Marjolein van Eig
Copyright: Maarten van Haaff

Groene gevel

11 februari, 9:00
Laatst kwam hij weer voorbij – terwijl ik dacht dat het een modegril was, die alweer op zijn retour was. Gevalletje wensdenken. De plantjesgevel. We zagen een rechthoekig gebouw met ramen en geometrische vlakken met planten in een rasterpatroon. De gevel werd getoond door een ecoloog, als voorbeeld van goede gevelbekleding. Vanuit het beroep van de beste man begrijp ik dat. Een groene gevel is goed voor de biodiversiteit. En dat is belangrijk; het gaat immers niet goed met de biodiversiteit. Vanuit elk ander perspectief heb ik er moeite mee.

Vanuit het perspectief van de plant bijvoorbeeld. Mijn plantenkennis is bijzonder beperkt, niveau lagere school, maar ik weet dat de plant zonlicht nodig heeft, water en voedingsrijke grond. Een gevel heeft hierin weinig te bieden. Het kost dus veel kunst- en vliegwerk om de gevel van deze eigenschappen te voorzien. Dat start met de juiste oriëntatie op de zon. Dat gaat nog wel. Maar daarna komen er flinke plastic bakken tevoorschijn, voor de voedingsrijke grond, ook wel substraat genoemd. Vervolgens is er een ingenieus bewateringsysteem nodig dat aangesloten wordt op een digitaal programma. De bakken hebben ondertussen een aardig gewicht gekregen en daarom komt er nog een forse hulpconstructie om de bakken met het grond en het water overeind te houden.

En dan komen we bij het perspectief van de mens. De plant immers is ondertussen tevreden en gaat lekker groeien. Maar dat is niet de bedoeling. Die plant komt voor de ramen, gaat hangen, verdringt de andere plantjes. Er is dus regelmatig onderhoud nodig om ervoor te zorgen dat de plant in het gareel blijft en ook om ervoor te zorgen dat het systeem de plantjes blijft bewateren. Want bij langdurige droogte wordt de goedbedoelde groene gevel een hele treurige, dorre vlakte in zwarte plastic bakken.

En dan komen we bij het perspectief van de architectuur. Want stel dat de gebouweigenaar het allemaal voor elkaar heeft. De plantjes groeien goed, niet te hard niet te zacht. Met de seizoenen verkleurt de gevel prachtig en ook de vogels, vlinders en bijen weten de gevel te vinden. Hoera voor de biodiversiteit. Iedereen blij. Iedereen?

Nee, ik niet. Waarom niet? Het antwoord is simpel: een gevel is een gevel en een plant is een plant. Zij hebben beide hun eigen logica. De plant wil groeien, woekeren, naar de zon toe, energie opnemen. De gevel wil staan, wijs zijn, mooi zijn, de bewoners beschutting geven. Een plantjesgevel doet allebei niet. Een plantjesgevel is vlees noch vis. Een plantjesgevel ontkent de kracht van architectuur en beperkt de kracht van de natuur. Een plantjesgevel is als legerkleding, camouflage. Het bedekt het gebouw alsof het er niet mag zijn. Het is een slecht idee dat serieus is genomen. Iemand moet dat even zeggen.

Spreekt hier de autistische architect die niet van de grillen van de natuur houdt? Au contraire. Deze vrouw wordt intens gelukkig van natuur op/tegen/aan/in de gevel. Een uit de klauwen groeiende, dikke klimop bijvoorbeeld, tegen een rode baksteen gevel, die zijn eigen weg gevonden heeft rond de ramen, de dakkapel en van plan is te blijven. Een plantje dat in de scheuren van het beton wortel heeft geschoten. Een blauweregen tegen een blinde muur. Brutalistische architectuur met veel te grote plantenbakken. En verder al het oude werk van de Franse architect Edouard François, waarin architectuur en natuur op onnavolgbare wijze in elkaar opgaan, elkaar inspireren, versterken, beïnvloeden. Subliem. Dat is iets anders dan dat ze elkaar willen zijn.
 
 
Marjolein van Eig is architect-directeur van BureauVanEig. Zowel in haar werk als in haar maandelijkse column verbindt ze eigentijdse opgaven met hun historische wortels. Ze is afstudeermentor aan de Academie van Bouwkunst, geeft regelmatig lezingen in binnen- en buitenland, en is architectlid van de Welstandcommissie in Rotterdam. Haar columns zijn gebundeld in het boek 'De Ruimtes'.

Gerelateerde nieuwsberichten

Gerelateerde podcasts

Andere nieuwsberichten

Tien lessen rond de Post-Growth City

Gisteren, 08:15

Rotterdam ambieert Paris Proof woonwijk in Schiehaven Noord

13 maart, 1:20

Dertiende Eo Wijers-prijsvraag in teken van ontwerpen aan gezondheid en geluk

13 maart, 10:17

Health Innovation Campus Boxmeer krijgt hotel naar ontwerp UNStudio

12 maart, 4:22

Eeuwenoude waterput blootgelegd in centrum Utrecht

13 maart, 9:00

Provinciehuis in Groningen is toe aan grote renovatie

12 maart, 5:08

Zuid-Holland stemt in met plannen bouw 250.000 woningen tot 2032

11 maart, 4:47

Steeds meer vergunde woningen waarvan bouw niet is gestart

11 maart, 10:23

Windkracht 5: elektriciteitsnet flexibeler gebruiken scheelt miljarden

10 maart, 3:29

Helft elektriciteitsproductie vorig jaar uit hernieuwbare bronnen

10 maart, 11:04
Marjolein van EigArchitect
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Kingspan Light & Air
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
Houthandel van Dam
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux  B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
VOLA Nederland BV
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Holonite B.V.
AXOR + hansgrohe
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
© 2002 - 2025 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan