Copyright: Joost Ector ( Maarten van Haaff)

Dit komt niet vanzelf goed

5 april 2016, 10:35
Heeft de e-forie u ook te pakken? Gaat uw groene hart ook sneller kloppen van die elektrische succesverhalen over nul-op-de-meter-woningen en keynotes van mensen als Elon Musk? Ze laten immers zien dat we lekker bezig zijn met de energietransitie. Want zie je wel: ‘ze’ lossen het op, alles komt goed, het is hooguit een kwestie van tijd.

De duurzaamheidsrevolutie gaat een gevaarlijke fase in. Optimisme is goed, maar misplaatst optimisme leidt tot genoegzaamheid en verlies aan focus, en dat kunnen we ons niet permitteren. Het probleem is er – althans volgens de overgrote meerderheid van ’s werelds wetenschappers – te ernstig en te urgent voor.

De cijfers zijn weerbarstig. Regelmatig hoor je weer die oneliner dat de zon ons op elk moment tienduizend keer meer energie levert dan we verbruiken. Gewoon opvangen! Een bevriende wetenschapper trok laatst tijdens een etentje de rekensom verder door. Die ging als volgt.

Om met zonne-energie in de volledige wereldenergiebehoefte te voorzien is minstens 15 TeraWatt vermogen nodig. Als we heel Spanje bedekken met zonnecellen, ongeveer 1 miljoen vierkante kilometer, levert dat (uitgaand van 10% overall rendement, dus rekening houdend met zo’n 8 opbrengsturen per etmaal, gemiddeld over zomer en winter) tussen de 20 en 40 TeraWatt op. Mooi!

Maar dan: bij een gemiddelde levensduur van 20 jaar moet je jaarlijks 50.000 km2 aan zonnecellen produceren om Spanje te kunnen vullen en zo een ‘steady state’ te bereiken. De grootste ‘oppervlakte’-industrie die we wereldwijd kennen is de glasindustrie, die per jaar naar schatting zo’n 5.000 km2 glas aflevert. LCD-schermen zijn gezien de vergelijkbare complexiteit een betere vergelijking. Daarvan verlaat jaarlijks slechts 250 km2 de fabriek. De productiecapaciteit voor zonnecellen zou dus 10 keer zo groot moeten worden als van glas, en zelfs 200 keer zo groot als die van LCD-schermen. En dan nog: stel dat we vandaag over die capaciteit konden beschikken, dan nog ligt Spanje pas in 2035 vol. En we hebben het dan nog niet over ruimtebeslag, milieu-impact, energie benodigd voor productie, en zo voorts.

Ga er zelf maar eens mee aan de slag. Verander ergens een percentage, sjoemel een beetje hier en daar. Het maakt niks uit, dit brei je niet recht. Voor windenergie is het nog minder gunstig. Ontnuchterend? Nogal. Maar zonder alternatief is de enige mogelijke conclusie: maximaal versnellen op de ingeslagen weg. Vraag creëren dus.

Op politiek niveau is min of meer duidelijk wat te doen, hoewel niet eenvoudig. Stimuleren van onderzoek en industrie, verplichten tot maximale duurzaamheid (niet in 2050 – vandaag nog!) en serieus werk maken van overgangsoplossingen als CO2-opslag en kernenergie, hoe impopulair ook. Wellicht dwingen partijen als Urgenda actie en voortgang af, hopelijk met behoud van draagvlak.

Maar de hamvraag blijft: waarom doen we niet uit ons zelf alles wat in ons vermogen ligt? Energieneutraal bouwen is geen tovenarij maar een ontwerpkeuze; veel gebouwen zouden zelfs netto leveranciers van energie kunnen zijn. Maar dan mogen we geen steken laten vallen. Niet kiezen voor suboptimale oplossingen, zoals nieuwe cellen met ‘mooiere’ kleuren maar inferieure opbrengsten, want dan verspillen we productiecapaciteit.

Opdrachtgevers moeten het willen. Letterlijk. Je kan niet enerzijds het probleem erkennen en anderzijds nalaten alles te doen wat in je vermogen ligt om het op te lossen. Wegkijken is kiezen voor escalatie. En nee, het gaat niet om geld. Deze maatregelen verdienen zichzelf terug, en bovendien: if not, so what? Mag het oplossen van dit probleem niks kosten? Ruil dan gewoon wat ruimte of afwerkingskwaliteit in voor iets dat nóg belangrijker is. Neem verantwoordelijkheid en word snel deel van de oplossing, want we hebben haast.

Slechts enkele architecten kunnen het zich permitteren alleen te willen werken voor opdrachtgevers met maximale duurzaamheidsambities. Maar de rest van ons mag niet achteroverleunen. We hebben de ondankbaardere taak onze opdrachtgevers te overtuigen, te verleiden, op te voeden, hoe je het ook noemen wilt. Doen! Want het komt niet vanzelf goed en wie er niet voor vecht heeft echt wat uit te leggen.


Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

transitie joost ector duurzaamheid column

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Bureau POLO geselecteerd als architect voor nieuw dienstencentrum in Beerse
Gisteren, 13:56

PosadMaxwan en Civic Architects maken plan voor herontwikkeling KMS-terrein Hengelo
Gisteren, 12:16

Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch
13 oktober, 1:47

ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York
10 oktober, 4:34

PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg
Gisteren, 14:42

Bossen en bodems in zwaar weer, klimaatraad maakt zich zorgen
Gisteren, 10:24

'Helft investeerders spendeert opbrengsten verkochte huurhuizen in buitenland'
13 oktober, 2:41

Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op
13 oktober, 11:16

Renovatie en vernieuwing Fierenshoven beloond met Vlaamse opdrachtgeversprijs
10 oktober, 3:27

PBL: klimaatdoelen blijven bij meeste partijen buiten beeld
10 oktober, 2:39
Ga naar het nieuws-archief
Joost EctorArchitect
ATAG Nederland
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Kingspan Light & Air
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
Houthandel van Dam
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
BEWI IsoBouw
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf B.V.
Saint-Gobain Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
VOLA Nederland BV
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Holonite B.V.
AXOR + hansgrohe
Tata Steel Colorcoat®
Ontwerpers
Lidmaatschappen
Nieuwsbrieven
Leveranciers
Lidmaatschappen
Adverteren

Architectenweb
Over ons
Contact

© 2002 - 2025 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan