Fantastic Voyage

2 februari 2016, 12:00

In het Groninger Museum is momenteel een fantastische tentoonstelling te zien die je eenvoudigweg niet mag missen! Het is een overzicht van het werk van één van ’s werelds meest innovatieve, experimentele en invloedrijke kunstenaars. Zijn naam is Joris Laarman.

Een greep uit het getoonde: Heatwave, de weelderig krullende radiator waarmee Laarman als afstudeerder van de Design Academy zijn naam direct vestigde, diverse uitvoeringen van zijn beroemde Bone Chair in schitterende materialen zoals gepolijst aluminium en prachtige combinaties van hars en marmerpoeder, indrukwekkende tafels met bladen uit krasvast gepolijst wolfraamcarbide, barokke tafels opgebouwd uit voxels (volumetrische pixels) in verschillende resoluties, intrigerende experimenten met 3D-geprinte Microstructures. Hoogtepunt is een slangachtig metalen zitmeubel, door robots ‘in de lucht geschreven’ op een manier vergelijkbaar met de wijze waarop binnenkort in Amsterdam de eerste 3D-geprinte brug zal worden gerealiseerd – door MX3D, een spin-off van Joris Laarman Lab.

Allemaal adembenemend mooie objecten waar verzamelaars en musea tonnen voor neertellen. Maar waar de keuze voor onderwerpen als tafels en stoelen bedrieglijk traditioneel blijft, is het achterliggende verhaal dat allerminst. De prachtige en lijvige publicatie vertelt dat verhaal uitvoerig en meeslepend. Over hoe Laarman en zijn team zich voortdurend afvragen: welk doel, met welke vormen, welke materialen en welke technieken? En vooral, na elke stap, waarheen nu weer verder? Het is bijna een avonturenroman.

Laarmans werk is het summum van ontwerpend onderzoek. Kunst en techniek zijn in balans op het allerhoogste niveau. Centrale onderzoeksvraag: welke nieuwe kansen en mogelijkheden – wat betreft ontwerptools, productietechnieken en zeker ook hun onderlinge combinatie – ontstaan er uit opkomende technologieën? De keus voor een ontdekkingsreis met onbekende bestemming is essentieel. Juist dankzij die vrijheid kan zijn werk een ongekend hoge vlucht nemen en ontstaat een prikkelend toekomstperspectief.

Veel dienstverlenende kennisintensieve beroepen hebben de neiging om de impact van het nieuwe te onderschatten. Het is een van de waarschuwingen in het boek The Future of the Professions, waarin Richard en Daniel Susskind (vader en zoon) voorspellen dat de combinatie van kunstmatige intelligentie en voortschrijdende techniek een verwoestend effect zal hebben op de beroepsuitoefening van traditionele experts zoals artsen, advocaten, leraren en architecten. Ze tonen dat experts (onder andere) een sterke neiging hebben tot irrational rejectionism (dogmatisch en ongefundeerd afwijzen van vernieuwing) en technological myopia (toekomstige mogelijkheden onterecht toetsen aan de maatstaven van vandaag). Daarom komen game changers zo vaak van buitenaf. Het is gewoon erg moeilijk om van binnenuit voldoende afstand en frisheid op te brengen voor een volledig nieuwe kijk op wat de samenleving van je vraagt en hoe je dat kunt bieden.

In dat licht is het interessantste resultaat van Laarmans omzwervingen het ontstaan van een nieuw ontwerpdenken. Een veelheid aan thema’s – zoals maakbaarheid, uniciteit, ornamentiek, reproduceerbaarheid, series, producten, afstand en ga zo maar door – zal door nieuwe technieken als parametrisch ontwerpen, open source modelling, robotisering en 3D-printen in een volledig ander licht komen te staan. Ons beeld van maakbaarheid en betaalbaarheid wordt – nu nog! – sterk bepaald door beperkingen die grotendeels zullen verdwijnen. Daardoor vereist deze revolutie zowel van ontwerpers als producenten een grote mentale souplesse. Dat vraagt oefening, heb ik inmiddels in mijn eigen projecten ook ervaren. De conclusie is duidelijk. Met een afwachtende houding ben je straks gewoon te laat. Meepraten is niet genoeg, het is absolute noodzaak om nu mee te ontdekken en mee te groeien. En trouwens, het is ongelooflijk leuk!

Daarom: ga naar Groningen en laat je door Joris Laarman inspireren om ook zelf een reis met onbekende bestemming te ondernemen. En vergeet niet om, als je tijd hebt, nog even de tentoonstelling ‘David Bowie Is’ mee te pikken, want die is beslist alleraardigst!

Zie de website van het Groninger Museum voor meer informatie over de tentoonstelling over het werk van Joris Laarman.

Joost Ector is architect-directeur van Ector Hoogstad Architecten en bestuurslid van de BNA. Voor Architectenweb schrijft Joost Ector iedere maand een column, waarin hij ontwikkelingen die van invloed zijn op het architectenvak van duiding voorziet.

Trefwoorden

column groninger museum joris laarman joost ector

1	Houthavenkade wordt nieuwe woonwijk voor Zaandam woensdag, 26 februari
2	Boijmans kiest Mecanoo voor renovatie museum vrijdag, 21 februari
3	‘Pi de Bruijn had vanaf het begin betrokken moeten worden bij de vernieuwing van het Binnenhof’ maandag, 24 februari
4	Concurrentie voor het vliegtuig dinsdag, 25 februari
5	OMA en Jaspers-Eyers ontwerpen nieuwe hoofdkantoor NMBS maandag, 24 februari

Gerelateerde nieuwsberichten

De Gele Hesjes tegen de Groene Khmers

Het schaamteloze monument

Verleden voltooid

We gaan het oplossen

Joost Ector start als columnist op Architectenweb.nl

‘Grootste drempel 3D-printen gebouwen is certificering’

3D-geprinte brug komt in Wallengebied

Eerste grote solotentoonstelling Joris Laarman

Een (on)mogelijk overmorgen

Het bijna-gelijk van Baudet

Adopteer een leek

Liefde in beton gegoten

De tweede helft

Het ontroerendste gebouw dat ik ken

Faust in Canada

Schouders onder World Expo Rotterdam 2025!

Dit komt niet vanzelf goed

Omdat het kan!

Help

Joris Laarman wint Amsterdamprijs voor de Kunst

Geen Nazomerdagdroom

Bouw goed of bouw niet

Inclusief is het nieuwe exclusief

Ruimte als instrument

Tijdbom

De schijn van duurzaamheid bedriegt

Het moet weer eens gezegd

Waarom springen we niet?

Smart

De Leefbare Stad

Architectuur van bijna niets

Laat je niet gek maken

Het eind van het begin

De erfenis van premier Halsema

Andere nieuwsberichten

Afgeschuinde woning met gedraaide verdieping

Gisteren, 16:34

Voor een particuliere opdrachtgever heeft het Rotterdamse bureau Jade architecten een villa in Berkel en Rodenrijs ontworpen.

Zwembad van VenhoevenCS stimuleert gezondheid in brede zin

Gisteren, 09:49

In opdracht van de gemeente Zaanstad ontwerpt VenhoevenCS het nieuwe zwembad De Slag in Sportpark Hoornseveld.

Tilburg Architectuur Film Festival rond idealen en ruïnes

26 februari, 5:49

'Models and Ruins’ is het thema van het Tilburg Architectuur Film Festival (TIAFF), dat op 17 en 18 april plaatsvindt.

Karres en Brands maakt stedenbouwkundig ontwerp Poort van Hoorn

26 februari, 3:48

De opdracht betreft het volledige stationsgebied, inclusief de Noorderveemarkt, plus het Pelmolenpad en de Prismalocatie.

Tuin rijtjeshuis steeds kleiner, huisoppervlakte juist groter

Gisteren, 16:26

Gemiddeld zijn voor- en achtertuin samen nog maar 87 vierkante meter groot.

Softwarebedrijf voor professionele vastgoedmarkt haalt miljoen euro op

Gisteren, 13:49

Het Rotterdamse SaaS (Software as a Service)-bedrijf hello energy, gericht op de internationale vastgoedmarkt, heeft in een investeringsronde een miljoen euro opgehaald.

Erfgoed Deal selecteert eerste zeven projecten

Gisteren, 11:44

De Erfgoed Deal verleent de komende drie jaar financiële steun voor integratie van erfgoed in plannen rond klimaatadaptatie, energietransitie en omgang met stedelijke groei en krimp.

Plan voor grote waterstoffabriek in Eemshaven

Gisteren, 09:25

Shell, Gasunie en Groningen Seaports hebben plannen om in de Eemshaven in Groningen de grootste groene waterstoffabriek van Europa te bouwen.

3XN toont sculpturale en 'zelflerende' kantoorkubus Berlijn

26 februari, 5:08

Pal tegenover het hoofdstation van Berlijn is een nieuw kantoorgebouw naar ontwerp van 3XN opgeleverd.

Salone del Mobile en Light+Building beide uitgesteld

26 februari, 11:11

De organisatie van de Salone Internazionale del Mobile in Milaan heeft besloten vanwege 'de noodsituatie voor de volksgezondheid' de komende editie uit te stellen.

Ga naar het nieuws-archief