Marjolein van Eig

Plaatsen waar u slaapt

9 juli, 9:00

Joost, van NAi Boekverkopers, vertelde me dat de verkoop van zowel ‘Bouwen in Amsterdam’ door Henk Zantkuijl als ‘Ruimten Rondom’ door Georges Perec, is gestegen sinds ik erover heb geschreven. Dat vind ik aan alle kanten goed nieuws: er is aandacht voor wat ik schrijf, mijn ideeën worden gewaardeerd en vooral; mensen kopen – en lezen, hoop ik! – boeken die de moeite waard zijn. Het zijn boeken waarin je kennis op doet over bouwen, waar je nieuwsgierig van wordt, blij, enthousiast, waar je geest weer van open gaat staan en waardoor je, voor even of voor altijd, met andere ogen naar de wereld om je heen je gaat kijken.

Toch krijg ik ook klachten. ‘Door jouw column heb ik Perec weer geprobeerd, maar ik vind het niet te lezen’, vertelt een goede vriend over ‘Ruimten Rondom’. Maar hij maakt een vergissing en het is goed dat ik dat hier even kan rechtzetten. Het is namelijk helemaal niet de bedoeling dat je dit boekje leest. Het is niet de bedoeling dat je gaat zitten en volgordelijk de ene na de andere bladzijde omslaat, al lezend, van het begin naar het einde en dat je het dan, als je het uit hebt, in de kast zet. Dit boekje moet je op je bureau leggen, binnen handbereik. En dan moet je er af en toe in bladeren en je laten meevoeren door de gedachtenspinsels van Georges Perec.

Zo pakte ik het recent weer, in verband met de naderende bouwvak, en zocht naar het hoofdstuk over Grenzen. Perec schrijft over grenzen: “Een grens overgaan heeft iets opwindends; niet meer dan een denkbeeldige limiet maar alles verandert, zelfs het landschap; het is dezelfde lucht, dezelfde aarde, maar de weg is niet helemaal hetzelfde meer, de belettering van de verkeersborden verandert, de bakkerijen lijken niet meer helemaal op wat we nog maar een ogenblik geleden een bakkerij noemden, de broden zijn anders van vorm, op grond slingeren niet meer dezelfde lege pakjes…”

Na het passeren van een grens valt mij altijd direct de andere bouwcultuur op; de detaillering van de dakranden, diepte van de raamnegges, maat van de bakstenen, ritme van de balkonhekken, materialisering van de terrassen, dikte van de deurlijsten, typografie van de huisnummers, geometrie van de kapvormen, tactiliteit van de gevel, sequentie van de ruimtes, grootte van de ramen (of eigenlijk, in vergelijking met Nederland, de kleinte), grafieken op de plafonds, overgangen tussen de materialen, profiel van de straten, afwerking van de stoepen, vorm van de regenpijpen, open-dicht verhoudingen in de gevel, de pleintjes in de steden, het silhouet van de kerktorens.

Maar terwijl ik op zoek ben naar dit hoofdstuk over grenzen blijf ik tijdens het bladeren haken bij het hoofdstuk over ‘De kamer’. Perec schrijft: “Waarschijnlijk omdat een kamer bij mij net zo functioneert als een madeleine bij Proust (...) heb ik, sinds een flink aantal jaren alweer, een poging ondernomen om een zo uitputtend mogelijke inventaris op te maken van alle Plaatsen waar ik geslapen heb. Op dit moment ben ik met de beschrijvingen nog nauwelijks begonnen maar daar staat tegenover dat de lijst met plaatsen inmiddels zo goed als compleet is; het zijn er rond de tweehonderd.”

En terwijl Perec nadenkt over de manier hoe deze kamers te ordenen (niet chronologisch of alfabetisch, misschien geografisch of beter nog typologisch) wil ik van de gelegenheid gebruik maken om u als lezer uit te dagen om ook een overzicht te maken van de kamers waar u tijdens uw leven geslapen heeft. Dit vraag ik u niet omdat ik benieuwd ben naar waar u tijdens uw leven geslapen heeft, want dat interesseert me werkelijk niet, ik geef u het vrijblijvend mee als tip, omdat ik denk dat het een heel aardig tijdverdrijf is voor tijdens de vakantie. Eén van de leukste categorieën die Perec noteert is; gelegenheidsovernachtingen (bank, vloerkleed+kussens, tapijt, ligstoel, enzovoorts). Wellicht leidt het tot interessante inzichten over uw leven.

Marjolein van Eig is architect-directeur van BureauVanEig. Zowel in haar werk als in haar maandelijkse column verbindt ze eigentijdse opgaven met hun historische wortels. Ze is afstudeermentor aan de Academie van Bouwkunst, geeft regelmatig lezingen in binnen- en buitenland, en is architectlid van de Welstandcommissie in Rotterdam.

Trefwoorden

henk zantkuijl bouwen in amsterdam column boek georges perec marjolein van eig

1	The Pulse of Amsterdam op de Zuidas officieel opgeleverd vrijdag, 15 november
2	Rijnboutt presenteert masterplan derde fase vernieuwing Centrum Schalkwijk donderdag, 14 november
3	Realisatie omvangrijk houten gebouw van Nudus voor Havenbedrijf Rotterdam stap dichterbij woensdag, 20 november
4	Team onder leiding van KAAN Architecten ontwerpt geavanceerd onderzoeksgebouw in Lausanne maandag, 18 november
5	48 grondgebonden woningen op bosrijke locatie Almere Duin vrijdag, 15 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Modern

14 mei

De architect is op zoek naar liefde

10 april

Hoekjes, trapjes, hekjes

11 september

Lelijkste woonwijk

12 maart

Stad aan het water

8 oktober

Column

Voorstellingsvermogen

12 november

Ode aan Joost

13 februari

Dagboek van een ruimtegebruiker

16 januari

Laatste keer, echt

12 december 2023

Marjolein van Eig: “Een boek lees je anders dan een online artikel”

31 oktober

De architect en de verkiezingen

14 november 2023

Witte Mannen

12 oktober 2023

Het Nieuwe NAi

12 september 2023

Steen – PIR – Schaap

13 juni 2023

Kolommen en vergankelijkheid

10 mei 2023

De uitstoot is nu

11 april 2023

Gaaf land

14 maart 2023

Een goede gebouwplint; wat is dat eigenlijk?

14 februari 2023

De andere kant

24 januari 2023

Het gebouw als kunstwerk

16 januari 2023

8 december 2022

8 november 2022

11 oktober 2022

13 september 2022

14 juni 2022

Wooncrisis én ambtenarencrisis

10 mei 2022

Waarde en weerloos

8 maart 2022

Dijkenhoge ambities

12 april 2022

Houtbouw hoeft er niet zo uit te zien

8 februari 2022

De reikwijdte van iemand

11 januari 2022

Gebouwde telmodellen

14 december 2021

Ode aan onze oude straat

9 november 2021

De glasparadox

14 september 2021

Huilen onder systeemplafonds

9 juni 2021

Architecten, verenigt u

11 mei 2021

Het raam mag niet open

13 april 2021

Nostalgie naar vooruitgangsdenken

9 maart 2021

Materiaal als drager van herinnering

9 februari 2021

Het leven in het trappenhuis

12 januari 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Mecanoo presenteert bouwfoto’s van het Doris Duke Theatre in Becket, Massachusetts

1 uur geleden

De bouw van het nieuwe Doris Duke Theatre in het Amerikaanse Becket, Massachusetts naar ontwerp van Mecanoo vordert gestaag.

Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer

3 uur geleden

De belangrijkste ingrepen zijn het terugplaatsen van de hoofdentree naar het Lange Voorhout en het verbouwen van het deel tussen het monument en de uit 1997 stammende bouwdeel door Aldo en Hannie van Eyck.

Prestigieuze Galerij der Koningen in Museo Egizio na herontwerp door OMA officieel geopend

Vandaag, 11:15

Het ontwerp door David Gianotten en Andreas Karavanas van OMA, in samenwerking met Andrea Tabocchini Architecture (ATA), plaatst de sculpturen in een heldere eigentijdse interpretatie van hun oorspronkelijke architectonische context.

Sereen toevluchtsoord hoog boven de stedelijke drukte

Gisteren, 14:23

i29 ontwierp het interieur voor een appartement op de negentiende verdieping van een gebouw op de Amsterdamse Zuidas.

Tender voor woonblokken op twee van de laatste kavels Eenhoorngebied Amsterdam

1 uur geleden

Gezocht wordt naar een partij die op de kavels 2a en 6 voor 8.858 m² aan woningen en voorzieningen wil realiseren.

Woonbond stapt uit overleg over huren in sociale sector

Gisteren, 16:08

Volgens de belangenorganisatie voor huurders blijft het kabinet koersen op een torenhoge huurstijging. Dat is voor de bond onacceptabel.

Ruim 3.000 huurwoningen minder op de markt

Gisteren, 09:35

Sinds de introductie van de Wet betaalbare huur deze zomer zijn per saldo meer dan 3.000 huurwoningen van de markt verdwenen. Met name het aanbod van duurdere huurwoningen is afgenomen.