Violette Schönberger
Copyright: Maarten van Haaff

De laatste keer

19 december 2024, 9:50
De afgelopen vier jaar was dit mijn plek. Ik kon hier, in deze 600 woorden, schrijven wat ik wilde – zolang het maar iets te maken had met architectuur, de stad, de gebouwde omgeving of iedereen die daaraan ontwerpt. Die vrijheid, dat open podium, is een groot goed, waar ik enorm van genoten heb. En van geprofiteerd, want stukken schrijven betekent vooral veel leren. De routine van de maandelijkse column dwingt je steeds opnieuw om alle drukte even te negeren en na te denken over een paar goede zinnen. Dat lukt vaak, maar niet altijd en het vraagt soms meer inspanning dan ik er aan kan geven. Het is om die reden dat ik heb besloten – in volle overtuiging – om deze plek af te staan aan een opvolger. Maar niet voordat ik een paar notities heb gemaakt over wat het schrijven mij heeft gebracht.

Iedere schrijver heeft eigen thema’s en werkwijzen. Voor mij bleek het beste startpunt van een column de persoonlijke ervaring van architectuur, van de ruimtes om mij heen. Daarover bestaan wel eens misverstanden. Persoonlijk is namelijk iets heel anders dan privé. Een onderscheid dat in de wereld van sociale media nogal eens lijkt te verdwijnen. Ook al gebruikte ik elementen uit mijn dagelijks leven (de voordeur, het schoolplein, de nagelstudio of het ouderlijk huis) als ingrediënten van mijn gedachten over het vak, het waren nooit onthullingen over mijn privéleven. Vanuit de persoonlijk-professionele invalshoek valt een redeneerlijn op te bouwen waartoe iedere lezer zich kan verhouden. Want je hebt pas echt iets bereikt met een column, vond ik, als ook lezers van buíten het vak iets over architectuur hebben opstoken.

Een mening of een visie volgde pas in tweede instantie, vanuit een observatie – en nooit andersom. Voor mij was het geven van mijn mening nooit een vooropgezet doel. Voorafgaand aan zelfs de meest stellige column ging altijd een vraag – aan mezelf of aan het vakgebied – waardoor de column het resultaat werd van een klein onderzoekje. Wanneer ik lesgeef over het schrijven van essays, valt me op dat studenten vaak worstelen met het hebben van een mening. ‘Ik weet eigenlijk niet precies wat ik vind, dus ik kan het stuk niet schrijven’. Dat is precies verkeerd om geredeneerd. Schrijven, onderzoeken en analyseren gaan gelijk op. Het schrijfproces geeft vorm en inhoud aan een mening. Of niet, want vaak genoeg leidt het uitdiepen van een onderwerp niet tot een vurig betoog, maar juist tot een nuancering of simpelweg tot een vervolgvraag. Het essay dat meandert rondom een onderwerp zonder te leiden tot een oplossing, is de werkhouding waar ik mij het meest comfortabel bij voel.

Niets van wat ik heb geschreven had gepubliceerd kunnen worden zonder redacteur – deze stille kracht, deze onzichtbare hand, dit externe geweten achter al die columns. Pas als mijn redacteur zegt dat het goed is, is het goed. Redigeren moet je willen, en kunnen. Steeds weer de schrijver behoeden voor vakinhoudelijke blunders, grove taalfouten, tante betjes of luie redeneringen. Iedere schrijver is dank verschuldigd aan de redacteur. Ook ik. Het schrijven – met een pen op papier, nooit beginnen aan het toetsenbord! – had nooit zover kunnen komen, zonder deze constante feedback. Schrijven doe je niet alleen.

Ongemerkt vormde de inspanning van het maandelijkse schrijven langzamerhand mijn eigen stem. Waar het schrijven van iedere column voelde als een zoektocht waarin ik steeds het wiel opnieuw moest uitvinden, bleek de verzameling van geschreven stukken na verloop van tijd een samenhang te vertonen. Toen ik vorig jaar het boek Paradijs van imperfectie samenstelde uit een selectie van columns uit eerdere jaren, bleek er warempel een rode draad te ontdekken in mijn stukken. Dat was een buitengewoon plezierige ontdekking – een die ik niet had kunnen voorzien tijdens het werken aan al die losse columns.

Ik wens mijn opvolger op deze plek eenzelfde soort plezier toe, een even grote leerschool en een even prettige samenwerking met de redacteur. Het podium is open!


Violette Schönberger is architect en stedenbouwkundige, en is mede-oprichter van ontwerpbureau Falsework. Haar columns publiceert ze op fromscratch.work en zijn gebundeld in het boek Paradijs van Imperfectie. In 2019 won ze de Geert Bekaertprijs voor Architectuurkritiek.

Trefwoorden

column lessen violette schönberger

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Stedenbouwkundig structuurontwerp voor Blok III in Sloterdijk I Zuid goedgekeurd
Gisteren, 13:30

VORM ontwikkelt laatste twee kavels Eenhoorngebied Amsterdam
17 juli, 2:24

Multifunctioneel gebouw Floating Gardens in Sloterdijk biedt plek aan woningen en een IKC
17 juli, 12:18

Architectenweb Sportzomer: Vincent van Heesch is een fanatiek tennisser
17 juli, 9:15

Hermans kiest Schiermonnikoogroute voor stroomkabel naar Noordzee
Gisteren, 11:09

Hester Bijl wordt rector magnificus TU Delft
Gisteren, 09:27

Provincie komt bij BAM en SPIE uit voor onderhoud aan Zeelandbrug
17 juli, 1:39

Meerderheid Limburgers houdt rekening met nieuwe overstromingen
17 juli, 10:35

ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven
16 juli, 12:31

Organisaties: compensatie natuur Maasvlakte II onvoldoende
16 juli, 9:17
Ga naar het nieuws-archief
Violette SchönbergerArchitect
ATAG Nederland
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Kingspan Light & Air
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
Houthandel van Dam
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
VOLA Nederland BV
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Holonite B.V.
AXOR + hansgrohe
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
Ontwerpers
Lidmaatschappen
Nieuwsbrieven
Leveranciers
Lidmaatschappen
Adverteren

Architectenweb
Over ons
Contact

© 2002 - 2025 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan