassend snel eens over een initiatief en de overeengekomen uitwerking aan ‘klimaattafels’ was een mooi Hollands staaltje maatschappelijk verankeren. Daaruit zou een to do list met prijskaartje volgen, waarover dan een echt akkoord kon worden gesloten.

Maar het was te naïef om te denken dat het zo zou gaan, zonder slag of stoot. De plannen van de klimaattafels blijken vooralsnog te vaag, waardoor het becijferen van de gemoeide kosten nog niet goed mogelijk is. Ook ontbreekt volgens critici de samenhang die nodig is voor een échte systeemverandering. En natuurlijk zijn er de onheilsprofeten, die – bijvoorbeeld – voorspellen dat we ons internationaal volledig uit de markt prijzen als we hiermee doorgaan. Bovendien zal er aan de klimaattafels ook vast sprake zijn van ‘meestribbelen’, meepraten om te kunnen traineren. Het zijn voorspelbare hobbels en daar zullen we overheen moeten.

Kwalijker is hoe de leiders van de grootste regeringspartijen tijdens de algemene beschouwingen lieten blijken op welke manier ze het klimaatvraagstuk de komende jaren denken te gaan politiseren. Ineens hoorden we, van VVD en CDA nog wel, verhalen over de gewone burger die onbetaalbare maatregelen krijgt opgedrongen door een kleine bovenlaag van internationaal georiënteerde Teslarijders. Over een dreigende revolte als de groene elite de rekening van zijn klimaathobby op de hardwerkende Nederlander afschuift, bijvoorbeeld door hem of haar verplicht de eigen woning te (laten) verduurzamen. En over de ‘onzin’ van klimaatbeleid terwijl er in de landen om ons heen ‘niets’ gebeurt.

Enigszins bizar en surrealistisch is het wel, dat rechtse partijen nu waarschuwen voor een dreigende klassenstrijd. Maar het waarom is duidelijk. Ontkennen is zinloos geworden, dus moet er op een andere manier een tweedeling worden gecreëerd. Verdelen om te kunnen heersen, desnoods met gênante argumenten.

Laat je niet gek maken. Die torenhoge kosten vallen enorm mee. Om onze CO₂-uitstoot te halveren in 2030 hebben we de komende jaren volgens het Planbureau voor de Leefomgeving jaarlijks 3 à 4 miljard euro extra nodig. Het begint er al mee dat je dat bedrag natuurlijk niet als uitgave moet beschouwen, maar als investering. Daarnaast kan de overheid zelf besluiten welk deel daarvan rechtstreeks bij de burger terechtkomt. Even wat vergelijkingen. De omvang van de Rijksbegroting 2019 – een ‘feestbegroting’, volgens sommigen in regeringskringen – bedraagt maar liefst 305 miljard euro, waarvan de uitgaven 295 miljard beslaan. Daardoor schiet er 10 miljard over en neemt de staatschuld af naar een uitermate keurige 49,6%. En dat allemaal ondanks de afschaffing van de dividendbelasting...

Waarschijnlijk zou het allemaal sneller kunnen. Of grondiger. Of met minder schaamteloos politiek opportunisme. Maar hoe snel we werkelijk gaan, zie je in dit geval beter door de achterruit. De brede erkenning van de noodzaak van verregaand klimaatbeleid stamt nog maar van de jongste generatie landelijke verkiezingsprogramma’s. Het spel is definitief op de wagen, maar het blijft een spel en het moet worden gespeeld. Ondertussen werken talloze ondernemers in alle sectoren van onze economie overigens gewoon door aan het ontwikkelen van intelligente, innovatieve en vooral winst genererende oplossingen. Ook de bouw komt op stoom, zij het langzaam.

Toch even opgezocht. Al in 1939 bestond er – kennelijk – behoefte aan de oprichting van een zogeheten Stormvloedcommissie, die dan ook al snel concludeerde dat de Nederlandse dijken gevaarlijk laag waren. Dat leidde via tussenstappen naar een rapport ‘De Afsluitingsplannen der Tussenwateren’, dat in 1953 werd gepresenteerd. Slechts enkele dagen later voltrok zich de Watersnoodramp. Vervolgens duurde het tot mei 1958 voordat de Deltawet een feit was. Net geen twintig jaar, van officiële erkenning van het probleem tot de definitieve en allesomvattende oplossing.

We zijn er nog lang niet, maar we zijn goed bezig.

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

joost ector column duurzaamheid deltawerken

1	Nudus, Bedaux de Brouwer en Stramien winnen tender voor sluitstuk Spoorzone Tilburg zaterdag, 23 augustus
2	Vernieuwd winkelpand markeert hoek tegenover Hoog Catharijne dinsdag, 26 augustus
3	Een opgeruimd en ‘paperless’ kantoor, werkt dat wel voor architecten? dinsdag, 26 augustus
4	Folly Hemelwerk van Tim Stoop wint hoofdprijs Folly Art Norg 2025 maandag, 25 augustus
5	Architectenweb Sportzomer: hockeyster Pien Tol speelde jaren in de hoofdklasse maandag, 25 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

8 januari 2019

Het schaamteloze monument

4 februari 2020

Verleden voltooid

3 december 2019

Tussenconclusie

7 juni 2022

2023 in tien columns door Joost Ector

25 december 2023

Architectuurkoning

2 mei 2023

Praise the Lord

6 juni 2023

Managementsamenvatting

3 oktober 2023

7 november 2023

5 december 2023

9 januari 2024

6 februari 2024

Hier is over nagedacht

5 maart 2024

Vergrijsd

2 april 2024

Woontop

4 juni 2024

De ideale stad

7 mei 2024

Een zekere mate van voortreffelijkheid

3 september 2024

1 oktober 2024

5 november 2024

7 januari

3 december 2024

Ontwerpen voor democratie

4 februari

4 maart

1 april

Aan ons zal het niet liggen

3 juni

Vergeet het ‘Bilbao-effect’

4 september 2018

Genereuze Architectuur

5 juni 2018

Hoog tijd voor hout

1 mei 2018

Architectuur van bijna niets

3 april 2018

De vergeten groente onder de deugden

6 maart 2018

Aantoonbare architectuur

6 februari 2018

Ik wens je een wild plan

9 januari 2018

De Leefbare Stad

5 december 2017

Smart

7 november 2017

Waarom springen we niet?

3 oktober 2017

Het moet weer eens gezegd

5 september 2017

Varkens

6 juni 2017

De geruststellende domheid van slimme systemen

2 mei 2017

Stoïcijnse Schoonheid

7 februari 2017

Tijdbom

10 januari 2017

Ruimte als instrument

6 december 2016

Inclusief is het nieuwe exclusief

1 november 2016

Bouw goed of bouw niet

4 oktober 2016

Geen Nazomerdagdroom

6 september 2016

Help

7 juni 2016

Omdat het kan!

3 mei 2016

Dit komt niet vanzelf goed

5 april 2016

Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!

1 maart 2016

Fantastic Voyage

2 februari 2016

Een (on)mogelijk overmorgen

5 januari 2016

Joost Ector start als columnist op Architectenweb.nl

4 januari 2016

Het eind van het begin

6 november 2018

De erfenis van premier Halsema

4 december 2018

Eenvoud

5 februari 2019

CO2-plan corporaties: 100.000 woningen verduurzamen

15 februari 2019

Want ik geloof

5 maart 2019

Het bijna-gelijk van Baudet

2 april 2019

Adopteer een leek

7 mei 2019

Liefde in beton gegoten

4 juni 2019

De tweede helft

3 september 2019

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

1 oktober 2019

Faust in Canada

5 november 2019

We gaan het oplossen

7 januari 2020

Op naar een succesvolle crisis

3 maart 2020

Kleine openbaringen

7 april 2020

De oplossing wordt het volgende probleem

6 mei 2020

Stronteigenwijs

2 juni 2020

Ook maar een mens

1 september 2020

Ontwerpen tegen de eenzaamheid

6 oktober 2020

3 november 2020

1 december 2020

5 januari 2021

2 februari 2021

2 maart 2021

Dividend und Verbrechen

6 april 2021

4 mei 2021

1 juni 2021

7 september 2021

5 oktober 2021

7 december 2021

2021 in tien columns door Joost Ector

27 december 2021

Een zorg minder

4 januari 2022

Hoofdletter A

1 februari 2022

Architectural Masters of the Metaverse

1 maart 2022

Op blote knieën naar Groningen

5 april 2022

Klein leed

3 mei 2022

Het nieuwe minimalisme

4 oktober 2022

Geen druppel

1 november 2022

Belgische toestanden

6 december 2022

2022 in tien columns door Joost Ector

27 december 2022

10 januari 2023

7 februari 2023

7 maart 2023

4 april 2023

2024 in tien columns door Joost Ector

24 december 2024

Temptation Island

5 september 2023

'Blijf niet roepen aan de zijlijn, maar ga het veld in en maak verschil!'

24 augustus 2023

2022 in tien edities van Nieuwe Gezichten

29 december 2022

Nieuwe Gezichten: Open Kaart

15 december 2022

Nieuwe Gezichten: Werkstatt

17 november 2022

Nieuwe Gezichten: Atelier van Berlo

20 oktober 2022

Nieuwe Gezichten: Frederik Pöll

22 september 2022

Computer says no

6 september 2022

Nieuwe Gezichten: Studio L A

27 mei 2022

Nieuwe Gezichten: Studio Ossidiana

24 maart 2022

Nieuwe Gezichten: Superimpose Architecture

17 februari 2022

Nieuwe Gezichten: Studio Pallesh

20 januari 2022

Nieuwe Gezichten: Killing Architects

23 december 2021

Nieuwe Gezichten: Woonpioniers

18 november 2021

Nieuwe Gezichten: DOOR architecten

21 oktober 2021

Nieuwe Gezichten: Studio Nauta

23 september 2021

Nieuwe Gezichten: Namelok

17 juni 2021

Nieuwe Gezichten: Loer Architecten

20 mei 2021

Nieuwe Gezichten: DROM

18 maart 2021

Nieuwe Gezichten: Site Practice

18 februari 2021

In de serie ‘Nieuwe Gezichten’ interviewt Joost Ector een nieuwe generatie architecten

14 januari 2021

Nieuwe partners en stek voor Ector Hoogstad Architecten

8 mei 2019

Joost Ector: 'We vinden het moeilijk om geld aan onszelf uit te geven'

8 april 2019

De Zaak Naturalis

4 april 2017

10 redenen om het scholencongres te bezoeken

25 mei 2016

Opgaven scholenbouw centraal op congres Architectenweb

17 mei 2016

Architectenweb houdt Het Tweede Grote Scholencongres

25 april 2016

Nieuwe faculteit boven W-Hal TU Eindhoven

5 maart 2009

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Houten groepsaccommodatie voor scouting in de bossen van Baarn

Gisteren, 14:35

In de bossen van Baarn zijn de ‘Vleermuisgrot’ en ‘de Beverburcht’ geopend. Tezamen vormen ze een nieuwe groepsaccommodatie van Scouting Nederland, ontworpen door MOST Architecture en TomDavid Architecten.

RAUM organiseert conferentie over inclusievere en veiliger steden

Gisteren, 11:41

Naar verwachting blijft de Nederlandse bevolking de komende decennia groeien tot zo’n 20,6 miljoen inwoners in 2070. Hoe zorgen we ervoor dat onze steden niet alleen meegroeien, maar ook inclusiever, veiliger en leefbaarder worden?

RiverEvent meert half september aan in Zwolle, Rotterdam en Den Bosch

Gisteren, 11:00

Op het schip presenteren leveranciers op twee verdiepingen hun noviteiten. Dit jaar is daarbij extra aandacht voor biobased bouwen.

MVRDV ontwerpt Taiwanees bezoekerscentrum met gebouwen als 'rotsformaties'

Gisteren, 09:07

Het bestuur van de Taiwanese provincie Pingtung heeft het ontwerp van MVRDV en HWC Architects geselecteerd voor de herontwikkeling van het bezoekerscentrum in Jialeshui.