Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2025
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Avond met De Zwarte Hond
Symposium
Post-Growth City
Symposium
Prijsuitreiking Architectenweb Awards 2024
Impressie van een feestelijke avond
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
De Zwarte Hond
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Avond met Office Winhov
Uitreiking van Architectenweb Awards 2020
Impressie van de prijsuitreiking via Zoom
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Digibouw
Anvana Architects
Premium architectuur- en interieurprojecten.
Spring Studio interieurarchitecten
Interieurarchitectenbureau uit Groningen, geleid door Manon Westmeijer & Jasmijn Buijvoets
Interior & Co
Leevik E-commerce
Schapenzacht
Maatwerk wandkleden van wol
Digibouw
Anvana Architects
Premium architectuur- en interieurprojecten.
Karakter Erfgoed
Spring Studio interieurarchitecten
Interieurarchitectenbureau uit Groningen, geleid door Manon Westmeijer & Jasmijn Buijvoets
Interior & Co
Schapenzacht
Maatwerk wandkleden van wol
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Ellen van Bueren over gebiedsontwikkeling en hoogbouw
Gesprek met Ma Yansong over ontwerpen die emotie oproepen
Gesprek met Paul de Ruiter over innovatieve en duurzame hoogbouw
Gesprek met Pi de Bruijn over zijn ontwerpen voor de Tweede Kamer toen en nu
Gesprek met Stijn Steenbakkers over verdichting en hoogbouw in Eindhoven
Gesprek met Ma Yansong over ontwerpen die emotie oproepen
Gesprek met Pi de Bruijn over zijn ontwerpen voor de Tweede Kamer toen en nu
Gesprek met Oresti Sarafopoulos over het ontwerpen van een kantoorgebouw met bijna geen installaties
Gesprek met Paul de Ruiter over innovatieve en duurzame hoogbouw
Gesprek met Stijn Steenbakkers over verdichting en hoogbouw in Eindhoven
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Ivy apartments, Nieuwegein City
Optimum collectie | Tuinkamer Design | Poortugaal
Binck Eiland, Den Haag
Balkonbeglazing | Katwijk aan Zee
De Mersjant
Ivy apartments, Nieuwegein City
Parkeergarage Berlijnplein
De cirkel is rond
Deelgebied De Bosrand op Landgoed in den Houte
De Nieuwe Duin
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Acta.Modul Stapelwonder met kleine details en groot effect.
SpeeTwall DryFix Droogbouw Wandverwarmingssysteem
Wandverwarming: warmte en comfort uit de wand
Balkonbeglazing | Metalura
Elk seizoen genieten van uw balkon
Terrasoverkapping | Metalura
Stijlvolle beschutting op maat, voor comfort en buitenleven in elk seizoen.
Glazen wandsysteem | Metalura
Strak design en maximale lichtbeleving
Akoestisch kussen.
Ervaar de ultime natuurlijke oplossing voor akoestiek problemen.
Inheems biodivers groendak
Tover elk dak om tot een inheemse bloemenweide vol leven
K-Vesta raam- en deurgrepen
"Colour your grip"
Alaskan Yellow Cedar
Mooie toevoeging aan de gevel
Kingspan Light + Air - Brandwerend
Brandwerende beglazing voor elk glasdak
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Sport- en speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Cloudoplossingen
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Tentoonstelling ‘Gemene Gronden’ in de expositiezaal INTRO
Hillevliet 90 3074 KD Rotterdam
Het Paradijs van de Arbeider: Tuindorpen en Tuinsteden
Oostzaanstraat 45 1013 WG Amsterdam
Hortamuseum: ‘(G)een motief,’
Amerikaansestraat 27, 1060 Sint-Gillis, Brussel, België
De 10 beste gebouwen van Amsterdam van 2025
Arcam
Foto-expositie Dromen zonder Drempels
In de pergola’s van RAUM, op het Berlijnplein te Utrecht
Tentoonstelling ‘Gemene Gronden’ in de expositiezaal INTRO
Hillevliet 90 3074 KD Rotterdam
Hortamuseum: ‘(G)een motief,’
Amerikaansestraat 27, 1060 Sint-Gillis, Brussel, België
De 10 beste gebouwen van Amsterdam van 2025
Arcam
Een avond met: Ma Yansong
Museumpark 25, 3015 EK Rotterdam
Zomerwandelingen Nieuwe Stad op Zondag 2025
Amsterdam
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Technisch Projectleider
Technisch Architect
Bouwkundig Modelleur
Architect
Projectleider - Strategisch Ontwerper
Houben / Van Mierlo zoekt een office manager
Kumiki zoekt junior architect
Architect
Interieurarchitect
Interieurarchitect/ ontwerper (Medior – Senior) 32-40uur
Junior Architect
Toko Fuze zoekt Junior Architect
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Violette Schönberger
Copyright: Maarten van Haaff
Van de olifant en de muis
25 oktober 2022, 9:00
Ontwerpen is een vorm van organiseren, van orde scheppen in de chaos van eisen, wensen, regels en verlangens van betrokkenen. Daarbij staan de ontwerper allerlei gereedschappen ter beschikking. Een ervan — en misschien wel mijn favoriete — is het begrippenpaar.
Het begrippenpaar is eigenijk iets voor kleine kinderen. Die vertellen we immers graag over de wereld aan de hand van simpele tegenstellingen: de olifant is groot en de muis is klein, de nacht is donker en de dag is licht. Onze eerste kinderboeken leggen ons dat haarfijn uit. Later, als volwassenen zijn we niet meer zo snel geneigd om in zulke simpele tegenstellingen te denken. De nuance is ons liever dan het contrast. Dat neemt niet weg dat wanneer de complexiteit ons echt boven het hoofd groeit en we greep op bepaalde materie willen krijgen, het antagonisme — ondanks z’n simplisme — nog altijd een dankbaar middel is om de gedachten te ordenen.
In de architectuurtheorie is het ongetwijfeld vaker gebruikt, maar ik kwam het begrippenpaar voor het eerst tegen in het werk van Aldo van Eyck.
Tweelingfenomenen
noemde hij ze, complementaire eigenschappen die elkaar in balans houden en dankzij het contrast beide sterker tot hun recht komen. Groot/klein, open/gesloten, hoog/laag, binnen/buiten. Van Eyck gebruikt deze begrippen niet om het ene boven het andere te verkiezen, maar om aan te duiden dat beide eigenschappen tegelijkertijd kunnen bestaan in een ruimtelijk ontwerp. Voor ontwerpers biedt het tweelingfenomeen een vrij interpreteerbaar instrument om ruimtelijke rijkdom te beschrijven en te creëren. Dat is ontzettend prettig, maar tegelijkertijd wat vaag. Het hoge abstractieniveau van deze begrippen is immers toepasbaar op ieders individuele interpretatie en daarmee lastig concreet te maken.
Een stuk specifieker zijn de recente begrippenparen van de Vlaamse stedenbouwkundige Marcel Smets. Zijn publicatie
Fundamenten van het Stadsontwerp
(2020) is een prachtig uitgegeven kleinood waarin Smets enkele kerngedachten beschrijft uit zijn veertig jaar ervaring in het vak. De inhoudsopgave bestaat uit twintig stedenbouwkundige antagonismen, zoals
straat/weg,
stroom
/
luwte
en
lint/tros.
Net als de begrippenparen van Aldo van Eyck zijn die van Smets niet noodzakelijkerwijs met elkaar in oppositie, maar kunnen complementair worden gebruikt om bestaande plekken te analyseren of nieuwe plekken te ontwerpen. In korte passages, zo rijk van taal als alleen een Vlaming dat kan, beschrijft Smets zijn morfologische typen aan de hand van voorbeelden uit zijn eigen ervaring of uit de geschiedenis van de stedenbouw. Een weg is louter een verbinding, maar een straat is een plek met bestemmingen. Een burcht is verbonden met het omliggende stedelijk weefsel, maar een paleis sluit zich af van de omgeving. Daarbij zijn de heldere conceptuele tekeningen van Heinrich Altenmüller een waardevolle bijdrage die de materie ook voor de leek toegankelijk maken, bijna net zo toegankelijk als een kinderboek.
Waar de morfologische beschrijvingen van Smets fascineren maar misschien niet heel erg verbazen, vormen zijn laatste zeven Fundamenten een ware verrijking voor het vak. Met de daarin benoemde begrippen adresseert Smets
en passant
een aantal gewetenskwesties voor de hedendaagse ontwerper. Fundament 16: Creator/curator: wat voor positie neem je in binnen het vak? Fundament 19: groei/verbetering. Is groei een voorwaarde voor vooruitgang? En wanneer is groei nog gezond en duurzaam en wanneer niet meer? Maar het mooiste Fundament is het laatste: herinnering/vernieuwing. Met veel compassie beschrijft Smets de verantwoordelijkheid van de ontwerper om voorzichtig om te gaan met de transformatie van de bestaande omgeving, met de plekken waar herinneringen van bewoners zich hebben gevormd. Want ‘waardeloos geachte constructies kunnen voor hun bewoners onvermoed dierbaar zijn’. Herinnering hoeft vernieuwing niet in de weg te staan, maar een ‘zinvolle vernieuwing integreert herinnering.’
Zo roepen de begrippenparen van Smets op tot een veelzijdige benadering van de stedenbouw, die tot uiting komt in het ruimtelijke én het sociale domein, in het artistieke en het maatschappelijke. Niets aan deze begrippenparen is platgeslagen of simplistisch, maar ze bieden een heldere én genuanceerde blik op de stad. Smets snijdt kwesties die we ons allemaal moeten aantrekken wanneer we ons afvragen wat een goede toekomst is voor de stad.
Op 21 november geeft Marcel Smets een lezing in Architectuurcentrum Eindhoven in de serie
Gezonde Verdichting
die werd samengesteld door schrijver dezes.
Violette Schönberger werkt als stedenbouwkundige voor de gemeente Rotterdam en geeft les aan de KULeuven en de Rotterdamse Academie van Bouwkunst. Zij schrijft over architectuur en stedenbouw op
www.fromscratch.work
. In 2019 won ze de Geert Bekaertprijs voor Architectuurkritiek.
Trefwoorden
violette schönberger
tweelingfenomenen
marcel smets
boek
column
antagonismen
fundamenten van het stadsontwerp
begrippenpaar
Best gelezen
1
EGM architecten over uitwerking ontwerp Fenix: “Het was echt teamwork”
woensdag, 16 juli
2
ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven
woensdag, 16 juli
3
CO2-gestuurd ontwerpen is efficiënt ontwerpen. Levert dat ruimtelijk nog wat op? Jazeker!
dinsdag, 15 juli
4
Aquon – transparant laboratorium met in houten hart plek voor ontmoeting
dinsdag, 15 juli
5
Benthem Crouwel en Snøhetta geven eerste indruk van Huis van Cultuur en Bestuur Eemsdelta
maandag, 14 juli
Gerelateerde nieuwsberichten
2023 in tien columns door Violette Schönberger
28 december 2023
Droomveranderingen
25 april 2023
Surfplank
23 mei 2023
Rioolstedenbouw
27 juni 2023
Die zaal, die zaal
26 september 2023
Gisteren van morgen
24 oktober 2023
Berichten uit de bubble
28 november 2023
Grote plannen, met af en toe een grap
30 januari 2024
Achter de muur
27 februari 2024
Onverwachte ontmoetingen en veilige routines
26 maart 2024
Verloting van vijf exemplaren van Paradijs van Imperfectie
10 april 2024
Mid-rise Milaan
23 april 2024
Lang leve het leegstandsbeheer!
28 mei 2024
Engagement revisited
25 juni 2024
Aftiteling van architectuur
24 september 2024
De knie
22 oktober 2024
Langs het hek
26 november 2024
Column
De laatste keer
19 december 2024
Post-covid
27 september 2022
Ode aan ons trapje
28 juni 2022
Absoluut
24 mei 2022
Flex of fix?
26 april 2022
Gelaagd geluid
22 maart 2022
Weldaad… met mate
22 februari 2022
Backstage spektakel
25 januari 2022
De postkapitalistische stad
23 december 2021
Burgerraad ruimtelijke ordening
23 november 2021
Oeuvre complète
26 oktober 2021
Lage horizon
28 september 2021
Transfer zone
22 juni 2021
Mijlpalen
25 mei 2021
Bouwen voor de lang-heid
23 maart 2021
Het feest der ontregeling
23 februari 2021
Kosmische stedenbouw
26 januari 2021
Acht miljard daken
22 november 2022
Grondrecht
20 december 2022
Het mogelijke of het juiste
31 januari 2023
Boodschappenlijstje
28 februari 2023
Fantastisch
28 maart 2023
Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen
24 april 2024
Toekomstdenken
22 december 2023
2022 in tien columns door Violette Schönberger
30 december 2022
Engagement?
