Varkens

6 juni 2017, 9:34

Het was ongelooflijk druk. Bij de ingang stonden lange rijen voor de kaartcontrole, bijna tot buiten. Ook op de beursvloer was het schuifelen dit jaar. Overal prachtige luxe stands waarin succesvol ogende netwerkers en dealmakers met een gekoeld glas in de hand en een verhit hoofd (toegegeven, het was erg warm in de hallen van de RAI) druk en luid converseerden. En terwijl ik er vrolijk aan meedeed dacht ik aan varkens.

Het was een scherp contrast met de sfeer van de afgelopen jaren op de Provada. Sombere gezichten en gesprekken waarin iedereen het over één ding zonder meer eens was: het wordt nooit meer zoals het was. En kijk nu eens: een ongekende vraag en prijzen die door het dak gaan.

Sinds de jaren dertig van de vorige eeuw weten we hoe dat in elkaar zit. In 1934 beschreef de Hongaarse econoom Kaldor een fenomeen dat in '38 door de Amerikaan Ezekiel de spinnenwebstelling werd gedoopt en dat we nu vooral kennen onder de populaire naam varkenscyclus. Het verschijnsel doet zich voor in markten waarin er tijd gemoeid is met het aanpassen van de productiecapaciteit. Bij het herstel van zo'n markt na – bijvoorbeeld – een grote economische crisis zie je eerst sterke prijsstijgingen als gevolg van een aantrekkende vraag en een achterblijvend aanbod, gevolgd door een periode van overaanbod en prijsdalingen. Vervolgens begint deze beweging opnieuw, in het gunstigste geval zichzelf dempend totdat uiteindelijk marktevenwicht wordt bereikt. Kort gezegd: na een klap in een markt vormt zich een reeks 'bubbels' van – hopelijk – afnemende grootte.

We werken nu allemaal eendrachtig samen aan de eerste bubbel van na de crisis. De huizenprijzen zijn onvoorstelbaar hoog. De productie van nieuwe woningen draait overuren binnen de maximale capaciteit van de aannemerij, die door de crisis sterk is gekrompen. Recent onderzoek naar de arbeidsmarkt toont grote tekorten die niet zomaar kunnen worden opgelost. Ook de producenten van bouwmaterialen hebben moeite om aan de vraag te voldoen en verkopen bij wijze van spreken aan de hoogste bieder. In de utiliteitsbouw mislukt om dezelfde redenen momenteel de ene na de andere aanbesteding. Ook omdat uitvoerende partijen nu even helemaal niet geïnteresseerd zijn in het accepteren van risico's, terwijl de opdrachtgeverswereld er tijdens de crisis net aan gewend geraakt was om ze die handig in de schoenen te schuiven. Je moet wel heel graag willen bouwen als je dat uitgerekend nu wilt doen. Wie had dat tijdens de vorige Provada gedacht...

Wie nu kan verdienen grijpt zijn kans. Wie het schip in dreigt te gaan doet er goed aan indien mogelijk even te wachten. Want een ding is zeker: ook deze situatie is een tijdelijke. Ook daar zorgen we samen voor.

En dat fascineert me. Het woord slim duikt tegenwoordig overal en voortdurend op. Slimme steden, slimme gebouwen, slimme systemen, slimme alles. Maar slimme mensen? Als het op economisch acteren aankomt blijven we domme kuddedieren. Paradoxaler nog: zijn we slim genoeg om te weten dat we dat zijn. En dat we daar eigenlijk niets aan kunnen veranderen. Dat is toch mooi?

Met die gedachte kunnen we prima de zomer in. Als het je momenteel meezit denk je gewoon, liggend onder je palm: dat zien we morgen dan wel weer. En als het je niet voor de wind gaat, weet dan, zittend voor de tent: er zijn betere tijden op komst. Zo is het, zo was het, en zo zal het altijd zijn.

En nu heb ik zin in een modderbad.

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

varkenscyclus column joost ector provada

1	Koschuch Architects ontwerpt woontoren in Haarlem Schalkwijk woensdag, 6 december
2	3XN ontwerpt luxe woongebouw aan Derde Haven in Scheveningen vrijdag, 8 december
3	MIX architectuur ontwerpt blok met woningen en supermarkten in Crooswijk woensdag, 6 december
4	Tien Nederlandse bureaus vallen in de prijzen bij Archello Awards maandag, 4 december
5	AM gaat Ritmeesterlocatie in Veenendaal herontwikkelen maandag, 4 december

Varkens

Trefwoorden

Best gelezen

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Cepezed geselecteerd voor nieuw gemeentehuis Buren

Abe Bonnema Architectuurprijs 2023 toegekend aan de Kunstwerf

Veertigjarig oeuvre Mecanoo centraal in monografie

Anterieure overeenkomst BuitenStad Hoorn ondertekend

SWOV: succes 30 km-wegen hangt af van inrichting rijbanen

Bewoners Zuid-Limburg vragen om betere bescherming tegen water

Provincie Zuid-Holland: 29.000 woningen erbij door optoppen

Rotterdam onderzoekt mogelijke fraude bij renovatie Boijmans en De Doelen

Overijssel dreigt te stoppen met PPLG als Rijk niet betaalt

World Food Center Experience in Ede verdeelt de Gelderse politiek