Daan Roggeveen

Post-corona toerisme

26 mei 2020, 14:16

Een willekeurige pagina uit het Parool, zo’n drie maanden terug. Bewoners van Amsterdam klagen over drukte en overlast. Coffeeshops en rolkoffers domineren het centrum. De Wallen zijn ’s avonds onbegaanbaar. Koningsdag en de Gay Pride veranderen het stadscentrum in een kermisterrein. Festivals creëren geluidsoverlast. Airbnb verwoest buurtgemeenschappen.

De afgelopen jaren pleitte toerisme-expert Stephen Hodes voor radicale maatregelen om het over-toerisme te stoppen. Een hotelstop. Een toeristenquotum. Een ban op vervuilende cruiseschepen. Oproepen die in Amsterdam op bestuursniveau weinig weerklank krijgen. De gemeente draaide de afgelopen jaren her en der wat aan de knoppen van de toeristenbelasting, de lengte van de Airbnb-verhuur en verwijderde het ‘I Amsterdam’ logo van het Museumplein. Maar daar bleef het wel bij.

‘Het gaat alleen maar om groei – van de wereldbevolking, aantallen reizigers, vluchten, hotels – dat groeit allemaal enorm’, legt Hodes uit. ‘Maar is groei een bewuste keuze, of iets dat we maar moeten accepteren?’

Be careful what you wish for.

Waar allerlei buurten in Amsterdam langzaam weer tot leven komen, daar blijft de binnenstad vooralsnog leeg. Zeker de Wallen, dé plek voor Britse vrijgezellenfeesten, gefaciliteerd door een overvloed aan low cost carriers, hostels en coffeeshops liggen er uitgestorven bij. Je ziet dat de binnenstad is ‘[…] uitgewoond door toeristen’, zoals Wouter Vanstiphout het afgelopen week zo treffend omschreef in Trouw.

De grote vraag is: gaan we weer terug naar de oude situatie en willen we dat wel?

De afgelopen maanden heeft de Nederlandse overheid talloze bedrijven overeind gehouden – ook in de toeristenindustrie: van hotel tot coffeeshop, van KLM tot Booking.com.

Had dat geld niet beter in de bestemming – het Rijksmuseum, galeries, FOAM, het inmiddels gesloten Tassenmuseum – gestoken kunnen worden in plaats van in bijvoorbeeld de reiswebsite, waarvan het hoofd personeelszaken toegeeft dat ze met de staatssteun ‘tijd hebben gekocht’ waarna ze alsnog hun personeel ontslaan.

In China komt de samenleving na enkele maanden stilstand weer in beweging. Kantoren openen weer, net als bijvoorbeeld restaurants. Bouwplaatsen draaien weer. Mensen zitten – uiteraard voorzien van mondkapjes – in de trein. En er wordt weer binnenlands gevlogen. Toch houdt het land de grenzen op slot voor buitenlandse reizigers. Oftewel: de reguliere economie draait weer enigszins, maar internationaal reizen – de basis voor toerisme – zal een veel langere termijn kennen. Voor een heel aantal bedrijven in de toeristenindustrie zal die termijn te lang zijn.

Een uitgelezen moment om na te denken hoe (hoofdstedelijk) toerisme eruit zou moeten zien. En ook om vragen te stellen over het hoe en waarom van de status quo. Waarom ligt de rosse buurt in het centrum van de stad? Waarom staan we zoveel coffeeshops toe? Waarom zijn er zoveel winkels die zijn gericht op mensen die stoned zijn?

Oftewel: wat wil Amsterdam zijn? Een Europees Las Vegas? Een ‘Sin City’, aantrekkelijk vanwege prostitutie, stag nights en blowvakanties? Of een stad die inzet op een rijk cultureel leven, en de kwaliteit van leven voor haar bewoners?

Ik ben benieuwd.

Daan Roggeveen is architect en oprichter van MORE Architecture, met kantoren in Amsterdam en Shanghai. Onlangs publiceerde hij, samen met Michiel Hulshof en Frances Arnold, ‘The Amsterdam Agenda – 12 Good Ideas for the Future of Cities’ (NAi010 Publishers, 2020).

Trefwoorden

coronavirus daan roggeveen column coronacrisis toerisme

1	Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2023 bekend maandag, 18 september
2	Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum vrijdag, 22 september
3	Architectenweb symposium: ontwerpen in analogie met het bestaande woensdag, 20 september
4	Echte architecten dinsdag, 19 september
5	Voormalig garagepand aan Scheldeplein Amsterdam gerenoveerd en uitgebreid dinsdag, 19 september

Post-corona toerisme

Trefwoorden

Best gelezen

Gerelateerde nieuwsberichten

Andere nieuwsberichten

Benthem Crouwel wint prijsvraag voor herontwikkeling deel Praags plein

'Reis naar Nieuw Zeeland' beloond met tweede Eo Wijers-regioprijs

Hoogwaardig blok met sociale huurwoningen voor Leidsche Rijn Centrum

Nominaties Groninger Architectuurprijs 2023 bekend

Kadaster ziet dit jaar flink minder nieuwe hypotheken

Erfgoedvereniging in hoger beroep na besluit renovatie Amsterdam Museum

Amsterdam neemt extra maatregelen wegens achterblijven woningbouw

Vastgoedbedrijf Certitudo valt om na problemen bij projecten

Doortrekken Noord-Zuidlijn onzeker na miljardenbezuiniging

RVO: subsidiepot verduurzaming publieke gebouwen binnen dag leeg