Marjolein van Eig

Stad aan het water

8 oktober, 9:00

Met de Commissie Omgevingskwaliteit en Cultureel Erfgoed van de gemeente Rotterdam, voorheen Welstand, en het bijbehorende, onvolprezen secretariaat, waren we op excursie naar Hamburg. In eigen tijd en met eigen geld, belangrijk om even te noemen, voordat iemand daarover gaat struikelen. En met de trein. En zoals dat gaat met zo’n groepje vakidioten; alles werd uitgebreid benoemd, besproken en bekritiseerd onder de verschillende lichtcondities: bij daglicht, heel veel zonlicht, avondlicht, lantarenlicht, ochtendlicht en in allerlei staten; opgewekt, vermoeid, geïnteresseerd, mopperig, nuchter en niet nuchter.

En wat we dan ook deden: vergelijken vergelijken vergelijken. Met Rotterdam natuurlijk. Is het beter dan in Rotterdam? Slechter dan in Rotterdam?

In ieder geval vonden we; Hamburg is meer havenstad dan Rotterdam. In Hamburg zie je overal, langs het water, de kranen en de containerrobots nog aan het werk. In Rotterdam moet je daar eerst een flink stuk voor fietsen of met de boot.

Maar, in Hamburg is er wel meer afstand tot het water dan in Rotterdam. Alle nieuwbouw (8.000 woningen) in de HafenCity ligt vier meter opgetild boven het maaiveld. Dat komt door de getijdenwisseling die een paar keer per jaar flinke uitschieters heeft en waardoor het water af en toe heel hoog komt. Dit wordt niet opgelost met een dijklichaam maar met hoge betonnen muren en schuifdeuren. En dat zorgt voor een afstandelijke stad.

Het gebrek aan bruggen in Hamburg (punten voor Rotterdam!) draagt daaraan bij; je komt als fietser niet lekker dat water over, waardoor de scheiding met het zuidelijk deel van de stad door het water groot is. Er onderdoor kan wel, door een tunnel die zich goed laat vergelijken met ‘onze’ Maastunnel. Met ook mooie entreegebouwen met rijk vormgegeven keramiek en een lange, boogvormige, betegelde tunnel. Weliswaar geen karakteristieke houten roltrappen voor de fiets maar wel karakteristieke houten liften waar vroeger auto’s mee naar beneden gingen. Aan de andere kant van de tunnel, ‘op’ het Hamburgse Zuid, een hoge muur. Tegen het water. Dat doen we in Rotterdam beter.

Waar we in Rotterdam de stad aan het water verrijken met die prachtige bruggen hebben ze in Hamburg de glansrijke Elbphilharmonie gebouwd. En waar we in Rotterdam ploeteren met de financiering, het ontwerp en de verbouwing van het grootste museum van de stad is het verhaal van dit pronkstuk ook verre van glansrijk. Het gebouw kende een voorbereidingstijd van vier jaar, een bouwtijd van tien jaar en een budgetoverschrijding van 700 miljoen, op een budget van 70 miljoen.

Maar daar schamen ze zich niet voor; daar zijn ze trots op. Het wordt overal verteld. En iedereen roept óóóóóh! en áááááh! net als wanneer ze naar het gebouw kijken. Het gebouw is hét icoon geworden van de stad. En iedereen mag zonder betalen zo hups het gebouw op. En rondlopen in de ruimte tussen het nieuwe volume en de massieve onderbouw. En niemand heeft het meer over geld, behalve voor het verhaal. Zullen we dat in Rotterdam ook zo doen en dan nog beter?

Marjolein van Eig is architect-directeur van BureauVanEig. Zowel in haar werk als in haar maandelijkse column verbindt ze eigentijdse opgaven met hun historische wortels. Ze is afstudeermentor aan de Academie van Bouwkunst, geeft regelmatig lezingen in binnen- en buitenland, en is architectlid van de Welstandcommissie in Rotterdam.

