Daan Roggeveen

Hotel My Home

24 april 2018, 10:03

Sinds enige tijd heb ik in mijn eigen leven de concepten van huis en hotel omgedraaid. Drie weken per maand woon ik in een hotelkamer in het centrum van Shanghai; tien dagen per maand logeer ik in m’n huis in Amsterdam.

Dus wat is nu feitelijk een hotel? Het Hilton is een hotel, een spa-resort is een hotel, maar een jeugdherberg met voetbaltafels is ook een hotel. En hoewel veel mensen dat wellicht anders zien is Airbnb ook een hotel.

Zoals op zoveel vlakken in onze samenleving zien we in hotels een gradiënt¹ ontstaan: de rigide scheidslijn tussen functies die door CIAM in onze steden en levens is geduwd, wordt door technologie langzaam maar zeker opgeheven.

Aan de ene kant is iedere woning in potentie een hotel geworden; aan de andere kant wordt in de lobbies van hotels gewerkt door een vreemdelingenlegioen aan MacBook-gebruikers dat al latte-drinkend door onze wereldsteden zwerft. Hiermee vervaagt de grens tussen wonen, werken en reizen hoe langer hoe meer, waarbij in hotels niet alleen meer geslapen wordt, maar ook wordt gewerkt, vergaderd en bijvoorbeeld ook gedanst of naar films gekeken.

Voor een deel had het hotel die positie altijd al. Zoals Maarten Hell beargumenteert in zijn boek ‘De Amsterdamse herberg 1450-1800’ hadden herbergen – de voorlopers van hotels – in het vroegmoderne Amsterdam een toonaangevende sociale functie; als ontmoetingsplek, plaats waar diplomatie werd bedreven, gehandeld werd en argumenten werden beslecht.²

Ook later hadden hotels als het Chelsea in New York die rol. Het was een plek waar de culturele gemeenschap elkaar ontmoette, ideeën uitwisselde, schilderde (Jan Cremer), schreef (Jack Kerouac) of filmde (Andy Warhol). Het Waldorf Astoria had een vergelijkbare functie vanwege de politieke en zakelijke bijeenkomsten die er plaatsvonden en de bekende bewoners die het had. Het werd door auteur Ward Morehouse dan ook een ‘symbool in ons collectieve bewustzijn'³ genoemd.

Het hotel als een plek waar het publieke en private elkaar ontmoeten dus. In China lijken diverse hotel-brands aan een 21^e-eeuwse versie van die ontwikkeling bezig – in veel gevallen gefinancierd door grote projectontwikkelaars of investeerders.

5LMeet is een hotelketen die zich richt op start-ups; waar wonen en co-working als het ware zijn geïntegreerd. Z-inn is een hotel dat zich met design op de jongere markt richt: stijlvol ontworpen, gedeelde slaapkamers met stapelbedden, en gedeelde faciliteiten gericht op samen leven. Yanjing Li in Beijing, ontworpen door architect Wang Shuo, is een co-living concept, waar gasten samen kunnen koken, eten en TV kijken – Friends, maar dan in een hotel.

“Veel mensen willen niet meer vastzitten aan een huis”, vertelde een goede vriendin me. “Die werken in het culturele veld of in de financiële dienstverlening: een paar dagen in Shanghai, en dan weer in Beijing.” En eenmaal in Beijing is het verkeer een crime. “Daarom dus slapen en werken ze op één plek.”

De mens als mobiele figuur die zich beweegt van hotel naar hotel, waar hij mini-gemeenschappen van gelijkgestemden werkers treft. Futuristisch? Bijna vijftig (!) jaar geleden voorspelde architect Kisho Kurokawa in zijn boek Homo Movens al een mobiele samenleving, waarin mensen zich tussen vijf of zes verschillende plekken zouden bewegen⁴.

Ook Nederlandse steden kennen al veel van die tijdelijke bewoners: toeristen, zakenreizigers, expats, studenten, vluchtelingen. Allemaal mobiele stadsbewoners die ondergebracht moeten worden, voor kortere of langere tijd, en die op zoek zijn naar een vorm van gemeenschappelijkheid. Het hotel kan voor hen een alternatieve woonvorm zijn. Amsterdam kent al initiatieven als short-stay apartments Zoku, maar meer experiment is van harte welkom.

Door de ‘gradiënt’ kan het hotel niet alleen beperkt zijn tot slapen, maar een belangrijke rol in het publieke domein spelen. En door het hotel te begrijpen als woonvorm kan het een onderdeel worden van de urgente woningbouwopgave – en niet onderdeel van een ‘hotelstop’. Het hotel kan hiermee een nieuwe soort woonvorm zijn, die antwoord geeft op vraagstukken die technologie, globalisering en toegenomen mobiliteit hebben veroorzaakt.

Daan Roggeveen is de oprichter van MORE Architecture, met kantoren in Shanghai en Amsterdam. Recent publiceerde hij ‘Progress & Prosperity – The Chinese City as Global Urban Model’. Met Michiel Hulshof runt hij denktank Go West, en organiseert hij aan de Amsterdamse Academie van Bouwkunst ‘The Amsterdam Agenda’, een lezingenserie en onderzoek over de toekomst van de Randstad.

¹ De gradiënt is een concept dat eerder onder meer is gedefinieerd door XML Architecture Research Urbanism
² Maarten Hell, De Amsterdamse herberg 1450-1800 – geestrijk centrum van het openbare leven
³ Ward Morehouse III, (1991). The Waldorf Astoria: America's Gilded Dream. Xlibris, Corp.
⁴Time Capsule, Tom Vanderbilt, dwell.com, 11 maart 2010

Trefwoorden

daan roggeveen hotels

1	Koschuch Architects ontwerpt woontoren in Haarlem Schalkwijk woensdag, 6 december
2	Tien Nederlandse bureaus vallen in de prijzen bij Archello Awards maandag, 4 december
3	MIX architectuur ontwerpt blok met woningen en supermarkten in Crooswijk woensdag, 6 december
4	AM gaat Ritmeesterlocatie in Veenendaal herontwikkelen maandag, 4 december
5	Winnaars prijsvraag Europan 17 bekend woensdag, 6 december

Hotel My Home

Trefwoorden

Best gelezen

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Veertigjarig oeuvre Mecanoo centraal in monografie

Anterieure overeenkomst BuitenStad Hoorn ondertekend

3XN ontwerpt luxe woongebouw aan Derde Haven in Scheveningen

Sjoekie de Bijll Nachenius neemt afscheid van BiermanHenket

Rotterdam onderzoekt mogelijke fraude bij renovatie Boijmans en De Doelen

Overijssel dreigt te stoppen met PPLG als Rijk niet betaalt

World Food Center Experience in Ede verdeelt de Gelderse politiek

Amsterdam bereidt zich voor op maximumsnelheid van 30 kilometer

Provincie Utrecht saneert grond vliegbasis Soesterberg voor woningbouw

Resultaten ontwerpmanifestatie Bouw Anders gebundeld in boek