28 april 2021
2023 in tien columns door Violette Schönberger
28 december 2023
Droomveranderingen
25 april 2023
Surfplank
23 mei 2023
Rioolstedenbouw
27 juni 2023
Die zaal, die zaal
26 september 2023
Gisteren van morgen
24 oktober 2023
Berichten uit de bubble
28 november 2023
Grote plannen, met af en toe een grap
30 januari 2024
Achter de muur
27 februari 2024
Onverwachte ontmoetingen en veilige routines
26 maart 2024
Verloting van vijf exemplaren van Paradijs van Imperfectie
10 april 2024
Mid-rise Milaan
23 april 2024
Lang leve het leegstandsbeheer!
28 mei 2024
Engagement revisited
25 juni 2024
Aftiteling van architectuur
24 september 2024
De knie
22 oktober 2024
Langs het hek
26 november 2024
Column
De laatste keer
19 december 2024
Post-covid
27 september 2022
Ode aan ons trapje
28 juni 2022
Absoluut
24 mei 2022
Flex of fix?
26 april 2022
Gelaagd geluid
22 maart 2022
Weldaad… met mate
22 februari 2022
Backstage spektakel
25 januari 2022
De postkapitalistische stad
23 december 2021
Burgerraad ruimtelijke ordening
23 november 2021
Oeuvre complète
26 oktober 2021
Lage horizon
28 september 2021
Transfer zone
22 juni 2021
Mijlpalen
25 mei 2021
Bouwen voor de lang-heid
23 maart 2021
Het feest der ontregeling
23 februari 2021
Kosmische stedenbouw
26 januari 2021
Acht miljard daken
22 november 2022
Grondrecht
20 december 2022
Het mogelijke of het juiste
31 januari 2023
Boodschappenlijstje
28 februari 2023
Fantastisch
28 maart 2023
Terugluisteren: Violette Schönberger in Nooit Meer Slapen
24 april 2024
Toekomstdenken
22 december 2023
2022 in tien columns door Violette Schönberger
30 december 2022
Engagement?
28 april 2021
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Stedenbouwkundig structuurontwerp voor Blok III in Sloterdijk I Zuid goedgekeurd
Gisteren, 13:30
In opdracht van een breed scala aan eigenaren zoals SBI Development, Bun Projectontwikkeling en AM Gebiedsontwikkeling) heeft Scope Spatial Strategy het stedenbouwkundig structuurontwerp van Blok III binnen Sloterdijk I Zuid ontwikkeld.
VORM ontwikkelt laatste twee kavels Eenhoorngebied Amsterdam
17 juli, 2:24
Op de kavels worden onder de projectnaam Portico twee bouwblokken met in totaal 88 woningen gerealiseerd. Marcel Lok_Architect en Studio Blad (landschap) zijn verantwoordelijk voor het ontwerp.
Multifunctioneel gebouw Floating Gardens in Sloterdijk biedt plek aan woningen en een IKC
17 juli, 12:18
In het gebouw zijn 192 appartementen en een IKC ondergebracht. Het gebouw en de woningen zijn ontworpen door Orange Architects, Bureau Rowin Petersma ontwierp de ‘alles-in-één-school’.
Architectenweb Sportzomer: Vincent van Heesch is een fanatiek tennisser
17 juli, 9:15
Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tweede aflevering spreken we met Vincent van Heesch, die vaak op de tennisbaan is te vinden.
Hermans kiest Schiermonnikoogroute voor stroomkabel naar Noordzee
Gisteren, 11:09
Er moeten zware kabels door de Waddenzee komen om windenergie van de Noordzee aan land te brengen.
Hester Bijl wordt rector magnificus TU Delft
Gisteren, 09:27
Bijl wordt de eerste vrouw die de technische universiteit in Delft gaat leiden.
Provincie komt bij BAM en SPIE uit voor onderhoud aan Zeelandbrug
17 juli, 1:39
Zeeland opende de aanbesteding in januari, maar geen partij meldde zich voor de klus.
Meerderheid Limburgers houdt rekening met nieuwe overstromingen
17 juli, 10:35
Bijna driekwart van de Limburgers denkt dat hun provincie de komende vijf jaar weer te maken krijgt met wateroverlast zoals overstromingen en stortbuien.
ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven
16 juli, 12:31
Het concern heeft in Eindhoven grond gekocht en wil begin 2026 starten met de bouwwerkzaamheden.
Organisaties: compensatie natuur Maasvlakte II onvoldoende
16 juli, 9:17
Zeven natuurorganisaties stapten in 2022 naar de rechter om het kabinet te dwingen de natuur te herstellen in een Europees beschermd natuurgebied voor de kust van Zeeland en Zuid-Holland.
Ga naar het nieuws-archief
Violette Schönberger
Architect
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur