Projecten
Producten
Bedrijven
Vacatures
Agenda
Awards
Podcasts
more_horiz
Videos
Magazine
Thema's
Favorieten
Profiel
Uitloggen
Nieuw
Populair
Toon alles
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #11
Scholen
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #14
Architectenweb magazine #10
Zorg
Architectenweb magazine #12
Kantoren
Architectenweb magazine #13
Publieke gebouwen
Architectenweb magazine #6
Transformatie en Renovatie
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Architectenweb Awards 2025
Architectenweb Awards 2024
Architectenweb Awards 2023
Architectenweb Awards 2022
Architectenweb Awards 2021
Architectenweb Awards 2020
Architectenweb Awards 2019
Architectenweb Awards 2018
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Avond met De Zwarte Hond
Symposium
Post-Growth City
Symposium
Prijsuitreiking Architectenweb Awards 2024
Impressie van een feestelijke avond
Avond met Office Winhov
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Ontwerpen in analogie met het bestaande
Symposium
Martens, Willems & Humblé Architecten
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
De Zwarte Hond
Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2024
Avond met Office Winhov
Uitreiking van Architectenweb Awards 2020
Impressie van de prijsuitreiking via Zoom
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Digibouw
Anvana Architects
Premium architectuur- en interieurprojecten.
Spring Studio interieurarchitecten
Interieurarchitectenbureau uit Groningen, geleid door Manon Westmeijer & Jasmijn Buijvoets
Interior & Co
Leevik E-commerce
Schapenzacht
Maatwerk wandkleden van wol
Digibouw
Anvana Architects
Premium architectuur- en interieurprojecten.
Karakter Erfgoed
Spring Studio interieurarchitecten
Interieurarchitectenbureau uit Groningen, geleid door Manon Westmeijer & Jasmijn Buijvoets
Interior & Co
Schapenzacht
Maatwerk wandkleden van wol
Architecten
Architectuur
Mobiliteit en infrastructuur
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Leveranciers
Gevels
Daken
Ramen en deuren
Trappen, liften en balustrades
Binnenwanden
Vloeren
Plafonds
Verlichting
Sanitair
Projectinrichting
Installaties
Constructies
Buitenruimte
Software
Adviseurs
Bestekschrijvers
Bouwmanagement
Installatie adviseurs E
Bouwfysica
Calculators
Installatie adviseurs G/W
Bouwkundig tekenwerk
Constructeurs
Lichtadviseurs
Adviseur beveiliging
Juristen
Intermediairs, Payrolling
Aannemers
Overig
Presentatie
Instellingen / onderwijs
Overig
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Gesprek met Ellen van Bueren over gebiedsontwikkeling en hoogbouw
Gesprek met Ma Yansong over ontwerpen die emotie oproepen
Gesprek met Paul de Ruiter over innovatieve en duurzame hoogbouw
Gesprek met Pi de Bruijn over zijn ontwerpen voor de Tweede Kamer toen en nu
Gesprek met Stijn Steenbakkers over verdichting en hoogbouw in Eindhoven
Gesprek met Ma Yansong over ontwerpen die emotie oproepen
Gesprek met Pi de Bruijn over zijn ontwerpen voor de Tweede Kamer toen en nu
Gesprek met Oresti Sarafopoulos over het ontwerpen van een kantoorgebouw met bijna geen installaties
Gesprek met Paul de Ruiter over innovatieve en duurzame hoogbouw
Gesprek met Stijn Steenbakkers over verdichting en hoogbouw in Eindhoven
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Ivy apartments, Nieuwegein City
Optimum collectie | Tuinkamer Design | Poortugaal
Binck Eiland, Den Haag
Balkonbeglazing | Katwijk aan Zee
De Mersjant
Ivy apartments, Nieuwegein City
Parkeergarage Berlijnplein
De cirkel is rond
Deelgebied De Bosrand op Landgoed in den Houte
De Nieuwe Duin
Architectuur
Woningbouw
Zorg
Hotels
Restaurants en café’s
Winkels
Sportgebouwen
Culturele gebouwen
Overheidsgebouwen
Scholen
Kantoren
Bedrijfsgebouwen
Paviljoens en kunst
Overig
Mobiliteit en infrastructuur
Trein- en metrostations
Luchthavens
Busstations
Parkeergarages
Fietsparkeren
Wegen
Bruggen
Water
Energie
Tankstations en laadstations
Waterzuivering en afvalverwerking
Overig
Stedenbouw en landschapsarchitectuur
Regionale visies
Gebiedsvisies
Plannen stedelijk weefsel
Amusementsparken en dierentuinen
Lichtontwerpen
Openbare ruimte
Pleinen
Parken
Tuinen
Speelplaatsen
Uitkijktorens
Overige (bijv. begraafplaatsen)
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Categorieën
Favorieten
Toon alles
Acta.Modul Stapelwonder met kleine details en groot effect.
SpeeTwall DryFix Droogbouw Wandverwarmingssysteem
Wandverwarming: warmte en comfort uit de wand
Balkonbeglazing | Metalura
Elk seizoen genieten van uw balkon
Terrasoverkapping | Metalura
Stijlvolle beschutting op maat, voor comfort en buitenleven in elk seizoen.
Glazen wandsysteem | Metalura
Strak design en maximale lichtbeleving
Akoestisch kussen.
Ervaar de ultime natuurlijke oplossing voor akoestiek problemen.
Inheems biodivers groendak
Tover elk dak om tot een inheemse bloemenweide vol leven
K-Vesta raam- en deurgrepen
"Colour your grip"
Alaskan Yellow Cedar
Mooie toevoeging aan de gevel
Kingspan Light + Air - Brandwerend
Brandwerende beglazing voor elk glasdak
Gevels
Gevelbekleding
Vliesgevels
Zonwering buiten
Isolatie
Gevelconstructies
Signing
Overig
Daken
Dakafwerkingen
Dakisolatie
Dakconstructies
Dakranden, dakgoten en HWA's
Dakramen
Lichtkoepels
Lichtstraten
Schoorstenen
Overig
Dakluiken
Ramen en deuren
Raam- en deursystemen / kozijnen
Vliesgevels
Hang- en sluitwerk
Beveiliging en luiken
Dorpels en vensterbanken
Lateien
Roosters
Glas
Dakramen
Dakkoepels
Lichtstraten
Zonwering buiten
Zonwering binnen
Buitendeuren
Binnendeuren
Postvakken en brievenbussen
Overig
Dakluiken
Trappen, liften en balustrades
Trappen
Roltrappen
Liften
Balustrades en hekwerken
Galerijen
Binnenwanden
Binnenwanden
Wandafwerking
Vloeren
Constructieve vloeren
Verhoogde vloeren
Vloerafwerkingen
Overig
Plafonds
Tegels
Lineair
Grill
Open en roosters
Naadloos
Eilanden en baffles
Plafondafwerkingen
Ophangsystemen
Overig
Klimaatplafonds
Verlichting
Binnenverlichting
Buitenverlichting
Sanitair
Kranen en douchesets
Wastafels
Douchewanden en douchebakken
Baden
Waterclosets
Accessoires
Overig
Projectinrichting
Stoelen
Banken
Tafels
Kasten
Balies
Vrijstaande wanden
Keukens
Accessoires
Overig
Cabines
Interieurbeplanting
Stoffering
Installaties
Verwarming, koeling en ventilatie
Elektrotechnische installaties
Schakelmateriaal
Domotica
Deurcommunicatie
Beveiliging
Liften
Onderhoudsinstallaties
Overig
Brandbeveiliging
Constructies
Draagconstructies
Funderingen en kelders
Overig
Brandbeveiliging
Buitenruimte
Bestratingen en verhardingen
Afwateringen
Terreinafscheidingen en geluidsschermen
Buitenmeubilair
Fietsparkeren
Terrassen
Terrasoverkappingen
Bruggen
Accessoires
Overig
Beplanting
Sport- en speeltoestellen
Software
Tekenen 2D
Modelleren 3D / BIM
Visualisatie / rendering
Parametrisch ontwerpen
Bouwfysica
Draagconstructie
Overig
Virtual Reality
Cloudoplossingen
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Favorieten
Toon alles
Tentoonstelling ‘Gemene Gronden’ in de expositiezaal INTRO
Hillevliet 90 3074 KD Rotterdam
Het Paradijs van de Arbeider: Tuindorpen en Tuinsteden
Oostzaanstraat 45 1013 WG Amsterdam
Hortamuseum: ‘(G)een motief,’
Amerikaansestraat 27, 1060 Sint-Gillis, Brussel, België
De 10 beste gebouwen van Amsterdam van 2025
Arcam
Foto-expositie Dromen zonder Drempels
In de pergola’s van RAUM, op het Berlijnplein te Utrecht
Tentoonstelling ‘Gemene Gronden’ in de expositiezaal INTRO
Hillevliet 90 3074 KD Rotterdam
Hortamuseum: ‘(G)een motief,’
Amerikaansestraat 27, 1060 Sint-Gillis, Brussel, België
De 10 beste gebouwen van Amsterdam van 2025
Arcam
Een avond met: Ma Yansong
Museumpark 25, 3015 EK Rotterdam
Zomerwandelingen Nieuwe Stad op Zondag 2025
Amsterdam
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Toon alles
Design
Duurzaamheid
Gevel
Infrastructuur
Interieur
Kantoren
Leisure
Openbare ruimte
Publieke gebouwen
Scholen
Transformatie en Renovatie
Woningbouw
Zorg
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Nieuw
Populair
Toon alles
Technisch Projectleider
Technisch Architect
Bouwkundig Modelleur
Architect
Projectleider - Strategisch Ontwerper
Houben / Van Mierlo zoekt een office manager
Kumiki zoekt junior architect
Architect
Interieurarchitect
Interieurarchitect/ ontwerper (Medior – Senior) 32-40uur
Junior Architect
Toko Fuze zoekt Junior Architect
Om direct naar je favorieten te kunnen gaan is het nodig om eerst in te loggen.
Daan Roggeveen
Copyright: Maarten van Haaff
Habraken in China
28 mei 2019, 10:32
Daan Roggeveen
Architect
1
0
0
0
Ik zit achterin de auto. Onder de
gaojia,
de verhoogde snelweg, kruipen we door de file. De auto van mijn bureaupartner heeft een nummerbord dat geregistreerd staat in Suzhou. Dat is een goedkopere optie dan het in de veiling kopen van een nummerbord in Shanghai zelf. Het heeft echter als nadeel dat we tijdens de spits niet over de verhoogde snelweg kunnen rijden.
De vertraging geeft me de gelegenheid goed om me heen te kijken: overal zie ik woontorens. Op het eerste gezicht zijn ze massaal en eenvormig. Maar als je beter kijkt, dan zie je overal wijzigingen aan het oorspronkelijke ontwerp, zoals airconditioners en aangepaste balkons – alsof de bewoners het niet kunnen laten iets aan hun flatgebouw te veranderen.
Een uur later arriveren we in Jiaxing, een middelgrote stad op een uur rijden van Shanghai. Hier zit een van onze belangrijkste opdrachtgevers: een projectontwikkelaar met een breed portfolio. Het bedrijf ontwikkelt hotels, kantoren, maar vooral veel woningbouw in de Chinese traditie. Dat betekent: een combinatie van noord-zuidgeoriënteerde torens van zo’n honderd meter hoog, met een afgesloten binnentuin met voorzieningen – winkels, een restaurant of een kinderdagverblijf. Zo’n
xiaoqu
– letterlijk: kleine zone – is voor China wat de VINEX-wijk is voor Nederland:
suburbia on steroids.
Voor deze ontwikkelaar ontwerpen wij een woonwijk van zo’n 200 appartementen: een atypisch masterplan met
urban villa’s
en kleine torentjes tot zeven lagen hoog. We hebben alle gebouwen genereuze balkons gegeven: het plan is omringd door heuvels, en we willen de toekomstige bewoners zicht rondom geven. Bovendien verminderen de balkons de directe zoninval in de woningen.
‘Die balkons’, zegt de projectleider van de opdrachtgever, ‘dat is op zichzelf wel een goed idee, maar denk je niet dat mensen die gaan dichtzetten?’. Hij wijst naar achteren, op de door hen ontwikkelde woonwijk. ‘Zoals ze hier allemaal hebben gedaan’.
Het is inderdaad waar: zo gauw appartementen in China opgeleverd en verkocht zijn, en alle betonmolens en bouwliften uit de woonwijken zijn verdwenen, verschijnen direct opnieuw overal bouwvakkers om de boel eens flink te gaan verbouwen. Allereest om het noodzakelijke sanitair en de keukens te plaatsen, want de meeste nieuwbouwwoningen worden in China casco opgeleverd. Maar ook omdat veel bewoners na aankoop direct hun balkon dichtbouwen. Daar valt ook wel wat voor te zeggen in een land met in de zomer temperaturen die oplopen tot 40 graden Celsius en een hoge luchtvochtigheid: het is vaak simpelweg te heet om buiten te zijn.
Chinezen zijn bovendien erg pragmatisch. Goedkope arbeid en bouwmateriaal zijn overal beschikbaar, en met hardwerkende bouwvakkers is je balkonnetje binnen een dag of drie voorzien van een raamkozijn en glas. Op die manier heb je er zo’n vier tot zes vierkante meter bij – dat levert in Jiaxing toch al gauw 8.000 Euro op.
Veranderbaarheid zit diep in het DNA van de Chinese woningbouw: elke woning is een casco dat eenvoudig kan worden aangepast aan de wensen van de gebruiker. En hoewel schachten en dragende wanden op gefixeerde plaatsen zitten, kunnen woningen met relatief eenvoudige middelen aangepast worden aan de ideeën van de bewoners.
Wie met de trein door China reist, ziet het paradoxale resultaat: de starre, top-down geplande nieuwbouwwijken met vaak een dozijn gelijkvormige torens hebben in de gevel verschillende invullingen. Deze scheiding tussen
drager
en
inbouw
toont het pragmatisme en de creativiteit van de Chinese woningeigenaar. Het ontbreken van welstand (of een architect die zijn gebouw wil ‘beschermen’ tegen grillen van de gebruikers) draagt uiteraard bij aan dit effect.
‘De dragers en de mensen – Het einde van de massawoningbouw’ was de titel van het legendarische manifest van John Habraken uit 1961. De ondertitel van zijn boek is in China nog niet aan de orde. Maar het is duidelijk dat een systeem van dragers die door individuele gebruikers worden ingevuld er een doorslaand succes kan zijn.
Daan Roggeveen is de oprichter van
MORE Architecture
, met kantoren in Shanghai en Amsterdam. Recent publiceerde hij ‘Progress & Prosperity – The Chinese City as Global Urban Model’. Met Michiel Hulshof runt hij denktank Go West, en organiseerde hij in het voorjaar van 2018 aan de Amsterdamse Academie van Bouwkunst
‘The Amsterdam Agenda’
, een lezingenserie en onderzoek over de toekomst van de Randstad.
Trefwoorden
column
john habraken
daan roggeveen
Best gelezen
1
EGM architecten over uitwerking ontwerp Fenix: “Het was echt teamwork”
woensdag, 16 juli
2
ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven
woensdag, 16 juli
3
CO2-gestuurd ontwerpen is efficiënt ontwerpen. Levert dat ruimtelijk nog wat op? Jazeker!
dinsdag, 15 juli
4
Aquon – transparant laboratorium met in houten hart plek voor ontmoeting
dinsdag, 15 juli
5
Benthem Crouwel en Snøhetta geven eerste indruk van Huis van Cultuur en Bestuur Eemsdelta
maandag, 14 juli
Gerelateerde nieuwsberichten
Post-corona toerisme
26 mei 2020
Daan Roggeveen presenteert nieuwe serie over hoogbouw binnen Architectenweb Podcast
11 maart 2021
Vroeger waren we veel moderner
23 april 2019
Gebiedsontwikkeling? Leg eerst de metro aan!
26 maart 2019
Een zesje voor architectuur?
26 februari 2019
Ma Yansong op Katendrecht
29 januari 2019
Het Politieke Platteland
20 december 2018
Suburban Athletic Club
27 november 2018
Hoogbouw gaat niet om hoogte
23 oktober 2018
Toerisme? Dit is pas het begin…
25 september 2018
What Ever Happened to the Randstad?
26 juni 2018
Rurbanism
22 mei 2018
Hotel My Home
24 april 2018
The Art Mall
27 maart 2018
Verdichting van IJplein
27 februari 2018
Levendige hoogbouw? Kijk naar het oosten!
30 januari 2018
MORE Architecture opent kantoor in Amsterdam
5 juni 2019
Haven-Stad als eilandenrijk
25 juni 2019
Hoogste punt 'zwevend hotel' MORE Architecture
8 juli 2019
Culturele Impact
24 september 2019
Rol aan tafel
22 oktober 2019
Congres over Open Bouwen tijdens World Architecture Festival
25 november 2019
Nederland als laboratorium
26 november 2019
De Grootste Stad Ter Wereld
19 december 2019
Net als Aldo
28 januari 2020
Concurrentie voor het vliegtuig
25 februari 2020
Tijdsverschil
24 maart 2020
Gaat de architectuur zich terugtrekken binnen landsgrenzen?
28 april 2020
Stedelijke diversiteit
23 juni 2020
Wat meer Chinese mentaliteit bij de VVD
22 september 2020
Een recept voor minder klein wonen
27 oktober 2020
De boel bij elkaar houden
24 november 2020
Geland
22 december 2020
Post-corona toerisme
26 mei 2020
Daan Roggeveen presenteert nieuwe serie over hoogbouw binnen Architectenweb Podcast
11 maart 2021
Vroeger waren we veel moderner
23 april 2019
Gebiedsontwikkeling? Leg eerst de metro aan!
26 maart 2019
Een zesje voor architectuur?
26 februari 2019
Ma Yansong op Katendrecht
29 januari 2019
Het Politieke Platteland
20 december 2018
Suburban Athletic Club
27 november 2018
Hoogbouw gaat niet om hoogte
23 oktober 2018
Toerisme? Dit is pas het begin…
25 september 2018
What Ever Happened to the Randstad?
26 juni 2018
Rurbanism
22 mei 2018
Hotel My Home
24 april 2018
The Art Mall
27 maart 2018
Verdichting van IJplein
27 februari 2018
Levendige hoogbouw? Kijk naar het oosten!
30 januari 2018
MORE Architecture opent kantoor in Amsterdam
5 juni 2019
Haven-Stad als eilandenrijk
25 juni 2019
Hoogste punt 'zwevend hotel' MORE Architecture
8 juli 2019
Culturele Impact
24 september 2019
Rol aan tafel
22 oktober 2019
Congres over Open Bouwen tijdens World Architecture Festival
25 november 2019
Nederland als laboratorium
26 november 2019
De Grootste Stad Ter Wereld
19 december 2019
Net als Aldo
28 januari 2020
Concurrentie voor het vliegtuig
25 februari 2020
Tijdsverschil
24 maart 2020
Gaat de architectuur zich terugtrekken binnen landsgrenzen?
28 april 2020
Stedelijke diversiteit
23 juni 2020
Wat meer Chinese mentaliteit bij de VVD
22 september 2020
Een recept voor minder klein wonen
27 oktober 2020
De boel bij elkaar houden
24 november 2020
Geland
22 december 2020
Toon alles
Andere nieuwsberichten
Stedenbouwkundig structuurontwerp voor Blok III in Sloterdijk I Zuid goedgekeurd
18 juli, 1:30
In opdracht van een breed scala aan eigenaren zoals SBI Development, Bun Projectontwikkeling en AM Gebiedsontwikkeling) heeft Scope Spatial Strategy het stedenbouwkundig structuurontwerp van Blok III binnen Sloterdijk I Zuid ontwikkeld.
VORM ontwikkelt laatste twee kavels Eenhoorngebied Amsterdam
17 juli, 2:24
Op de kavels worden onder de projectnaam Portico twee bouwblokken met in totaal 88 woningen gerealiseerd. Marcel Lok_Architect en Studio Blad (landschap) zijn verantwoordelijk voor het ontwerp.
Multifunctioneel gebouw Floating Gardens in Sloterdijk biedt plek aan woningen en een IKC
17 juli, 12:18
In het gebouw zijn 192 appartementen en een IKC ondergebracht. Het gebouw en de woningen zijn ontworpen door Orange Architects, Bureau Rowin Petersma ontwierp de ‘alles-in-één-school’.
Architectenweb Sportzomer: Vincent van Heesch is een fanatiek tennisser
17 juli, 9:15
Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tweede aflevering spreken we met Vincent van Heesch, die vaak op de tennisbaan is te vinden.
Hermans kiest Schiermonnikoogroute voor stroomkabel naar Noordzee
18 juli, 11:09
Er moeten zware kabels door de Waddenzee komen om windenergie van de Noordzee aan land te brengen.
Hester Bijl wordt rector magnificus TU Delft
18 juli, 9:27
Bijl wordt de eerste vrouw die de technische universiteit in Delft gaat leiden.
Provincie komt bij BAM en SPIE uit voor onderhoud aan Zeelandbrug
17 juli, 1:39
Zeeland opende de aanbesteding in januari, maar geen partij meldde zich voor de klus.
Meerderheid Limburgers houdt rekening met nieuwe overstromingen
17 juli, 10:35
Bijna driekwart van de Limburgers denkt dat hun provincie de komende vijf jaar weer te maken krijgt met wateroverlast zoals overstromingen en stortbuien.
ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven
16 juli, 12:31
Het concern heeft in Eindhoven grond gekocht en wil begin 2026 starten met de bouwwerkzaamheden.
Organisaties: compensatie natuur Maasvlakte II onvoldoende
16 juli, 9:17
Zeven natuurorganisaties stapten in 2022 naar de rechter om het kabinet te dwingen de natuur te herstellen in een Europees beschermd natuurgebied voor de kust van Zeeland en Zuid-Holland.
Ga naar het nieuws-archief
Voor een optimale gebruikservaring plaatst Architectenweb functionele cookies. Wat de verschillende cookies precies doen leggen we uit in een
overzicht
. Cookies van social media kun je optioneel
aanzetten
.
Akkoord
Instellingen
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan
Feedback
Feedback
Wij horen graag jouw feedback. Laat je reactie achter en eventueel jouw e-mail adres.
Reactie
Verstuur