Benthem Crouwel Architects plaatst slotstuk in Paleiskwartier van Den Bosch

2 uur geleden

Benthem Crouwel Architects heeft het stadsblok Palazzo in het Paleiskwartier van Den Bosch opgeleverd. Met de voltooiing wordt een periode van dertig jaar stedelijke ontwikkeling rond het Centraal Station van Den Bosch afgerond.

Het project Palazzo omvat 233 huur- en koopwoningen met een grote variatie aan typen – van compacte studio’s van 30 m² tot royale lofts. Het blok werd ontworpen in opdracht van BV Ontwikkelingsmaatschappij Paleiskwartier.

Gebiedstransformatie
De ontwikkeling van het gebied direct grenzend aan het spoor, vrijwel recht tegenover het historische centrum van de stad, begon in 1995. Wat ooit het vervallen bedrijventerrein de Wolfsdonken was, transformeerde geleidelijk in een nieuw stuk (binnen)stad dat veel aandacht kreeg en tot een populaire woon- en werkomgeving uitgroeide. Bij de herontwikkeling ging de gemeente een publiek-private samenwerking aan met drie marktpartijen. Het stedenbouwkundig plan werd gemaakt Shyam Khandekar en in de loop der jaren verrezen meerdere gebouwen die opzien baarden. Zoals het Paleis van Justitie van wijlen Charles Vandenhove (1999), het appartementencomplex Armada van Anthony Mc Guirk / Building Design Partnership (2005) en de 250 meter lange, Cortenstalen Paleisbrug van (eveneens) Benthem Crouwel Architects uit 2015.

Slotstuk
Dit bureau kreeg na en naast die brug dus ook de eer om het slotstuk te ontwerpen. Palazzo is, volgens de architecten, een robuust, warm en open woongebouw geworden dat de stad letterlijk omarmt. Het beoogt dat wat gedurende de gehele gebiedsontwikkeling ook een centraal thema is geweest: het samenbrengen van wonen, werken en ontmoeten. Daarmee lijkt Palazzo een passend gebaar te zijn voor deze nu voltooide wijk en stadsuitbreiding.

Op een specifieker en lage schaalniveau heeft Benthem Crouwel Architects aansluiting gezocht bij de sfeer en het gebruik van het aangrenzende Residentieplein. Saartje van der Made, architect-partner bij Benthem Crouwel Architects: 'Het Residentieplein is een levendige plek waar evenementen plaatsvinden en waar bewoners elkaar ontmoeten. Onze ambitie was dat Palazzo die openheid zou versterken. Het gebouw is daarom niet als barrière ontworpen, maar juist als een uitnodiging aan de stad.'

Aan de zuidzijde ligt de gevel iets terug ten opzichte van de toren, waardoor het plein lucht en ruimte krijgt. In het hart van deze gevel is een grote opening gemaakt: de Paleispoort. Deze poort verbindt de binnentuin met het plein. Een brede trap voert vanaf het plein omhoog en kan dienstdoen als tribune tijdens evenementen of als terras voor de naastgelegen horeca. De trap is voor iedereen toegankelijk en maakt het gebouw tot onderdeel van de publieke ruimte.

Transparant bos
In het hart van het stadsblok ligt een groene binnentuin, ontworpen als een transparant bos. Het is als een lichte, open plek beoogd waar flinke bomen en weelderig groen de sfeer bepalen. Het moet daarmee een aangename plek worden bewoners elkaar kunnen ontmoeten. De tuin is daarmee nadrukkelijk geen kijktuin, maar een volwaardige buitenruimte voor iedereen. Het groen klimt via geïntegreerde plantenbakken en getrapte terrassen omhoog tot de bovenste verdiepingen, waardoor de architecten een driedimensionaal landschap beogend dan de binnen- en buitenruimte van Palazzo visueel met elkaar verbindt.De tuin is nog wat groter en lichter geworden doordat Benthem Crouwel Architects in het ontwerp het zogenaamde noordblok los plaatste van het carré. Door die ingreep stroom nu vanaf drie zijden daglicht in de tuin binnen.

Democratisch
Hoewel de naam Palazzo dat zou kunnen suggereren, moet het gebouw niet zozeer een exclusief paleis voor de happy few, maar juist als een democratisch woongebouw gezien en ervaren worden. Van der Made: 'Eén geheel waarin alle bewoners, ongeacht de grootte of prijsklasse van hun woning, dezelfde kwaliteit van licht, uitzicht en verblijf ervaren.'
De nagestreefde kwaliteit komt tot uitdrukking in, bijvoorbeeld, het bijzondere metselverband met uitstekende koppen dat de gevel een expressieve diepte moet geven. Dit reliëf contrasteert met de strakke raamlijsten en de verspringende ramen en balkons, waardoor elke woning een eigen identiteit gaat krijgen binnen het geheel.Ook uit de toepassing van drie gevelkleuren – rood, oranje en zachtroze – en de afwisseling tussen robuust metselwerk en verfijnde keramiek spreekt een doelgerichte, aandachtige ontwerptaal.

Voorzijde
Met deze en andere ontwerpkeuzes heeft Benthem Crouwel Architects het stadsblok passend bij de bestaande architectonische uitstraling van het Paleiskwartier willen maken, zonder af te zien van een eigen karakter. Op plekken waar het gebouw de stad 'aanraakt' – zoals bij de Paleispoort en de noordelijke plint – is daarom gekozen voor keramische bekleding. De tegels met subtiele golving geven het oppervlak een zachte huid. Het is volgens de architecten, alsof er een gordijn over de gevel hangt. Zo krijgt de noordzijde, doorgaans nog wel eens een enigszins onderbelichte kant van gebouwen, het karakter van een uitgesproken voorzijde.

