Joost Ector

De vergeten groente onder de deugden

6 maart 2018, 10:02

Regelmatig rijd ik in de Tesla van mijn partner. Een waar genot. Volledig elektrisch – dus groen en verantwoord – terwijl prestaties en comfort in zekere zin beter zijn dan die van een vergelijkbare fossiel aangedreven auto. De af en toe noodzakelijke tussentijdse laadpauze blijkt bovendien geen ergernis, maar juist een welkom onthaastingsmoment. Dit is de toekomst van duurzame mobiliteit, denk je dan. Snel doorontwikkelen, opschalen, probleem opgelost.

Maar nu is er Lightyear. Voortgekomen uit het team van de Technische Universiteit Eindhoven, dat met ‘Stella’ en ‘Stella Lux’ in 2012 en 2013 hoge ogen gooide bij de solar challenge, de jaarlijkse internationale race voor zonneauto’s. Ze hebben de challenge voor zichzelf opgeschaald en ontwikkelen nu een commerciële variant, de ‘Lightyear One’ die in 2020 op de markt zal komen.

Eén lichtjaar is de afstand die alle auto’s op aarde samen jaarlijks afleggen. Lightyear wil dat dit in 2035 volledig elektrisch gebeurt. Elektrisch rijden moet daarom voor iedereen wereldwijd mogelijk worden, ongeacht budget, laadinfrastructuur en infrastructuur in het algemeen. Nederland is momenteel met 1,1% volledig elektrische auto’s wereldwijd koploper wat betreft elektrisch rijden, geholpen door stimulerende bijtellingstarieven, hoge brandstofaccijnzen en aan verbruik gekoppelde BPM. Probeer je maar eens voor te stellen wat er in opkomende economieën zoals India voor nodig is om een massale bekering tot elektrisch rijden te bewerkstelligen – liefst nog voordat de middenklasse straks massaal fossiele auto’s aanschaft.

Een formidabele uitdaging, maar Lightyear gaat ervoor. Niet alleen door de integratie van zonnecellen in het enorme dak van de auto (de achterruit is vervangen door een camera), maar vooral ook door het energieverbruik van de auto te minimaliseren met behulp van lichtgewicht materialen (inclusief lichte batterij) en vermindering van de rol- en luchtweerstand. Dat resulteert vervolgens in een relatief hoge auto die daardoor ook bruikbaar is op plaatsen waar de infrastructuur van minder niveau is. Lightyear belooft een actieradius van 800 km, alleen al op basis van de batterij en te vermeerderen met de opbrengst aan zonne-energie tijdens de rit, en simpel overal opladen met een normale stekker.

In een fantastisch mission book wordt inspirerend en overtuigend uitgelegd hoe en waarom de Lightyear One dus fundamenteel een soort anti-Tesla wordt, om zo daadwerkelijk een oplossing te kunnen zijn in dit wereldwijde vraagstuk. Ik was vol bewondering: wat een lef en wat een inzicht van deze groep ‘jonge honden’, zoals ze zichzelf beschrijven. En een game changing zonneauto uit Eindhoven, hoe geweldig is dat!?

Toch knaagde er iets. Ik realiseerde me dat ik wat betreft de veronderstelde slimheid van Tesla de verleiding tot napraten niet heb weten te weerstaan. Ik – en vele anderen – ben gestopt met nadenken bij het woord elektrisch en heb daarna niet meer doorgevraagd. Niet verstandig, zacht gezegd. Een Tesla Model S weegt ruim 2100 kilo en gaat van 0 naar 100 km/u in ruim 4 seconden, de snelste modellen zelfs in minder dan 3. Het is een peperduur, loodzwaar American style racemonster.

Heerlijk hoor, ik ontken het niet. Maar voor welk probleem is dit nou de oplossing? Natuurlijk heeft Tesla gezorgd voor de grote doorbraak van elektrisch rijden en heeft het bijgedragen aan baanbrekende technologische ontwikkelingen. En elke stap voorwaarts is waardevol. Toch lijkt het resultaat, zelfs met de introductie van de Model 3 – de ‘Tesla voor de gewone mens’ – vooral gericht op de gemoedsrust van de beruchte ‘1%’, die zonder schuldgevoel onverstoorbaar kilometers kan blijven vreten en er nog groen op staat ook.

Ooit spraken we als ontwerpers in de bouw over de ‘trias energetica’, drie stappen op weg naar energiezuinige gebouwen. Kent u ze nog? Minimaliseer om te beginnen de vraag naar energie, maak vervolgens zo veel mogelijk gebruik van hernieuwbare liefst zelf opgewekte energie, en maak tenslotte uitsluitend gebruik van fossiele energie op een schone en efficiënte manier. Dergelijke redeneringen zijn inmiddels ook geëvolueerd tot vuistregels voor circulariteit in het algemeen. Maar er gebeurt iets vreemds: hoe succesvoller we worden bij stap twee en drie, hoe minder we lijken stil te staan bij stap een. En zoals het CBS vorige week ook weer bekendmaakte: qua schone energie zijn we er nog lang niet…

Matigheid is de vergeten groente onder de deugden. Of het nou gaat om energie, materiaal, ruimte, tijd, maakt niet uit. Wie duurzaamheid een warm hart toedraagt mag vanzelfsprekend hopen op technologische vooruitgang die living as usual mogelijk zal maken. Maar wie het écht serieus meent gaat de confrontatie met zijn levensstijl niet uit de weg.

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

column lightyear elektrisch rijden joost ector trias energetica tesla

1	Vloeiende lijnen en afgeronde vormen voor woongebouw Ede donderdag, 23 januari
2	Transformatie Meterhuiscomplex Haarlem van start vrijdag, 24 januari
3	Luxewarenhuis dinsdag, 21 januari
4	Studio Ard Hoksbergen ontwerpt huiselijke basisschool in Slotermeer vrijdag, 24 januari
5	Oude boerderij geopend naar omliggende bos woensdag, 22 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

Verleden voltooid

We gaan het oplossen

Stoïcijnse Schoonheid

Tijdbom

De Zaak Naturalis

De schijn van duurzaamheid bedriegt

Aantoonbare architectuur

Ik wens je een wild plan

Het moet weer eens gezegd

Waarom springen we niet?

De geruststellende domheid van slimme systemen

Het bijna-gelijk van Baudet

Adopteer een leek

Liefde in beton gegoten

De tweede helft

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

Faust in Canada

Architectuur van bijna niets

Hoog tijd voor hout

Genereuze Architectuur

Vergeet het ‘Bilbao-effect’

Laat je niet gek maken

Het eind van het begin

De erfenis van premier Halsema

Andere nieuwsberichten

Restaurant Felix brengt historie naar het heden

1 uur geleden

Het Felix Meritis-gebouw in Amsterdam ondergaat een renovatie, waarbij i29 verantwoordelijk is voor het interieurontwerp. Restaurant Felix opent alvast de deuren.