Zorgcomplex Maisbaai
19 februari 2018
Pakhuiscontouren in strengperssteen
Met de bonte projectsortering Maisbaai van Hagemeister positioneerde architectenbureau Office Winhov zorgcomplex Maisbaai aan de Dokhaven in Middelburg. De Hagemeistersortering haakt aan op de historische en eigentijdse bebouwing rondom. De strakke strengpersstenen onderstrepen de pakhuiscontouren van het zorgcomplex. Office Winhove ontwikkelde de mengsortering samen met Hagemeister. De projectsortering werd bij Hagemeister vervaardigd met de nieuwe, gerobotiseerde mengstraat van de baksteenfabrikant.
De Dokhaven in Middelburg is historische grond; hier bouwde de VOC-Kamer Zeeland in de zeventiende en achttiende eeuw zijn handelsschepen. Tegenwoordig wordt aan de Dokhaven hoofdzakelijk gewoond; in historische bebouwing rondom de haven en in karakteristieke woontorens van Lafour en Wijk uit 1990, gerealiseerd binnen het stedenbouwkundig plan Maisbaai van Aldo van Eyck.
Temidden van deze bebouwing verrees in 2015 zorgcomplex Maisbaai, op de kop van de Dokhaven. Architecten Joost Hovenier en Jan Peter Wingender van het Amsterdamse Office Winhov ontwierpen het zorgcomplex als een ensemble van vier kleine volumes, waarvan er één los staat. Zo ontstond bebouwing aan een pleinvormige ruimte met uitzicht op de Dokhaven. De nieuwbouw biedt plek aan drie zorggroepen, 27 huurappartementen voor senioren en een zorggebouw.
In het ontwerp pakten Hovenier en Wingender de pakhuistypologie op, als referentie aan het VOC-verleden van de bouwlocatie. Aan de gevels kozen zij voor baksteen. Een contextueel ingegeven beslissing, aldus Jan Peter Wingender: “Middelburg is een baksteenstad. Baksteen plaatst het zorgcomplex hier in een context en biedt rijkdom en levendigheid. En baksteen past bij de pakhuistypologie.” Daarnaast waren er rationele argumenten voor baksteen: “Baksteen is duurzaam en vraagt weinig onderhoud. Ook in een ruiger klimaat als dit, aan de kust.”
Hovenier en Wingender verlangden aan de gevels een stevige, strakke steen die de pakhuiscontouren van het zorgcomplex zou onderstrepen. Die steen vonden de architecten in de strengpersstenen van twee bestaande Hagemeistersorteringen.
In nauwe samenwerking met Hagemeister ontwikkelden Hovenier en Wingender hieruit de projectsortering Maisbaai. Wingender: “Een mengsortering samenstellen is een zoektocht, draaien aan de knoppen. Hagemeister stelt zich in dat proces op als een echte gesprekspartner. Bij Hagemeister zijn ze goed in het aangeven wat wel kan en wat niet. En in wat wel kan, gaat Hagemeister heel ver mee. Zij zijn ze bereid om voor jou de grenzen van hun eigen mogelijkheden op te zoeken.”
De projectsortering gaat in Maisbaai van donker naar geel, met bruin, zandkleuren en grijs. Wingender: “Die mix geeft de grote gevelvlakken kleur en diepte mee. En met deze bonte nuancering konden we aansluiten op de gemêleerde sorteringen rondom èn op de lichtgekleurde wanden van de woontorens van Lafour en Wijk.”
In de plint zetten de projectarchitecten donkere stenen in: “Daar hebben we gespeeld met de sortering, om een donkere voet te krijgen in het complex. Een lichte steen is gevoelig voor smet, dat haal je eruit door zo'n plint in een donkere steen uit te voeren.”
Opmerkelijk aan het zorgcomplex is ook, dat het metselwerk is doorgezet in de balkonnen. Wingender: “Dankzij de horizontale banden van metselwerk ontstaan balkonnen die echt bij het gebouw horen.” En de projectsortering gaat relaties aan met de andere gevelmaterialen, stelt Wingender: “De woningen hebben een stalen dak met een grijze dakrand, en bronskleurige kozijnen. Het samenspel van de mengsortering met deze materialen maakt de samenhang van het gebouw groter.”
De gevels van zorgcomplex Maisbaai zijn gemetseld in een halfsteens verband en hebben een iets terugliggende, donkere en niet doorgestreken voeg. Wingender: “Een no nonsense verband dat past bij het karakter van dit ontwerp.”
De projectsortering voor Maisbaai werd bij Hagemeister vervaardigd met de nieuwe, gerobotiseerde mengstraat van de baksteenfabrikant. De mengstraat maakt individuele mengsorteringen mogelijk, exact in de gewenste samenstelling en gereed voor bewerking op de bouwplaats afgeleverd - ook grote partijen.
Projectgegevens
Opdrachtgever: gemeente Middelburg/WBU (prijsvraag); Woongoed Middelburg (bouwopdracht)
Architecten: Office Winhov, Amsterdam
Projectarchitect: Joost Hovenier, Jan Peter Wingender
Omvang/programma: 3.980 m² / 27 appartementen, drie woonzorggroepen, zorggebouw
Oplevering: 2015
Hagemeistersortering: projectsortering Maisbaai GT+FU WF
Gemetseld geveloppervlak 1.600 m²
Aantal stenen: > 130.000