Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Video's
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle projecten
Gemaal Leenders
B+O Architecture and Urban Design
Chesterfield House, Londen Wembley
Hagemeister GmbH & Co. KG
3D visualisatie van project: Jachthavens Laamens
Triple-D Visualisaties bv
Personenlift in getransformeerde watertoren
Aesy Liften B.V.
Ontvangstgebouw RCN Het Grote Bos, Doorn
BINT Architecten
Luxe nieuwbouw villa
Houthandel van Dam
Houten strandhuisjes
Houthandel van Dam
Villa aan het water - Arnemuiden
Houthandel van Dam
Renovatie EDGE Amsterdam met zomernachtkoeling
DUCO Ventilation & Sun Control
Luxe appartementen - Bergen
Houthandel van Dam
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Alle producten
M/Connect2 universeel USB-C docking station
Humanscale
Afschotisolatie Eurothane Silver A
Recticel Insulation
Douchegoten en doucheputten voorzien van PVD coating.
Van den Berg Afvoerputten BV
Personenlift InDomo
Flexitec
Nieuw! Citybox Arena
IJslander B.V.
Stalen deuren brons | Steel look
Anyway Doors
RenoBlue plafondisolatie
Dewin Isolatie
Zonnedak Roofit Solar
SDS Ommen Systemen en Projecten BV
Innovatief in hout
Foreco Houtproducten
IsoPerform Eclaz One / TriplePerform Eclaz LE1.1
vandaglas b.v.
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle video's
Uitreiking Architectenweb Awards 2022
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Werken én wonen in de maakstad
Symposium
Werkstatt
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Team V Architectuur
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Orange Architects
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2022
Hyperion Lyceum
Ector Hoogstad Architecten
Amare
Een gestapelde wereld vol cultuur
Gestapeld wonen voor gezinnen
Symposium
Uitreiking Architectenweb Awards 2021
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Uitreiking Architectenweb Awards 2022
Sfeerimpressie van een feestelijke avond
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle podcast's
Gesprek met Ellen Schindler over het verder ontwikkelen van een architectenbureau
Toren van Babel – Gesprek met Adam Smit over de transformatie van hoogbouw
Gesprek met Jurriaan van Stigt over carbon-based design
Gesprek met Marjolein van Eig over hoogbouw en welstand
Gesprek met Erikjan Vermeulen over kleiner wonen in ruil voor meer gemeenschappelijke voorzieningen
Gesprek met Ronald Janssen over architectuur die lang meegaat
Gesprek met Marjolein van Eig over hoogbouw en welstand
Gesprek met Jurriaan van Stigt over carbon-based design
Toren van Babel – Gesprek met Adam Smit over de transformatie van hoogbouw
Gesprek met Liesbeth van der Pol over vrijheid in het ontwerpen
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Partners
Categorieën
Favorieten
Alle bedrijven
NewArmstrong
De Machinekamer
Vintage & New Design Furniture
Studio Robert van Oosterom
Wheelylift
Stelin Afbouw
Specialst in aanbrengen dunpleister en latex airless-spuiten voor nieuwbouw
DHT Bedrijfsvloeren
gespecialiseerd in kunststof vloeroplossingen voor bedrijven
Sempergreen
Making the world a little greener every day!
Jung | Hateha B.V.
SAPA
Cosentino The Netherlands B.V.
GEZE Benelux B.V.
Forster
Systeemprofielen
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle vacatures
medewerker pr & communicatie
De Zwarte Hond
Bouwhistoricus voor de Welstands- en Monumentencommissie
Gemeente Dordrecht
Senior Architect
Space&Matter
Ervaren bouwkundige
STATS Architecten
Allround architect gezocht
STATS Architecten
Talentvolle stagiair/talented intern
STATS Architecten
Junior Architect | rudy uytenhaak + partners architecten
rudy uytenhaak + partners architecten
Opvolging / overname architectenbureau
Architectenweb
Ambitieuze architect(e)
LIAG architecten en bouwadviseurs
Zijdekwartier zoekt enthousiaste ARCHITECT [Nederlandstalig]
Zijdekwartier architecten bv
projectleider / junior - interieur architect
Studio Robert van Oosterom
Allround architect gezocht
STATS Architecten
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Alle magazines
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #10
Architectenweb magazine #11
Nieuw
Populair
Favorieten
Alle events
Archicad Experience
Verschillende locaties
Water Works, ecologies of entanglement
OASE, Schiehaven 15, 3024 EC Rotterdam
Slim én Gezond wonen: Feit of Fictie?
Online
ABB Update Event 2023
AFAS Theater, Inspiratielaan 3, Leusden
Studiedag ‘Duurzaam erfgoed: een klasse apart’
Stadsschouwburg Amsterdam, Leidseplein 26, Amsterdam
Escher – Andere wereld in Kunstmuseum Den Haag
Stadhouderslaan 41 2517 HV, Den Haag
Expositie: Thuis in het energielandschap
Huis voor de Provincie, Archimedeslaan 6, 3584 BA Utrecht
ABB Update Event 2023
AFAS Theater, Inspiratielaan 3, Leusden
Van der Laandag
Abdij Roosenberg, Oudeheerweg-Heide 3, 9250 Waasmunster (België)
Studiedag ‘Duurzaam erfgoed: een klasse apart’
Stadsschouwburg Amsterdam, Leidseplein 26, Amsterdam
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Categorieën
Alle thema's
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Awards
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Violette Schönberger
Copyright: Maarten van Haaff
Violette Schönberger
Copyright: Maarten van Haaff
Van de olifant en de muis
25 oktober 2022, 9:00
Ontwerpen is een vorm van organiseren, van orde scheppen in de chaos van eisen, wensen, regels en verlangens van betrokkenen. Daarbij staan de ontwerper allerlei gereedschappen ter beschikking. Een ervan — en misschien wel mijn favoriete — is het begrippenpaar.
Het begrippenpaar is eigenijk iets voor kleine kinderen. Die vertellen we immers graag over de wereld aan de hand van simpele tegenstellingen: de olifant is groot en de muis is klein, de nacht is donker en de dag is licht. Onze eerste kinderboeken leggen ons dat haarfijn uit. Later, als volwassenen zijn we niet meer zo snel geneigd om in zulke simpele tegenstellingen te denken. De nuance is ons liever dan het contrast. Dat neemt niet weg dat wanneer de complexiteit ons echt boven het hoofd groeit en we greep op bepaalde materie willen krijgen, het antagonisme — ondanks z’n simplisme — nog altijd een dankbaar middel is om de gedachten te ordenen.
In de architectuurtheorie is het ongetwijfeld vaker gebruikt, maar ik kwam het begrippenpaar voor het eerst tegen in het werk van Aldo van Eyck.
Tweelingfenomenen
noemde hij ze, complementaire eigenschappen die elkaar in balans houden en dankzij het contrast beide sterker tot hun recht komen. Groot/klein, open/gesloten, hoog/laag, binnen/buiten. Van Eyck gebruikt deze begrippen niet om het ene boven het andere te verkiezen, maar om aan te duiden dat beide eigenschappen tegelijkertijd kunnen bestaan in een ruimtelijk ontwerp. Voor ontwerpers biedt het tweelingfenomeen een vrij interpreteerbaar instrument om ruimtelijke rijkdom te beschrijven en te creëren. Dat is ontzettend prettig, maar tegelijkertijd wat vaag. Het hoge abstractieniveau van deze begrippen is immers toepasbaar op ieders individuele interpretatie en daarmee lastig concreet te maken.
Een stuk specifieker zijn de recente begrippenparen van de Vlaamse stedenbouwkundige Marcel Smets. Zijn publicatie
Fundamenten van het Stadsontwerp
(2020) is een prachtig uitgegeven kleinood waarin Smets enkele kerngedachten beschrijft uit zijn veertig jaar ervaring in het vak. De inhoudsopgave bestaat uit twintig stedenbouwkundige antagonismen, zoals
straat/weg,
stroom
/
luwte
en
lint/tros.
Net als de begrippenparen van Aldo van Eyck zijn die van Smets niet noodzakelijkerwijs met elkaar in oppositie, maar kunnen complementair worden gebruikt om bestaande plekken te analyseren of nieuwe plekken te ontwerpen. In korte passages, zo rijk van taal als alleen een Vlaming dat kan, beschrijft Smets zijn morfologische typen aan de hand van voorbeelden uit zijn eigen ervaring of uit de geschiedenis van de stedenbouw. Een weg is louter een verbinding, maar een straat is een plek met bestemmingen. Een burcht is verbonden met het omliggende stedelijk weefsel, maar een paleis sluit zich af van de omgeving. Daarbij zijn de heldere conceptuele tekeningen van Heinrich Altenmüller een waardevolle bijdrage die de materie ook voor de leek toegankelijk maken, bijna net zo toegankelijk als een kinderboek.
Waar de morfologische beschrijvingen van Smets fascineren maar misschien niet heel erg verbazen, vormen zijn laatste zeven Fundamenten een ware verrijking voor het vak. Met de daarin benoemde begrippen adresseert Smets
en passant
een aantal gewetenskwesties voor de hedendaagse ontwerper. Fundament 16: Creator/curator: wat voor positie neem je in binnen het vak? Fundament 19: groei/verbetering. Is groei een voorwaarde voor vooruitgang? En wanneer is groei nog gezond en duurzaam en wanneer niet meer? Maar het mooiste Fundament is het laatste: herinnering/vernieuwing. Met veel compassie beschrijft Smets de verantwoordelijkheid van de ontwerper om voorzichtig om te gaan met de transformatie van de bestaande omgeving, met de plekken waar herinneringen van bewoners zich hebben gevormd. Want ‘waardeloos geachte constructies kunnen voor hun bewoners onvermoed dierbaar zijn’. Herinnering hoeft vernieuwing niet in de weg te staan, maar een ‘zinvolle vernieuwing integreert herinnering.’
Zo roepen de begrippenparen van Smets op tot een veelzijdige benadering van de stedenbouw, die tot uiting komt in het ruimtelijke én het sociale domein, in het artistieke en het maatschappelijke. Niets aan deze begrippenparen is platgeslagen of simplistisch, maar ze bieden een heldere én genuanceerde blik op de stad. Smets snijdt kwesties die we ons allemaal moeten aantrekken wanneer we ons afvragen wat een goede toekomst is voor de stad.
Op 21 november geeft Marcel Smets een lezing in Architectuurcentrum Eindhoven in de serie
Gezonde Verdichting
die werd samengesteld door schrijver dezes.
Violette Schönberger werkt als stedenbouwkundige voor de gemeente Rotterdam en geeft les aan de KULeuven en de Rotterdamse Academie van Bouwkunst. Zij schrijft over architectuur en stedenbouw op
www.fromscratch.work
. In 2019 won ze de Geert Bekaertprijs voor Architectuurkritiek.
Trefwoorden
violette schönberger
tweelingfenomenen
marcel smets
boek
column
antagonismen
fundamenten van het stadsontwerp
begrippenpaar
Best gelezen
1
Woningbouwproject The Hudsons naast het Dakpark opgeleverd
woensdag, 22 maart
2
Nominaties Gouden A.A.P. 2023 bekend
zaterdag, 18 maart
3
Studio AAAN realiseert 'terpwoning' in polderlandschap nabij Rotterdam
woensdag, 22 maart
4
Door MVRDV ontworpen NIO House in Rotterdam geopend
donderdag, 23 maart
5
SO-IL geeft cultureel ensemble de ruimte in oude glasfabriek
maandag, 20 maart
Gerelateerde nieuwsberichten
Acht miljard daken
Grondrecht
Het mogelijke of het juiste
Boodschappenlijstje
Post-covid
Ode aan ons trapje
Absoluut
Flex of fix?
Gelaagd geluid
Weldaad… met mate
Backstage spektakel
De postkapitalistische stad
Burgerraad ruimtelijke ordening
Oeuvre complète
Lage horizon
Transfer zone
Mijlpalen
Bouwen voor de lang-heid
Het feest der ontregeling
Kosmische stedenbouw
2022 in tien columns door Violette Schönberger
Engagement?
Andere nieuwsberichten
LIAG presenteert vernieuwd Keizer Karel College Amstelveen
29 minuten geleden
Naar ontwerp van LIAG is het Keizer Karel College in Amstelveen gerenoveerd en uitgebreid. Naast een verduurzaming en functionele verbetering van het gebouw is de opzet van het onderwijs aangepast.
Mei ontwerpt woongebouwen voor studenten en jongeren in Sluisbuurt
2 uur geleden
Stichting DUWO en BAM Wonen hebben deze weel overeenstemming bereikt over de realisatie van 767 sociale huurwoningen voor jongeren en studenten in de Sluisbuurt in Amsterdam. De woningen worden verdeeld over twee gebouwen.
Boskalis en De Vries & van de Wiel realiseren contouren Buiteneiland
Gisteren, 16:41
Het eiland, dat gaat functioneren als natuur- en recreatiegebied, vormt het sluitstuk van de Amsterdamse wijk IJburg.
Door MVRDV ontworpen NIO House in Rotterdam geopend
Gisteren, 15:34
In Rotterdam is donderdag een multifunctionele showroom voor het elektrische automerk NIO geopend. De eerste Nederlandse vestiging van het Chinese automerk aan de Meent is ontworpen door MVRDV.
VolkerWessels haalt hogere winst over 2022
3 uur geleden
Bouwbedrijf VolkerWessels is er ondanks de sterk gestegen kosten voor materiaal en lonen in geslaagd 2022 met een hogere winst af te sluiten.
Kabinet wil sneller en meer klimaatbestendig laten bouwen
4 uur geleden
Overheden, vastgoedeigenaren en de bouwsector moeten bij nieuwbouw van huizen en gebouwen zo veel mogelijk rekening houden met klimaatverandering in de toekomst.
Flatiron Building geveild voor bedrag van 190 miljoen dollar
Gisteren, 14:20
Het historische gebouw in New York staat sinds leeg vanwege onenigheid over renovaties onder de verschillende voormalige mede-eigenaars.
Winkel met hotelproducten ontworpen als een hotel
Gisteren, 11:08
Deze maand heeft leverancier van onder meer hotelbedden en -linnen Douxe een ‘flagship store’ geopend op Oostenburg in Amsterdam.
Amsterdam wil darkstores op bedrijventerreinen
Gisteren, 09:36
Wethouder Reinier van Dantzig geeft aan dat deze aanpak voor een fijnere woonomgeving moet zorgen.
Bijeenkomst over hoogwaardige modulaire woningbouw in Rosmalen
22 maart, 3:23
Tot de sprekers behoren Marlies Zuidam (FAAM architects), Floor Arons (Arons en Gelauff Architecten) en Bjarne Mastenbroek (SeARCH).
Ga naar het nieuws-archief
Violette Schönberger
Architect
0
0
0
0
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur