Hans van der Heijden
Copyright: Maarten van Haaff

Het Timmermansoog: Paardenmiddel

11 juni 2019, 9:15
Op een zonnige woensdagavond was het feest in onze buurt. De gemeente Amsterdam had ons allemaal uitgenodigd voor de plaatsing van ons eigen wormenhotel. Het evenement vond plaats naast de glasbak bij ons om de hoek. Ik liet verstek gaan.

Er wordt wat afgefeest in onze Amsterdamse nieuw­bouw­buurt. Ik kon het niet opbrengen om erbij te zijn. Vorig najaar nog werd het Paard van Noord onthuld. De gelijknamige buurt­ver­eniging nam het initiatief om het paard -een oude betonkraan- te laten herstellen. Het ding lag jaren op een veldje te roesten. Onze zoontjes vonden het leuk om erin te klimmen. Met hulp van sponsoren staat het paard nu in het Zijkanaal als symbool ‘voor de opbouw en bedrijvigheid in Amsterdam-Noord’. De deel­ge­meente paste het tekort van € 80.000 bij.

Een half jaar later ziet het paard er treurig uit. Bouwhekken rondom de poten van de kraan verhinderen klimpartijen. Het geld is op. Op de website van de buurtvereniging is te lezen dat het wachten is op de realisatie van het Betonmonu­ment. Voorts belooft men een zwemsteiger, een uit­kijk­post, een stadsboerderij en een ruilwinkel. Er komen jongeren­­acti­vi­teiten, workshops taartenbakken en cursussen in varen, techniek, capoeira, buurt­kunst en kinderyoga.

Na dit onvoltooide prachtinitiatief kregen wij een brief van de gemeentelijk Projectleider Buurt­composteren & Wormenhotels met een uitnodiging voor een nieuw gemeentefeest. In Amsterdam komen 75 wormenhotels waarin wormen groente- en fruitafval verwerken tot compost. De project­leider legt uit dat ‘het wormenhotel enige dagen vóór de opening wordt geplaatst. Zo kunnen de wormen vast acclimatiseren en kan het composteren direct na de opening van start gaan. Tijdens de opening wordt een korte composteercursus gegeven.’ En: ‘het composteren met wormen zorgt niet alleen voor betere afvalscheiding, maar ook voor verbinding en bewustwording.’

Verbinding! Dat verschijnsel heb ik nooit begrepen, maar ik weet nu in elk geval dat het zich ergens laag in de voedselketen afspeelt, waar beesten stoffen omzetten in andere stoffen. Het was al net zo’n verrassing om te leren dat paarden hele buurt­identiteiten torsen.

Alhoewel ik het blijmoedige linkse levensgevoel ten enenmale ontbeer, klopt het hart links. Alles voor een betere wereld. Indien wormen- en paardenmiddelen bijdragen aan een duurzame aarde en het maatschappelijk welbevinden, dan wil ik de jeuk die de didactische bijsluiters van de Gemeente Amsterdam bij mij opwekken best wegkrabben.

Desondanks gaan de wormen- en paardenmiddelen er bij mij maar niet in. Het Paard van Noord lijkt mij een flagrante uiting van de identiteitspaniek in de westerse wereld. Moeten voortaan alle woon­buurten van branding worden voorzien? Krijgt elke buurt zijn eigen paard? Je ziet dezelfde vergeten hijs­werk­tuigen op de Kop van Zuid en Hamburg HafenCity. De passiviteit van de relictenkitsch is problema­tisch. Gebruiks­voor­werpen van ooit worden omgetoverd in afstandelijke, licht elitaire genotsmiddelen die de lokale stadscultuur alleen maar verder iconiseren en simplificeren. Het worm­en­hotel is pijnlijk klein gedacht in de duurzaam­heids­opgave. Het is sym­bool­politiek wanneer het over­eenkomen, accepteren en (vooral) het structureel waarmaken van klimaatakkoorden moeilijk genoeg blijken.

In die situatie biedt het Amsterdamse stadsbestuur composteerklasjes aan. En net nu, in een tijd waar­in burgers en overheid elkaar slecht begrijpen, kiest het ervoor om onze buurt aan te spreken op onze ‘bewustwording’ en de duurzaamheidspolitiek te infantiliseren. Ik geloof er niks van dat mijn buren op zulk halfgaar engagement zaten te wachten toen zij hun stadsbestuur kozen.

De reciprociteit tussen burger en bestuur verdient meer dan het bijwonen van half­jaarlijkse non-events. Om de stedelijke eco­logie onder controle te krijgen is een veel grotere offerbereidheid nodig. Ik bespeur dat die bereidheid groeit.


Hans van der Heijden is architect en werkt daarnaast als publicist en docent. Over het werk van zijn bureau, Hans van der Heijden Architect, is onlangs het boek Street Architecture verschenen. Zijn ‘timmermansogen’ dagen hem voortdurend uit om met humor en afstand over de (internationale) ontwikkelingen van zijn vak te schrijven. Voor Architectenweb doet hij dat in een maandelijkse column.

Gerelateerde nieuwsberichten

Gerelateerde video's

Andere nieuwsberichten

Rijksmonumentale Schiedamse branderij krijgt herbestemming als boetiekhotel

1 uur geleden

Win tickets voor filmvertoning ‘Universal Language’

Gisteren, 16:51

Archiprix 2025 kent vier winnaars en twee eervolle vermeldingen

Gisteren, 15:42

Zes nominaties voor Zoetermeerse Gemma Smid Architectuurprijs 2025

Gisteren, 14:00

Den Haag wil eigen warmtebedrijf oprichten

4 uur geleden

OVV: ontwerpfout en gebrek aan controle bij ingestorte parkeergarage

Gisteren, 11:43

Nieuwegein wist niet van veranderingen in bouw ingestorte parkeergarage

Gisteren, 10:59

Focus on Impact en Qonnected Logistics werken samen aan ontwikkeling stadslogistieke hubs

16 juni, 2:15

Utrechters zien tram Merwedelijn liefst verdiept of in tunnel

16 juni, 9:00

Voorlopig weinig hoop voor gepauzeerde infrastructuurprojecten

16 juni, 8:45
Hans van der HeijdenArchitect
ATAG Nederland
KUBUS | Specialist in BIM-software
SAPA
Reynaers Aluminium Nederland
Jansen
SAB-profiel bv
Aliplast Aluminium Systems
Kingspan Light & Air
Hagemeister GmbH & Co. KG
ALUCOBOND®
Tarkett BV
Kawneer
Grohe Nederland B.V.
Malaysian Timber Council
OCS | Office Cabling Systems
Swisspearl Nederland
Forster Nederland N.V.
VELUX Commercial Benelux B.V.
Sempergreen
Houthandel van Dam
Aluprof Nederland BV
QbiQ Wall Systems
Forbo Flooring
Schüco Nederland BV
Cedral
Sto Isoned bv
Triflex bv
Gorter Luiken BV
wienerberger
Knauf Insulation
DUCO Ventilation & Sun Control
IsoBouw Systems bv
Mview+
Rockfon (ROCKWOOL B.V.)
Gira Nederland B.V.
Kingspan Geïsoleerde Panelen
GEZE Benelux  B.V.
Renson
Metaglas Groep
ABB | Busch-Jaeger
Jung | Hateha B.V.
Knauf B.V.
Saint-Gobain Building Glass Benelux
Faay Vianen B.V.
objectflor
Boon Edam Nederland B.V.
Hunter Douglas Architectural
VOLA Nederland BV
Forbo Eurocol Nederland B.V.
EQUITONE gevelpanelen
Holonite B.V.
AXOR + hansgrohe
FALK®
Tata Steel Colorcoat®
Architectenweb
Over ons
Contact

© 2002 - 2025 Architectenweb BV / Voorwaarden / Privacy / Disclaimer / Sitemap
Annuleren
OK
Sluiten
Doorgaan
Inloggen
Maak een gratis persoonlijk account aan