Fier op de Hei, Zeist
9 september 2020
Stoere huid uit baksteen
Voor de groene woonwijk Kerckebosch in Zeist ontwierp MIX architectuur uit Ede het plan Fier op de Hei: 28 kwadrantwoningen, verdeeld over zeven sculpturale 'bosvilla's'. Aan de gevels kregen de villa's de Hagemeistersortering Manchester GT + FU in een bijzonder smal moduleformaat van 290 x 90 x 40 mm. Projectarchitect Reinier Ubels: "Met deze levendige steen konden we de stoere, robuuste huid realiseren die ons voor ogen stond."
In de nieuwbouwwijk Kerckebosch in Zeist draait alles om natuurinclusief wonen. Om dat wonen in de natuur voelbaar te maken, ontwikkelde de wijkontwikkelingsmaatschappij WOM Kerckebosch (gemeente Zeist en corporatie De Seyster Veste) samen met onder andere de bewoners een integraal ontwerp met volop aandacht voor de bestaande natuur. Om het bosrijke karakter van de wijk te behouden, bleven zoveel mogelijk bomen gespaard. Hoogteverschillen in het terrein werden in het plan geïntegreerd of zelfs sterker aangezet. Op sommige plekken werd het bosgebied verrijkt met open heide.
Voor een locatie direct aan de bosrand ontwierp architectenbureau MIX architectuur 28 woningen, ondergebracht in zeven sculpturale volumes. Opdrachtgever BPD vroeg de ontwerpers daarbij om een totaalvisie voor de woningen en een collectieve bostuin. Projectarchitect Reinier Ubels: "Vanuit de integrale gebiedsvisie van de WOM ontwikkelden we met de landschapsarchitecten LoosvanVliet en wUrck een plan waarin drie woningtypen zijn ondergebracht in zeven alzijdige bosvilla’s met een maximale natuurbeleving in de verkaveling. Het omliggende landschap spoelt om de zeven volumes heen."
Elke bosvilla herbergt een compacte (starters)woning van 80 m², een levensloopbestendige woning (110 m²) en twee eengezinswoningen (130 m²), allemaal toegerust met een privé veranda annex buitenkamer. Alle woningen liggen op de hoek en hebben een dubbele oriëntatie. De in het volume geïntegreerde veranda’s slaan een brug tussen de woonruimte en het omliggende landschap. Grote glasvlakken met brede schuifpuien zorgen voor een naadloze overgang tussen de woonruimte en deze buitenkamer.
De gevels van de bosvilla's zijn vormgegeven als een robuuste huid, toegesneden op de bosrijke omgeving. De villa's hebben aan de façades donkerbruine aluminium puien, gebeitst hout, witte betonbanden en de donkere Hagemeistersortering Manchester GT + FU. Ubels: "Op de eerste schetsen die we van dit ontwerp maakten, zie je al een stoere huid, een referentie aan de ruwe bast van de dennenbomen op het terrein, een huid met textuur, massief, met als contrast de horizontale betonbanden."
Bij de keuze van de baksteen, zocht Ubels naar homogeniteit in het totaalaanzicht - zonder dat de gevels daarbij te strak zouden gaan ogen: "De huid van de volumes moest bijzonder zijn. We wilden geen standaard baksteen. De steenleverancier kwam met verschillende opties en één daarvan was de Manchester. We vonden de horizontaliteit en het robuuste karakter van de steen erg fraai. Bijzonder aan deze steen is, dat er leven in zit: de sintering, de blauw oplichtende details, de karakteristieke rafelige randen."
De Hagemeisterstenen zijn in de gevels van de bosvilla's in wildverband gemetseld en deels met de voetzijde verwerkt. Daarnaast liet MIX architectuur een deel van de stenen uitkragen. Ubels: "Daarbij wilden we geen storende regelmaat, geen patroon, maar wel homogeniteit, want er gebeurt al zoveel in die gevel." Om de steen te accentueren, liggen in de bosvilla's de donkere voegen naar achteren.
Projectgegevens
Opdrachtgever: BPD, Amersfoort
Architectuur: MIX architectuur, Ede
Projectarchitect: Reinier Ubels
Aannemer: Reinbouw
Constructeur: Bartels Ingenieurs
Landschapsarchitect: LOOSvanVLIET
Coördinerend landschapsarchitect: wUrck
Baksteen: Hagemeister Manchester GT + FU
Formaat: ModF (290 x 90 x 40 mm)
Gemetseld geveloppervlak: ca 2.750 m²