Marjolein van Eig

10 nieuwe steden

Gisteren, 09:00

Hoe zou het gegaan zijn? Gingen er jarenlange geheime gesprekken aan vooraf met planologen, planeconomen, stedenbouwers en landschappers? Of lag Rob in zijn bedje in Brabant en verscheen er een geest aan het voeteneinde, die plechtig tot hem sprak: “Rob, ga op pad en verspreid het woord – 10 nieuwe steden.” Of zit er gewoon een reclame-campagnebureau achter en zijn het er vanwege de klinkerrijm in de optimistische ‘ie’, tien geworden. En is het een goed idee?

Van bestaanszekerheid naar wooncrisis; na twee jaren van geruzie en geploeter zijn er wederom nieuwe verkiezingen. Nieuwe ronde, nieuwe kansen! De partijen gaan weer op zoek naar hapklare oplossingen voor complexe problemen en deze keer is het wonen aan de beurt. GroenLinks/PvdA wil vliegvelden volbouwen met woonwijken, Volt wil Tata Steel opheffen voor Tatastad, de PVV wil het Mediapark in Hilversum transformeren naar een nieuwe woonwijk en D66 ziet dus kansen in het bouwen van 10 nieuwe steden.

Het plan roept een berg aan vragen en weerstand op, want het schuurt aan alle kanten. 10 nieuwe steden; waar dan? Er is toch nergens meer ruimte? 10 nieuwe steden; hoe dan, we hebben toch enorme tekorten; aan arbeid, aan materiaal, aan vastlopende gemeenteapparaten. 10 nieuwe steden, voor wie dan? Wie wil er nou in een nieuwe stad wonen? Hebben we niet geleerd van Almere, Zoetermeer, Lelystad? Dat het wel 30 jaar kan duren voordat zo’n stad een beetje leuk is om in te leven? En blijkt er niet uit allerlei onderzoeken dat er genoeg ruimte binnen de bestaande steden te vinden is?

Maar als je het idee niet zo letterlijk neemt, maar als een optimistisch voorstel dat nog verder ingekleurd moet worden, dan kan er vanalles gaan stromen. Want in tegenstelling tot de andere partijen, die vooral plannen hebben tegen iets; tegen de luchtvaart (GroenLinks/PvdA), tegen Tata (Volt) of tegen de media (PVV), is dit plan vooral een oproep vóór iets; ‘vóór oplossingen, vóór daadkracht, vóór inventiviteit.

Eindelijk is er weer een politicus met een optimistisch ruimtelijk idee voor de toekomst van het land, in de traditie van de grote, Nederlandse ingenieurswerken. Tegen opponenten zegt Jetten dan ook: “Vergelijk het met de kustversterking na de watersnoodramp, de Deltawerken. Dat was ook een groot en ingewikkeld project; en iedereen dacht; gaat dat allemaal wel lukken? Uiteindelijk heeft het ons land een stuk veiliger en mooier gemaakt.”

En met die watersnoodramp slaat Jetten de spijker op zijn kop. Hier vallen voor mij vier jaar aan columns schrijven op zijn plek. Ik hoef niet meer te zwelgen in nostalgie naar vooruitgangsdenken, want eindelijk is er weer een politicus met een ruimtelijke visie voor dit gave land. En over gaaf land gesproken; dit is ook een mooi moment, Rob, om de plannen voor Fly land weer uit de kast te halen, en plan uit de tijd van de kabinetten Kok, met dijkenhoge ambities. Een plan dat de problemen met de luchtvaart, de stijgende zeespiegel, de woningen voor de achterblijvers op de bank en de ruimte voor steen-pir-schaap in één keer oplost. En hoewel houtbouw er niet zo hoeft uit te zien, kan hier ook eindelijk op grote schaal geëxperimenteerd worden met innovatieve bouwmethodes met een positieve footprint.

Dus beste Rob; 10 nieuwe steden inpassen in het huidige Nederland lijkt mij geen goed plan. Maar groot denken en dit vatten in een totaalplan voor de kust van Nederland, waarmee een hoop van de huidige en toekomstige problemen en dreigingen kunnen worden aangepakt, daar word ik blij van. Een dergelijk wenkend toekomstperspectief in de Nederlandse ingenieurstraditie kunnen we als maatschappij goed gebruiken.

Marjolein van Eig is architect-directeur van BureauVanEig. Zowel in haar werk als in haar maandelijkse column verbindt ze eigentijdse opgaven met hun historische wortels. Ze is afstudeermentor aan de Academie van Bouwkunst, geeft regelmatig lezingen in binnen- en buitenland, en is architectlid van de Welstandcommissie in Rotterdam. Haar columns zijn gebundeld in het boek 'De Ruimtes'.

Trefwoorden

nieuwe steden d66 marjolein van eig vooruitgangsdenken column 10 steden rob jetten

1	Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 3 september
2	VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat vrijdag, 5 september
3	Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw vrijdag, 5 september
4	D66 wil stad bouwen in nieuwe polder tussen Amsterdam en Almere woensdag, 3 september
5	's-Hertogenbosch selecteert acht ontwerpteams voor volgende ronde Citadelpoort woensdag, 3 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Column

Architectuurkritiek

10 juni

Bouwend Nederland: ‘Er komt een groot tekort aan bouwers’

Gisteren, 12:23

13 mei

11 maart

11 februari

14 januari

Achterblijvers op de bank

10 december 2024

Voorstellingsvermogen

12 november 2024

Stad aan het water

8 oktober 2024

Hoekjes, trapjes, hekjes

11 september 2024

Plaatsen waar u slaapt

9 juli 2024

Modern

14 mei 2024

Lelijkste woonwijk

12 maart 2024

Ode aan Joost

13 februari 2024

Dagboek van een ruimtegebruiker

16 januari 2024

Laatste keer, echt

12 december 2023

De architect en de verkiezingen

14 november 2023

12 oktober 2023

12 september 2023

1 september 2023

13 juni 2023

Kolommen en vergankelijkheid

10 mei 2023

De uitstoot is nu

11 april 2023

Gaaf land

14 maart 2023

Een goede gebouwplint; wat is dat eigenlijk?

14 februari 2023

De andere kant

24 januari 2023

Het gebouw als kunstwerk

16 januari 2023

8 december 2022

8 november 2022

11 oktober 2022

13 september 2022

14 juni 2022

Wooncrisis én ambtenarencrisis

10 mei 2022

Dijkenhoge ambities

12 april 2022

Waarde en weerloos

8 maart 2022

Houtbouw hoeft er niet zo uit te zien

8 februari 2022

De reikwijdte van iemand

11 januari 2022

Gebouwde telmodellen

14 december 2021

Ode aan onze oude straat

9 november 2021

De glasparadox

14 september 2021

Huilen onder systeemplafonds

9 juni 2021

Architecten, verenigt u

11 mei 2021

Het raam mag niet open

13 april 2021

Nostalgie naar vooruitgangsdenken

9 maart 2021

Materiaal als drager van herinnering

9 februari 2021

Het leven in het trappenhuis

12 januari 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

In beeld: vijftien potentiële jonge rijksmonumenten

Gisteren, 14:31

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is een procedure gestart voor de aanwijzing van vijftien rijksmonumenten uit de periode 1965-1990.

OMI verkent geschiedenis en toekomst gebied bij nieuwe Rotterdamse stadsbrug

Gisteren, 11:34

OMI Rotterdam organiseert dit najaar een manifestatie over het verleden, heden en de toekomst van De Esch.

Negen nominaties voor Rijnlandse Architectuur Prijs 2025

8 september, 2:41

De shortlist voor de Rijnlandse Architectuur Prijs 2025 is bekend. Negen projecten uit de regio Leiden komen in aanmerking voor de tweejaarlijkse prijs, laat het Rijnlands Architectuur Platform weten.

Ontwerpteam van CRKL architecten, HilberinkBosch architecten en LAP Landscape & Urban Design wint tender Snellerpoort

8 september, 1:00

Samen met BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling werd met de inzending voor het woonensemble Vivo de tender voor een kavel in de nieuwe stadswijk Snellerpoort in Woerden gewonnen.