De Orangerie
20 juni 2018
Elegant ensemble met uitgewerkt wildverband
In de twee woonblokken van De Orangerie in Amstelveen zorgt de Hagemeistersortering Friesland FO voor gevels in een sterk gemêleerd rood. Architecten Lucien Lafour en Inez Liem van Lafour Architecten ontwierpen de twee blokken – Camelia en Oleander – als een robuust ensemble in de oksel van twee drukke doorgaande wegen. Lafour en Liem pasten de Friesland FO stootvoegloos toe en kozen voor een wildverband, dat omwille van een goede uitvoering deels werd uitgewerkt. Projectarchitect Inez Liem: "Ons doel was om een strakker en abstracter oppervlak te creëren, meer dan gevels met een klassiek gemetseld aanzicht."
Humaan functionalisme, zo typeerde architect Izak Salomons ooit de ontwerpen van Lucien Lafour en zijn vroegere bureaupartner Rikkert Wijk. Humaan vanwege de betrokkenheid van de architecten bij de mensen voor wie ze ontwierpen, functionalistisch vanwege hun sobere maar doeltreffende bouwstijl. Lafour en Wijk bonden in hun woningbouwprojecten stedenbouwkundig plan, openbaar gebied en architectuur stevig samen - vanuit de overtuiging dat bewoners niet alleen de woning toebehoort, maar ook de stadsruimte rondom.
Salomons typering gaat altijd nog op, getuige De Orangerie in Amstelveen. De twee woontorens werden in januari 2017 opgeleverd aan de noordwestkant van de na-oorlogse woonwijk-in-transitie Groenelaan, nabij de drukke A9 en niet ver van het bekende organische KPMG-kantoor van architecten Alberts & Van Huut. In de twee torens van De Orangerie bevinden zich 84 driekamerappartementen in de vrije sector huur. Alle appartementen (van 71,5 tot 93 m² groot) beschikken over een riant uitkragend balkon van 10 m², voorzien van glazen wanden die het geluid van de nabijgelegen Beneluxbaan moeten temperen.
Opdrachtgever Altera en projectontwikkelaar/hoofdaannemer De Nijs verlangden op deze locatie twee orthogonale gebouwen met grote balkons aan de gevels en parkeren op de begane grond. Projectarchitecten Lucien Lafour en Inez Liem werkten die eis uit in een ensemble van twee elegante woongebouwen waarin het handschrift van Lafour Architecten heel herkenbaar is: ranke, ver uitkragende dakoverstekken, zorgvuldig uitgewerkte gevels, fraaie materialen en zoveel aandacht voor de buitenruimte als de randvoorwaarden van dit project toestonden. Lucien Lafour: "Om de orthogonale volumes die de opdrachtgever verlangde plasticiteit mee te geven, kozen we onder meer voor pregnant gepositioneerde balkons en prachtig slanke dakoverstekken. Die overstekken zijn functioneel èn esthetisch."
Om ook de gevels zelf meer plasticiteit te verlenen, speelden Lafour en Liem met de dieptemaat van de neggen en kadreerden zij sommige vensters met lijsten van beton. Liem: "Daarnaast is bij de balkons de doorvalbeveiliging afwisselend uitgevoerd met transparant glas en geprint glas. Het printmotief keert terug in de metalen geperforeerde doorval aan de Franse balkons en in de geperforeerde staalplaten aan de garagegevels, die daar ook dienst doen als natuurlijke ventilatie." Lafour en Liem integreerden het parkeren in een doorgaande plint die beide bouwblokken bindt en sloegen een brug naar het landschap door op het parkeerdeck groene eilanden te ontwerpen.
Aan de gevels schreef projectontwikkelaar De Nijs een rode baksteen voor. Dat werd de Hagemeistersortering Friesland FO in een rank formaat van 240 x 90 x 51 mm. De baksteen heeft een gelaagde 'leistructuur' en bezit door het gereduceerde stoken een roodbruine tot grijsoranje kleur. Inez Liem: "De steen is zeer gemêleerd en heel sprankelend."
De gevels van Camelia en Oleander zijn traditioneel gemetseld. Liem: "We hebben de dunformaat steen stootvoegloos toegepast, om een meer horizontaal aanzicht te krijgen." De lintvoegen zijn grijs en terugliggend gevoegd.
Het metselwerk is uitgevoerd in wildverband. Liem: "Ons doel was om daarmee een strakker en abstracter oppervlak te creëren, meer dan gevels met een klassiek gemetseld aanzicht. Het wildverband is deels uitgetekend, onder andere omdat sommige penanten erg smal zijn."
Projectgegevens:
Opdrachtgever: Altera Vastgoed NV, Amstelveen
Ontwerp: Lafour Architecten, Amsterdam
Projectarchitecten: Lucien Lafour, Inez Liem
Hoofdaannemer: Bouwbedrijf M.J. De Nijs en Zonen BV, Warmenhuizen
Gevelsteen: Hagemeister, Nottuln
Hagemeistersortering: Friesland FO
Formaat: DF 240 x 90 x 51 mm
Gemetseld geveloppervlak: ca 3.000 m²