Harvey Otten

Bouwers, stem links!

28 oktober, 9:00

Wat de uitslag van de komende verkiezingen ook wordt, een slechter kabinet dan het vorige zal het niet opleveren. Zelfs wie hoopte op een extreemrechts asielbeleid kreeg alleen wetsvoorstellen die bij de eerste juridische toets al door de mand vielen. Dat je van Winschoten naar de Duitse grens 130 mag rijden is zo ongeveer de enige concrete maatregel van de afgeserveerde coalitie. Wie houdt van stilstand en achteruitgang kwam volop aan zijn of haar trekken. Het is de BBB gelukt om de door christendemocraten veroorzaakte stikstofcrisis met een jaar te verlengen. Klimaatmaatregelen zijn door de VVD-minister van Klimaat en Groene Groei zover teruggeschroefd dat we er nog slechter voor staan dan bij haar aantreden een jaar geleden.

Door het uitblijven van keuzes lopen we vroeg of laat vast. Het meest zichtbaar geldt dat voor het stikstofdossier. Hoewel koeien, kippen en varkens driekwart van de binnenlandse stikstofdepositie veroorzaken doet de minister alsof ze moet onderzoeken waar het probleem zit. De bouw is voor nog geen 1% van de stikstofneerslag verantwoordelijk maar Bouwend Nederland heeft berekend dat zonder stikstofmaatregelen 1 op de 3 woningbouwprojecten moet worden afgeblazen. Het kan toch niet zo zijn dat we de bouw stilleggen voor een veeteeltsector die nauwelijks bijdraagt aan de Nederlandse economie, die 80% van het vlees, de melk en de eieren naar het buitenland exporteert maar ondertussen wel onze bodem en onze lucht vervuilt?

Als er progressief beleid zou zijn dan heeft de bouw van de stikstofmaatregelen niets te vrezen en ook voor de klimaatmaatregelen geldt dat er voor de bouw een wereld te winnen is als we kortzichtig rechts inruilen voor een linkse langetermijnvisie. De Europese Unie heeft nog steeds de doelstelling om de CO2-uitstoot tot 2030 met 55% te reduceren. Dankzij links overheidsbeleid is de CO2-uitstoot van nieuwbouwwoningen minimaal en zoals de salderingsregeling voor zonnepanelen aantoonde is er maar een klein zetje nodig om ook de bestaande bouw in rap tempo beter te isoleren en intelligenter te verwarmen. De grootste uitdaging voor de komende jaren is over te schakelen naar andere bouwmaterialen die de aarde minder belasten dan beton, baksteen en staal. In de bouw zijn er tal van initiatieven, wat zou het mooi zijn als we straks een linkse woningbouwminister hebben die zich daarvoor wel oprecht interesseert.

En nu zal de ondernemende bouwer denken, allemaal leuk en aardig maar die linkse politiek betaalt dat allemaal uit mijn portemonnee. Dat vind ik het grootste misverstand. Linkse ministers van Financiën als Dijsselbloem, Bos en Kok beheerden de schatkist beter dan de liberale boekhouders die we de laatste jaren hebben versleten. De grootste blokkade op rechts is de weigering om het belastingstelsel toekomstgericht te maken. Extreemrechts neemt niet eens de moeite om een sluitende begroting in te leveren, maar ook de liberalen blokkeren iedere poging om inkomen minder en vermogen meer te belasten. Juist een arbeidsintensieve sector als de bouw heeft daar last van. Voor een aantal projecten heb ik de inkomstenbelasting en de omzetbelasting bij elkaar opgeteld en dat is zomaar 40% van de bouwkosten. We hebben in ons hoofd dat het innen van belastingen een linkse hobby zou zijn, maar het zijn rechtse politici die de belasting op arbeid hoog houden doordat ze niet durven te tornen aan de hypotheekrenteaftrek, de erfbelasting en de vermogensbelasting. De winstbelasting is de afgelopen jaren zelfs met 10% verlaagd. Die rechtse cadeautjes aan rijke mensen worden betaald door degenen die het werk doen. Werken moet lonen en dat kan alleen met linkse belastingmaatregelen.

Dus kom op bouwers, ontwikkelaars, ontwerpers en aanverwanten; jullie zijn verstandig en stemmen niet op populisten. Jullie zijn geen pensionado’s die door de VVD gefêteerd moeten worden en ook geen boeren die door het CDA worden gepamperd. Op persoonlijke titel zou ik zeggen; stem GroenLinks-PvdA of als je niet echt durft te kiezen D66, maar vooral wens ik jullie veel wijsheid op weg naar de stembus.

Harvey Otten is zelfstandig architect en ontwikkelaar. Zijn architectenbureau, Harvey Otten Architectuur, maakt deel uit van coöperatie XOOMlab. Als ontwikkelend architect is hij partner bij Ruimtemaken. In 2022 is van zijn hand de roman Virmundt verschenen.

Trefwoorden

harvey otten politiek column tweede kamerverkiezingen verkiezingen woningbouw links

1	2025 in acht podcasts door Michiel van Raaij maandag, 29 december
2	2025 in tien columns door Joost Ector maandag, 29 december
3	2025 in tien columns door Jarrik Ouburg over Japan / Nederland dinsdag, 30 december
4	2025 in tien columns door Marjolein van Eig dinsdag, 30 december
5	Architectenweb Awards 2025 – een terugblik woensdag, 31 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Column

Leren van Almere

23 september

Column

De Nota Ruimte heeft alleen nog een visie nodig

25 november

Column

Los het woningtekort op met compacte woningen!

24 juni

Column

Architectuur als compromis

23 december

Column

Corruptie bij de NEN?

27 mei

Column

Toch nog een goed idee voor Mona Keijzer

22 april

Column

Verbouw die woningfabriek

25 maart

Column

Er is geen wooncrisis

25 februari

Column

Ontwerpen voor echte mensen

28 januari

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.