Trefwoorden

marjolein van eig column water hamburg havenstad rotterdam welstand

1	Uitbreiding geeft rijtjeswoning ruimte en kleur dinsdag, 15 oktober
2	Serge Schoemaker Architects ontwerpt villa met zicht op Zwitserse rivierdal woensdag, 16 oktober
3	MVRDV presenteert foto's van Tripolis-Park donderdag, 17 oktober
4	Arons en Gelauff en Basic City combineren wonen en sport in ACE Amsterdam woensdag, 16 oktober
5	Raad van State geeft groen licht voor verbouwing Amsterdam Museum woensdag, 16 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Presentatie van nieuwe boek Marjolein van Eig op 8 november in Nieuwe Instituut

2 oktober

Hoekjes, trapjes, hekjes

11 september

Plaatsen waar u slaapt

9 juli

Modern

14 mei

De architect is op zoek naar liefde

10 april

Lelijkste woonwijk

12 maart

Ode aan Joost

13 februari

Dagboek van een ruimtegebruiker

16 januari

Laatste keer, echt

12 december 2023

De architect en de verkiezingen

14 november 2023

12 oktober 2023

12 september 2023

13 juni 2023

14 maart 2023

11 april 2023

Kolommen en vergankelijkheid

10 mei 2023

Het gebouw als kunstwerk

16 januari 2023

De andere kant

24 januari 2023

Een goede gebouwplint; wat is dat eigenlijk?

14 februari 2023

8 december 2022

8 november 2022

11 oktober 2022

13 september 2022

14 juni 2022

Wooncrisis én ambtenarencrisis

10 mei 2022

Dijkenhoge ambities

12 april 2022

Waarde en weerloos

8 maart 2022

Houtbouw hoeft er niet zo uit te zien

8 februari 2022

De reikwijdte van iemand

11 januari 2022

Gebouwde telmodellen

14 december 2021

Ode aan onze oude straat

9 november 2021

De glasparadox

14 september 2021

Huilen onder systeemplafonds

9 juni 2021

Architecten, verenigt u

11 mei 2021

Het raam mag niet open

13 april 2021

Nostalgie naar vooruitgangsdenken

9 maart 2021

Materiaal als drager van herinnering

9 februari 2021

Het leven in het trappenhuis

12 januari 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Heldentoren is nieuwe blikvanger in Knokke-Heist

Gisteren, 16:55

Opvallend aan het woningbouwproject zijn de zeventig meter hoge toren en de keramische gevelbekleding. De Heldentoren is ontworpen door Neutelings Riedijk Architecten; de uitvoerende architect was Bureau Bouwtechniek.

Boek plaatst sloop en bescherming in Amsterdam in historisch perspectief

Gisteren, 11:52

Hanneke Ronnes en Wouter van Elburg onderzochten de vele planmatige afbraakprojecten in Amsterdam in de afgelopen twee eeuwen en publiceerden hun bevindingen in het boek ‘Sloop. Utopie en protest in Amsterdam van 1800 tot nu’.

MVRDV presenteert foto's van Tripolis-Park

Gisteren, 11:00

Het bureau heeft een deel van het door Aldo en Hannie van Eyck ontworpen kantoorcomplex Tripolis gerenoveerd en verbonden met een langgerekte nieuwbouw langs de ringweg A10.

Arons en Gelauff en Basic City combineren wonen en sport in ACE Amsterdam

16 oktober, 1:44

Eind dit jaar wordt gestart met de bouw van een gecombineerd woon- en sportcomplex op de plek van het voormalige Tennispark Sloterpark in Amsterdam.

Expositie 'Bold city, brave desicions' verhuisd naar Groningen

Gisteren, 15:31

Na een eerdere vertoning dit jaar in het Oostenrijkse Graz is de expositie Bold city, brave decisions verhuisd naar de stad waar ze over gaat.

Kabinet wil 25 miljoen ophalen voor geluidsisolatie rond Schiphol

Gisteren, 12:24

Het kabinet wil 25,5 miljoen euro ophalen bij luchtvaartmaatschappijen om gevels van huizen rond Schiphol te isoleren tegen geluid.

Groot deel Brabant wordt Van Gogh Nationaal Park

16 oktober, 2:33

Staatssecretaris Jean Rummenie heefteen ongeveer 100.000 hectare gebied officieel de status van Nationaal Park gegeven.

Vattenfall stapt af van plan voor biomassacentrale Diemen

16 oktober, 9:29

In plaats daarvan kijkt het bedrijf of het huizen duurzaam kan verwarmen met onder andere geothermie en restwarmte.

Restauratie Domtoren belicht in boek

15 oktober, 1:50

Maandag is met het plaatsen van het laatste blok steen de jarenlange restauratie van de Domtoren in Utrecht afgerond.

Transacties huurmarkt fors omlaag, terwijl huurprijzen oplopen

15 oktober, 10:34

De NVM becijfert dat er in het derde kwartaal slechts ruim zesduizend ‘kale’ huurwoningen zijn verhuurd, bijna negentien procent minder dan in dezelfde periode vorig jaar.

Ga naar het nieuws-archief