Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Joost Ector
Copyright: Maarten van Haaff
Tussenconclusie
7 juni 2022, 9:00
Architectuur- en designwebsite Dezeen publiceert sinds vorige maand een
indrukwekkende reeks artikelen
over de architectuur van het deconstructivisme. Deze misschien wel voorlopig laatste échte stroming in de architectuur kwam op in de jaren zeventig van de vorige eeuw en vierde hoogtij in de vroege jaren negentig, precies toen ik studeerde. Het werd een onverwacht warm weerzien met de bonte parade van mijn vroegste invloeden.
Een waanzinnige tijd was het, waarin wij als studenten naar beste vermogen slappe aftreksels produceerden van caleidoscopische kunsthallen, bewegende brandweerkazernes, insectachtige dakopbouwen, golvende ferryterminals en musea die soms op bliksemschichten leken en dan weer op maquettes waar onzachtzinnig overheen gelopen of gereden was. De arme docenten, die ons allemaal dachten te moeten onderwijzen in keurig modernisme, werden voortdurend geconfronteerd met studenten die wilden breken met het keurslijf van die traditie – terwijl ze het knellen daarvan zelf nauwelijks hadden ervaren. Onwillekeurig moet ik lachen als ik eraan terugdenk. Toch waren het vormende jaren, ook voor mij; meer zelfs dan ik inmiddels dacht.
Eén van de artikelen op Dezeen blikte terug op het ontwerp dat de Frans-Zwitserse architect Bernard Tschumi maakte voor het Parc de La Villette in Parijs, met zijn strenge grid van ‘follies’; tientallen paviljoens, allemaal verschillend op hun felrode kleur na. Het fascineerde me destijds enorm, herinner ik me, maar Tschumi’s theoretische werk deed dat nog veel meer. Als student verdiende ik regelmatig een centje bij met het schrijven van artikelen voor De Architect en Archis. Voor een van de twee (ik weet niet meer welke, en de publicatie bleek in mijn belabberde archief ook niet meer vindbaar) heb ik destijds een dubbele boekrecensie geschreven over ‘Architecture and Disjunction’ en ‘Event Cities’, beide uit 1994. Het bracht me ertoe die boeken weer eens uit de kast te trekken. Ineens viel er veel op zijn plek.
Tschumi maakte architectuur los van vorm en functie, en stelde voor om in plaats daarvan eerst te praten over ruimte, gebeurtenissen en beweging. Hij suggereerde om elke opgave vanuit deze perspectieven te benaderen en te ondervragen, om van daaruit tot nieuwe scenario’s en uiteindelijk tot nieuwe architectonische vormen te komen. Confrontaties en harde contrasten werden daarbij allerminst geschuwd. Hij ontwikkelde alternatieve notatie-methodes om ook de niet-materiële aspecten van zijn ontwerpen te visualiseren en was (bij mijn weten) de eerste die sprak over
the inbetween
, een ‘soort’ ruimte die juist het onvoorziene en toevallige zou kunnen accommoderen. Of liever nog: zou kunnen uitlokken.
Het zijn nog altijd buitengewoon krachtige ideeën, was mijn conclusie. Zo sterk zelfs, dat ik me realiseerde dat ze nog steeds, na al die jaren, de basis vormen van de manier waarop ik mijn eigen ontwerpen benader. Mijn gebouwen, als ik dat voor een keer zo onbescheiden mag zeggen, zijn altijd in de eerste plaats composities (of suggesties voor mogelijke composities) van menselijke belevenissen, ingegeven door vergaand onderzoek naar de belevingswereld van de toekomstige gebruikers. Daarin vormen activiteiten, onthullingen en vooral ontmoetingen de
events
. Die rijgen we vervolgens aan elkaar met zorgvuldig gechoreografeerde bewegingen door de ruimte, die daarbij stimuleert, inspireert en faciliteert. De eerste schets is altijd de route, de verhaallijn; die vormt de spanningsboog van het ontwerp, met daarin climaxen, rustpunten, verrassingen, wendingen en beloningen. Alles volgt daaruit.
Het blijft lastig uitleggen dat het gebouw daarbij zelf niet het hoofddoel is, maar een middel. Een middel waarmee we mensen ondersteunen en uitdagen om in hun bezigheden – denken, onderzoeken, maken, slapen, experimenteren, ontmoeten, zingen, opereren, noem maar op – boven zichzelf uit te stijgen, zowel individueel als collectief. En vanzelfsprekend moet dat omhullende, suggererende en stimulerende gebouw weldegelijk mooi, slim en in technisch opzicht perfect zijn. (Het heeft daarnaast tenslotte ook nog de niet onbelangrijke rol om de betekenis van hetgeen er zich afspeelt te verbeelden en te symboliseren, zo heb ik inmiddels geleerd.) Maar uiteindelijk zou je kunnen zeggen dat het gebouw slechts de tekst vormt, terwijl de werkelijke betekenis
tussen
de regels staat en net zoals muziek pas werkelijk zeggingskracht krijgt wanneer ze loskomt van de notatie.
Terugkijkend besefte ik dat ik daar toen ook al zo over dacht. En ineens bleek mijn eigen verhaal van de voorbije kwarteeuw consistenter en meer continu dan ik me realiseerde – al kon ik me al die jaren ook niet voorstellen dat zo’n felrode draad zou ontbreken. Deze ontdekking, hoewel net iets persoonlijker dan gewoonlijk, wilde ik graag nog even delen in deze laatste column voor de vakantieperiode, die tevens de laatste is voordat ik vijftig word. Een leuke tussentijdse conclusie, dacht ik zelf.
Een zorgeloze zomer gewenst!
Joost Ector is architect-directeur van
Ector Hoogstad Architecten
. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.
Trefwoorden
ontmoeting
column
the inbetween
joost ector
bernard tschumi
deconstructivisme
tussenruimte
Best gelezen
1
Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op
maandag, 13 oktober
2
David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid
woensdag, 15 oktober
3
Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid
woensdag, 15 oktober
4
Gezicht van de tijd
woensdag, 15 oktober
5
Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch
maandag, 13 oktober
Gerelateerde nieuwsberichten
De ultieme stagiair
2 maart 2021
Computer says no
6 september 2022
Klein leed
3 mei 2022
Op blote knieën naar Groningen
5 april 2022
Architectural Masters of the Metaverse
1 maart 2022
2023 in tien columns door Joost Ector
25 december 2023
Hoofdletter A
1 februari 2022
Een zorg minder
4 januari 2022
Te af?
7 december 2021
Architectuurkoning
2 mei 2023
Herfstdip
2 november 2021
Engelengeduld
5 oktober 2021
Praise the Lord
6 juni 2023
Merci
7 september 2021
Open Up!
1 juni 2021
Managementsamenvatting
3 oktober 2023
Beloof gouden bergen
4 mei 2021
Dividend und Verbrechen
6 april 2021
Plat
7 november 2023
Thuisloos
5 december 2023
Rampenplannen
2 februari 2021
Even ontspannen
9 januari 2024
Wederomhelzing
5 januari 2021
Pudding mislukt?
6 februari 2024
Te veel tijd
1 december 2020
Hier is over nagedacht
5 maart 2024
Snap out of it
3 november 2020
Ontwerpen tegen de eenzaamheid
6 oktober 2020
Vergrijsd
2 april 2024
Ook maar een mens
1 september 2020
De ideale stad
7 mei 2024
Woontop
4 juni 2024
Stronteigenwijs
2 juni 2020
Een zekere mate van voortreffelijkheid
3 september 2024
De oplossing wordt het volgende probleem
6 mei 2020
Vooruitgang
1 oktober 2024
Kleine openbaringen
7 april 2020
Laat me
5 november 2024
Op naar een succesvolle crisis
3 maart 2020
Column
Witgewassen
3 december 2024
Het schaamteloze monument
4 februari 2020
Column
Dicht bij huis
7 januari
We gaan het oplossen
7 januari 2020
Column
Ontwerpen voor democratie
4 februari
Verleden voltooid
3 december 2019
Column
Ingesloten
4 maart
Faust in Canada
5 november 2019
Column
Nooit meer slopen?
1 april
Column
Concaaf
6 mei
Het ontroerendste gebouw dat ik ken
1 oktober 2019
De tweede helft
3 september 2019
Column
Aan ons zal het niet liggen
3 juni
Liefde in beton gegoten
4 juni 2019
Awards
Joost Ector
31 augustus
Column
Ik laat me graag overtuigen
2 september
Adopteer een leek
7 mei 2019
Column
We verdienen betere pers
7 oktober
Het bijna-gelijk van Baudet
2 april 2019
Joost Ector – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2025
8 september
Want ik geloof
5 maart 2019
Eenvoud
5 februari 2019
De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers
8 januari 2019
De erfenis van premier Halsema
4 december 2018
Het eind van het begin
6 november 2018
Laat je niet gek maken
2 oktober 2018
Vergeet het ‘Bilbao-effect’
4 september 2018
Genereuze Architectuur
5 juni 2018
Hoog tijd voor hout
1 mei 2018
Architectuur van bijna niets
3 april 2018
De vergeten groente onder de deugden
6 maart 2018
Aantoonbare architectuur
6 februari 2018
Ik wens je een wild plan
9 januari 2018
De Leefbare Stad
5 december 2017
Smart
7 november 2017
Waarom springen we niet?
3 oktober 2017
Het moet weer eens gezegd
5 september 2017
Varkens
6 juni 2017
De geruststellende domheid van slimme systemen
2 mei 2017
De Zaak Naturalis
4 april 2017
De schijn van duurzaamheid bedriegt
7 maart 2017
Stoïcijnse Schoonheid
7 februari 2017
Tijdbom
10 januari 2017
Ruimte als instrument
6 december 2016
Inclusief is het nieuwe exclusief
1 november 2016
Bouw goed of bouw niet
4 oktober 2016
Geen Nazomerdagdroom
6 september 2016
Help
7 juni 2016
Omdat het kan!
3 mei 2016
Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!
1 maart 2016
Fantastic Voyage
2 februari 2016
Een (on)mogelijk overmorgen
5 januari 2016
Het nieuwe minimalisme
4 oktober 2022
Geen druppel
1 november 2022
Belgische toestanden
6 december 2022
De goede kant
10 januari 2023
Plagiaat
7 februari 2023
Woonwensdenken
7 maart 2023
De stad als complot
4 april 2023
Temptation Island
5 september 2023
De ultieme stagiair
2 maart 2021
Computer says no
6 september 2022
Klein leed
3 mei 2022
Op blote knieën naar Groningen
5 april 2022
Architectural Masters of the Metaverse
1 maart 2022
2023 in tien columns door Joost Ector
25 december 2023
Hoofdletter A
1 februari 2022
Een zorg minder
4 januari 2022
Te af?
7 december 2021
Architectuurkoning
2 mei 2023
Herfstdip
2 november 2021
Engelengeduld
5 oktober 2021
Praise the Lord
6 juni 2023
Merci
7 september 2021
Open Up!
1 juni 2021
Managementsamenvatting
3 oktober 2023
Beloof gouden bergen
4 mei 2021
Dividend und Verbrechen
6 april 2021
Plat
7 november 2023
Thuisloos
5 december 2023
Rampenplannen
2 februari 2021
Even ontspannen
9 januari 2024
Wederomhelzing
5 januari 2021
Pudding mislukt?
6 februari 2024
Te veel tijd
1 december 2020
Hier is over nagedacht
5 maart 2024
Snap out of it
3 november 2020
Ontwerpen tegen de eenzaamheid
6 oktober 2020
Vergrijsd
2 april 2024
Ook maar een mens
1 september 2020
De ideale stad
7 mei 2024
Woontop
4 juni 2024
Stronteigenwijs
2 juni 2020
Een zekere mate van voortreffelijkheid
3 september 2024
De oplossing wordt het volgende probleem
6 mei 2020
Vooruitgang
1 oktober 2024
Kleine openbaringen
7 april 2020
Laat me
5 november 2024
Op naar een succesvolle crisis
3 maart 2020
Column
Witgewassen
3 december 2024
Het schaamteloze monument
4 februari 2020
Column
Dicht bij huis
7 januari
We gaan het oplossen
7 januari 2020
Column
Ontwerpen voor democratie
4 februari
Verleden voltooid
3 december 2019
Column
Ingesloten
4 maart
Faust in Canada
5 november 2019
Column
Nooit meer slopen?
1 april
Column
Concaaf
6 mei
Het ontroerendste gebouw dat ik ken
1 oktober 2019
De tweede helft
3 september 2019
Column
Aan ons zal het niet liggen
3 juni
Liefde in beton gegoten
4 juni 2019
Awards
Joost Ector
31 augustus
Column
Ik laat me graag overtuigen
2 september
Adopteer een leek
7 mei 2019
Column
We verdienen betere pers
7 oktober
Het bijna-gelijk van Baudet
2 april 2019
Joost Ector – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2025
8 september
Want ik geloof
5 maart 2019
Eenvoud
5 februari 2019
De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers
8 januari 2019
De erfenis van premier Halsema
4 december 2018
Het eind van het begin
6 november 2018
Laat je niet gek maken
2 oktober 2018
Vergeet het ‘Bilbao-effect’
4 september 2018
Genereuze Architectuur
5 juni 2018
Hoog tijd voor hout
1 mei 2018
Architectuur van bijna niets
3 april 2018
De vergeten groente onder de deugden
6 maart 2018
Aantoonbare architectuur
6 februari 2018
Ik wens je een wild plan
9 januari 2018
De Leefbare Stad
5 december 2017
Smart
7 november 2017
Waarom springen we niet?
