Daan Roggeveen
Copyright: Maarten van Haaff

Nederland als laboratorium

26 november 2019, 9:15
Wie weleens de trein van Shanghai naar Beijing heeft gepakt, ziet het meteen: een aaneengesloten stedelijk gebied van zo’n 1.200 kilometer waar je in een uur of vijf doorheen zoeft. De treinstations liggen in de stedelijke centra. Dan volgt de Chinese versie van suburbia: rijen en rijen van tientallen verdiepingen hoge woontorens. Daarna: een mix van bedrijventerreinen, autobedrijven, elektriciteitscentrales.

In China koeken stad en platteland tegen elkaar aan. Het gebrek aan strategische keuzes, maar vooral ongebreideld pragmatisme leiden tot wat architect Neville Mars ‘grey zones’ noemt: aaneengesloten ongeplande verstedelijkte gebieden tussen steden en dorpen.

De afgelopen tien jaar vertelde ik in China altijd dat de Nederlandse ruimtelijke ordening uniek is in de wereld: een geïntegreerde aanpak van infrastructuur, water, woningbouw, stedelijke ontwikkeling, etcetera. Dat was inderdaad lange tijd het geval.

In Nederland zien we inmiddels precies hetzelfde gebeuren als in China: een geïndustrialiseerd platteland, dat ongepland doorgroeit. Logistieke centra ontnemen het zicht op het landschap. De luchthavens breiden zich uit. De landbouw en veeteelt zijn vervuilers geworden.

Hiermee zijn alle aspecten van de discussie rondom ‘boeren vs. bouwers’ ruimtelijke vraagstukken geworden. Waar liggen onze natuurgebieden? Waar kunnen boeren hun veestapel kwijt? Kun je Schiphol uitbreiden, en zo ja, waar? En: waar kun je hard rijden? Het gaat allemaal over de vraag hoe om te gaan met ruimte. ‘Ingewikkeld en veelomvattend’ noemde premier Rutte de vraagstukken. ‘Het aantal knoppen waar we aan kunnen draaien is beperkt.’

Dat klopt, dat heet namelijk ruimtelijk ontwerpen.

In een land zonder ministerie van ruimtelijke ordening (!), geobsedeerd door participatie en proces, en geleid door een premier die visie beschouwt als een sta-in-de-weg is het resultaat: totale verlamming. Het leidt tot plakband-oplossingen voor de stikstofcrisis.

Maar vooral weerhoudt het ons van het ontwikkelen van antwoorden die verder gaan: grootschalige investeringen in kwalitatief openbaar vervoer, strategisch nadenken over onze voedselproductie, over onze rol als distributieland, over verstedelijking en de woningbouwopgave.

De discussie over stikstof gaat ondertussen alle kanten op. ‘Als je dan toch ergens miljarden aan subsidiegeld tegenaan wil smijten, help India dan van het plasticprobleem af en beweeg China richting schonere industrie’, zegt ene ‘Normanius’ op Geenstijl. Hij heeft een punt.

Zeventien miljoen duurzame Nederlanders gaan uiteraard geen verschil maken in de strijd tegen klimaatverandering wereldwijd. Maar wél als we de Nederlandse duurzaamheidsambitie in gaan zetten als laboratorium voor duurzame ruimtelijke ordening. Met een duidelijke rol voor ontwerpers in het beantwoorden van de ontwerpopgave: hoe plan je een stedelijk gebied (de Randstad) met daarin een combinatie van wonen en werken, logistiek, voedselproductie en energievoorziening.

Niet om onze Geenstijl-reaguurders te vriend te houden. Maar wel als voorbeeld voor duurzame stedelijke planning in opkomende megasteden wereldwijd.

Dus: Nederland als laboratorium voor duurzame ruimtelijke planning. Dát is pas een exportproduct.


Daan Roggeveen is architect en oprichter van MORE Architecture, met kantoren in Shanghai en Amsterdam. Recent publiceerde hij ‘Progress & Prosperity – The Chinese City as Global Urban Model’.

Trefwoorden

stikstof column ruimtelijke ordening daan roggeveen

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Realisatie woongebouw Atlas I naast Essalammoskee in Rotterdam-Zuid gestart
2 uur geleden

CRa op zoek naar nieuwe Rijksbouwmeester
3 uur geleden

Uitvoering plan West 8 voor Venlose herontwikkeling gestart
Gisteren, 16:37

Kollhoff & Pols realiseert 58 woningen in monumentale panden Den Haag
Gisteren, 14:54

Verbreding Betuwelijn in Duitsland duurt nog minstens tien jaar
1 uur geleden

Bouw van nieuwbouwwoning duurt steeds langer
4 uur geleden

Steeds meer Nederlandse woningen zijn aardgasvrij
Gisteren, 10:49

EIB: door ‘straatjes erbij’ in Gelderland ruimte voor 260.000 huizen

Gisteren, 09:20

Dit jaar naar verwachting minder woningen erbij dan in 2024
8 december, 1:23

Rijkswaterstaat: Nederlandse infrastructuur op kritieke grens
8 december, 9:05
Ga naar het nieuws-archief
Daan RoggeveenArchitect
ATAG Nederland
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Kingspan Light & Air
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
Houthandel van Dam
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
BEWI IsoBouw
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf B.V.
Saint-Gobain Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
VOLA Nederland BV
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Holonite B.V.
AXOR + hansgrohe
Tata Steel Colorcoat®
Ontwerpers
Lidmaatschappen
Nieuwsbrieven
Leveranciers
Lidmaatschappen
Adverteren

Architectenweb
Over ons
Contact

© 2002 - 2025 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan