Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Copyright: Joost Ector ( Maarten van Haaff)
Inclusief is het nieuwe exclusief
1 november 2016, 18:18
Een eminente Nederlandse medisch wetenschapper vertelde me, tijdens een interview met hem over zijn ideeën rond de ideale omgeving voor onderzoek en onderwijs: “In de wetenschap zijn de ‘eenpersoonsproblemen’ inmiddels wel op. Wetenschappelijke doorbraken kunnen we alleen nog samen forceren.” Mensen samenbrengen om van elkaar te leren en elkaar te inspireren. Open deur, dacht ik aanvankelijk.
Niet dus. Eigenlijk is het een eenvoudig voorbeeld van wat in de managementwereld ook wel recombinante innovatie wordt genoemd. Hierbij worden bestaande inzichten, methodes en oplossingen op een nieuwe manier gerangschikt, met elkaar geconfronteerd of anders aan elkaar verbonden. Soms blijken ze in elkaar te grijpen als stukjes van een onverwachte nieuwe puzzel, soms stoot de ene een andere zomaar ‘out of the box’, soms bieden ze gewoon een frisse blik. De resultaten zijn vaak verrassend nieuw, soms zelfs revolutionair.
Ontwerpen voor kennisintensieve organisaties – of dat nou scholen, industrie, bedrijven, culturele instellingen, medische omgevingen of universiteiten zijn – draait om een centrale vraag: hoe schep je optimale ruimtelijke condities om dit soort kennisprocessen te accommoderen en hoe kunnen die ruimtelijke condities mee evolueren met veranderende werkwijzen?
Op werkvloerniveau is in de voorbije jaren al heel veel gebeurd. Activiteitgerelateerd werken, het nieuwe leren, de ontwikkeling van
healing environments
, interactieve musea; allemaal relatief recente innovaties op interieurniveau om mensen dichter bij elkaar te brengen, communicatie en betrokkenheid te vergroten en zodoende de creativiteit te stimuleren.
Aan de andere kant van het schaalspectrum hebben de monofunctionele ‘-centra’ en ‘-terreinen’ uit de modernistische stedenbouw plaatsgemaakt voor nieuwe visies waarin functies elkaar eveneens versterken door vermenging. En niet voor niets maakt daarom uitgerekend ‘de campus’ als ruimtelijk model furore. Een campus is – ik geef mijn persoonlijke definitie – een ruimtelijke idylle rond een thema, meestal kennis. Het is een meestal open omgeving, landelijk of steeds vaker zelfs (binnen)stedelijk, die een gemeenschap helpt concentreren en focussen dankzij het comfort van voorzieningen (wonen, groen, eten & drinken, sport & entertainment) en de relatieve vrijwaring van verstoring en afleidingen (auto’s, ruis, tijdverlies).
Stedenbouw en interieurontwerp lijken daarmee hun zaken aardig voor elkaar te hebben. Toch functioneren ze in het licht van fundamentele vermenging uitsluitend wanneer de tussenliggende architectuur specifieke waarden vertegenwoordigt. En daar blijkt nog belangrijk werk aan de winkel.
Neem als voorbeeld de veel geroemde Google Campus. Hier vormen strikt ontoegankelijke gebouwen geen verbinding, maar juist een barrière: de sterk afgeschermde werkvloeren staan nauwelijks interactie, laat staan uitwisseling toe tussen ‘insiders’ en ‘outsiders’. In het openbare gebied heerst het andere uiterste: hier mogen de outsiders de insiders observeren, theoretisch zelfs aanraken, maar dan wel tijdens hun minst onderscheidende bezigheden. Het tuinhek ontbreekt weliswaar, maar de voordeuren zitten potdicht.
Uitsluiting is een oeroude en hardnekkige architectonische reflex uit de tijd dat gebouwen primair dienden om te beschermen. Hoe houd ik ‘ze’ buiten? Maar wie écht wil ontwikkelen, zich wil spiegelen, scherpen, warmen of optrekken aan anderen, die wil zijn behuizing eerder zien als het verlengde van de omgeving. Die stelt intussen liever de tegenovergestelde vragen: hoe haal ik inspiratie naar binnen? En, wederkerig: waar ben ik welkom?
De grote opgave is om architectuur minder exclusief – letterlijk minder uitsluitend – te maken door haar aan te vullen en te verrijken met de tegenpool: inclusiviteit. Een verwelkomende architectuur die uitnodigend is voor nieuwsgierigen. En vanzelfsprekend is dit geen makkelijk pleidooi voor een utopie. Wel voor de ontwikkeling van nieuwe, heel doordachte architectonische strategieën, waarbij openheid niet ten koste gaat van veiligheid. Waar gastvrijheid in verhouding staat tot beheersbaarheid.
Stel je gebouwen voor die niet alleen ruimte innemen, maar ook ruimte bieden aan hun omgeving. Misschien niet voortdurend, maar wel door flexibele omhullingen die in staat zijn te wijken voor bijzondere gelegenheden of gewoon veranderen bij mooi weer. Grote serres en atria waarin plaats is voor publieke evenementen. Gebouwen waarin processen niet nabootsen wat er buiten gebeurt, maar ze als het ware laten oplossen in de levendigheid van hun omgeving. Gulle architectuur die de stad desnoods op eigen kracht tot een campus maakt. Maar dan een echte.
Joost Ector is architect-directeur van
Ector Hoogstad Architecten
en bestuurslid van de
BNA
. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.
Trefwoorden
joost ector
column
Best gelezen
1
Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op
maandag, 13 oktober
2
David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid
woensdag, 15 oktober
3
Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid
woensdag, 15 oktober
4
Gezicht van de tijd
woensdag, 15 oktober
5
Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch
maandag, 13 oktober
Gerelateerde nieuwsberichten
De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers
8 januari 2019
Het schaamteloze monument
4 februari 2020
Verleden voltooid
3 december 2019
Computer says no
6 september 2022
Tussenconclusie
7 juni 2022
Architectuurkoning
2 mei 2023
Praise the Lord
6 juni 2023
Managementsamenvatting
3 oktober 2023
Thuisloos
5 december 2023
Plat
7 november 2023
De geruststellende domheid van slimme systemen
2 mei 2017
Waarom springen we niet?
3 oktober 2017
De Leefbare Stad
5 december 2017
Joost Ector start als columnist op Architectenweb.nl
4 januari 2016
Bouw goed of bouw niet
4 oktober 2016
Fantastic Voyage
2 februari 2016
Geen Nazomerdagdroom
6 september 2016
Een (on)mogelijk overmorgen
5 januari 2016
Help
7 juni 2016
Omdat het kan!
3 mei 2016
Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!
1 maart 2016
Dit komt niet vanzelf goed
5 april 2016
Architectuur van bijna niets
3 april 2018
Tijdbom
10 januari 2017
De schijn van duurzaamheid bedriegt
7 maart 2017
Ruimte als instrument
6 december 2016
Smart
7 november 2017
Het moet weer eens gezegd
5 september 2017
Laat je niet gek maken
2 oktober 2018
Het eind van het begin
6 november 2018
De erfenis van premier Halsema
4 december 2018
Want ik geloof
5 maart 2019
Het bijna-gelijk van Baudet
2 april 2019
Adopteer een leek
7 mei 2019
Liefde in beton gegoten
4 juni 2019
De tweede helft
3 september 2019
Het ontroerendste gebouw dat ik ken
1 oktober 2019
Faust in Canada
5 november 2019
We gaan het oplossen
7 januari 2020
Op naar een succesvolle crisis
3 maart 2020
Kleine openbaringen
7 april 2020
De oplossing wordt het volgende probleem
6 mei 2020
Stronteigenwijs
2 juni 2020
Ook maar een mens
1 september 2020
Ontwerpen tegen de eenzaamheid
6 oktober 2020
Snap out of it
3 november 2020
Te veel tijd
1 december 2020
Wederomhelzing
5 januari 2021
Rampenplannen
2 februari 2021
De ultieme stagiair
2 maart 2021
Dividend und Verbrechen
6 april 2021
Beloof gouden bergen
4 mei 2021
Open Up!
1 juni 2021
Merci
7 september 2021
Engelengeduld
5 oktober 2021
Herfstdip
2 november 2021
Te af?
7 december 2021
2021 in tien columns door Joost Ector
27 december 2021
Een zorg minder
4 januari 2022
Hoofdletter A
1 februari 2022
Architectural Masters of the Metaverse
1 maart 2022
Op blote knieën naar Groningen
5 april 2022
Klein leed
3 mei 2022
Het nieuwe minimalisme
4 oktober 2022
Geen druppel
1 november 2022
Belgische toestanden
6 december 2022
2022 in tien columns door Joost Ector
27 december 2022
De goede kant
10 januari 2023
Plagiaat
7 februari 2023
Woonwensdenken
7 maart 2023
De stad als complot
4 april 2023
De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers
8 januari 2019
Het schaamteloze monument
4 februari 2020
Verleden voltooid
3 december 2019
Computer says no
6 september 2022
Tussenconclusie
7 juni 2022
Architectuurkoning
2 mei 2023
Praise the Lord
6 juni 2023
Managementsamenvatting
3 oktober 2023
Thuisloos
5 december 2023
Plat
7 november 2023
De geruststellende domheid van slimme systemen
2 mei 2017
Waarom springen we niet?
3 oktober 2017
De Leefbare Stad
5 december 2017
Joost Ector start als columnist op Architectenweb.nl
4 januari 2016
Bouw goed of bouw niet
4 oktober 2016
Fantastic Voyage
2 februari 2016
Geen Nazomerdagdroom
6 september 2016
Een (on)mogelijk overmorgen
5 januari 2016
Help
7 juni 2016
Omdat het kan!
3 mei 2016
Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!
1 maart 2016
Dit komt niet vanzelf goed
5 april 2016
Architectuur van bijna niets
3 april 2018
Tijdbom
10 januari 2017
De schijn van duurzaamheid bedriegt
7 maart 2017
Ruimte als instrument
6 december 2016
Smart
7 november 2017
Het moet weer eens gezegd
5 september 2017
Laat je niet gek maken
2 oktober 2018
Het eind van het begin
6 november 2018
De erfenis van premier Halsema
4 december 2018
Want ik geloof
5 maart 2019
Het bijna-gelijk van Baudet
2 april 2019
Adopteer een leek
7 mei 2019
Liefde in beton gegoten
4 juni 2019
De tweede helft
3 september 2019
Het ontroerendste gebouw dat ik ken
1 oktober 2019
Faust in Canada
5 november 2019
We gaan het oplossen
7 januari 2020
Op naar een succesvolle crisis
3 maart 2020
Kleine openbaringen
7 april 2020
De oplossing wordt het volgende probleem
6 mei 2020
Stronteigenwijs
2 juni 2020
Ook maar een mens
1 september 2020
Ontwerpen tegen de eenzaamheid
6 oktober 2020
Snap out of it
3 november 2020
Te veel tijd
1 december 2020
Wederomhelzing
5 januari 2021
Rampenplannen
2 februari 2021
De ultieme stagiair
2 maart 2021
Dividend und Verbrechen
6 april 2021
Beloof gouden bergen
4 mei 2021
Open Up!
1 juni 2021
Merci
7 september 2021
Engelengeduld
5 oktober 2021
Herfstdip
2 november 2021
Te af?
7 december 2021
2021 in tien columns door Joost Ector
27 december 2021
Een zorg minder
4 januari 2022
Hoofdletter A
1 februari 2022
Architectural Masters of the Metaverse
1 maart 2022
Op blote knieën naar Groningen
5 april 2022
Klein leed
3 mei 2022
Het nieuwe minimalisme
4 oktober 2022
Geen druppel
1 november 2022
Belgische toestanden
6 december 2022
2022 in tien columns door Joost Ector
27 december 2022
De goede kant
10 januari 2023
Plagiaat
7 februari 2023
Woonwensdenken
7 maart 2023
De stad als complot
4 april 2023
Toon alles
Andere nieuwsberichten
CPO meer&deel grote winnaar Dirk Roosenburgprijs 2025
17 oktober, 3:37
Het project naar ontwerp van Tom van Tuijn Stedenbouw, Werkstatt en Volle Grond kreeg zowel de vakjury- als publieksprijs.
Gedetailleerde 3D-geprinte maquette toont ruimtelijke ontwikkeling Amsterdam
17 oktober, 2:56
In het WTC op de Amsterdamse Zuidas is een gedetailleerde maquette van de stad Amsterdam geplaatst. In de 3D-geprinte en interactieve maquette zijn bekende plekken en gebouwen te zien, maar ook gebieden die tussen nu en 2030 worden ontwikkeld.
Woongebouwen door VdpArchitecten vormen nieuwe 'voorkant' Groningse Oosterparkwijk
17 oktober, 1:48
Aan de Oosterhamrikkade in Groningen is dit jaar woongebouw Talent opgeleverd. Het complex, dat net als het naastgelegen gebouw Karaat is ontworpen door VdpArchitecten, bestaat uit 108 middeldure huurwoningen.
Het Cultuurfonds kent subsidie toe aan biobased paviljoen voor Amsterdamse Bos ontworpen door Space Encounters
17 oktober, 11:07
Het Cultuurfonds stelt € 100.000 beschikbaar voor het Amsterdamse Bosnest. Het paviljoen is ontworpen door Space Encounters en wordt volledig gebouwd met biobased materialen uit het Amsterdamse Bos.
Sweco neemt groot Belgisch architectenbureau over
17 oktober, 4:23
Het 150 medewerkers tellende assar architects ontwierp onder meer het nieuwe hoofdkantoor van de NAVO in Brussel.
IMF: geen forse huizenprijsdaling bij einde hypotheekrenteaftrek
17 oktober, 12:14
Een mogelijke afschaffing van de hypotheekrenteaftrek in Nederland heeft waarschijnlijk een prijsremmende werking, stelt de Nederlandse bestuurder van het IMF Marnix van Rij
EIB: 75.000 nieuwe voltijdse arbeidskrachten nodig in de bouw
17 oktober, 10:11
Volgens het instituut wordt het tekort aan vakmensen in de bouw steeds groter, vooral omdat de energietransitie een enorme extra vraag naar arbeid creëert.
Groningen worstelt met afronding dertig kilometer lang fietspad naar Assen
16 oktober, 3:25
Een ruime meerderheid van de Groningse Statenleden wil dat er bij het project meer aandacht komt voor de veiligheid van vrouwen.
PBL: minimaal 150.000 hectare meer natuur nodig in 2050
16 oktober, 11:37
Het planbureau heeft twee mogelijke oplossingsrichtingen doorgerekend om de huidige Europese doelen voor klimaat, natuur en waterkwaliteit te halen.
Afaina de Jong wint Amsterdamprijs voor de Kunst 2025
15 oktober, 3:19
De architect en oprichter van Afarai won de belangrijkste kunstprijs van de hoofdstad in de categorie Bewezen Kwaliteit.
Ga naar het nieuws-archief
Joost Ector
Architect
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur