De Hemelse Tuin van Studio Valkenier is een veelzijdige stadslandbouwboerderij

8 mei, 13:41

In Amsterdam-Oost heeft Studio Valkenier een voormalige kinderboerderij getransformeerd tot een educatieve en sociale stadslandbouwboerderij voor iedereen: De Hemelse Tuin. Het project is ontwikkeld in samenwerking met initiatiefnemer Roos Kuipers en fungeert als een levend leerlandschap waarin stadsnatuur, educatie, inclusiviteit en duurzaam bouwen elkaar versterken.

De Hemelse Tuin is gesitueerd op het terrein van natuurspeeltuin Jeugdland in Amsterdam. Studio Valkenier ontwierp het project als “een geïntegreerde ruimte voor zintuiglijke educatie, ecologische voedselproductie, sociale interactie en duurzame architectuur”, zo legt het bureau uit.

Leren in en met de natuur
Vertrekpunt voor het ontwerp was het idee dat educatie niet gebonden is aan klaslokalen, maar juist in de buitenruimte zich krachtig kan manifesteren. De tuin is ingericht als een actieve leeromgeving: voedselroutes leiden langs eetbare bloemen, kruidenbedden en fruitbomen. Kinderen koken met oogst uit de tuin, maken jam en leren ambachten in directe relatie met de natuurlijke omgeving.

Centraal in het plan staat de vernieuwde boerderij, die functioneert als transparante, multifunctionele ruimte, vertelt Studio Valkenier. Het gebouw biedt plek aan een keuken, winkel, expositieruimte en workshop-zone. Het interieur is bewust open gehouden, met zichtlijnen naar buiten en een directe verbinding tussen binnen en buiten. De tuin loopt letterlijk door in het gebouw via een blotevoetenpad en een zintuigenpad, beide ontworpen om de fysieke ervaring van de aarde te versterken.

Sociale ruimte
De Hemelse Tuin is echter niet alleen gericht op kinderen, maar een plek voor de hele wijk. De organisatie achter de het project mikt met bijvoorbeeld culturele kookworkshops, gezamenlijke diners en educatieve activiteiten ook op informele ontmoetingen tussen verschillende generaties en culturen. Het gebouw biedt ruimte voor participatief gebruik en maatschappelijke betrokkenheid. Diverse werkplekken zijn laagdrempelig toegankelijk voor wijkbewoners en vrijwilligers.

Lokale ondernemers worden actief betrokken bij het project. Zo gaat de oogst uit de tuin naar buurtwinkels en horeca, terwijl ingrediënten uit de omgeving naar de keuken van De Hemelse Tuin komen. Zo ontstaat een korte voedselketen waarin lokale samenwerking de sociale infrastructuur versterkt, legt de organisatie uit.

Architectuur als educatief middel
Het gebouw is in zijn geheel opgevat als leerobject voor natuurinclusief en circulair bouwen. De gevel is bekleed met ruw ‘stadshout’, afkomstig uit het Amsterdamse Bos. Door de planken ongeschaafd te laten en de sporen van bewerking zichtbaar te houden, toont het gebouw het verhaal van materiaalherkomst en verwerking – van boom tot plank, zegt Studio Valkenier. In totaal heeft het bureau 954 planken toegepast in een gevarieerd gevelpatroon.

Het dak is voorzien van kruidenrijke vegetatie, die overloopt in een houten gevelstructuur waar na verloop van tijd diverse klimplanten doorheen groeien. Deze groene overgang verzacht de grens tussen gebouw en tuin en draagt bij aan biodiversiteit. Nestkasten voor mezen, vliegenvangers en gierzwaluwen zijn strategisch geplaatst in de gevel, met aandacht voor microklimaat en oriëntatie.

Waterbeleving
Een regenwateropvangsysteem is geïntegreerd in het ontwerp. Water dat het groene dak niet vasthoudt, stroomt via regenkettingen naar tonnen en wordt zichtbaar verder geleid naar een wadi. Hemelwater wordt gebruikt voor irrigatie in en rondom het gebouw, en maakt tegelijkertijd deel uit van de zintuiglijke ervaring middels het geluid, de koelte en de zichtbare stroom.

Bij regen verandert bovendien het blotevoetenpad in een extra beleving. Water stroomt vanaf het dak direct het pad op, waarmee natuurlijke processen voelbaar worden gemaakt voor gebruikers, aldus Studio Valkenier.

Ervaren
Het interieur biedt een open plattegrond met multifunctionele zones. De houten constructie is zichtbaar gehouden. Een centrale massakachel vormt in de winter het hart van de ruimte; ze is niet alleen functioneel als warmtebron, maar speelt een sociale rol als zitplek. De kachel is daarmee weer een verzamelplek voor verhalen, lessen en ontmoeting.

De Hemelse Tuin brengt ruimtelijke kwaliteit, ecologische principes en sociaal ontwerp bij elkaar, stelt Studio Valkenier. Het project laat zien hoe duurzaamheid “tastbaar, ervaarbaar en lokaal verankerd” kan zijn, aldus de studio; “Een leerlandschap dat niet uitlegt wat duurzaamheid is, maar het laat voelen.”

De stadsboerderij wordt aanstaande zaterdag, 10 mei, ofrficieel geopend.

1	Woontoren door KAAN Architecten in Eindhovense wijk De Caai opgeleverd woensdag, 28 mei
2	Nijmegen kiest voor plan Stadgoed DUUX van ZUS en Koschuch Architects woensdag, 28 mei
3	Corruptie bij de NEN? dinsdag, 27 mei
4	Een woonhuis met vrij zicht op de es maandag, 26 mei
5	Circulaire vernieuwing schouwburg Ogterop in Meppel krijgt groen licht maandag, 26 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Studio Valkenier opent Ceuvel Gallery op een vrachtschip

1 oktober 2020

Europe 40under40 Award voor Mijke de Kok

20 april 2020

Studio Valkenier geeft kantoor AzG ingetogen renovatie

6 juni 2019

Plan voor circulair restaurant en fietshotel in Beverwijk

20 april 2018

Containerdorpje Tuin van BRET geopend bij station Sloterdijk

11 september 2017

Stompe toren wordt baken voor IJburg

16 juli 2015

Paviljoen BRET bij station Sloterdijk geopend

13 mei 2015

Vijf winnaars bij Arie Keppler Prijs 2014

17 november 2014

De Ceuvel wint Frame Public Award

27 oktober 2014

Getransformeerde Stadsdrukkerij geopend

2 september 2014

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Maurits de Hoog belicht Amsterdamse stadsontwikkeling van afgelopen vijftig jaar

17 minuten geleden

Op donderdag 12 juni wordt officieel het boek Stadsontwikkeling Amsterdam 1975-2025 gepresenteerd.

Woningbouwproject Binck City Park in Den Haag opgeleverd

1 uur geleden

Het blok bestaat uit vier torens van 43,5 tot 75 meter hoog, die tezamen goed zijn voor 896 woningen en duizend vierkante meter aan commerciële ruimte.

Stuur nu jullie project in voor de prijs voor Zorggebouw van het Jaar 2025

3 uur geleden

Hebben jullie een zorggebouw in Nederland ontworpen dat in de periode van 1 september 2024 tot en met 31 augustus 2025 opgeleverd of voltooid is? Stuur dat dan nu in voor de Architectenweb Awards 2025! Deadline is 27 juni 2025.

Een Meccano-doos voor de bouw van de Almeerse fiets- en voetgangersbruggen

28 mei, 5:46

Almere heeft bijzonder veel fiets- en voetgangersbruggen uit de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw, die vaak aan vervanging toe zijn. René van Zuuk Architects ontwierp een bouwsysteem met een beperkt aantal elementen voor uiteenlopende bruggen.

Investeerders kopen duurdere woningen door nieuwe regels

28 mei, 2:03

Particuliere investeerders kopen door de veranderde regels op de huizenmarkt steeds vaker duurdere woningen. Het gemiddelde aankoopbedrag lag afgelopen kwartaal 35 procent hoger dan een jaar geleden.

DOEN Participaties en Fair Capital Impact Fund investeren in CrowdBuilding

28 mei, 12:00

Het platform Crowdbuilding faciliteert collectieve zelfbouw. Met deze investering kan het missiegedreven platform opschalen.

Stefan Kolen nieuwe directeur Heembouw Architecten

27 mei, 4:14

Stefan Kolen is benoemd tot directeur Heembouw Architecten per 1 juli 2025.

Nederlands Expo-paviljoen in Osaka krijgt tweede leven op Japans eiland

27 mei, 12:17

Het Nederlands paviljoen op de Expo 2025 in Osaka krijgt een nieuw leven na afloop van de wereldtentoonstelling.

Raad van State ziet risico’s bij verhogen stikstofgrens

26 mei, 4:47

In een advies over het voorstel om de ‘rekenkundige ondergrens’ te verhogen met een factor 200, noemt het adviesorgaan dit voorstel “kwetsbaar”.

Royal HaskoningDHV heet voortaan Haskoning

26 mei, 11:20

Het internationaal opererende advies- en ingenieursbureau heet vanaf vandaag kort en krachtig: Haskoning. Het bedrijf behoudt het predicaat Koninklijk.

Ga naar het nieuws-archief