Fantastic Voyage

2 februari 2016, 12:00

In het Groninger Museum is momenteel een fantastische tentoonstelling te zien die je eenvoudigweg niet mag missen! Het is een overzicht van het werk van één van ’s werelds meest innovatieve, experimentele en invloedrijke kunstenaars. Zijn naam is Joris Laarman.

Een greep uit het getoonde: Heatwave, de weelderig krullende radiator waarmee Laarman als afstudeerder van de Design Academy zijn naam direct vestigde, diverse uitvoeringen van zijn beroemde Bone Chair in schitterende materialen zoals gepolijst aluminium en prachtige combinaties van hars en marmerpoeder, indrukwekkende tafels met bladen uit krasvast gepolijst wolfraamcarbide, barokke tafels opgebouwd uit voxels (volumetrische pixels) in verschillende resoluties, intrigerende experimenten met 3D-geprinte Microstructures. Hoogtepunt is een slangachtig metalen zitmeubel, door robots ‘in de lucht geschreven’ op een manier vergelijkbaar met de wijze waarop binnenkort in Amsterdam de eerste 3D-geprinte brug zal worden gerealiseerd – door MX3D, een spin-off van Joris Laarman Lab.

Allemaal adembenemend mooie objecten waar verzamelaars en musea tonnen voor neertellen. Maar waar de keuze voor onderwerpen als tafels en stoelen bedrieglijk traditioneel blijft, is het achterliggende verhaal dat allerminst. De prachtige en lijvige publicatie vertelt dat verhaal uitvoerig en meeslepend. Over hoe Laarman en zijn team zich voortdurend afvragen: welk doel, met welke vormen, welke materialen en welke technieken? En vooral, na elke stap, waarheen nu weer verder? Het is bijna een avonturenroman.

Laarmans werk is het summum van ontwerpend onderzoek. Kunst en techniek zijn in balans op het allerhoogste niveau. Centrale onderzoeksvraag: welke nieuwe kansen en mogelijkheden – wat betreft ontwerptools, productietechnieken en zeker ook hun onderlinge combinatie – ontstaan er uit opkomende technologieën? De keus voor een ontdekkingsreis met onbekende bestemming is essentieel. Juist dankzij die vrijheid kan zijn werk een ongekend hoge vlucht nemen en ontstaat een prikkelend toekomstperspectief.

Veel dienstverlenende kennisintensieve beroepen hebben de neiging om de impact van het nieuwe te onderschatten. Het is een van de waarschuwingen in het boek The Future of the Professions, waarin Richard en Daniel Susskind (vader en zoon) voorspellen dat de combinatie van kunstmatige intelligentie en voortschrijdende techniek een verwoestend effect zal hebben op de beroepsuitoefening van traditionele experts zoals artsen, advocaten, leraren en architecten. Ze tonen dat experts (onder andere) een sterke neiging hebben tot irrational rejectionism (dogmatisch en ongefundeerd afwijzen van vernieuwing) en technological myopia (toekomstige mogelijkheden onterecht toetsen aan de maatstaven van vandaag). Daarom komen game changers zo vaak van buitenaf. Het is gewoon erg moeilijk om van binnenuit voldoende afstand en frisheid op te brengen voor een volledig nieuwe kijk op wat de samenleving van je vraagt en hoe je dat kunt bieden.

In dat licht is het interessantste resultaat van Laarmans omzwervingen het ontstaan van een nieuw ontwerpdenken. Een veelheid aan thema’s – zoals maakbaarheid, uniciteit, ornamentiek, reproduceerbaarheid, series, producten, afstand en ga zo maar door – zal door nieuwe technieken als parametrisch ontwerpen, open source modelling, robotisering en 3D-printen in een volledig ander licht komen te staan. Ons beeld van maakbaarheid en betaalbaarheid wordt – nu nog! – sterk bepaald door beperkingen die grotendeels zullen verdwijnen. Daardoor vereist deze revolutie zowel van ontwerpers als producenten een grote mentale souplesse. Dat vraagt oefening, heb ik inmiddels in mijn eigen projecten ook ervaren. De conclusie is duidelijk. Met een afwachtende houding ben je straks gewoon te laat. Meepraten is niet genoeg, het is absolute noodzaak om nu mee te ontdekken en mee te groeien. En trouwens, het is ongelooflijk leuk!

Daarom: ga naar Groningen en laat je door Joris Laarman inspireren om ook zelf een reis met onbekende bestemming te ondernemen. En vergeet niet om, als je tijd hebt, nog even de tentoonstelling ‘David Bowie Is’ mee te pikken, want die is beslist alleraardigst!

Zie de website van het Groninger Museum voor meer informatie over de tentoonstelling over het werk van Joris Laarman.

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

column groninger museum joris laarman joost ector

1	Amsterdam start eerste tender voor Strandeiland IJburg dinsdag, 18 januari
2	Powerhouse Company presenteert ontwerp circulair universiteitsgebouw voor Tilburg woensdag, 19 januari
3	Nieuwe Gezichten: Studio Pallesh donderdag, 20 januari
4	Overeenkomst getekend voor woningbouwproject Xylino Almere vrijdag, 21 januari
5	Over hoe en wat dinsdag, 18 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

Het schaamteloze monument

Verleden voltooid

We gaan het oplossen

Het bijna-gelijk van Baudet

Adopteer een leek

Liefde in beton gegoten

De tweede helft

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

Faust in Canada

Op naar een succesvolle crisis

Kleine openbaringen

De oplossing wordt het volgende probleem

Stronteigenwijs

Ook maar een mens

Ontwerpen tegen de eenzaamheid

Snap out of it

Te veel tijd

Wederomhelzing

Dividend und Verbrechen

2021 in tien columns door Joost Ector

Een zorg minder

Joost Ector start als columnist op Architectenweb.nl

‘Grootste drempel 3D-printen gebouwen is certificering’

3D-geprinte brug komt in Wallengebied

Eerste grote solotentoonstelling Joris Laarman

Een (on)mogelijk overmorgen

Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!

Dit komt niet vanzelf goed

Omdat het kan!

Help

Joris Laarman wint Amsterdamprijs voor de Kunst

Geen Nazomerdagdroom

Bouw goed of bouw niet

Inclusief is het nieuwe exclusief

Ruimte als instrument

Tijdbom

De schijn van duurzaamheid bedriegt

Het moet weer eens gezegd

Waarom springen we niet?

Smart

De Leefbare Stad

Architectuur van bijna niets

Laat je niet gek maken

Het eind van het begin

De erfenis van premier Halsema

Andere nieuwsberichten

Rotterdam heeft stedenbouwkundige plannen Schiekadeblok bijgeslepen

Vandaag, 16:44

De hoge woontoren, die tot maximaal 200 meter reikt, is nu losgekoppeld van het Schieblock en de inpassing van de kantoren op de spoorstrook is verbeterd, meldt de gemeente.

Antwerpse feestzaal met moderne serre uitgebreid tot jeugdcentrum

Vandaag, 13:07

Door renovatie van het vroeg-twintigste-eeuwse gebouw en uitbreiding met ingetogen nieuwbouw heeft awg architecten een flexibel te gebruiken en karaktervolle ontmoetingsplek voor de jeugd gecreëerd.

Overeenkomst getekend voor woningbouwproject Xylino Almere

21 januari, 4:37

Naar verwachting wordt eind dit jaar gestart met de bouw van woningbouwproject Xylino in het Homeruskwartier in Almere. Het gaat om een driehoekig blok van houten gebouwen, waarin 103 woningen binnen een modulair systeem worden gerealiseerd.

Houten gebouw met achttien zorgwoningen voor Milsbeek

21 januari, 2:36

In het Limburgse Milsbeek wordt een houten woongebouw met achttien zorgwoningen voor onder meer ouderen met dementie gerealiseerd. Het ontwerp voor het gebouw is gemaakt door Lister Architecture en wordt gerealiseerd door Lister Manufacturing.