Francesco Veenstra

Het ambacht begint al op de kleuterschool

20 maart 2018, 9:04

Architecten vinden dat ze meer zouden moeten verdienen dan een metselaar of loodgieter, maar recent onderzoek in Engeland wijst uit dat dit niet zo is. Hoe komt dat? En kunnen we deze tendens ook verwachten in Nederland?

Het onderzoek (via The Architects’ Journal, maart 2018) toont aan dat de gemiddelde metselaar tien tot dertig procent meer verdient dan de gemiddelde architect. Onze Engelse vakgenoten vinden dat het volgen van een universitaire opleiding met een tweejarige beroepservaringsperiode én de zwaarte van de rol van de architect in de bouwketen in salaris juist hoger zou moeten worden gewaardeerd.

Toen ik een paar jaar geleden in groep 3 van een basisschool een verhaal over architectuur mocht houden, was de aandacht tijdens de les groot. Veel kinderen waren gefascineerd door de maquette die ik had meegebracht en de beelden van woonhuizen en theaterzalen. Op de vraag wie er allemaal architect wilde worden gingen veel vingers de lucht in. Nadat ik had verteld dat niet alleen de architect een huis tekent, maar het vervolgens ook gebouwd moet worden door timmermannen en metselaars vroeg ik wie van hen zo’n huis ook echt wilde bouwen. Daar bleek beduidend minder animo voor.

Het is precies deze verhouding – zichtbaar in een gewone schoolklas in een gewone wijk in een grote stad in Nederland – die een belangrijke impact zal hebben de komende jaren in de Nederlandse bouw. Aannemers hebben op dit moment te maken met een oververhitte bouwsector; door enorme ontwikkelingen en investeringsvermogen floreert de bouw. Maar de ontwikkelingen worden geremd door het tekort aan vakmensen in allerlei sectoren van de bouwindustrie. Zowel in de uitvoering als in de toeleverende industrie, waar ook flink in de capaciteit is gesnoeid de afgelopen jaren. Dat is natuurlijk voor een belangrijk deel het gevolg van de recente crisis.

Veel bouwvakkers zijn ondertussen als zelfstandige in de bouw actief geworden. Eerst was dit een gedwongen keuze, maar, zoals nu in groten getale te zien is in Engeland, kiezen bouwvakkers er steeds vaker bewust voor om als zzp’er te werken. Dit geeft ze de vrijheid om te kiezen waaraan te werken en tegen welke vergoeding. Ondertussen neemt de schaarste aan vaklieden verder toe door het tekort aan leerlingen in beroepsopleidingen. Schaarste die maar ten dele kan worden ondervangen door de technische ontwikkelingen in productie en uitvoering, zoals metselrobots.

De schaarste aan vaklieden is een fenomeen dat overigens niet alleen in de bouw speelt. Ook andere sectoren hebben moeite om vakkundig, uitvoerend personeel te vinden voor een groeiend aantal vacatures (in de zorg zijn er dit jaar al 130.000 vacatures waar moeilijk mensen voor te vinden zijn).

Het tekort aan leerlingen in het beroepsonderwijs in combinatie met het groeiend aantal zzp’ers leidt er in Engeland toe dat de lonen van de gemiddelde ‘Bricky’ (metselaar) of ‘Plumber’ (loodgieter) tien tot dertig procent hoger liggen dan die van de gemiddelde architect, ondanks het verschil in opleidingsniveau en opleidingsduur. En de huidige trend veronderstelt dat de lonen van vaklieden verder zal gaan stijgen.

De oplossing voor het groeiende tekort aan uitvoerend personeel moet worden gevonden in het basisonderwijs. Door daar meer aandacht te geven aan hoe we onze samenleving vormgeven en eraan bouwen, kunnen ook beroepen als loodgieter, metselaar of timmerman het imago van ‘de architect’ worden aangemeten. Zo kan de interesse bij leerlingen én bij hun ouders worden gewekt voor een carrière als vakman of vakvrouw. De herwaardering van het ambacht in onze maatschappij is noodzakelijk. Om het werk te verzetten, om de bouw betaalbaar te houden en om de aanwas van nieuwe vakwerkers te garanderen. Wen er in ieder geval maar vast aan dat de metselaar op de bouw straks eindelijk echt loon naar werken krijgt!

Francesco Veenstra is architect en vormt samen met Paul Ketelaars en Ellen van der Wal het bureau Vakwerk architecten. Voor Architectenweb observeert hij de hedendaagse architectuurpraktijk en de impact van de gebouwde omgeving op onze maatschappij.

Trefwoorden

vakmensen leveranciers aannemerij de ambachtsman francesco veenstra

1	Zecc uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2020 woensdag, 28 oktober
2	De knik maakt het verschil in woontoren The Muse maandag, 26 oktober
3	Een recept voor minder klein wonen dinsdag, 27 oktober
4	Amsterdam UMC Imaging Center bekroond als Zorggebouw van het Jaar 2020 woensdag, 28 oktober
5	Eerste blok woningbouwproject OurDomain Amsterdam opgeleverd donderdag, 29 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Kraamkamers van de Nederlandse architectuur

De bibliotheek: broedplaats van maatschappelijke vooruitgang

‘Solidariteit’ is geen sluitpost maar een stelpost

De woningnood vraagt om meer dan alleen woningen

Beroepservaring van een jonge architect in een weerbarstig werkveld

Polarisatie? Ik zoek graag de verbinding!

Voor wie is de stad?

Ex-partners Mecanoo starten eigen bureau

What's the benefit?

De groene beloftes van helmgras en gestapelde fruitbomen

De betekenis van niet-gerealiseerd werk

De grensbewaking van burgemeester Aboutaleb

Bouwen op grote hoogte vraagt om herdefinitie van woonopgave

Samen kunnen we Nederland duurzamer én mooier maken

Optimisme is de motor van een volslank Nederland

Van opwarming naar warming-up!

Boven ondergrondse sporen is ruimte voor leegte én nieuwbouw

Opdrijvende grondprijs is ‘laaghangend fruit’ van hoogconjunctuur

Bjarke’s Requiem?

Zonder debat geen werkelijke vooruitgang

Groei aantal nieuwbouwwoningen stokt

Andere nieuwsberichten

Realisatie hoogbouwproject Verheeskade Den Haag stap dichterbij

Gisteren, 15:12

Woningcorporatie Arcade en MS Vastgoed hebben een intentieovereenkomst getekend voor het ontwikkelen van 420 sociale huurwoningen aan de Verheeskade 25 in Den Haag.

Bouw Chinees paviljoen op Strijp S Eindhoven van start

Gisteren, 11:29

Bouwbedrijf Stam + De Koning is begonnen met de voorbereidingen voor de bouw van het Chinees paviljoen op Strijp-S in Eindhoven.

Bewoners genieten van tuin en polder in houten 'buitenhuis'

Gisteren, 09:03

Voor een particuliere opdrachtgever in het Zuid-Hollandse Heinenoord heeft VLOT architecten een houten ‘buitenhuis’ ontworpen waar de bewoners nog meer kunnen genieten van hun tuin en het polderlandschap.

Spel van verhulling en onthulling in Haussmann-pand

29 oktober, 3:26

In een 19e-eeuws gebouw aan de Parijse Boulevard Haussmann heeft lingeriemerk Etam een flagshipstore geopend naar ontwerp van MVRDV.

Video: trailer White Cube

Gisteren, 16:24

De documentaire, waarin een door OMA ontworpen kunstmuseum een belangrijke rol speelt, gaat tijdens het komende IDFA in première.

Fabriek bierbrouwerij draait als eerste op ijzerpoeder

Gisteren, 09:55

IJzerpoeder is een duurzaam alternatief voor de industrie en elektriciteitscentrales om hun installaties mee te verwarmen.

'Duizenden leegstaande winkels kunnen woningen worden'

Gisteren, 09:35

Dat stelt vastgoedadviseur Colliers International in een rapport over de vastgoedmarkt.

'Omwonende met inspraak heeft minder last van windmolens'

29 oktober, 10:54

Als ze de kans krijgen om mee te denken over de plek en de 'balans tussen kosten en baten', rapporteren ze minder overlast.

Rotterdam zet veel oude gebouwen om naar woningen

29 oktober, 9:30

Ook in Amsterdam en Den Haag gebeurt het veel, meldt het CBS.

Expositie belicht relatie directeur Glasfabriek met befaamde architecten

28 oktober, 10:57

In het Glasmuseum in Leerdam is deze maand de tentoonstelling 'Cochius en de architecten - brieven van Frank Lloyd Wright, De Bazel en Berlage' gestart.

Ga naar het nieuws-archief