Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Video's
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle projecten
Woei Rotterdam
Useless Studio
Kabelnetten in het circulaire LAB42
Carl Stahl Architectuur
Huis voor de stad Amersfoort
Kraaijvanger Architects
New Babylon
Wicona
Kop Sloot: gezinnen wonen aan de urban loggia
ANA architecten
Transformatie voormalig De Telegraaf gebouw
KUBUS | Specialist in BIM-software
Japanse Villa, Utrecht
mojo/architecten
Cooltoren Rotterdam - Woontoren aan de skyline
SVK
Wet Beast
Studioninedots
Nieuwbouw moderne schuurwoning
Wienerberger B.V.
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle producten
Fellowes AeraMax 3(S) luchtreiniger
Fellowes
Wictec 60 NL
Wicona
Design puntprofiel P15/45-780
SCH Holland bv
SCH - Golfplaten
SCH Holland bv
Wicstyle 65 N NG
Wicona
Stalen deuren brons | Steel look
Anyway Doors
Projectsoftware voor Architecten
YVI Application Family
Balkongevoel met de nieuwe 2in1 en 3in1 dakramen
VELUX Nederland B.V.
Circulair bouwen? Ja natuurlijk.
Faay Vianen B.V.
Push Pull - aluminium deurtrekkers
Alu-Coating bv
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle video's
Uitreiking Architectenweb Awards 2022
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Werken én wonen in de maakstad
Symposium
Werkstatt
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Team V Architectuur
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Orange Architects
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Hyperion Lyceum
Ector Hoogstad Architecten
Amare
Een gestapelde wereld vol cultuur
Gestapeld wonen voor gezinnen
Symposium
Uitreiking Architectenweb Awards 2021
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Uitreiking Architectenweb Awards 2022
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle podcast's
Gesprek met Erikjan Vermeulen over kleiner wonen in ruil voor meer gemeenschappelijke voorzieningen
Gesprek met Don Murphy over het superviseren van hoogbouw
Gesprek met Casper Schuuring over het behoud van maakpartijen in de verdichtende stad
Gesprek met Stephan Petermann over de geschiedenis van hoogbouw
Gesprek met Peter van Assche over circulair bouwen
Gesprek met Fieke van den Beuken over sociale woningen in hoogbouw
Gesprek met Peter van Assche over circulair bouwen
Gesprek met Stephan Petermann over de geschiedenis van hoogbouw
Gesprek met Casper Schuuring over het behoud van maakpartijen in de verdichtende stad
Gesprek met Don Murphy over het superviseren van hoogbouw
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Partners
Categorieën
Favorieten
Alle bedrijven
Plotvis
Pouderoyen BV
Studio Sabra
Zone zuid Architecten
PSOhub Software B.V.
Keep it together
Hdden
VELUX Commercial
Uw voorkeurspartner voor daglicht- en ventilatieoplossingen.
Cembrit B.V.
AGC Nederland Holding B.V.
Tarkett BV
Duurzame vloeroplossingen
FALK® Bouwsystemen
Producent geïsoleerde designpanelen
OCS | Office Cabling Systems
Totaalleverancier voor kabelmanagement
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle vacatures
Proof of the sum zoekt eigenzinnige architect
Proof of the sum
Proof of the sum zoekt ervaren projectarchitect
Proof of the sum
Proof of the sum zoekt 2 interieurarchitecten
Proof of the sum
Team lead
Space&Matter
GROUP A zoekt een technisch ontwerper / projectleider
GROUP A
Stagiair(e)
LIAG architecten en bouwadviseurs
Architect
Cushman & Wakefield
PR & Marketing
NOAHH | Network Oriented Architecture
Bouwkundig ontwerper / Architect
ARCADIS
Architect
Toko Fuze
Junior Designer – Rotterdam
JVST
(Junior) Architect (ft)
Kraal architecten BV
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle magazines
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #11
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle events
Renoveren en verduurzamen met respect van woningen uit jaren 70 en 80
Forum / bibliotheek, Podium. Stadhuisplein 1, Zoetermeer
Samen bouwen aan de toekomst van Nederland op BouwBeurs 2023
Koninklijke Jaarbeurs, Utrecht
Startbijeenkomst Wegen naar welzijn; een gezonde kijk op mobiliteit
Saxion, Handelskade 75, Deventer
Architectenweb symposium: parametrisch ontwerpen aan een duurzamere gebouwde omgeving
INBO Amsterdam
Victor Horta versus Art Nouveau - Horta’s vocabulary
Amerikastraat 27, 1060 Brussel, België
Expositie 'Youth' van Anne Imhof in Stedelijk Museum Amsterdam
Museumplein 10 1071 DJ Amsterdam
Samen bouwen aan de toekomst van Nederland op BouwBeurs 2023
Koninklijke Jaarbeurs, Utrecht
Webinar intuïtieve interface van Archicad
online
Victor Horta versus Art Nouveau - Horta’s vocabulary
Amerikastraat 27, 1060 Brussel, België
Architectenweb symposium: parametrisch ontwerpen aan een duurzamere gebouwde omgeving
INBO Amsterdam
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Categorieën
Alle thema's
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Awards
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Kirsten Hannema
Copyright: Maarten van Haaff
Kirsten Hannema
Copyright: Maarten van Haaff
Druk op het dak
15 september 2020, 9:15
Het basisidee van architectuur is: bescherming bieden tegen weer en wind. Het basisidee van de stad is: een plek waar mensen bij elkaar komen. Door de coronapandemie werken beide ideeën momenteel suboptimaal. In de buitenlucht is het gevaar voor besmetting met Covid-19 aanzienlijk kleiner dan binnen in gebouwen, vooral als deze slecht geventileerd zijn. Drukke straten en pleinen moeten we nu vooral zien te vermijden; het is immers niet het virus zelf maar de mens die het verspreidt. Dit maakt het (platte) dak tot een aantrekkelijk toevluchtsoord. Mensen kunnen er in de buitenlucht werken, onderwijs volgen en recreëren, en je houdt ze van de straat.
Zal de
toit-jardin
, het vijfde van Le Corbusier’s Vijf Punten voor een Nieuwe Architectuur, na honderd jaar zijn grote doorbraak beleven?
De afgelopen maanden zag ik in de krant veel foto’s voorbij komen van het ‘nieuwe normaal’ op daken over de hele wereld. Van sportschoolhouders die, op zoek naar manieren om toch open te kunnen, halters en fitnessapparaten omhoog sjouwden voor trainingen in de openlucht. Van Chinese bedrijven die lunchplekken inrichtten bovenop kantoorpanden waar werknemers aan tafels met spatschermen hun noedels aten.
Het beeld dat me bijbleef komt uit een serie van de Italiaanse fotograaf Max Intrisano die tijdens de lockdown in Rome het leven op balkons en daken in zijn wijk registreerde, van waslijnen tot bellende buren. Hij schoot een prachtige, Hopperiaanse foto van een jonge vrouw in bikini, die op een enorme witte dakvlakte een stretcher heeft uitgeklapt waarop ze eenzaam ligt te zonnebaden.
‘Verbannen naar Rome’s bijenkorf’ luidde de titel van het artikel dat correspondent Jarl van der Ploeg erbij schreef. Romeinen zitten normaal gesproken nooit op het balkon of het dak, legt hij uit. ‘Want waarom zou je eenzaam verpozen op een kaal stukje beton als vlak onder je de Eeuwige Stad zich openbaart, vol prachtige pleinen gevuld met mooie mensen?’
Ik zag in die betonnen vlakte een heerlijke leegte en begon meteen te fantaseren wat je daar allemaal zou kunnen doen; onder de sterren slapen, een hut bouwen of een geheime tuin aanleggen. Dat is de Nederlandse blik op het dak. In een land waar elk dubbeltje grond drie keer omgedraaid wordt, zien we in daken ‘torenhoge potentie’ zoals de organisatoren van het Amsterdamse Festival Roef het omschrijven.
Elke zichzelf respecterende stad heeft inmiddels een dakprogramma-met-festival om die potentie te verzilveren
.
Verdichten, regenwater opvangen, energie opwekken met zonnepanelen en windmolens, tuinen en parken aanleggen, hittestress tegengaan, biodiversiteit stimuleren, urban farmen, een healing environment creëren. We gaan het hele klimaatprobleem oplossen, hedonistisch-duurzaam om met de Deense architect Bjarke Ingels te spreken. Denk aan de skibaan bovenop de (duurzame) energiecentrale die BIG in Kopenhagen realiseerde of het bos op het kunstdepot dat MVRDV voor Museum Boijmans Van Beuningen bouwde.
De alledaagse bouwpraktijk is minder hedonistisch. Onlangs bezocht ik een nieuw appartementencomplex in Amsterdam, ontworpen rond royale terrassen. Maar het beloofde groene uitzicht op het dak was een woud aan buizen geworden. Gedurende het proces moest een deel van de geplande beplanting plaats maken voor installaties; anders kon het gebouw niet ‘gasloos’ gerealiseerd worden.
De coronacrisis laat de kwetsbaarheid zien van steden en gebouwen die tot de laatste vierkante meter zijn volgeprogrammeerd; precies wat op het dak dreigt te gebeuren door de hele verduurzaming naar boven te ‘verbannen’.
Het provisorisch gebruik van lege daken en daktuinen toont eens te meer het belang van ruimtelijke overmaat. Zoals de Belgische architect Bob van Reeth eens zei: ‘Bouwen heeft in de eerste plaats te maken met overleven’. ‘Gebouwen moeten intelligente ruïnes zijn: altijd weer opnieuw te gebruiken.’ Ze moeten mogelijkheden scheppen.
Laat dat het basisidee zijn voor de vijfde gevel.
Kirsten Hannema is architectuurcriticus en schrijft voor diverse media waaronder De Volkskrant. Ze is hoofdredacteur van het Jaarboek ‘Architectuur in Nederland’ en was gasthoofdredacteur van de uitgave van architectuurtijdschrift A+U (jan. 2020) over de Nederlandse architectuur in het afgelopen decennium.
Trefwoorden
column
kirsten hannema
dak
Best gelezen
1
Nieuwe fietsenstalling aan voorzijde station Amsterdam CS officieel geopend
woensdag, 25 januari
2
Nieuwe woontoren voor Almere Duin naar ontwerp Zecc
donderdag, 26 januari
3
De brutalistische Bunker en zijn 'Maaskantse' toren
maandag, 23 januari
4
Space Encounters geeft bestaande gezinswoning gelaagdheid
dinsdag, 24 januari
5
Gentrificatie-compensatie
dinsdag, 24 januari
Gerelateerde nieuwsberichten
Architectuurgeweld
Erfgoedlogica
Wildgroei
Maar nooit zoals je denkt
Meer liefde
2022 in tien columns door Kirsten Hannema
Gentrificatie-compensatie
Uitzichtloos
Alcoholist, pater, architect
Pakkans
Een biënnale zonder publiek
Kaartenhuis
Luxewarenhuis
Een beter normaal
Trafo
Vormenspel
Een duurzame architectuur kent een winst- én verliesrekening
Ongemak
Biofobie
Ronchamps op de Zuidas
Disneyficatie: scheldwoord of geuzennaam?
Makkelijker kunnen we het niet maken
Valse nostalgie
2021 in tien columns door Kirsten Hannema
Over hoe en wat
Een les in nederigheid
Ontsnappingsruimte
De moraal van het inclusieve verhaal
Grensverleggend
T-koppelstuk
Krolls (on)gelijk
Lekker loeren
Andere nieuwsberichten
Jolijn Valk gaat niet voor tweede termijn als BNA-voorzitter
27 januari, 3:11
In juli legt ze de voorzittershamer van de branchevereniging voor architecten neer, zo heeft ze donderdag tijdens een ledenraadbijeenkomst bekendgemaakt. Valk was sinds 2021 voorzitter van de BNA.
OMA verbouwt museum voor Egyptische oudheden in Turijn
27 januari, 1:37
OMA heeft de prijsvraag voor de verbouwing van Museo Egizio in Turijn gewonnen. Belangrijkste ingreep in het winnende voorstel is dat de binnenhof en nog zes ruimtes in het gebouw weer een openbaar karakter krijgen.
Site Practice en ZUS winnen prijsvraag Fritz District in München
27 januari, 10:43
Een groot, leegstaand kantoorgebouw in het zuidoosten van de stad wordt ‘opgeknipt’ en herontwikkeld tot een kleine buurt met een mix van wonen, werken, dagbesteding, kleinschalige detailhandel en horeca.
Goirlese ontwerpbureaus nemen intrek in kantoorpand Black Barn
27 januari, 9:15
De Black Barn, zoals het kantoorpand in Goirle is genoemd, is ontworpen als een ingetogen schuurvolume met zwart gebeitste houten gevels en een zinken dak. Het interieur is georganiseerd rond een grote kastwand.
Staatssecretaris na rapport PBL: strengere regels voor kringloopeconomie
27 januari, 2:30
Volgens het planbureau heeft het kabinet tot nu toe nauwelijks vooruitgang geboekt om toe te werken naar een circulaire economie.
Historische groei aantal zonnepanelen op woningdaken in 2022
27 januari, 11:22
Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling, meldt branchevereniging Netbeheer Nederland.
Invoering Omgevingswet opnieuw half jaar uitgesteld
27 januari, 9:48
Minister Hugo de Jonge (Ruimtelijke Ordening) meldt aan de Tweede Kamer dat de wet 1 januari 2024 moet ingaan.
Nieuwe directie en website voor Bureau B+B
26 januari, 3:36
Hannah Schubert en Tomas Degenaar maken per 2023 deel uit van het directieteam; zij geven samen met Gert-Jan Wisse leiding aan het bureau.
Harbers kan stikstofkoop Schiphol nog niet stoppen, partijen boos
26 januari, 11:50
Het kabinet kan Schiphol nu nog niet tegenhouden om de stikstofruimte van boeren op te kopen, zegt minister Mark Harbers.
Deltacommissaris bepleit sturende rol voor water in bouwplannen
26 januari, 11:13
Dat doet Peter Glas aan de vooravond van de zeventigste herdenking van de Watersnoodramp van 1953.
Ga naar het nieuws-archief
Kirsten Hannema
Architectuurcriticus
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur