Fantastic Voyage

2 februari 2016, 12:00

In het Groninger Museum is momenteel een fantastische tentoonstelling te zien die je eenvoudigweg niet mag missen! Het is een overzicht van het werk van één van ’s werelds meest innovatieve, experimentele en invloedrijke kunstenaars. Zijn naam is Joris Laarman.

Een greep uit het getoonde: Heatwave, de weelderig krullende radiator waarmee Laarman als afstudeerder van de Design Academy zijn naam direct vestigde, diverse uitvoeringen van zijn beroemde Bone Chair in schitterende materialen zoals gepolijst aluminium en prachtige combinaties van hars en marmerpoeder, indrukwekkende tafels met bladen uit krasvast gepolijst wolfraamcarbide, barokke tafels opgebouwd uit voxels (volumetrische pixels) in verschillende resoluties, intrigerende experimenten met 3D-geprinte Microstructures. Hoogtepunt is een slangachtig metalen zitmeubel, door robots ‘in de lucht geschreven’ op een manier vergelijkbaar met de wijze waarop binnenkort in Amsterdam de eerste 3D-geprinte brug zal worden gerealiseerd – door MX3D, een spin-off van Joris Laarman Lab.

Allemaal adembenemend mooie objecten waar verzamelaars en musea tonnen voor neertellen. Maar waar de keuze voor onderwerpen als tafels en stoelen bedrieglijk traditioneel blijft, is het achterliggende verhaal dat allerminst. De prachtige en lijvige publicatie vertelt dat verhaal uitvoerig en meeslepend. Over hoe Laarman en zijn team zich voortdurend afvragen: welk doel, met welke vormen, welke materialen en welke technieken? En vooral, na elke stap, waarheen nu weer verder? Het is bijna een avonturenroman.

Laarmans werk is het summum van ontwerpend onderzoek. Kunst en techniek zijn in balans op het allerhoogste niveau. Centrale onderzoeksvraag: welke nieuwe kansen en mogelijkheden – wat betreft ontwerptools, productietechnieken en zeker ook hun onderlinge combinatie – ontstaan er uit opkomende technologieën? De keus voor een ontdekkingsreis met onbekende bestemming is essentieel. Juist dankzij die vrijheid kan zijn werk een ongekend hoge vlucht nemen en ontstaat een prikkelend toekomstperspectief.

Veel dienstverlenende kennisintensieve beroepen hebben de neiging om de impact van het nieuwe te onderschatten. Het is een van de waarschuwingen in het boek The Future of the Professions, waarin Richard en Daniel Susskind (vader en zoon) voorspellen dat de combinatie van kunstmatige intelligentie en voortschrijdende techniek een verwoestend effect zal hebben op de beroepsuitoefening van traditionele experts zoals artsen, advocaten, leraren en architecten. Ze tonen dat experts (onder andere) een sterke neiging hebben tot irrational rejectionism (dogmatisch en ongefundeerd afwijzen van vernieuwing) en technological myopia (toekomstige mogelijkheden onterecht toetsen aan de maatstaven van vandaag). Daarom komen game changers zo vaak van buitenaf. Het is gewoon erg moeilijk om van binnenuit voldoende afstand en frisheid op te brengen voor een volledig nieuwe kijk op wat de samenleving van je vraagt en hoe je dat kunt bieden.

In dat licht is het interessantste resultaat van Laarmans omzwervingen het ontstaan van een nieuw ontwerpdenken. Een veelheid aan thema’s – zoals maakbaarheid, uniciteit, ornamentiek, reproduceerbaarheid, series, producten, afstand en ga zo maar door – zal door nieuwe technieken als parametrisch ontwerpen, open source modelling, robotisering en 3D-printen in een volledig ander licht komen te staan. Ons beeld van maakbaarheid en betaalbaarheid wordt – nu nog! – sterk bepaald door beperkingen die grotendeels zullen verdwijnen. Daardoor vereist deze revolutie zowel van ontwerpers als producenten een grote mentale souplesse. Dat vraagt oefening, heb ik inmiddels in mijn eigen projecten ook ervaren. De conclusie is duidelijk. Met een afwachtende houding ben je straks gewoon te laat. Meepraten is niet genoeg, het is absolute noodzaak om nu mee te ontdekken en mee te groeien. En trouwens, het is ongelooflijk leuk!

Daarom: ga naar Groningen en laat je door Joris Laarman inspireren om ook zelf een reis met onbekende bestemming te ondernemen. En vergeet niet om, als je tijd hebt, nog even de tentoonstelling ‘David Bowie Is’ mee te pikken, want die is beslist alleraardigst!

Zie de website van het Groninger Museum voor meer informatie over de tentoonstelling over het werk van Joris Laarman.

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

column groninger museum joris laarman joost ector

1	Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein donderdag, 13 februari
2	Nobel I eerste opgeleverde gebouw binnen herontwikkeling terrein UZ Gent donderdag, 13 februari
3	Maarten van Kesteren architecten transformeert een jaren 60-villa tot passiefwoning woensdag, 12 februari
4	Woonin selecteert Heijmans voor bouw 190 betaalbare huurwoningen in Utrecht dinsdag, 11 februari
5	OZ ontwerpt eigen 'lowtech'-kantoor in Buiksloterham woensdag, 12 februari

Gerelateerde nieuwsberichten

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

8 januari 2019

Het schaamteloze monument

4 februari 2020

3 december 2019

6 september 2022

7 juni 2022

7 juni 2016

Bouw goed of bouw niet

4 oktober 2016

Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!

1 maart 2016

Het moet weer eens gezegd

5 september 2017

Architectuur van bijna niets

3 april 2018

De schijn van duurzaamheid bedriegt

7 maart 2017

Inclusief is het nieuwe exclusief

1 november 2016

Geen Nazomerdagdroom

6 september 2016

Ruimte als instrument

6 december 2016

Joris Laarman wint Amsterdamprijs voor de Kunst

26 augustus 2016

Smart

7 november 2017

Waarom springen we niet?

3 oktober 2017

Dit komt niet vanzelf goed

5 april 2016

Tijdbom

10 januari 2017

‘Grootste drempel 3D-printen gebouwen is certificering’

13 oktober 2015

Joost Ector start als columnist op Architectenweb.nl

4 januari 2016

3D-geprinte brug komt in Wallengebied

16 oktober 2015

Een (on)mogelijk overmorgen

5 januari 2016

Eerste grote solotentoonstelling Joris Laarman

12 oktober 2015

De Leefbare Stad

5 december 2017

Omdat het kan!

3 mei 2016

Laat je niet gek maken

2 oktober 2018

Het eind van het begin

6 november 2018

De erfenis van premier Halsema

4 december 2018

Het bijna-gelijk van Baudet

2 april 2019

Adopteer een leek

7 mei 2019

Liefde in beton gegoten

4 juni 2019

De tweede helft

3 september 2019

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

1 oktober 2019

Faust in Canada

5 november 2019

We gaan het oplossen

7 januari 2020

Op naar een succesvolle crisis

3 maart 2020

Kleine openbaringen

7 april 2020

De oplossing wordt het volgende probleem

6 mei 2020

Stronteigenwijs

2 juni 2020

Ook maar een mens

1 september 2020

Ontwerpen tegen de eenzaamheid

6 oktober 2020

Snap out of it

3 november 2020

Te veel tijd

1 december 2020

Wederomhelzing

5 januari 2021

Dividend und Verbrechen

6 april 2021

4 mei 2021

1 juni 2021

7 september 2021

5 oktober 2021

2 november 2021

7 december 2021

2021 in tien columns door Joost Ector

27 december 2021

Een zorg minder

4 januari 2022

Hoofdletter A

1 februari 2022

Architectural Masters of the Metaverse

1 maart 2022

Op blote knieën naar Groningen

5 april 2022

Klein leed

3 mei 2022

Het nieuwe minimalisme

4 oktober 2022

Geen druppel

1 november 2022

Belgische toestanden

6 december 2022

2022 in tien columns door Joost Ector

27 december 2022

10 januari 2023

7 februari 2023

6 februari 2024

5 september 2023

6 juni 2023

2 maart 2021

Vergeet het ‘Bilbao-effect’

4 september 2018

Aantoonbare architectuur

6 februari 2018

Ik wens je een wild plan

9 januari 2018

Varkens

6 juni 2017

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nieuwe Instituut organiseert tentoonstelling over Ma Yansong en MAD Architects

13 februari, 4:47

Op 17 mei opent in het Nieuwe Instituut een tentoonstelling over het werk van de Chinese architect Ma Yansong en zijn bureau MAD Architects. In de expositie wordt het twintig jaar omspannende oeuvre van de wereldwijd geroemde architect belicht.

Dynamisch wolkenplafond leidt reizigers naar hun Eurostar-trein

13 februari, 3:45

Afgelopen maandag is het eerste deel van de wachtruimte van de nieuwe Eurostar-terminal in station Amsterdam Centraal geopend. De door Superimpose Architecture en ZJA ontworpen terminal bevindt zich in de voormalige Amstelpassage.

Kinderdagverblijf met duurzaam karakter en natuurlijke uitstraling

13 februari, 1:11

In opdracht van Kosmo, een aanbieder van kinderopvang in Overijssel en Gelderland, ontwierp Nijhoff Architecten een nieuw kinderdagverblijf in Wierden. Het gebouw, gerealiseerd door Tala, bestaat grotendeels uit hout en andere biobased materialen.