Joost Ector
Copyright: Maarten van Haaff

Architectural Masters of the Metaverse

1 maart 2022, 9:00
Bij de jonge architecten die ik interview voor de serie Nieuwe Gezichten zie ik vaak een grote nadruk op de materiële, stoffelijke kant van hun architectuur. Als ik vraag naar het waarom van die focus krijg ik niet vaak een eenduidig antwoord. De meeste overtuiging ging uit van degene die – half vragend – het vermoeden uitsprak dat architectuur wel eens een ontsnapping zou kunnen zijn aan de steeds verder toenemende digitalisering van ons leven, zeker tijdens de pandemie. Daar kon ik in komen.

Maar die digi-aversie wordt niet door iedereen gedeeld. Een recente uitzending van Tegenlicht ging over NFT’s, die het voorbije jaar de kunstwereld op zijn kop hebben gezet. Een NFT, ofwel non-fungible token, is een op blockchain gebaseerd eigendomsbewijs van een digitaal item. Dat maakt het een ideaal vehikel om een internationale elite van het nieuwe geld te verleiden absurde bedragen te betalen voor digitale kunst. Zo is dit genre plotsklaps van het lelijke eendje van de kunstwereld veranderd in een vervaarlijk hoogvliegende zwaan.

Is de voorhoede van de kunst inmiddels definitief van het universum geëmigreerd naar het metaversum? Je zou het bijna geloven als je sommige van de geïnterviewden hoorde. Tegen de zonnige achtergrond van global NFT capital Miami werd er echt schitterend verteld over de manier waarop kunstenaars zullen voorgaan bij het vormen van de nieuwe virtuele werelden waarin de toekomst zich gaat afspelen. We staan op de drempel van een nieuwe tijd waarin alles kan. Nee, méér nog: nooit eerder waren de mogelijkheden zó onbegrensd. Ik stel me voor dat er in de zeventiende eeuw met soortgelijke geestdrift over tulpen gesproken zal zijn.

Tegen zoveel visionaire en haast literaire marketingteksten stak de kunst die in de documentaire voorbij kwam teleurstellend flets af, bijna lachwekkend zelfs. Die tegenstelling werd belichaamd door een dame met een spectaculair eigenzinnige zonnebril, die behalve schrijver van een manifest met de titel Techism ook zelf maker van digitale kunst bleek te zijn. Ze vertelde hoe ze uit verveling tijdens de lockdown een digitale verbeelding had gemaakt van haar ideale huis – op Mars! – en dit model voor ruim een half miljoen dollar (omgerekend, want ze was natuurlijk in crypto’s betaald) had weten te verpatsen. Wat we te zien kregen had de architectonische overtuigingskracht van een middelmatig propedeuseproject. Een slap Miesiaans niemendalletje met futuristisch bedoelde afgeronde hoeken in een ruig landschap van rode bergen, want zo ziet Mars er natuurlijk uit. Wie het heeft gezien zal me niet kwalijk nemen dat ik er laatdunkend over doe.

En toch levert het ook interessante vragen op. Heeft het metaversum ook voor architecten een nieuwe toekomst in petto? Als makers van digitale kunst, die gaat over nieuwe ervaringen van (pseudo-)ruimtelijkheid? Of als vertegenwoordigers van een discipline die zich met de ordening en de geleding van de virtualiteit kan bezighouden? Of blijven wij eenzaam achter in de realiteit, waar we mogen zorgen voor mooi gematerialiseerde, steeds kleiner wordende celletjes voor het conditioneren en in stand houden van al die menselijke lichamen waarvan de eigenaren zich geestelijk elders bevinden? (Om al doende de zakken te vullen van de kleine groep die zich een ouderwets fysiek paradijsje kan veroorloven, gewoon hier op aarde.)

Laten we hopen dat het meevalt met dat laatste, want het is bepaald geen inspirerend vooruitzicht. Het eerste wel! Het zou me helemaal niet verbazen als sommige van onze sterkste architectonische ervaringen zich in de nabije toekomst afspelen in een virtuele wereld. Sterker nog, dat zou zelfs iets kunnen zijn om naar uit te kijken.

Het wordt hoog tijd dat iemand zich opwerpt als pionier van de digitale architectuur. Een niet te versmaden uitdaging voor jonge architecten, lijkt mij, want hier valt nog heel wat te ontdekken en te bereiken. Voor degenen met een zesde zintuig voor marketing is het bovendien een mooie manier om je in de kijker te spelen en potentieel zelfs nog lucratief ook – al is geld tijdens mijn interviews steevast met stip de allergrootste olifant in de kamer – want er wachten uitpuilende wallets met nieuw geld op onze cyberarchitectuur.

Daarom heb ik een nieuwtje. Over precies een maand drop ik een very limited edition van een unique work of multidimensional meta-architecture waarin een synthese van architectuur en soundscapes voor een ongekende experience zal zorgen – vooral in combinatie met een mild synthetic drug. Stuur me een DM via any platform voor meer specs. Voorkom spijt en wacht dus niet te lang, want de verwachte interesse is huge.


Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

nft metaverse column architectuur non-fungible token joost ector virtuele wereld metaversum

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten