Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Renovatie van sociale woningbouw
Symposium
Jonas
Orange Architects
Uitreiking Architectenweb Awards 2023
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
Nieuw elan voor sociale woningbouw
Symposium
Marjolein van Eig
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2023
Renovatie van sociale woningbouw
Symposium
Amare
Een gestapelde wereld vol cultuur
Triodos Bank
RAU
Cedar / Hoofdkantoor ING
Benthem Crouwel Architects met HofmanDujardin
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
HOH Architecten
STUDIO Draft
concept | ontwerp | advies
EASYfelt
Specialist in PET-vilt
ardor-studio
Interieurarchitectuur
Broekhof Schuit architecten
Amsterdam / Rotterdam
Nivel
Professionals in Techniek
Siersema
Stoffeerder van award winnende projecten.
STUDIO Draft
concept | ontwerp | advies
Planviewer BV
Het Nationale Locatie Platform.
Arons en gelauff architecten
ABdVT
“Architectuur is onze ziel, ontwerpen onze passie, realiseren onze kracht “
SeARCH bv
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Felix Claus over hoe je je bij ieder project op één ding moet concentreren
Gesprek met Carolien Schippers over hoogbouw in New York
Gesprek met Tobias Verhoeven over duurzame stedelijke verdichting
Gesprek met Cécilia Gross over het nieuwe Olympisch zwembad in Parijs
Gesprek met Oana Bogdan en Jan Peter Wingender over de lage honoraria in België en de wankele cao in Nederland
Gesprek met Felix Claus over hoe je je bij ieder project op één ding moet concentreren
Gesprek met Cécilia Gross over het nieuwe Olympisch zwembad in Parijs
Gesprek met Carolien Schippers over hoogbouw in New York
Gesprek met Jeroen Zuidgeest over de Oostflank van Rotterdam
Gesprek met Nathalie de Vries over multipliciteit in hoogbouw
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Layers in Lijnden - Gebouw met karakter!
Brede school De Jutter Vlieland.
Erfwonen op menselijk maat.
Metalura Art Program De Koog
Lush Labyrinth
Zonneheuvel - Nunspeet
Startblock: betaalbare en duurzame prefab-woningen
Parkrand Zestienhoven, Rotterdam
Keerwanden voor nieuwe zeewering Scheveningen
3D-geprinte bruggen
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Noir® FIX-CLIP system voor snelle gevelmontage
Snelle, blinde bevestiging dat voldoet aan het bouwbesluit
Murfor® Compact
Metselwerkwapening op rol
Rockpanel Uni: steengoed plaatmateriaal voor rondom het dak
Noirwood
Thermisch gemodificeerde houtsoorten
Colorcoat® SDP 50
Duurzaam en esthetisch
LS 1912 met cilinder in Les Couleurs® Le Corbusier
Puur design in alle kleuren
Noir® FIX-CLIP system voor snelle gevelmontage
Snelle, blinde bevestiging dat voldoet aan het bouwbesluit
Elegant decentraal compact design buiten noodverlichting
Sterk vernieuwde armatuur t.b.v. vluchtwegverlichting aan de buitenzijde van elke finale nooduitgang
Profiled Window
Dakraam gootstukken voor sandwichdakpanelen
RT 72 HI+ FR - brandwerend raam- en deursysteem
Ongeëvenaarde mogelijkheden voor een brandwerende gevel
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Marmoleum Design Challenge
Basiscursus IFC - exclusief voor Archicad gebruikers
Paris Proof: ‘Ontwerpen met milieu-impact en restwaarde’
Stadsschouwburg Utrecht, Lucasbolwerk 24, 3512 EJ Utrecht
Kenniscongres: spreek jij de taal van de Omgevingswet al?
Bouw- & Infrapark Harderwijk – Ceintuurbaan 2, 3847 LG Harderwijk
BNO Interieurzaken: Slimme ruimtes, slimmer leren
Mosa Design Studio, Pedro de Medinalaan 1a, Amsterdam
Paris Proof: ‘Ontwerpen met milieu-impact en restwaarde’
Stadsschouwburg Utrecht, Lucasbolwerk 24, 3512 EJ Utrecht
BNO Interieurzaken: Slimme ruimtes, slimmer leren
Mosa Design Studio, Pedro de Medinalaan 1a, Amsterdam
Eerste Jos. Bedaux-lezing met Mechthild Stuhlmacher
Cobbenhagengebouw Tilburg University, Warandelaan 2, Tilburg
Lezingen en expo: ‘Vrouwen van het AUP’
Noordzijde 31, 1064 GV Amsterdam
A-Imagination in Architectuur
Groot Heiligland 47, 2011 EP Haarlem
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Projectmanager houtbouw projecten (uitbreiding team)
Architect (met affiniteit met stedenbouw)
Architect
BiermanHenket zoekt een: technisch ontwerper/ BIM modelleur
Senior architect / stedenbouwkundige
Technisch Ontwerper
Architect – Compagnon
junior architect
Allround architect (medior)
Junior Architect
Projectarchitect Renovatieprojecten (32 - 40 uur per week)
Architect
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Violette Schönberger
Copyright: Maarten van Haaff
Violette Schönberger
Copyright: Maarten van Haaff
Van de olifant en de muis
25 oktober 2022, 9:00
Ontwerpen is een vorm van organiseren, van orde scheppen in de chaos van eisen, wensen, regels en verlangens van betrokkenen. Daarbij staan de ontwerper allerlei gereedschappen ter beschikking. Een ervan — en misschien wel mijn favoriete — is het begrippenpaar.
Het begrippenpaar is eigenijk iets voor kleine kinderen. Die vertellen we immers graag over de wereld aan de hand van simpele tegenstellingen: de olifant is groot en de muis is klein, de nacht is donker en de dag is licht. Onze eerste kinderboeken leggen ons dat haarfijn uit. Later, als volwassenen zijn we niet meer zo snel geneigd om in zulke simpele tegenstellingen te denken. De nuance is ons liever dan het contrast. Dat neemt niet weg dat wanneer de complexiteit ons echt boven het hoofd groeit en we greep op bepaalde materie willen krijgen, het antagonisme — ondanks z’n simplisme — nog altijd een dankbaar middel is om de gedachten te ordenen.
In de architectuurtheorie is het ongetwijfeld vaker gebruikt, maar ik kwam het begrippenpaar voor het eerst tegen in het werk van Aldo van Eyck.
Tweelingfenomenen
noemde hij ze, complementaire eigenschappen die elkaar in balans houden en dankzij het contrast beide sterker tot hun recht komen. Groot/klein, open/gesloten, hoog/laag, binnen/buiten. Van Eyck gebruikt deze begrippen niet om het ene boven het andere te verkiezen, maar om aan te duiden dat beide eigenschappen tegelijkertijd kunnen bestaan in een ruimtelijk ontwerp. Voor ontwerpers biedt het tweelingfenomeen een vrij interpreteerbaar instrument om ruimtelijke rijkdom te beschrijven en te creëren. Dat is ontzettend prettig, maar tegelijkertijd wat vaag. Het hoge abstractieniveau van deze begrippen is immers toepasbaar op ieders individuele interpretatie en daarmee lastig concreet te maken.
Een stuk specifieker zijn de recente begrippenparen van de Vlaamse stedenbouwkundige Marcel Smets. Zijn publicatie
Fundamenten van het Stadsontwerp
(2020) is een prachtig uitgegeven kleinood waarin Smets enkele kerngedachten beschrijft uit zijn veertig jaar ervaring in het vak. De inhoudsopgave bestaat uit twintig stedenbouwkundige antagonismen, zoals
straat/weg,
stroom
/
luwte
en
lint/tros.
Net als de begrippenparen van Aldo van Eyck zijn die van Smets niet noodzakelijkerwijs met elkaar in oppositie, maar kunnen complementair worden gebruikt om bestaande plekken te analyseren of nieuwe plekken te ontwerpen. In korte passages, zo rijk van taal als alleen een Vlaming dat kan, beschrijft Smets zijn morfologische typen aan de hand van voorbeelden uit zijn eigen ervaring of uit de geschiedenis van de stedenbouw. Een weg is louter een verbinding, maar een straat is een plek met bestemmingen. Een burcht is verbonden met het omliggende stedelijk weefsel, maar een paleis sluit zich af van de omgeving. Daarbij zijn de heldere conceptuele tekeningen van Heinrich Altenmüller een waardevolle bijdrage die de materie ook voor de leek toegankelijk maken, bijna net zo toegankelijk als een kinderboek.
Waar de morfologische beschrijvingen van Smets fascineren maar misschien niet heel erg verbazen, vormen zijn laatste zeven Fundamenten een ware verrijking voor het vak. Met de daarin benoemde begrippen adresseert Smets
en passant
een aantal gewetenskwesties voor de hedendaagse ontwerper. Fundament 16: Creator/curator: wat voor positie neem je in binnen het vak? Fundament 19: groei/verbetering. Is groei een voorwaarde voor vooruitgang? En wanneer is groei nog gezond en duurzaam en wanneer niet meer? Maar het mooiste Fundament is het laatste: herinnering/vernieuwing. Met veel compassie beschrijft Smets de verantwoordelijkheid van de ontwerper om voorzichtig om te gaan met de transformatie van de bestaande omgeving, met de plekken waar herinneringen van bewoners zich hebben gevormd. Want ‘waardeloos geachte constructies kunnen voor hun bewoners onvermoed dierbaar zijn’. Herinnering hoeft vernieuwing niet in de weg te staan, maar een ‘zinvolle vernieuwing integreert herinnering.’
Zo roepen de begrippenparen van Smets op tot een veelzijdige benadering van de stedenbouw, die tot uiting komt in het ruimtelijke én het sociale domein, in het artistieke en het maatschappelijke. Niets aan deze begrippenparen is platgeslagen of simplistisch, maar ze bieden een heldere én genuanceerde blik op de stad. Smets snijdt kwesties die we ons allemaal moeten aantrekken wanneer we ons afvragen wat een goede toekomst is voor de stad.
Op 21 november geeft Marcel Smets een lezing in Architectuurcentrum Eindhoven in de serie
Gezonde Verdichting
die werd samengesteld door schrijver dezes.
Violette Schönberger werkt als stedenbouwkundige voor de gemeente Rotterdam en geeft les aan de KULeuven en de Rotterdamse Academie van Bouwkunst. Zij schrijft over architectuur en stedenbouw op
www.fromscratch.work
. In 2019 won ze de Geert Bekaertprijs voor Architectuurkritiek.
Trefwoorden
violette schönberger
tweelingfenomenen
marcel smets
boek
column
antagonismen
fundamenten van het stadsontwerp
begrippenpaar
Best gelezen
1
Porseleinen Toren in ontwikkelgebied Nieuw Delft officieel geopend
vrijdag, 19 april
2
NOAHH presenteert opgeleverde Villa Vaartjes in Almere Oosterwold
dinsdag, 23 april
3
Rijksmonumentaal Jachtslot Mookerheide heropend na restauratie door 1meter98
maandag, 22 april
4
Den Haag deelt ontwikkelvisie voor gebied rond centraal station
dinsdag, 23 april
5
Studio Modijefsky ontwerpt koekmakerij als wonderwinkel
woensdag, 24 april
Gerelateerde nieuwsberichten
2023 in tien columns door Violette Schönberger
28 december 2023
Column
Droomveranderingen
25 april 2023
Column
Surfplank
23 mei 2023
Column
Rioolstedenbouw
27 juni 2023
Column
Die zaal, die zaal
26 september 2023
Column
Gisteren van morgen
24 oktober 2023
Column
Berichten uit de bubble
28 november 2023
Column
Grote plannen, met af en toe een grap
30 januari
Column
Achter de muur
27 februari
Column
Onverwachte ontmoetingen en veilige routines
26 maart
Verloting van vijf exemplaren van Paradijs van Imperfectie
10 april
Column
Mid-rise Milaan
23 april
Column
Post-covid
27 september 2022
Column
Ode aan ons trapje
28 juni 2022
Column
Absoluut
24 mei 2022
Flex of fix?
26 april 2022
Column
Gelaagd geluid
22 maart 2022
Column
Weldaad… met mate
22 februari 2022
Column
Backstage spektakel
25 januari 2022
Column
De postkapitalistische stad
23 december 2021
Column
Burgerraad ruimtelijke ordening
23 november 2021
Column
Oeuvre complète
26 oktober 2021
Lage horizon
28 september 2021
Column
Transfer zone
22 juni 2021
Column
Mijlpalen
25 mei 2021
Column
Bouwen voor de lang-heid
23 maart 2021
Column
Het feest der ontregeling
23 februari 2021
Column
Kosmische stedenbouw
26 januari 2021
Column
Acht miljard daken
22 november 2022
Column
Grondrecht
20 december 2022
Column
Het mogelijke of het juiste
31 januari 2023
Column
Boodschappenlijstje
28 februari 2023
Column
Fantastisch
28 maart 2023
Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen
24 april
Column
Toekomstdenken
22 december 2023
2022 in tien columns door Violette Schönberger
30 december 2022
Column
Engagement?
28 april 2021
2023 in tien columns door Violette Schönberger
28 december 2023
Column
Droomveranderingen
25 april 2023
Column
Surfplank
23 mei 2023
Column
Rioolstedenbouw
27 juni 2023
Column
Die zaal, die zaal
26 september 2023
Column
Gisteren van morgen
24 oktober 2023
Column
Berichten uit de bubble
28 november 2023
Column
Grote plannen, met af en toe een grap
30 januari
Column
Achter de muur
27 februari
Column
Onverwachte ontmoetingen en veilige routines
26 maart
Verloting van vijf exemplaren van Paradijs van Imperfectie
10 april
Column
Mid-rise Milaan
23 april
Column
Post-covid
27 september 2022
Column
Ode aan ons trapje
28 juni 2022
Column
Absoluut
24 mei 2022
Flex of fix?
26 april 2022
Column
Gelaagd geluid
22 maart 2022
Column
Weldaad… met mate
22 februari 2022
Column
Backstage spektakel
25 januari 2022
Column
De postkapitalistische stad
23 december 2021
Column
Burgerraad ruimtelijke ordening
23 november 2021
Column
Oeuvre complète
26 oktober 2021
Lage horizon
28 september 2021
Column
Transfer zone
22 juni 2021
Column
Mijlpalen
25 mei 2021
Column
Bouwen voor de lang-heid
23 maart 2021
Column
Het feest der ontregeling
23 februari 2021
Column
Kosmische stedenbouw
26 januari 2021
Column
Acht miljard daken
22 november 2022
Column
Grondrecht
20 december 2022
Column
Het mogelijke of het juiste
31 januari 2023
Column
Boodschappenlijstje
28 februari 2023
Column
Fantastisch
28 maart 2023
Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen
24 april
Column
Toekomstdenken
22 december 2023
2022 in tien columns door Violette Schönberger
30 december 2022
Column
Engagement?
28 april 2021
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Vakjury en publiek kennen Alliander Westpoort Gouden A.A.P. 2024 toe
Gisteren, 22:00
Alliander Westpoort is dubbele bekroond met de Gouden A.A.P. 2024. Zowel de vakjury als de publieksjury kende het regiokantoor van de netbeheerder de Amsterdamse architectuurprijs toe.
Crematorium met rouwhof voor begraafplaats St. Barbara in Den Haag
Gisteren, 15:31
Het gebouw, dat is ontworpen door queeste architecture & concept development en recent in gebruik is genomen, versterkt de representatieve kant van de begraafplaats en functioneert ook als een ‘bezinningsruimte’ in de parkachtige omgeving.
Woningbouwproject The Stack in Amsterdamse wijk Aan het IJ opgeleverd
Gisteren, 14:59
In de Amsterdamse nieuwbouwwijk Aan ’t IJ is woningbouwproject The Stack opgeleverd. Het door KAAN Architecten ontworpen project bestaat uit twee gebouwen met in totaal 120 appartementen.
Pauwert Architectuur vestigt zich in historische boerderij aan rondweg Eindhoven
Gisteren, 12:22
Het onderkomen van het bureau bestaat uit een historische boerderij uit 1583, een voormalig woonhuis uit 1925 en een nieuwbouw. De laatstgenoemde ‘nieuwe schuur’ fungeert buiten werktijd als activiteiten- en overlegruimte voor de buurt.
Brabant gaat door met stikstofaanpak en ziet op termijn ruimte
2 minuten geleden
Ook de komende jaren moeten alle sectoren in Noord-Brabant bijdragen om de stikstofuitstoot te verminderen.
Kamer wil ‘tochtkorting’ voor huurder slecht geïsoleerde woning
Gisteren, 17:21
De Tweede Kamer heeft donderdag een GroenLinks-PvdA-voorstel gesteund om dit wettelijk vast te leggen.
Provincie Friesland en gemeenten weer op één lijn over woningbouw
Gisteren, 13:46
De provincie Friesland en vier grote Friese gemeenten zijn het eens geworden over een aanpak van de woonopgave.
Vastgoedadviseur: winkelleegstand binnensteden loopt op
Gisteren, 09:31
Vooral relatief kleine stadscentra kampen met leegstand, die bovendien vaak langdurig is.
Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen
24 april, 4:09
Maandag was architect, stedenbouwkundige en Architectenweb-columnist Violette Schönberger te gast in het radioprogramma Nooit Meer Slapen.
‘Nieuw kabinet moet daadkrachtig mobiliteitsbeleid voeren’
24 april, 10:52
Als het komende kabinet niet met daadkrachtig mobiliteitsbeleid komt, slibt het land dicht, stellen onder meer provincies en gemeenten.
Ga naar het nieuws-archief
Violette Schönberger
Architect
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur