Joost Ector

Te veel tijd

1 december 2020, 9:15

Het begint nu wel erg lang te duren. De dagelijkse wereld is gewoon te klein op deze manier. En ik heb te veel tijd. Afleiding is er nauwelijks nog, er zijn te weinig mensen om mee te praten en geen nieuwe plekken om te ontdekken. Het enige wat ik doe is werken. Als een bezetene, moet ik bekennen. In de woonkamer – dat woord heeft echt een nieuwe lading gekregen sinds ik er zowat ál mijn tijd doorbreng – zit ik te studeren, te surfen, te zoomen, te schrijven en te tekenen.

Ik maak inmiddels ontwerptekeningen waarin ik mezelf niet meer herken. Dat krijg je van te veel tijd; je gaat eindeloos doorontwerpen, ongebreideld je intuïtie achterna. Niemand kijkt je op de vingers dus experimenteren kan straffeloos. Een beetje zoals vroeger, wanneer je als architectuurstudent een nacht doorwerkte. Dan wist je ook best dat de euforie die je voelde niks meer te maken had met wat je aan het tekenen was. Die tekening kon de volgende dag meestal recht de vuilnisbak in.

Misschien zorgde de mix van euforie en vervreemding ervoor dat ik me ineens aangetrokken voelde tot een boek dat al een tijdje geduldig op de plank lag, een bedankje van de opdrachtgever van een helaas voortijdig gestrand project. ‘Making Dystopia’ heet het, maar de ondertitel is nog sappiger: ‘The Strange Rise and Survival of Architectural Barbarism’. Schrijver is James Stevens Curl, een (getuige de foto op ’s mans eigen website) keurig in driedelig tweed gestoken Engelsman, tot wiens oeuvre voorts de ‘Oxford Dictionary of Architecture’ behoort. Niet de eerste de beste, zeg maar.

Het is een fijn boek. Het kwaad in de wereld is volgens Professor Curl voor een groot deel te herleiden tot het Modernisme, belichaamd door het Bauhaus en die opportunistische dilettant van een Gropius in het bijzonder. Met behulp van agressief propagandistische marketing is de maatschappij een monsterlijke stijl opgedrongen die ervoor gezorgd heeft dat we nu in een grotendeels spuuglelijke wereld leven, in en om gebouwen met geen greintje empathie. En op z’n Brits gebracht, dus breedsprakig, scherp en prettig vals.

Buiten dat het lekker leest is het ook onderhoudend doordat het zo heerlijk anachronistisch is. Want tegenwoordig ligt niemand er nog wakker van in welke stijl er wordt gebouwd, behalve misschien de handvol tachtigjarige academici waar Professor Curl toe behoort (die in zijn polemiek gelukkig ook de kwalijke rol van architectuurtheoretici zelf niet onbesproken laat). We zijn zo langzamerhand bij het eind van de architectuurgeschiedenis aanbeland, zou je kunnen zeggen. Modernistisch, organisch, neogotisch, parametrisch, renaissancistisch, er zijn geen foute antwoorden meer. Alles kan en mag, en we kijken nergens meer van op.

Waarom zouden we? Op ieder potje past immers een dekseltje, dus voor elke architect is een opdrachtgever. Belangrijkste is dat het verkoopt, en dat doe je tegenwoordig natuurlijk via social media. De architectuurgemeenschap heeft op Insta een gigantisch stuwmeer aangelegd van smakelijke beelden met lekker weinig tekst erbij, dat dient als laboratorium, ideeënbus, etalage, archief, megafoon, beursvloer, opiniepeiling en springplank ineen. Niet de academia of de architectuurpers, maar influencers bepalen tegenwoordig wat hot (lees: architectuur) is en wat not.

Daarom zit ik met de handen in het haar terwijl ik naar mijn eigen schets kijk. Want al ben ik dan op onbekend terrein beland: het voelt behoorlijk goed wat ik daar zie. Ik zou alleen zo graag lekker ouderwets willen weten waaróm dan! Daar moet toch een reden voor te vinden zijn? Een onderliggende argumentatie, desnoods flinterdun; een associatie, desnoods vergezocht? Misschien ontmasker ik hier ook mezelf als anachronisme en is architectuur inmiddels definitief gaan behoren tot de betekenisvrije kunst die we vroeger gewoon entertainment noemden. Vergeet inhoud en vorm; vanaf nu telt alleen nog de oppervlakte. Dag stijl, hallo styling.

Over Engeland gesproken – daar beginnen ze schijnbaar volgende maand al met vaccineren. Gelukkig maar, want dan zal vast ook hier binnenkort het eind van de nachtmerrie in zicht komen. Dan kunnen we weer gewoon rennen, vliegen, vallen, opstaan en weer doorgaan en hebben we het gelukkig weer te druk om ál te diep na te denken bij wat we doen. Behalve, in mijn geval, die ene keer in de maand wanneer ik ervoor ga zitten om mijn gedachten te ordenen en te verwerken tot een column. Dit was de vijftigste, een klein mijlpaaltje, en ik ga er voorlopig vrolijk mee door. Bedankt dat je ze leest!

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

stijl column coronacrisis thuis pandemie joost ector

1	Vernieuwd winkelpand markeert hoek tegenover Hoog Catharijne dinsdag, 26 augustus
2	Een opgeruimd en ‘paperless’ kantoor, werkt dat wel voor architecten? dinsdag, 26 augustus
3	Folly Hemelwerk van Tim Stoop wint hoofdprijs Folly Art Norg 2025 maandag, 25 augustus
4	Architectenweb Sportzomer: hockeyster Pien Tol speelde jaren in de hoofdklasse maandag, 25 augustus
5	Architectenweb Sportzomer: Richard Proudley zet zijn hoofd ‘op stil’ tijdens krachttraining woensdag, 27 augustus

Gerelateerde nieuwsberichten

Tussenconclusie

7 juni 2022

Computer says no

6 september 2022

2023 in tien columns door Joost Ector

25 december 2023

Architectuurkoning

2 mei 2023

Praise the Lord

6 juni 2023

Managementsamenvatting

3 oktober 2023

7 november 2023

5 december 2023

9 januari 2024

6 februari 2024

Hier is over nagedacht

5 maart 2024

Vergrijsd

2 april 2024

De ideale stad

7 mei 2024

Woontop

4 juni 2024

Een zekere mate van voortreffelijkheid

3 september 2024

1 oktober 2024

5 november 2024

3 december 2024

7 januari

Ontwerpen voor democratie

4 februari

4 maart

1 april

6 mei

Aan ons zal het niet liggen

3 juni

Snap out of it

3 november 2020

Ontwerpen tegen de eenzaamheid

6 oktober 2020

Ook maar een mens

1 september 2020

Stronteigenwijs

2 juni 2020

De oplossing wordt het volgende probleem

6 mei 2020

Kleine openbaringen

7 april 2020

Op naar een succesvolle crisis

3 maart 2020

Het schaamteloze monument

4 februari 2020

We gaan het oplossen

7 januari 2020

Verleden voltooid

3 december 2019

Faust in Canada

5 november 2019

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

1 oktober 2019

De tweede helft

3 september 2019

Liefde in beton gegoten

4 juni 2019

Adopteer een leek

7 mei 2019

Joost Ector: 'We vinden het moeilijk om geld aan onszelf uit te geven'

8 april 2019

Het bijna-gelijk van Baudet

2 april 2019

Want ik geloof

5 maart 2019

Eenvoud

5 februari 2019

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

8 januari 2019

De erfenis van premier Halsema

4 december 2018

Het eind van het begin

6 november 2018

Laat je niet gek maken

2 oktober 2018

Vergeet het ‘Bilbao-effect’

4 september 2018

Genereuze Architectuur

5 juni 2018

Hoog tijd voor hout

1 mei 2018

Architectuur van bijna niets

3 april 2018

De vergeten groente onder de deugden

6 maart 2018

Aantoonbare architectuur

6 februari 2018

Ik wens je een wild plan

9 januari 2018

De Leefbare Stad

5 december 2017

Smart

7 november 2017

Waarom springen we niet?

3 oktober 2017

Het moet weer eens gezegd

5 september 2017

Varkens

6 juni 2017

De geruststellende domheid van slimme systemen

2 mei 2017

De Zaak Naturalis

4 april 2017

De schijn van duurzaamheid bedriegt

7 maart 2017

Stoïcijnse Schoonheid

7 februari 2017

Tijdbom

10 januari 2017

Ruimte als instrument

6 december 2016

Inclusief is het nieuwe exclusief

1 november 2016

Bouw goed of bouw niet

4 oktober 2016

Geen Nazomerdagdroom

6 september 2016

Help

7 juni 2016

Omdat het kan!

3 mei 2016

Dit komt niet vanzelf goed

5 april 2016

Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!

1 maart 2016

Fantastic Voyage

2 februari 2016

Een (on)mogelijk overmorgen

5 januari 2016

Wederomhelzing

5 januari 2021

Rampenplannen

2 februari 2021

Video: student maakt film over betekenis corona voor architectuur

16 februari 2021

De ultieme stagiair

2 maart 2021

Dividend und Verbrechen

6 april 2021

4 mei 2021

1 juni 2021

7 september 2021

5 oktober 2021

7 december 2021

2021 in tien columns door Joost Ector

27 december 2021

Een zorg minder

4 januari 2022

Hoofdletter A

1 februari 2022

Architectural Masters of the Metaverse

1 maart 2022

Op blote knieën naar Groningen

5 april 2022

Klein leed

3 mei 2022

Het nieuwe minimalisme

4 oktober 2022

Geen druppel

1 november 2022

Belgische toestanden

6 december 2022

2022 in tien columns door Joost Ector

27 december 2022

10 januari 2023

7 februari 2023

7 maart 2023

4 april 2023

5 september 2023

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Houten groepsaccommodatie voor scouting in de bossen van Baarn

Gisteren, 14:35

In de bossen van Baarn zijn de ‘Vleermuisgrot’ en ‘de Beverburcht’ geopend. Tezamen vormen ze een nieuwe groepsaccommodatie van Scouting Nederland, ontworpen door MOST Architecture en TomDavid Architecten.

RAUM organiseert conferentie over inclusievere en veiliger steden

Gisteren, 11:41

Naar verwachting blijft de Nederlandse bevolking de komende decennia groeien tot zo’n 20,6 miljoen inwoners in 2070. Hoe zorgen we ervoor dat onze steden niet alleen meegroeien, maar ook inclusiever, veiliger en leefbaarder worden?

RiverEvent meert half september aan in Zwolle, Rotterdam en Den Bosch

Gisteren, 11:00

Op het schip presenteren leveranciers op twee verdiepingen hun noviteiten. Dit jaar is daarbij extra aandacht voor biobased bouwen.

MVRDV ontwerpt Taiwanees bezoekerscentrum met gebouwen als 'rotsformaties'

Gisteren, 09:07

Het bestuur van de Taiwanese provincie Pingtung heeft het ontwerp van MVRDV en HWC Architects geselecteerd voor de herontwikkeling van het bezoekerscentrum in Jialeshui.