Ook met die omkering en accentuering toont Palazzo zich een waardige afsluiting van de gebiedstransformatie waar het deel van uitmaakt. Daarbij heeft zich immers eveneens een onderbelichte zijde van stad, 'achter' het spoor, in dertig jaar ontwikkelt tot een nieuwe, uitgesproken voorzijde van Den Bosch.

Trefwoorden

's hertogenbosch den bosch woongebouw benthem crouwel architects

1	Houthybride woongebouw langs de A8 in Zaandam opgeleverd dinsdag, 11 november
2	MVRDV ontwerpt bolvormig sportcomplex in Albanese hoofdstad Tirana maandag, 10 november
3	WillemsenU zinkt villa af in landschap dinsdag, 11 november
4	Campus met onderwijs en woningen in 's Hertogenbosch officieel geopend vrijdag, 7 november
5	Groningers kiezen nieuwe invulling voor plek gesloopte parkeergarage in stadscentrum dinsdag, 11 november

Gerelateerde nieuwsberichten

Benthem Crouwel en Snøhetta geven eerste indruk van Huis van Cultuur en Bestuur Eemsdelta

14 juli

Belgisch-Nederlands team geselecteerd voor ambitieus infrastructuurproject Brussels Airport

26 juni

Contouren Parijse metrostations door Benthem Crouwel worden zichtbaar

28 oktober 2024

Leiden wil verhoogd busstation naast treinperrons centraal station

30 september

Benthem Crouwel Architects en Nieuwe Architecten maken masterplan voor gebouwensemble op Zernike Campus

23 september

Planuitwerking Station Stadionpark Rotterdam gestart

28 april

Benthem Crouwel Architects en Snøhetta ontwerpen Huis van Cultuur en Bestuur in Delfzijl

3 april

Grotendeels houten uitbreiding voor vernieuwd DW02 Lighthouse

11 juni 2024

Zes glazen koepels geplaatst op pompen nieuw gemaal Afsluitdijk

6 juni 2024

Amsterdamse erepenning voor Jan Benthem en Mels Crouwel

16 februari 2024

Benthem Crouwel wint prijsvraag voor herontwikkeling deel Praags plein

22 september 2023

Bouw woonblok Palazzo in Den Bosch van start gegaan

2 februari 2023

Officiële opening voor demontabel en flexibel gebouw LAB42

16 september 2022

Benthem Crouwel presenteert opgeleverd Museum Arnhem

4 mei 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Stimuleringsfonds kondigt nieuwe editie Prix de Rome Architectuur aan

4 uur geleden

Op 12 januari start een nieuwe editie van de Prix de Rome Architectuur. De vierjaarlijkse prijs is de oudste en meest prestigieuze stimuleringsprijs voor architecten tot veertig jaar.

Bakstenen ensemble met sociale huurwoningen in Oudewater opgeleverd

Vandaag, 14:13

In het Utrechtse Oudewater is afgelopen jaar een complex met 69 sociale huurappartementen opgeleverd. Het door Van Hoogevest Architecten ensemble Schuylenburcht bestaat uit vier bakstenen volumes met open ruimte ertussen.

Haagse architectuurprijs voor restauratie en herbestemming Berlagekerk

Vandaag, 11:06

Het project naar ontwerp van architectenbureau Zeeuwse Jongens kreeg de hoogste eer van de vakjury van de Berlagevlag 2025.

AMO / OMA presenteren in Doha een aangepaste versie van de tentoonstelling ‘Countryside’

Gisteren, 14:20

AMO / OMA presenteert met ‘Countryside: A Place to Live, Not to Leave’ in Doha (Qatar) een nieuwe versie van de eerdere tentoonstelling in New York.

Deltacommissaris: ga nu al in gesprek over toekomst waterbeheer

2 uur geleden

Nederland moet nu al kijken welke randvoorwaarden nodig zijn om grote waterbeschermingsprogramma's zoals de Deltawerken in de komende jaren uit te voeren.

Gemeentebestuur wil Brabants dorp Moerdijk laten verdwijnen

Vandaag, 10:23

Het dorp Moerdijk in Noord-Brabant moet verdwijnen om plaats te maken voor uitbreiding van het bestaande haven- en industrieterrein in die plaats.

Iets minder mensen vertrekken uit de Randstad dan in eerdere jaren

Gisteren, 10:00

Onder andere omdat er in de Randstad meer kinderen worden geboren, groeit de bevolking daar sneller dan in de gebieden eromheen. Netto vertrokken er afgelopen jaar 14.000 mensen.

Woningen en park op plek van rangeerterrein bij Rotterdamse Kuip

Gisteren, 09:30

Een rangeerterrein voor treinen tegenover stadion De Kuip in Rotterdam verdwijnt. Op de plek worden woningen en een nieuw station gebouwd. Bovendien moet een park naast het spoor worden uitgebreid.

Klimaatdenktank: Chinese CO2-uitstoot laat mogelijk daling zien

Gisteren, 09:00

De uitstoot van CO2 in China laat over heel dit jaar mogelijk een afname zien. Dat constateert de Finse klimaatdenktank Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA).