Herbestemming Begijnhof Hasselt geeft plek aan faculteit Architectuur

20 augustus 2018, 13:46

Het verworden Hasseltse Begijnhof ondergaat een restauratie naar het winnende ontwerp van een consortium, geleid door Bovenbouw Architectuur en David Kohn Architects. De historische locatie krijgt een nieuwe functie als onder meer publieke ruimte en huisvesting voor de faculteit Architectuur van de Universiteit Hasselt.

“Het Hasseltse Begijnhof is een tragische plek”, stelt het Antwerpse bureau Bovenbouw Architectuur. Sinds het bombardement in 1944 is de centraal gesitueerde kerk een ruïne, waardoor het zwaartepunt van de locatie naar de randen is verschoven. De monumentale centrale as in de tuin wijst nu naar een gapende leegte, aldus de architecten.

Met hun ontwerp willen de architecten de balans tussen de verschillende onderdelen van het Begijnhof herstellen, zonder historiserend te werk te gaan. Twee belangrijke ontwerpelementen daartoe zijn een vijver bij de kerkruïne en een 26 meter hoge uitkijktoren. De tuin is in het ontwerp het nieuwe middelpunt van het Begijnhof.

Tuin en vijver
De tuin bestaat uit een aantal deelruimtes met een sterke visuele binding. De kerkruïne, de begijnhofhoek en de tuin van kunstencentrum Z33 hebben een subtiele, eigen identiteit in het vloeiende geheel.

De ruïne blijft als zodanig behouden en krijgt daarbij een “wervende en positieve gedaante”. De vloer van de kerkruïne wordt een belangrijke blikvanger in de vorm van een ‘verdwijnvijver’. Meestal staat de kerkvloer onder water en vormt hij een plek voor zowel rust als spel; voor specifieke evenementen kan de vijver worden drooggelegd, waardoor een ruime, verharde ontmoetingsplek ontstaat.

Bouwblokken
Wat betreft de bebouwing rond het Begijnhof ligt er veel nadruk op de zijde waar Z33 en het Jenevermuseum zijn gesitueerd. Door in de zuidelijke hoek van het hof een uitkijktoren als hoog en slank element toe te voegen, verbeteren de architecten de balans. Bovendien maakt de toren de begijnhoftuin zichtbaar buiten de muren en draagt hij zo bij aan de identiteit.

De begijnenwoningen gaan na restauratie onderdak bieden aan de faculteit Architectuur van de Universiteit Hasselt. Ze zullen plaats bieden aan auditoria, een bibliotheek, multifunctionele ruimtes en “huiselijke werkplekken voor de studenten”, zegt Bovenbouw Architectuur.

“We maken sobere interieurs waar grote meubels hedendaagse problemen oplossen”, legt het architectenbureau uit. “De kamerstructuur van het begijnhof wordt hersteld door nieuwe, functionele volumes.”

Omzichtig openen
Het besloten karakter van een Begijnhof maakt voor een belangrijk deel zijn kracht uit. De architecten willen enerzijds meer openheid creëren om de publieke functie van de tuin te ondersteunen, anderzijds de bijzonderheid van de plek niet ondermijnen. Daarom voegen ze alleen aan de Wittenonnestraat een tweede opening toe, via een publieke route door de tuin verbonden met de historische toegangspoort.

“We willen niet concurreren met het poortgebouw”, stelt Bovenbouw Architectuur. “We zien de opening als een positief incident: een grote ronde sparing, die speelt met de sensatie van een geperforeerde vesting.”

Team
Naast Bovenbouw Architectuur en het Londense David Kohn Architects bestaat het ontwerpteam uit Architecten Beeck & Hermans en Landinzicht. Het ontwerp van de vier bureaus kwam als unanieme winnaar uit de bus.

De transformatie is een gezamenlijke opdracht van Provincie Limburg, Stad Hasselt en Universiteit Hasselt. Na het kiezen van een aannemer kunnen de werkzaamheden naar verwachting in het najaar van 2019 beginnen.

Trefwoorden

hasselt david kohn architects bovenbouw architectuur landinzicht architecten beeck & hermans begijnhof herbestemming restauratie transformatie belgië

1	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 10 september
2	10 nieuwe steden dinsdag, 9 september
3	Bouwend Nederland: ‘Er komt een groot tekort aan bouwers’ dinsdag, 9 september
4	Rijksbouwmeester: tijd van nieuwe steden bouwen ligt achter ons maandag, 8 september
5	Transformatie Arnhems postgebouw tot rijkskantoor De Nieuwe Post van start woensdag, 10 september

Gerelateerde nieuwsberichten

BiermanHenket transformeert klooster naar Jheronimus Academy

13 augustus 2018

Het Hasseltse Begijnhof: een omsloten tuin als publieke ruimte

11 september 2018

Herbestemming oude klooster Mariënhage Eindhoven van start

22 februari 2018

Autonome woonkubussen in voormalige kerk

23 mei 2017

Ontwerpteam voor grootschalige vernieuwing S.M.A.K. Gent geselecteerd

19 juni 2024

Strakke werkruimte in 16e-eeuwse kapel

24 augustus 2016

Oproep voor opmaak ontwikkelingsvisie Health campus Zuid

22 april 2021

Herbestemming voor oude Normaalschoollocatie Lier

27 oktober 2017

Design District in Londen is gevarieerde en complexe wijk

31 maart 2020

Theresianenklooster Aalst krijgt woonbestemming

29 februari 2016

Bovenbouw Architectuur en Christ & Gantenbein zijn ontwerpteam voor nieuwe M HKA

27 februari

Waterspiegel centraal punt binnenplein abdij

30 augustus 2012

Een ascetische woonruimte in een oude kapel

6 februari 2019

Woongebouw met ruime wintertuinen in historisch Herkenrode

3 januari 2024

Video: tentoonstelling Bovenbouw Architectuur

5 april 2019

Toon alles

Andere nieuwsberichten

JKMM Architects wint prijsvraag voor nieuw architectuur- en designmuseum Helsinki

12 september, 3:10

Het bureau werd bij de anonieme prijsvraag geselecteerd uit liefst 624 inzendingen. Het gebouw moet vanaf 2030 een nieuw herkenningspunt worden voor de Eteläsatama-haven in het zuiden van de stad.

Behandelcentrum van atelier PRO is poortgebouw voor wijk

12 september, 2:15

Nieuw gebouw voor Eijkman Kliniek in Nijkerk is ontworpen door atelier PRO.

Wij Maken Nederland organiseert verkiezingsdebat over nieuwe Nota Ruimte

12 september, 1:31

Op maandag 6 oktober organiseert het onafhankelijk netwerk van stad- en landmakers Wij Maken Nederland een verkiezingsdebat over de Nota Ruimte.

Natrufied Architecture wint prijsvraag voor biobased geluidsscherm

12 september, 11:51

Het ontwerp Zacht Zicht werd gekozen uit negentien inzendingen voor de Start-up Challenge 2025. Het scherm bestaat uit een houten draagstructuur, waarin vezelgewassen zijn verwerkt.

Aartsen wil doelen circulaire economie ‘actualiseren’

12 september, 10:38

"We gaan kijken wat er nodig is om het aan de ene kant realistisch te maken, zonder dat je weer zwabberbeleid gaat krijgen", zegt de demissionair staatssecretaris.