De Leefbare Stad

5 december 2017, 11:10

Onlangs mocht ik spreken op het Stadmakerscongres in Rotterdam. Ons bureau werkte deze zomer samen met internationale studenten, de gemeente Rotterdam en Studio Hartzema aan een onderzoek naar verdichtingsmogelijkheden ten westen van de A16, een vergeten maar kansrijk stuk stad. Naar onze bevindingen zouden hier maarliefst vijfduizend woningen kunnen worden gerealiseerd, een niet onaanzienlijk deel van de uitdagende opgave voor Rotterdam. Want de stad is in trek: er moeten in de komende twee decennia zo’n vijftigduizend woningen bij voor nieuwe Rotterdammers.

Namens MVRDV en de Hogeschool Rotterdam presenteerde Jeroen Zuidgeest eveneens een onderzoek naar oplossingen voor dit vraagstuk. Zij stelden zichzelf tot doel om zelfs een groei met honderdduizend woningen te accommoderen en tegelijkertijd tal van problemen en knooppunten in de stad aan te pakken. Hun resultaten waren wat abstracter, maar ook visionair en absoluut zeer inspirerend. Wethouder Simons (Leefbaar Rotterdam) van Stedelijke Ontwikkeling en Integratie was uitgenodigd om de presentaties bij te wonen en te reageren.

Wat zou u doen als u zomaar gratis en voor niets de resultaten aangeboden kreeg van twee professionele studies naar oplossingsmogelijkheden voor een prangend vraagstuk dat op uw bordje ligt? Waarschijnlijk niet wat wethouder Simons deed. Hij somde vier redenen op waarom hij onze ideeën zinloos vond. Waaruit bleek dat wat hem betreft stedenbouw überhaupt zinloos is.

Ten eerste gingen de gepresenteerde plannen hem niet ver genoeg. Dit was niet meer dan ‘laaghangend fruit’. Een conclusie die niet te rijmen viel met het gepresenteerde en bovendien niet bleek te stroken met zijn overige bezwaren. Daarnaast was verdichting sowieso geen oplossing. Want bij verdichting is altijd sprake van al aanwezige bewoners en die vinden verdichting niet leuk. Op de derde plaats kwam het bezwaar dat ‘de gewone Rotterdammer’ niet gekend was in deze studies. (Nou reken ik mezelf daar ook toe, dus dit was aantoonbaar onwaar.) De wethouder constateerde meteen ook de afwezigheid van de gewone Rotterdammer op het congres, dat hij daarmee onterecht wegzette als een besloten feestje voor bevooroordeelde professionals.

De vierde reden was misschien nog de meest schokkende. Volgens wethouder Simons leven we in een tijd waarin veel dingen zo snel veranderen (oh ja, joh?), en waarin de publieke opinie en de politiek zo versplinterd zijn dat het maken van plannen eigenlijk zinloos is geworden. De inkt is nog niet droog of een plan is al weer achterhaald.

Misschien is dat ook de reden waarom het programma van Leefbaar Rotterdam voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart enerzijds wel de opgave erkent, maar geen spoor van ideeën bevat voor het oplossen ervan. De paragraaf over bouwen en wonen is een schamel tekstje: over het uitbreiden van de ‘succesvolle’ Rotterdamwet, die onder andere spreiding naar inkomen reguleert, over nog meer ‘succesvolle’ aso-containerwoningen (voor overlastgevers) bij het vliegveld en over hoe gewone Rotterdammers die aan hun huis willen klussen met rust gelaten moeten worden door de ‘dakkapellenpolitie’ (welstandscommissie), die daartoe moet worden ‘beknot’.

Ooit was Leefbaar Rotterdam in zeker opzicht een verademing. Eindelijk gebeurde er op ruimtelijk vlak weer eens wat in de stad. Nu lezen we veel verontwaardiging en verongelijktheid, maar geen enkele visie. De zaal was collectief verbouwereerd. Gelukkig reageerde Jeroen Zuidgeest kalm en weloverwogen, zoals dat past bij een stedenbouwkundige professional. Hij wees de aanwezigen erop dat er voor de stad gouden tijden zijn aangebroken waarin mensen en kapitaal in grote hoeveelheden kiezen voor Rotterdam. En dat het juist deze momenten zijn waarop stad op tal van vlakken een sprong van betekenis kan maken. Dat we juist nu onze toekomstdromen voor de stad actief moeten en kunnen formuleren, najagen verwezenlijken. Ik ben het hartgrondig met hem eens. Maar ja, wat weet ik er nou van, als professional?

Het is een zeer reëel vooruitzicht dat Leefbaar Rotterdam na maart opnieuw vier jaar deel uitmaakt van het stadsbestuur. We kunnen alleen maar hopen dat ze stiekem best snappen dat je weliswaar stemmen blijkt te kunnen winnen door te appelleren aan ongenoegen veroorzaakt door alledaagse ongemakken en overlast, maar dat dit uiteindelijk niets met regeren te maken heeft. Want dat blijft een kwestie van vooruitzien. Met de hulp van professionele experts, als je verstandig bent. Anders wordt het Leefbare Rotterdam een stad van gemiste kansen.

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

leefbaar rotterdam joost ector stadsmakerscongres column politiek

1	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
2	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
3	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april
4	Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust dinsdag, 16 april
5	Woontoren Nova in De Binckhorst rondt de transformatie Maanplein af woensdag, 17 april

De Leefbare Stad

Trefwoorden

Best gelezen

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Nominaties Gouden Piramide 2024 bekend

Een appartementengebouw met acht verschillende woningen

'Gat' naast Hulstkampgebouw op Noordereiland opgevuld met woningbouw

HOH Architecten maakt tentoonstelling in Shibaura House Tokio

Zeeland investeert miljoenen in wonen, wegen en leefbaarheid

De Jonge: invoering Omgevingswet tot nu toe ‘rustig en stabiel’

Amsterdam verbiedt bouw nieuwe hotels

Gelderland steekt 17 miljoen in verbeteren leefbaarheid dorpen

TU Delft heeft spijt van actie tegen journalistiek platform

Renovatiekosten Binnenhof lopen op naar circa 2 miljard