Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: Hufton+Crow
Copyright: UNStudio
Copyright: UNStudio
Copyright: UNStudio
Copyright: Mostafa Meraji / Unsplash (foto)
Copyright: UNStudio

UNStudio presenteert eerste 37 stations van het Doha Metronetwerk

9 september 2020, 12:36
Acht jaar na het winnen van de ontwerpcompetitie kan UNStudio beelden van de eerste gerealiseerde stations van het nieuwe Doha Metronetwerk presenteren. Fase 1 van het project bestond uit de bouw van drie metrolijnen, waarvan 37 stations zijn voltooid. In het concept van UNStudio zijn de stations een vorm van ‘place making’, waarbij de architectuur traditie en moderniteit verbindt.

Met de realisatie van het metronetwerk in Doha beschikt Qatar Railways over een de snelste zelfrijdende en tevens een van de meest geavanceerde metro’s ter wereld, vertelt UNStudio. Het architectenbureau heeft de visie en de ontwerpprincipes voor alle stationstypen van het Doha Metronetwerk ontwikkeld.

Samen met de Qatar Rail Architecture Department ontwikkelde UNStudio een ‘Architectonisch Branding Handboek’: een zeer uitgebreide set ontwerpvoorschriften, architectonische details en materiaalrichtlijnen, teneinde de ruimtelijke kwaliteit en identiteit van het netwerk te waarborgen. Deze ontwerphandleiding functioneerde als uitgangspunt en kwaliteitsrichtlijn voor de geselecteerde Design & Build-aannemers die de verschillende stations hebben opgeleverd.

Stations als ‘place making’
Een van de belangrijkste redenen voor realisatie van het metronetwerk was het bieden van een efficiënt en betrouwbaar alternatief voor de auto, die tot nu toe de eerste keuze van mensen in Doha was. Het ontwerp voor de stations moest dan ook reizen met het openbaar vervoer aantrekkelijk maken en de kwaliteit van de stedelijke ervaring voor voetgangers versterken.

Het nieuwe metronetwerk heeft een groot bereik, wat het reizen binnen Doha comfortabeler en makkelijker maakt. De uitgesproken identiteit van de verschillende stations biedt de reizigers een duidelijk herkenningspunt op drukke kruispunten; daarbij bezitten de stations een sterke ruimtelijke kwaliteit. Bovendien bieden de stations voetgangers een veilige onderdoorgang op drukke kruispunten.

Karavanserai
Het conceptdesign van UNStudio voor de metrostations is geïnspireerd op de lokale architectonische vormentaal. Daarnaast incorporeert het ontwerp Qatars visie op modernisatie, aldus het architectenbureau. De stations zijn opgevat als een hedendaagse versie van de karavanserai, de oude pleisterplaatsen in het Midden-Oosten.

Deze pleisterplaatsen hadden een grote binnenplaats waar reizigers zich verzamelden en die diende als rustplaats op de handelsroutes. Het ontwerp was gericht op sociale interactie en het creëren van een herkenbare identiteit van de bestemming was belangrijker dan het maken van een louter functionele ruimte, legt UNStudio uit.

Lokale architectuur
De gewelfde ruimten in de stations refereren aan traditionele architectuur en cultuur van het Midden-Oosten, maar zijn tevens geïnspireerd op de architectonische boog, de lichte zeilen van traditionele boten (dhow) en de nomadententen, aldus het architectenbureau. “In het ontwerp zijn deze elementen op een eigentijdse wijze vertaald en structureel geïmplementeerd.”

De materialisatie van de stations kenmerkt zich door de tegenstelling tussen puur en ingetogen enerzijds en een rijk verlicht interieur met parelmoereffect anderzijds. Het exterieur verwijst naar de monolithische uitstraling van de oude Qatari-architectuur; de interieurs daarentegen zijn stralend, dynamisch en voorzien van golvende lijnen.

Er zijn typerende Qatari-ornamenten en materialen toegepast, die bijdragen aan een visuele onderverdeling van de grote binnenruimten en optische sturing van voetgangers in de juiste richting. De geïntegreerde lichtlijnen versterken de beleving, fungeren als bewegwijzering en dragen bij aan de prettige beleving van het metronetwerk, legt het architectenbureau uit.

Modulair aanpasbaar
Het ‘Architectonisch Branding Handboek’ bood als het ware een flexibel architectonisch systeem dat aanpasbaar en schaalbaar was naar gelang de behoeften en voorwaarden van de afzonderlijke stationslocaties. “Voor de herkenbaarheid van het netwerk was het erg belangrijk dat er samenhang is tussen de identiteit van alle stations”, zegt  Ben van Berkel.

“Door het opstellen van een handboek en de toepassing van ontwerpparameters was het mogelijk een serie varianten te ontwikkelen met dezelfde vormentaal en materialisering. Hiermee konden we lokale contextuele verschillen makkelijk inpassen in de netwerkidentiteit en fysieke factoren zoals bewegwijzering, daglichttoetreding, passagiersstromen, constructieve elementen et cetera, parametrisch aanpassen in een complex maar uiterst strikt systeem.”

Een systeem van onderling verbonden driehoekige basisvormen maakt het mogelijk de geometrie aan te passen op basis van de benodigde programmatische functies. De ruimten kunnen voorts worden ingepast op de verschillende locaties en worden verbonden met de stedelijke infrastructuur.

Identiteitsschalen
Tot slot is het ontwerpconcept meegenomen dat de ‘merkidentiteit’ op verschillende schaalniveaus voor de gebruiker zichtbaar zou zijn: netwerkidentiteit, lijnidentiteit en stationidentiteit.

Het ontwerp integreert alle functionele en technische aspecten van de stations en het netwerk in een coherente architectonische verschijningsvorm, aldus UNStudio.

Trefwoorden

doha qatar metro unstudio

Gerelateerde nieuwsberichten