Oostgevel

Noordgevel

Zuidgevel

Westgevel

Doorsnede

Detail doorsnede

Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Derde verdieping

Vierde verdieping

Vijfde verdieping

Zesde verdieping

Zevende verdieping

Achtste verdieping

Catalogus van kamers

Catalogus van appartementen

Catalogus van appartementen, axonometrie

Situatie

Stad Hasselt

Woongebouw met ruime wintertuinen in historisch Herkenrode

3 januari 2024, 13:07

Het voormalige kazerneterrein Herkenrode, gelegen in het stadscentrum van het Belgische Hasselt is getransformeerd tot een nieuwe woonomgeving, inclusief tuinen, verhard plein en ondergrondse parkeergarage. Vier architectenbureaus waren betrokken bij het project. Een negen lagen tellend woongebouw, ontworpen door Atelier Kempe Thill architects and planners, staat als een centraal en transparant element binnen het blok.

Een team met Abscis Architecten, Atelier Kempe Thill architects and planners, UAU Collectiv en Land Landschapsarchitecten won in 2015 de competitie voor de herontwikkeling van de Herkenrode-kazernes in Hasselt, de hoofdstad van in Belgisch Limburg. Het winnende plan behelsde een substantiële transformatie en verdichting van het blok, gesitueerd in het centrum van de stad.

De architectenbureaus namen alle een evenredig deel in het project voor hun rekening. Abscis Architecten vervulde tevens de coördinerende rol. Enerzijds zocht het ontwerpteam aansluiting bij het model van de middeleeuwse stad en anderzijds wilden de architecten nieuwe ruimtelijke, sociale en ecologische kwaliteiten toevoegen.

Stedenbouwkundige opzet
Het bestaande, besloten complex van een renaissancistische abdij en meerdere laat-negentiende-eeuwse kazernegebouwen werd ingebed in een parkconcept en deels getransformeerd tot woongebouwen. In totaal werden zo’n 140 woningen voor diverse doelgroepen gerealiseerd. De buitenruimte omvat groene tuinen, een verhard plein en publieke verbindingen.

Drie nieuwe doorgangen in het bestaande blok verbinden het omliggende stadscentrum met het binnengebied, dat als een rustige, groene oase fungeert. Langs de Meldertstraat is een deel van de bebouwing gesloopt vanwege de slechte staat en vervangen door twee eigentijdse woongebouwen, de gebouwen A en B, ontworpen door respectievelijk Abscis Architecten en UAU Collectiv.

Deze bureaus ontwierpen ook de herbestemming van respectievelijk het poortgebouw en de Witte Kazerne, die door de Universiteit Leuven in gebruik zijn genomen. UAU Collectiv ontwierp voorts het nog te voltooien gebouw D en, samen met Abscis Architecten, kantoorvolume E. Abscis Architecten tekende ook de ondergrondse parkeergarage. Deze tweelaagse parkeergarage strekt zich uit onder met name de gebouwen A, B en C, waarmee het groene binnengebied is vrij gehouden en bomen hier diep kunnen wortelen.

Woongebouw met transparantie
Om het gewenste aantal woningen te bereiken, voorzag het winnende plan ook in een negen verdiepingen tellend woongebouw in de parkachtige omgeving binnen het blok. Atelier Kempe Thill ontwierp dit gebouw C met wintertuinen rondom, wat het volume aan alle zijden een tamelijk transparant aanzicht geeft. Het woongebouw heeft daarmee ook een sterk horizontaal beeld en opvallende vrijdragende, open gebouwhoeken.

Op die manier heeft het architectenbureau een contrast gezocht met de stenen architectuur van de nieuwe woongebouwen en de wat zware baksteenarchitectuur van de historische bebouwing. Tegelijkertijd wil Atelier Kempe Thill door een terughoudend ontwerp voor gebouw C niet de historische gevels langs de randen van het terrein domineren, én de ruimtelijke kwaliteiten van het groene landschap onderstrepen.

Flexibiliteit in plattegronden
Van de ‘urban villa’, met een voetafdruk van 19 bij 33 meter, zijn de kern en de gevel de belangrijkste dragende elementen. Dit is aangevuld met acht kolommen, die gedeeltelijk zijn gecombineerd met de schachten voor kabels en installaties. De vloeren zijn verder vrij van dragende muren wat grote flexibiliteit in de plattegronden betekent. Daarvan is in de verkoop van de appartementen gebruik gemaakt: de (gedeeltelijke) aanpasbaarheid aan persoonlijke wensen heeft geresulteerd in vijftig verschillende woningen, variërend in oppervlakte van 47 tot 190 m².

De wintertuinen rond het geïsoleerde volume met woningen zijn 2,7 meter diep aan de oost- en westgevel, en 1,7 meter diep aan de noord- en zuidzijde. De gevels zijn zoveel mogelijk voorzien van glas en grote schuifpuien, als een voorbode van de wintertuinen en – vooral voor de hogere verdiepingen – voor een panoramisch uitzicht over de daken van Hasselt.

Om meer privacy en comfort te bieden bij de woonruimten op de begane grond is het gebouw als het ware een halve meter boven het maaiveld getild en is rondom een verhoogde beplantingsstrook in het landschapsontwerp meegenomen. De eerste twee verdiepingen zijn ingevuld met duplexwoningen, voorzien van dubbelhoge wintertuinen, zodat de slaapkamers niet op de begane grond hoeven te liggen. Vanaf de tweede verdieping hebben de appartementen uit één woonlaag. De hoogste verdieping omvat twee penthouses, elk met een eigen dakterras van ongeveer 175 m².

Efficiënt en hoogwaardig
Door zijn compacte vorm met beperkte geveloppervlak en de centrale ontsluiting is gebouw C efficiënt, ook in energetisch opzicht, stelt Atelier Kempe Thill. De wintertuinen dragen bij aan energiebeperking door de werking als bufferzone in de winter, terwijl ze in de zomer opwarming van het interieur tegengaan door de schaduwwerking. Daarnaast dragen ze bij aan een prettige omgeving voor de bewoners en de ecologische opgave in het stedelijke centrum, aldus de architecten.

Het gebouw is toegankelijk via de royale, dubbelhoge entreehal met twee liften en een binnentrap. Een tweede (vlucht)route loopt via de gevel. De toepassing van zichtbeton, een gepolijst betonnen vloer en een eikenhouten wand geeft een project een uitstraling van collectiviteit en stedelijke grandeur.

De basisconstructie van het woongebouw is vervaardigd met een combinatie van ter plekke gestort beton en prefab elementen. Mede de hoge mate van flexibilieit – en daarmee aanpasbaarheid in de toekomst – moet het gebouw van een lange levensduur verzekeren. De basisconstructie is aangevuld met lichtgewicht materialen en kalkzandstenen elementen. De gevels, binnenvloeren en terrasvloeren zijn gerealiseerd met verschillende soorten hout. De ramen en schuifpuien hebben aluminium of stalen profielen; op de begane grond zijn deze tot 5,70 meter hoog.

Trefwoorden

herkenrode woningbouw abscis architecten herbestemming transformatie wintertuin belgië woongebouw atelier kempe thill architects and planners hasselt appartementengebouw atelier kempe thill

1	Eerste grootschalige houten woongebouw van Rotterdam opgeleverd dinsdag, 13 mei
2	Office Winhov en Office Haratori herinterpreteren wederopbouw in ontwerp woontoren Opportuna woensdag, 14 mei
3	Fenix, kunstmuseum over migratie, opent zijn deuren donderdag, 15 mei
4	Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML vrijdag, 16 mei
5	Parametrisch ontworpen lattengevel golft rond Wolder Huus voor Sport en Cultuur maandag, 12 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Kazerneterrein Herkenrode in centrum Hasselt getransformeerd naar woongebied

2 januari 2024

Atelier Kempe Thill geeft Brusselse flats met renovatie nieuwe uitstraling

26 januari 2024

Woonproject van Atelier Kempe Thill als baken aan het water

13 december 2023

Abscis Architecten ontwerpt school in nauwe samenhang met bestaand landschap

9 april

Woonzorggebouw voor psychiatrische patiënten in Heist-op-den-Berg klaar

7 februari 2023

Grootschalig stedelijk ensemble bij station Rennes naar ontwerp van Atelier Kempe Thill voltooid

11 juli 2024

Twee nieuwe gebouwen door Abscis Architecten voor een scholenstraat in Poperinge

16 april

Historie en verval Wintercircus Gent zichtbaar gelaten bij renovatie

9 november 2022

Witteveen+Bos renoveert dienstgebouwen bij Zelzatetunnel

31 januari 2024

Studio Larkemika transformeert militair gebouw tot woongebouw

20 februari 2024

Gent krijgt grootschalig complex voor meer dan 500 studenten

29 april 2024

Abscis Architecten ontwerpt verbonden volumes voor scholengemeenschap

30 april

Uitbreiding hogeschoolcampus Mönchengladbach door team met Atelier Kempe Thill

6 oktober 2022

Team Atelier Kempe Thill mag Droogdokkensite Antwerpen herontwikkelen

25 januari 2022

Atelier Kempe Thill ontwerpt deel woningblok HafenCity Hamburg

19 januari 2022

De Harmonie in Antwerpen heeft zijn luister terug

13 december 2021

Ouderenwoningen in landelijke omgeving van Heist-op-den-Berg

3 december 2020

Ruimtelijk en representatief woongebouw door Atelier Kempe Thill

18 november 2020

Ruime en flexibele studentenwoningen in gebouw Atelier Kempe Thill

16 oktober 2020

Kunstacademie in Antwerpen met expositieruimte langs de straat

13 mei 2020

VenhoevenCS presenteert masterplan uitbreiding Corda Campus Hasselt

25 februari 2022

Ontwerper gezocht voor inrichting entreegebied Z33 in Hasselt

22 februari 2022

Ranke woongebouwen als schepen aan de kade

10 februari 2021

Nieuwbouw voor Z33 biedt waaier aan ruimtelijke ervaringen

30 maart 2020

Het Hasseltse Begijnhof: een omsloten tuin als publieke ruimte

11 september 2018

Herbestemming Begijnhof Hasselt geeft plek aan faculteit Architectuur

20 augustus 2018

Kempe Thill ontwerpt faculteitsgebouw Hasselt

16 december 2016

Vijf architectenteams kanshebber bij Huis voor Autisme in Elsene

20 november 2024

VAi presenteert zestiende editie Architectuurboek Vlaanderen

23 oktober 2024

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Nudus en Sweco Architects presenteren stedenbouwkundig ontwerp voor mogelijke nieuwe campus ASML

Gisteren, 14:00

ASML, gemeente Eindhoven, Nudus en Sweco Architects hebben het Voorlopig Ontwerp Stedenbouwkundig Plan gepresenteerd voor een mogelijke uitbreiding van ASML aan de noordzijde van de Brainport Industries Campus.

Antonia Schreiber wint Kazerne Design Award 2025 met circulair pleistermateriaal

15 mei, 12:15

Wat als koeienmest geen probleem is, maar een waardevolle grondstof? Ontwerper Antonia Vincenza Schreiber zette die gedachte om in een concreet project en is nu met ‘Local Shit’ aangewezen als winnaar van de Kazerne Design Award 2025.

Nai010 presenteert architectuurgids Gebouwen door Vrouwen in Rotterdam

15 mei, 11:31

Op zaterdag 7 juni wordt de architectuurgids Gebouwen door Vrouwen: Rotterdam gepresenteerd. In het boek zijn vijftig Rotterdamse gebouwen te zien die door vrouwen zijn ontworpen, of waar ze een flinke bijdrage aan hebben geleverd.

AFFR biedt voorpremière van film Universal Language tijdens Rotterdam Architectuur Maand

15 mei, 10:15

In de film staat de Canadese stad Winnepeg centraal, maar dan in een setting dat Perzisch naast Frans de dominante taal van Canada is.

Ministerie onderzoekt oorzaak van daling nieuwbouwvergunningen

15 mei, 1:29

Het CBS meldde donderdag dat het aantal nieuwbouwvergunningen begin dit jaar met 3500 is gedaald tot 12.500 ten opzichte van het eerste kwartaal van 2024.

PBL: klimaatplannen Hermans onvoldoende voor klimaatneutraal 2050

15 mei, 10:04

Dat constateert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een zogenoemd position paper over het klimaatbeleid dat eind april is aangekondigd.

MOB erkent noodzaak Binnenhofrenovatie, maar hekelt geitenpaadjes

14 mei, 5:51

De milieuorganisatie is echter klaar met “geitenpaadjes” die de overheid volgens haar gebruikt om onder de eigen stikstofregels uit te komen.

Aantal vergunningen voor tijdelijke woningen weer fors gestegen

14 mei, 9:39

Om het woningtekort tegen te gaan komen er in Nederland steeds meer tijdelijke huizen bij. Vorig jaar is voor 6.166 van deze woningen een vergunning verstrekt, meldt het CBS.