De Jonge wil bij wet kunnen ingrijpen bij woningbouw gemeenten
17 februari 2023, 9:49
Als gemeenten te weinig bouwen voor groepen die snel een huis nodig hebben, wil minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) kunnen ingrijpen. Hij heeft daarvoor nieuwe wetgeving naar buiten gebracht. De minister vindt het woningaanbod een nationaal probleem waar landelijk greep op moet komen. Daarnaast wil hij langdurige bezwaarprocedures tegengaan.
De Jonge hoopt dat er met de nieuwe wetgeving meer en sneller gebouwd kan worden. Ook moet de verdeling over het land verbeteren. Zo zijn er nu in de grotere gemeenten relatief veel sociale huurwoningen en weinig woningen in de middensector, en is het elders juist andersom. De wetgeving om dat eerlijker te kunnen verdelen moet begin volgend jaar of anders begin 2025 ingaan, hoopt de minister. Anders zal het ook niet lukken om zijn doel van 900.000 woningen te halen.
Volgens de minister heeft de staat nu te weinig middelen in handen om huisvesting goed te regelen. “Sterker nog: we hebben helemaal niets gedaan aan volkshuisvestingsbeleid, al tien jaar lang, als rijksoverheid.” Dat heeft geleid tot het huidige tekort waarvan hij niet kan ‘hópen dat het als vanzelf wel wordt opgelost’ door de markt of gemeenten en provincies. De Jonge beschouwt zijn bevoegdheid om projecten af te dwingen dan ook niet als een ondergraving van de lokale democratie in de gemeenten.
De meest opmerkelijke maatregel is dat de minister straks zo nodig kan afdwingen dat gemeenten een bepaald aantal woningen leveren. Het is daarbij wel de bedoeling dat gemeenten, regio's en provincies eerst samen proberen tot goede afspraken te maken. De nieuwe wet gaat over zowel sociale huur, middenhuur (nu tot een bedrag van ongeveer 1100 euro) en betaalbare koopwoningen (tot zo'n 355.000 euro).
Toekenning van huizen
Als het gaat om de toekenning van huizen, wil dit kabinet ook meer duidelijkheid creëren. In de wet komt te staan welke groepen verplicht urgentie krijgen als ze een woning zoeken, waardoor ze eerder voor een huis in aanmerking komen. Nu is dat nog aan de gemeenten. Het gaat onder meer om mantelzorgers, daklozen en mensen die bepaalde zorg krijgen. Statushouders staan er niet tussen. Daar is al andere wetgeving voor, benadrukt De Jonge.
De Jonge hoopt dat meer duidelijkheid ook voor zekerheid zorgt bij bouwers, projectontwikkelaars en andere partijen die de woningen moeten gaan neerzetten. Daarnaast moet er ook minder geprocedeerd kunnen worden tegen bouwplannen. Wie een project niet ziet zitten, kan alleen nog naar de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, die vervolgens binnen een half jaar uitspraak moet gaan doen. “Die not-in-my-backyard-cultuur doorbreken, dat vind ik eigenlijk het allerbelangrijkste.”
Partijen binnen reageren scherp
Binnen de coalitie is ruzie ontstaan de wetgeving die De Jonge donderdag naar buiten bracht. De VVD ziet er niets in dat gemeenten straks mogelijk verplicht kunnen worden tot meer sociale huurwoningen, tot woede van coalitiepartners CDA en ChristenUnie.
“Een absurd idee om dit in heel Nederland te gaan opleggen”, laat Kamerlid Peter de Groot weten aan de NOS. “Deze minister wil de achterstandswijken van de toekomst over heel Nederland uitrollen.” In sommige gemeenten is juist te veel sociale huur, vindt de VVD, iets wat De Jonge overigens ook erkent.
Kamerlid Pieter Grinwis van de ChristenUnie reageert woedend en concludeert dat de liberalen niet willen meewerken aan een oplossing van de problemen op de woningmarkt. “De VVD laat haar masker vallen”, twittert hij. “Ben je dakloos, pech gehad. Ben je mantelzorger, je kunt de boom in.”
CDA-parlementariër Derk Boswijk wijst erop dat het voormalig VVD-woonminister Stef Blok was die ooit concludeerde dat de woningmarkt ‘af’ was. “Dat is de oorzaak van de grote woningnood nu”, zegt hij, en net nu CDA-minister De Jonge die wil gaan aanpakken ‘trekt de VVD haar handen ervan af’.
'Liefdeloos'
De Jonge zelf noemt de kritiek van de VVD ‘liefdeloos’. Bovendien begrijpt hij niet waarom de VVD zo reageert, aangezien al is vastgelegd dat van de nieuw te bouwen woningen 30 procent sociale huur moet zijn. “Ik weet dat er een grote parlementaire meerderheid is voor deze manier van werken.” De minister zegt zich nu niet te veel aan te willen trekken van de kritiek. ‘Ik laat bij de VVD zelf wat dit zegt over de omgangsvormen in de coalitie.”
Bron: ANP