Harvey Otten

Er is geen wooncrisis

25 februari, 8:55

De gemiddelde prijs van een koopwoning is met 10% gestegen, het aanbod aan vrije sector huurwoningen is met 40% gedaald en de afgelopen jaren zijn bijna 20% minder studenten op kamers gaan wonen. Zijn dat cijfers die duiden op een wooncrisis? Het is maar hoe je het bekijkt. Een ruime meerderheid van de Nederlanders is woningbezitter en is er dankzij de stijging van de woningwaarde de afgelopen jaren fors op vooruitgegaan. Wie zich ergerde aan de winst van commerciële verhuurders kan tevreden vaststellen dat ze massaal de huurmarkt verlaten. En die studenten zijn misschien thuis veel beter af dan in een schimmelige woning die in teveel kamertjes is gesplitst.

Als we werkelijk in een wooncrisis zaten dan zouden kiezers en politieke partijen wel bereid zijn over hun schaduw heen te stappen. Om de koopsommen voor starters minder snel te laten stijgen zouden we, zoals De Nederlandse Bank al jarenlang bepleit, de hypotheekrenteaftrek versneld tot nul moeten afbouwen. Wanneer we vinden dat iedereen in Nederland een eerlijk deel van de belastingen moet opbrengen, dan is het raar dat er geen vermogensbelasting gerekend wordt voor koopwoningen maar wel voor huurwoningen. Als we het zo vervelend vinden dat er geen studentenkamers te vinden zijn, dan zouden we ons wat minder druk moeten maken over de verkamering en woningdelen makkelijker moeten maken.

Het idee dat we in een crisis zitten ben ik zat. Dit kabinet is er gekomen omdat, zoals Dick Schoof het goedpraat, “mensen een crisis ervaren.” De PVV heeft een asielcrisis nodig om stemmen te winnen. Wilders cum suis zijn dan ook fel tegen de spreidingswet. Stel dat we asielzoekers gelijkmatig over het land zouden verdelen, dan zouden we per 1.000 inwoners jaarlijks 2 asielzoekers moeten huisvesten, waarvan er uiteindelijk maar 1 mag blijven. Die cijfers duiden niet op een crisis, dus daarom wordt er op de emotie ingespeeld.

Als het over wonen gaat spreken we over een crisis en fantaseren we met cijfers. Ook dit kabinet roept weer dat we honderdduizend woningen per jaar gaan bouwen. Wat voor woningen dat zijn, waar die het beste kunnen komen en hoe die eruitzien; vinden ze allemaal veel te subjectief. Ik stel me gerust met de gedachte dat alle ‘concrete afspraken’, zoals ze op de woontop van Mona Keijzer zijn gepresenteerd, heel erg lijken op eerdere beloftes van haar voorgangers Hugo de Jonge en Stef Blok, en dat die beloftes ook bij lange na niet zijn gehaald.

Mensen ervaren een asielcrisis en daarom zijn er nu symbolische grenscontroles. We ervaren een wooncrisis en daarom ontzegt Mona Keijzer statushouders het recht op een woning. En dan is er nog een klimaatcrisis waarvoor activisten zich aan het asfalt vastlijmen. Die hele crisissfeer leidt niet tot verstandige besluiten; het levert verhitte debatten op, maar geen oplossingen voor de lange termijn. Als we de grenzen verder sluiten zal ons land nog sneller vergrijzen en zal met name op het platteland de bevolking krimpen. Dat is geen oplossing voor het woningtekort, want een jongere die een baan en een woning zoekt heeft weinig aan een boerderij in Drenthe.

Ons opleidingsniveau is onverminderd hoog, huishoudens worden kleiner. Een aantrekkelijk woonmilieu in de stad voor kleine huishoudens en hoger opgeleiden heeft een aanzuigende werking. Dat heeft ons de afgelopen jaren heel veel succes gebracht met een aantal uitdagingen. Laten we daarom stoppen met domme maatregelen die ons een crisissfeer bezorgen en werken aan weloverwogen oplossingen om ons land voor iedereen aantrekkelijk te houden.

Harvey Otten is zelfstandig architect en ontwikkelaar. Zijn architectenbureau, Harvey Otten Architectuur, maakt deel uit van coöperatie XOOMlab. Als ontwikkelend architect is hij partner bij Ruimtemaken. In 2022 is van zijn hand de roman Virmundt verschenen.

Trefwoorden

woningcrisis groei steden woningmarkt harvey otten column

1	Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein woensdag, 24 december
2	Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven dinsdag, 23 december
3	2025 in veertien interviews met architecten over hun sport woensdag, 24 december
4	Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026! woensdag, 24 december
5	2025 in acht podcasts door Michiel van Raaij maandag, 29 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Column

Ontwerpen voor echte mensen

28 januari

Column

Verbouw die woningfabriek

25 maart

Steeds meer vergunde woningen waarvan bouw niet is gestart

11 maart

Column

Toch nog een goed idee voor Mona Keijzer

22 april

Column

Corruptie bij de NEN?

27 mei

Opnieuw meer hypotheekaanvragen

1 april

Betaalbaarheidsbeleid in nieuwbouw schiet doel voorbij, stelt EIB

8 april

Column

Los het woningtekort op met compacte woningen!

24 juni

Column

Leren van Almere

23 september

Ondanks onzekerheid en dalend consmentenvertrouwen meer huizen verkocht

1 mei

Bouwers, stem links!

28 oktober

Column

De Nota Ruimte heeft alleen nog een visie nodig

25 november

Column

Architectuur als compromis

23 december

Keijzer: komende tien jaar 85.000 woningen minder door coalitiedeal

24 april

Grote steden trekken fors meer kopers, blijkt uit hypotheekcijfers

7 juli

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.