3 oktober 2017
Het moet weer eens gezegd
5 september 2017
Varkens
6 juni 2017
De geruststellende domheid van slimme systemen
2 mei 2017
De Zaak Naturalis
4 april 2017
De schijn van duurzaamheid bedriegt
7 maart 2017
Stoïcijnse Schoonheid
7 februari 2017
Tijdbom
10 januari 2017
Ruimte als instrument
6 december 2016
Inclusief is het nieuwe exclusief
1 november 2016
Bouw goed of bouw niet
4 oktober 2016
Geen Nazomerdagdroom
6 september 2016
Help
7 juni 2016
Omdat het kan!
3 mei 2016
Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!
1 maart 2016
Fantastic Voyage
2 februari 2016
Een (on)mogelijk overmorgen
5 januari 2016
Het nieuwe minimalisme
4 oktober 2022
Geen druppel
1 november 2022
Belgische toestanden
6 december 2022
De goede kant
10 januari 2023
Plagiaat
7 februari 2023
Woonwensdenken
7 maart 2023
De stad als complot
4 april 2023
Temptation Island
5 september 2023
Toon alles
Gerelateerde video's
Joost Ector
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2025
Andere nieuwsberichten
CPO meer&deel grote winnaar Dirk Roosenburgprijs 2025
17 oktober, 3:37
Het project naar ontwerp van Tom van Tuijn Stedenbouw, Werkstatt en Volle Grond kreeg zowel de vakjury- als publieksprijs.
Gedetailleerde 3D-geprinte maquette toont ruimtelijke ontwikkeling Amsterdam
17 oktober, 2:56
In het WTC op de Amsterdamse Zuidas is een gedetailleerde maquette van de stad Amsterdam geplaatst. In de 3D-geprinte en interactieve maquette zijn bekende plekken en gebouwen te zien, maar ook gebieden die tussen nu en 2030 worden ontwikkeld.
Woongebouwen door VdpArchitecten vormen nieuwe 'voorkant' Groningse Oosterparkwijk
17 oktober, 1:48
Aan de Oosterhamrikkade in Groningen is dit jaar woongebouw Talent opgeleverd. Het complex, dat net als het naastgelegen gebouw Karaat is ontworpen door VdpArchitecten, bestaat uit 108 middeldure huurwoningen.
Het Cultuurfonds kent subsidie toe aan biobased paviljoen voor Amsterdamse Bos ontworpen door Space Encounters
17 oktober, 11:07
Het Cultuurfonds stelt € 100.000 beschikbaar voor het Amsterdamse Bosnest. Het paviljoen is ontworpen door Space Encounters en wordt volledig gebouwd met biobased materialen uit het Amsterdamse Bos.
Sweco neemt groot Belgisch architectenbureau over
17 oktober, 4:23
Het 150 medewerkers tellende assar architects ontwierp onder meer het nieuwe hoofdkantoor van de NAVO in Brussel.
IMF: geen forse huizenprijsdaling bij einde hypotheekrenteaftrek
17 oktober, 12:14
Een mogelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek in Nederland heeft waarschijnlijk een prijsremmende werking, stelt de Nederlandse bestuurder van het IMF Marnix van Rij
EIB: 75.000 nieuwe voltijdse arbeidskrachten nodig in de bouw
17 oktober, 10:11
Volgens het instituut wordt het tekort aan vakmensen in de bouw steeds groter, vooral omdat de energietransitie een enorme extra vraag naar arbeid creëert.
Groningen worstelt met afronding dertig kilometer lang fietspad naar Assen
16 oktober, 3:25
Een ruime meerderheid van de Groningse Statenleden wil dat er bij het project meer aandacht komt voor de veiligheid van vrouwen.
PBL: minimaal 150.000 hectare meer natuur nodig in 2050
16 oktober, 11:37
Het planbureau heeft twee mogelijke oplossingsrichtingen doorgerekend om de huidige Europese doelen voor klimaat, natuur en waterkwaliteit te halen.
Afaina de Jong wint Amsterdamprijs voor de Kunst 2025
15 oktober, 3:19
De architect en oprichter van Afarai won de belangrijkste kunstprijs van de hoofdstad in de categorie Bewezen Kwaliteit.
Ga naar het nieuws-archief
Joost Ector
Architect
1
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur