De Leefbare Stad

5 december 2017, 11:10

Onlangs mocht ik spreken op het Stadmakerscongres in Rotterdam. Ons bureau werkte deze zomer samen met internationale studenten, de gemeente Rotterdam en Studio Hartzema aan een onderzoek naar verdichtingsmogelijkheden ten westen van de A16, een vergeten maar kansrijk stuk stad. Naar onze bevindingen zouden hier maarliefst vijfduizend woningen kunnen worden gerealiseerd, een niet onaanzienlijk deel van de uitdagende opgave voor Rotterdam. Want de stad is in trek: er moeten in de komende twee decennia zo’n vijftigduizend woningen bij voor nieuwe Rotterdammers.

Namens MVRDV en de Hogeschool Rotterdam presenteerde Jeroen Zuidgeest eveneens een onderzoek naar oplossingen voor dit vraagstuk. Zij stelden zichzelf tot doel om zelfs een groei met honderdduizend woningen te accommoderen en tegelijkertijd tal van problemen en knooppunten in de stad aan te pakken. Hun resultaten waren wat abstracter, maar ook visionair en absoluut zeer inspirerend. Wethouder Simons (Leefbaar Rotterdam) van Stedelijke Ontwikkeling en Integratie was uitgenodigd om de presentaties bij te wonen en te reageren.

Wat zou u doen als u zomaar gratis en voor niets de resultaten aangeboden kreeg van twee professionele studies naar oplossingsmogelijkheden voor een prangend vraagstuk dat op uw bordje ligt? Waarschijnlijk niet wat wethouder Simons deed. Hij somde vier redenen op waarom hij onze ideeën zinloos vond. Waaruit bleek dat wat hem betreft stedenbouw überhaupt zinloos is.

Ten eerste gingen de gepresenteerde plannen hem niet ver genoeg. Dit was niet meer dan ‘laaghangend fruit’. Een conclusie die niet te rijmen viel met het gepresenteerde en bovendien niet bleek te stroken met zijn overige bezwaren. Daarnaast was verdichting sowieso geen oplossing. Want bij verdichting is altijd sprake van al aanwezige bewoners en die vinden verdichting niet leuk. Op de derde plaats kwam het bezwaar dat ‘de gewone Rotterdammer’ niet gekend was in deze studies. (Nou reken ik mezelf daar ook toe, dus dit was aantoonbaar onwaar.) De wethouder constateerde meteen ook de afwezigheid van de gewone Rotterdammer op het congres, dat hij daarmee onterecht wegzette als een besloten feestje voor bevooroordeelde professionals.

De vierde reden was misschien nog de meest schokkende. Volgens wethouder Simons leven we in een tijd waarin veel dingen zo snel veranderen (oh ja, joh?), en waarin de publieke opinie en de politiek zo versplinterd zijn dat het maken van plannen eigenlijk zinloos is geworden. De inkt is nog niet droog of een plan is al weer achterhaald.

Misschien is dat ook de reden waarom het programma van Leefbaar Rotterdam voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart enerzijds wel de opgave erkent, maar geen spoor van ideeën bevat voor het oplossen ervan. De paragraaf over bouwen en wonen is een schamel tekstje: over het uitbreiden van de ‘succesvolle’ Rotterdamwet, die onder andere spreiding naar inkomen reguleert, over nog meer ‘succesvolle’ aso-containerwoningen (voor overlastgevers) bij het vliegveld en over hoe gewone Rotterdammers die aan hun huis willen klussen met rust gelaten moeten worden door de ‘dakkapellenpolitie’ (welstandscommissie), die daartoe moet worden ‘beknot’.

Ooit was Leefbaar Rotterdam in zeker opzicht een verademing. Eindelijk gebeurde er op ruimtelijk vlak weer eens wat in de stad. Nu lezen we veel verontwaardiging en verongelijktheid, maar geen enkele visie. De zaal was collectief verbouwereerd. Gelukkig reageerde Jeroen Zuidgeest kalm en weloverwogen, zoals dat past bij een stedenbouwkundige professional. Hij wees de aanwezigen erop dat er voor de stad gouden tijden zijn aangebroken waarin mensen en kapitaal in grote hoeveelheden kiezen voor Rotterdam. En dat het juist deze momenten zijn waarop stad op tal van vlakken een sprong van betekenis kan maken. Dat we juist nu onze toekomstdromen voor de stad actief moeten en kunnen formuleren, najagen verwezenlijken. Ik ben het hartgrondig met hem eens. Maar ja, wat weet ik er nou van, als professional?

Het is een zeer reëel vooruitzicht dat Leefbaar Rotterdam na maart opnieuw vier jaar deel uitmaakt van het stadsbestuur. We kunnen alleen maar hopen dat ze stiekem best snappen dat je weliswaar stemmen blijkt te kunnen winnen door te appelleren aan ongenoegen veroorzaakt door alledaagse ongemakken en overlast, maar dat dit uiteindelijk niets met regeren te maken heeft. Want dat blijft een kwestie van vooruitzien. Met de hulp van professionele experts, als je verstandig bent. Anders wordt het Leefbare Rotterdam een stad van gemiste kansen.

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

leefbaar rotterdam joost ector stadsmakerscongres column politiek

1	VORM en NS Stations tekenen overeenkomst voor deelgebied 3 Wisselspoor Utrecht maandag, 23 juni
2	Los het woningtekort op met compacte woningen! dinsdag, 24 juni
3	Bij Tripolis heeft Hollandse Nieuwe van binnen ‘Van Eyck’ met meanderende trap verbonden met ‘MVRDV’ woensdag, 25 juni
4	Woongebouw Prisma in Nieuw Delft toont verschillende gezichten dinsdag, 24 juni
5	Minister Keijzer neemt meeste aanbevelingen commissie STOER over en wil steilere trappen en lagere plafonds mogelijk maken dinsdag, 24 juni

Gerelateerde nieuwsberichten

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

8 januari 2019

Het schaamteloze monument

4 februari 2020

Verleden voltooid

3 december 2019

Computer says no

6 september 2022

Tussenconclusie

7 juni 2022

2023 in tien columns door Joost Ector

25 december 2023

Architectuurkoning

2 mei 2023

Praise the Lord

6 juni 2023

Managementsamenvatting

3 oktober 2023

7 november 2023

5 december 2023

9 januari 2024

6 februari 2024

Hier is over nagedacht

5 maart 2024

Vergrijsd

2 april 2024

De ideale stad

7 mei 2024

Woontop

4 juni 2024

Een zekere mate van voortreffelijkheid

3 september 2024

1 oktober 2024

5 november 2024

3 december 2024

De vergeten groente onder de deugden

6 maart 2018

Hoog tijd voor hout

1 mei 2018

Ik wens je een wild plan

9 januari 2018

Architectuur van bijna niets

3 april 2018

Aantoonbare architectuur

6 februari 2018

Waarom springen we niet?

3 oktober 2017

Stoïcijnse Schoonheid

7 februari 2017

De Zaak Naturalis

4 april 2017

Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!

1 maart 2016

Het moet weer eens gezegd

5 september 2017

Geen Nazomerdagdroom

6 september 2016

Help

7 juni 2016

Tijdbom

10 januari 2017

De geruststellende domheid van slimme systemen

2 mei 2017

Bouw goed of bouw niet

4 oktober 2016

Ruimte als instrument

6 december 2016

Een (on)mogelijk overmorgen

5 januari 2016

Varkens

6 juni 2017

Joost Ector start als columnist op Architectenweb.nl

4 januari 2016

Inclusief is het nieuwe exclusief

1 november 2016

Fantastic Voyage

2 februari 2016

Dit komt niet vanzelf goed

5 april 2016

De schijn van duurzaamheid bedriegt

7 maart 2017

Omdat het kan!

3 mei 2016

Smart

7 november 2017

Vergeet het ‘Bilbao-effect’

4 september 2018

Laat je niet gek maken

2 oktober 2018

Het eind van het begin

6 november 2018

De erfenis van premier Halsema

4 december 2018

Eenvoud

5 februari 2019

Want ik geloof

5 maart 2019

Het bijna-gelijk van Baudet

2 april 2019

Adopteer een leek

7 mei 2019

Liefde in beton gegoten

4 juni 2019

De tweede helft

3 september 2019

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

1 oktober 2019

Faust in Canada

5 november 2019

We gaan het oplossen

7 januari 2020

Op naar een succesvolle crisis

3 maart 2020

Kleine openbaringen

7 april 2020

De oplossing wordt het volgende probleem

6 mei 2020

Stronteigenwijs

2 juni 2020

Ook maar een mens

1 september 2020

Ontwerpen tegen de eenzaamheid

6 oktober 2020

3 november 2020

1 december 2020

5 januari 2021

2 februari 2021

2 maart 2021

4 mei 2021

1 juni 2021

7 september 2021

5 oktober 2021

7 december 2021

2021 in tien columns door Joost Ector

27 december 2021

Een zorg minder

4 januari 2022

Hoofdletter A

1 februari 2022

Op blote knieën naar Groningen

5 april 2022

Klein leed

3 mei 2022

Het nieuwe minimalisme

4 oktober 2022

Geen druppel

1 november 2022

Belgische toestanden

6 december 2022

2022 in tien columns door Joost Ector

27 december 2022

10 januari 2023

7 februari 2023

7 maart 2023

4 april 2023

Aan ons zal het niet liggen

3 juni

1 april

4 maart

5 september 2023

Architectural Masters of the Metaverse

1 maart 2022

Dividend und Verbrechen

6 april 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

KAAN Architecten transformeert historische fabriek in Brazilië tot cultureel centrum

27 juni, 11:44

Centraal in het masterplan staan behoud van wat er is en alleen waar nodig toevoegingen realiseren, evenals ‘omarmen van verval’. Veertig procent van het complex is onaangeroerd gevleven.

Belgisch-Nederlands team geselecteerd voor ambitieus infrastructuurproject Brussels Airport

26 juni, 5:44

De komende jaren investeert Brussels Airport fors in haar luchthaveninfrastructuur. Na een Europese aanbestedingsprocedure is daarvoor het Belgisch-Nederlandse team ‘Witteveen+Bos, Benthem Crouwel Architects, OKRA, Stramien CV’ geselecteerd.

Team Hegeman, RRog en KOW maakte winnend plan voor Van Hetenlocatie in Deventer

26 juni, 4:11

Het plan ‘Het Blauwe Knooppunt’ voor de voormalige schoollocatie voorziet in 28 stadswoningen en 24 betaalbare appartementen in een parkachtig landschap.

Uitbreiding met bamboe gevel voor kantoorgebouw Deltares in Delft

26 juni, 1:05

In Delft is het Delta-lab van kennisinstituut Deltares officieel in gebruik genomen. Naar ontwerp van Wiegerinck is een bestaand kantoorgebouw op de campus van Deltares uitgebreid met een laboratorium waarvan de gevel is bekleed met bamboe.

Minder vergunningen voor nieuwbouwwoningen afgegeven in eerste vijf maanden

27 juni, 10:55

Het aantal afgegeven bouwvergunningen voor woningen is in de eerste vijf maanden van dit jaar gedaald tot 33.000.

Aantal windmolens met meer dan de helft gegroeid in tien jaar

27 juni, 9:28

Sinds 2020 kwamen er ook honderden enorme windturbines van boven de tweehonderd meter bij, heeft het Kadaster becijferd.

Minister wil gemeente voorrang geven bij koop in kwetsbare wijk

26 juni, 10:26

Gemeenten moeten voorrang krijgen bij de koop van een woning in wijken waar leefbaarheid en veiligheid onder druk staan, vindt woonminister Mona Keijzer.

Rekenkamer: Limburg moet regie pakken in woningbouw

25 juni, 5:12

De provincie Limburg moet meer de regie pakken om te garanderen dat er voldoende huizen worden gebouwd en de bouw van betaalbare woningen aan te jagen.