Harvey Otten

Er is geen wooncrisis

25 februari, 8:55

De gemiddelde prijs van een koopwoning is met 10% gestegen, het aanbod aan vrije sector huurwoningen is met 40% gedaald en de afgelopen jaren zijn bijna 20% minder studenten op kamers gaan wonen. Zijn dat cijfers die duiden op een wooncrisis? Het is maar hoe je het bekijkt. Een ruime meerderheid van de Nederlanders is woningbezitter en is er dankzij de stijging van de woningwaarde de afgelopen jaren fors op vooruitgegaan. Wie zich ergerde aan de winst van commerciële verhuurders kan tevreden vaststellen dat ze massaal de huurmarkt verlaten. En die studenten zijn misschien thuis veel beter af dan in een schimmelige woning die in teveel kamertjes is gesplitst.

Als we werkelijk in een wooncrisis zaten dan zouden kiezers en politieke partijen wel bereid zijn over hun schaduw heen te stappen. Om de koopsommen voor starters minder snel te laten stijgen zouden we, zoals De Nederlandse Bank al jarenlang bepleit, de hypotheekrenteaftrek versneld tot nul moeten afbouwen. Wanneer we vinden dat iedereen in Nederland een eerlijk deel van de belastingen moet opbrengen, dan is het raar dat er geen vermogensbelasting gerekend wordt voor koopwoningen maar wel voor huurwoningen. Als we het zo vervelend vinden dat er geen studentenkamers te vinden zijn, dan zouden we ons wat minder druk moeten maken over de verkamering en woningdelen makkelijker moeten maken.

Het idee dat we in een crisis zitten ben ik zat. Dit kabinet is er gekomen omdat, zoals Dick Schoof het goedpraat, “mensen een crisis ervaren.” De PVV heeft een asielcrisis nodig om stemmen te winnen. Wilders cum suis zijn dan ook fel tegen de spreidingswet. Stel dat we asielzoekers gelijkmatig over het land zouden verdelen, dan zouden we per 1.000 inwoners jaarlijks 2 asielzoekers moeten huisvesten, waarvan er uiteindelijk maar 1 mag blijven. Die cijfers duiden niet op een crisis, dus daarom wordt er op de emotie ingespeeld.

Als het over wonen gaat spreken we over een crisis en fantaseren we met cijfers. Ook dit kabinet roept weer dat we honderdduizend woningen per jaar gaan bouwen. Wat voor woningen dat zijn, waar die het beste kunnen komen en hoe die eruitzien; vinden ze allemaal veel te subjectief. Ik stel me gerust met de gedachte dat alle ‘concrete afspraken’, zoals ze op de woontop van Mona Keijzer zijn gepresenteerd, heel erg lijken op eerdere beloftes van haar voorgangers Hugo de Jonge en Stef Blok, en dat die beloftes ook bij lange na niet zijn gehaald.

Mensen ervaren een asielcrisis en daarom zijn er nu symbolische grenscontroles. We ervaren een wooncrisis en daarom ontzegt Mona Keijzer statushouders het recht op een woning. En dan is er nog een klimaatcrisis waarvoor activisten zich aan het asfalt vastlijmen. Die hele crisissfeer leidt niet tot verstandige besluiten; het levert verhitte debatten op, maar geen oplossingen voor de lange termijn. Als we de grenzen verder sluiten zal ons land nog sneller vergrijzen en zal met name op het platteland de bevolking krimpen. Dat is geen oplossing voor het woningtekort, want een jongere die een baan en een woning zoekt heeft weinig aan een boerderij in Drenthe.

Ons opleidingsniveau is onverminderd hoog, huishoudens worden kleiner. Een aantrekkelijk woonmilieu in de stad voor kleine huishoudens en hoger opgeleiden heeft een aanzuigende werking. Dat heeft ons de afgelopen jaren heel veel succes gebracht met een aantal uitdagingen. Laten we daarom stoppen met domme maatregelen die ons een crisissfeer bezorgen en werken aan weloverwogen oplossingen om ons land voor iedereen aantrekkelijk te houden.

Harvey Otten is zelfstandig architect en ontwikkelaar. Zijn architectenbureau, Harvey Otten Architectuur, maakt deel uit van coöperatie XOOMlab. Als ontwikkelend architect is hij partner bij Ruimtemaken. In 2022 is van zijn hand de roman Virmundt verschenen.

Trefwoorden

woningcrisis groei steden woningmarkt harvey otten column

1	Nominaties Woongebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 3 september
2	VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat vrijdag, 5 september
3	D66 wil stad bouwen in nieuwe polder tussen Amsterdam en Almere woensdag, 3 september
4	Woontoren De Vrijheid door Atelier Kempe Thill in Bajeskwartier opgeleverd maandag, 1 september
5	Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw vrijdag, 5 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Column

Ontwerpen voor echte mensen

28 januari

Column

Verbouw die woningfabriek

25 maart

Steeds meer vergunde woningen waarvan bouw niet is gestart

11 maart

Column

Toch nog een goed idee voor Mona Keijzer

22 april

Column

Corruptie bij de NEN?

27 mei

Opnieuw meer hypotheekaanvragen

1 april

Betaalbaarheidsbeleid in nieuwbouw schiet doel voorbij, stelt EIB

8 april

Column

Los het woningtekort op met compacte woningen!

24 juni

Ondanks onzekerheid en dalend consmentenvertrouwen meer huizen verkocht

1 mei

Keijzer: komende tien jaar 85.000 woningen minder door coalitiedeal

24 april

Grote steden trekken fors meer kopers, blijkt uit hypotheekcijfers

7 juli

Toon alles

Andere nieuwsberichten

René van Zuuk ontwerpt gebogen woongebouw voor Hilversumse binnenstad

2 uur geleden

Aan de Prins Bernhardstraat, een verbinding tussen de oude binnenstad en het stationsgebied van Hilversum, is naar ontwerp van René van Zuuk Architects een appartementengebouw gerealiseerd dat de bocht in de straat begeleidt.

Joost Ector – genomineerd voor prijs Architect van het Jaar 2025

3 uur geleden

Een ontzettend goede columnist, vindt de jury; misschien wel de beste schrijver in het veld, die nu al voor het tiende jaar via zijn maandelijkse column het vakgebied kritisch beschouwt.

Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw

5 september, 2:25

In het complex in het hart van het voormalige Philipsterrein komen 177 woningen en verschillende functies in de plint. In het ontwerpt streeft architecten-en-en een goede balans tussen oud en nieuw na.

VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat

5 september, 11:59

De ontwikkelaar wil er een woongebouw met ongeveer tweehonderd appartementen realiseren, waarvan het merendeel in het betaalbare segment. Ook komt er ruimte voor bedrijven en parkeren.