Joost Ector

Klein leed

3 mei 2022, 9:15

Wanneer ik vanaf mijn nog altijd veel gebruikte thuiswerkplek naar buiten kijk staat er midden in mijn blikveld een gebouw in aanbouw. Het is een transformatie, om precies te zijn, waarvoor het ontwerp werd gemaakt door een zeer gerespecteerd architectenbureau. De gepubliceerde 3D-beelden beloofden een smaakvol, strak ontwerp en ik verheugde me op het eindresultaat. Maar er gaat iets niet goed, zo lijkt het.

Het gebouw is makkelijk te beschrijven: een eenvoudig rechthoekig volume van zes verdiepingen, diepliggende bandramen afgewisseld met borstweringen uit grijze natuursteen boven een transparante plint. Onderin komen winkels, daarboven een hotel. Op het dak, waar ik op uitkijk, toonde de impressie een beheerst en minimalistisch L-vormig paviljoen omringd door groen. Vermoedelijk de toekomstige ontbijtzaal.

Naarmate het gebouw groeide ontstonden er afwijkingen ten opzichte van het aangekondigde beeld. Eerst kreeg het dakpaviljoen in plaats van de voorgespiegelde gelijkmatige hoogte een verspringend dak, precies daar waar de transparante ontbijtzaal – vermoedelijk – overgaat in een installatieruimte. Vervolgens bleek bij thuiskomst na een weekje weg het hoge dak te zijn opgeluisterd door een grote schoorsteen of luchtuitlaat. Het gevaarte is van verzinkt staal, heeft opvallende ronde vormen en kon, met andere woorden, bijna niet sterker afsteken bij het gebouw eronder. Waar in de omgeving je ook staat, het blijkt onmogelijk om het niet te zien.

Je kunt je helemaal voorstellen hoe het gegaan kan zijn. Te laat gemaakte keuzes in het horecaconcept, waardoor de benodigde installaties niet meer in hun hok passen. Misschien is het hok – tegen beter weten in? – wel van meet af aan te klein getekend en heeft niemand op tijd aan de bel getrokken. Een enkel lijntje in de installatietekening dat in werkelijkheid een enorme schoorsteen bleek te vertegenwoordigen. Discussies en verwijten, extra kosten natuurlijk, iemand die roept dat als het niet kan zoals het moet, het dan maar moet zoals het kan; de opleverdatum moet worden gehaald. De architect doet een voorstel om er dan toch nog iets van te maken en het geheel in het licht van veranderde omstandigheden een nieuwe geloofwaardigheid te verlenen, maar dat wordt op grond van de nog verder oplopende kosten (waar is trouwens de post ‘onvoorzien’ gebleven?) meteen terzijde geschoven. Is ie nou helemaal?

Ooit had ik een discussie met een jonge collega die bij hoog en bij laag volhield dat je als architect geen knip voor de neus waard bent als dit je overkomt. Toegegeven; jaren geleden voelde ik zelf mogelijk ook enig leedvermaak bij vergelijkbare voorvallen. Inmiddels heb ik er geen moeite meer mee om toe te geven hoe herkenbaar – helaas – zulke situaties zijn en vooral hoe pijnlijk. Daar heb je dan jaren met elkaar aan gewerkt, om met de finish in zicht te struikelen en te eindigen met iets waar niemand echt en volledig gelukkig mee kan zijn.

De laatste weken gebeurt er ogenschijnlijk weinig op de bouw. De gevelafwerking van het dakpaviljoen laat op zich wachten. Wat er wel veranderd is: de schoorsteen is inmiddels ingepakt in oranje zeil, kennelijk ter bescherming. Komt er dan toch nog iets omheen? Of krijgt het gevaarte alsnog een functie elders?

In ieder geval hoop ik dat er op een of andere manier een oplossing komt. Niet vanwege mijn uitzicht, maar vanwege de symboliek die ik erin lees. Iedereen weet en voelt dat de wereld er momenteel niet goed voor staat. Grote machtsblokken botsen, mensen sterven en raken ontheemd, op de achtergrond de tragere dreiging van klimaat en big tech. Je zou hopen dat in ieder geval zo’n bescheiden bouwproject dan nog door alle betrokkenen samen tot een goed en voor iedereen bevredigend eind kan worden gebracht. Zodat er iets verrijst waar, misschien juíst in het licht van de onzekerheid en ellende, iedereen trots op kan zijn. Toch?

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

column joost ector architectuur

1	The Pulse of Amsterdam op de Zuidas officieel opgeleverd vrijdag, 15 november
2	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
3	Team onder leiding van KAAN Architecten ontwerpt geavanceerd onderzoeksgebouw in Lausanne maandag, 18 november
4	Museum Kruithuis ’s-Hertogenbosch officieel geopend na zorgvuldige transformatie dinsdag, 19 november
5	48 grondgebonden woningen op bosrijke locatie Almere Duin vrijdag, 15 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Tussenconclusie

7 juni 2022

Computer says no

6 september 2022

2023 in tien columns door Joost Ector

25 december 2023

Architectuurkoning

2 mei 2023

Praise the Lord

6 juni 2023

Managementsamenvatting

3 oktober 2023

7 november 2023

5 december 2023

9 januari

6 februari

Hier is over nagedacht

5 maart

Vergrijsd

2 april

De ideale stad

7 mei

Een zekere mate van voortreffelijkheid

3 september

1 oktober

4 juni

5 november

Op blote knieën naar Groningen

5 april 2022

Architectural Masters of the Metaverse

1 maart 2022

1 februari 2022

4 januari 2022

7 december 2021

2 november 2021

5 oktober 2021

7 september 2021

4 mei 2021

Dividend und Verbrechen

6 april 2021

2 maart 2021

2 februari 2021

5 januari 2021

1 december 2020

3 november 2020

Ontwerpen tegen de eenzaamheid

6 oktober 2020

Ook maar een mens

1 september 2020

Stronteigenwijs

2 juni 2020

De oplossing wordt het volgende probleem

6 mei 2020

Kleine openbaringen

7 april 2020

Op naar een succesvolle crisis

3 maart 2020

Het schaamteloze monument

4 februari 2020

We gaan het oplossen

7 januari 2020

Verleden voltooid

3 december 2019

Faust in Canada

5 november 2019

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

1 oktober 2019

De tweede helft

3 september 2019

Liefde in beton gegoten

4 juni 2019

Adopteer een leek

7 mei 2019

Het bijna-gelijk van Baudet

2 april 2019

Want ik geloof

5 maart 2019

Eenvoud

5 februari 2019

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

8 januari 2019

De erfenis van premier Halsema

4 december 2018

Het eind van het begin

6 november 2018

Laat je niet gek maken

2 oktober 2018

Vergeet het ‘Bilbao-effect’

4 september 2018

Genereuze Architectuur

5 juni 2018

Hoog tijd voor hout

1 mei 2018

Architectuur van bijna niets

3 april 2018

De vergeten groente onder de deugden

6 maart 2018

Aantoonbare architectuur

6 februari 2018

Ik wens je een wild plan

9 januari 2018

De Leefbare Stad

5 december 2017

Smart

7 november 2017

Waarom springen we niet?

3 oktober 2017

Het moet weer eens gezegd

5 september 2017

Varkens

6 juni 2017

De geruststellende domheid van slimme systemen

2 mei 2017

De Zaak Naturalis

4 april 2017

De schijn van duurzaamheid bedriegt

7 maart 2017

Stoïcijnse Schoonheid

7 februari 2017

Tijdbom

10 januari 2017

Ruimte als instrument

6 december 2016

Inclusief is het nieuwe exclusief

1 november 2016

Bouw goed of bouw niet

4 oktober 2016

Geen Nazomerdagdroom

6 september 2016

Help

7 juni 2016

Omdat het kan!

3 mei 2016

Dit komt niet vanzelf goed

5 april 2016

Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!

1 maart 2016

Fantastic Voyage

2 februari 2016

Een (on)mogelijk overmorgen

5 januari 2016

Het nieuwe minimalisme

4 oktober 2022

1 november 2022

6 december 2022

10 januari 2023

7 februari 2023

7 maart 2023

4 april 2023

5 september 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Een houten villa genesteld in het bos

3 uur geleden

Het ontwerp van Kumiki Architecture voor Bosvilla Oostvoorne is erop gericht dat de familiewoning als het ware opgaat in de natuur. De volumes van de benedenverdieping liggen iets verzonken en de gevel is bekleed met gebrand hout.

Mecanoo presenteert bouwfoto’s van het Doris Duke Theatre in Becket, Massachusetts

Vandaag, 15:17

De bouw van het nieuwe Doris Duke Theatre in het Amerikaanse Becket, Massachusetts naar ontwerp van Mecanoo vordert gestaag.

Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer

Vandaag, 13:15

De belangrijkste ingrepen zijn het terugplaatsen van de hoofdentree naar het Lange Voorhout en het verbouwen van het deel tussen het monument en de uit 1997 stammende bouwdeel door Aldo en Hannie van Eyck.

Prestigieuze Galerij der Koningen in Museo Egizio na herontwerp door OMA officieel geopend

Vandaag, 11:15

Het ontwerp door David Gianotten en Andreas Karavanas van OMA, in samenwerking met Andrea Tabocchini Architecture (ATA), plaatst de sculpturen in een heldere eigentijdse interpretatie van hun oorspronkelijke architectonische context.

Tekort aan grond blijft bouw sociale huurwoningen dwarszitten

4 uur geleden

Vorig jaar lukte het corporaties om meer woningen te bouwen, maar het waren er volgens branchekoepel Aedes toch nog steeds veel te weinig.

Tender voor woonblokken op twee van de laatste kavels Eenhoorngebied Amsterdam

Vandaag, 14:41

Gezocht wordt naar een partij die op de kavels 2a en 6 voor 8.858 m² aan woningen en voorzieningen wil realiseren.

Woonbond stapt uit overleg over huren in sociale sector

Gisteren, 16:08

Volgens de belangenorganisatie voor huurders blijft het kabinet koersen op een torenhoge huurstijging. Dat is voor de bond onacceptabel.

Ruim 3.000 huurwoningen minder op de markt

Gisteren, 09:35

Sinds de introductie van de Wet betaalbare huur deze zomer zijn per saldo meer dan 3.000 huurwoningen van de markt verdwenen. Met name het aanbod van duurdere huurwoningen is afgenomen.