Francesco Veenstra

Polarisatie? Ik zoek graag de verbinding!

19 november 2019, 9:22

Afgelopen week vond in de Lik in Utrecht de Architectendag plaats. Een jaarlijks terugkerend evenement georganiseerd door de BNA; dit jaar met de focus op ‘The Human Touch’. Het werd mijn vuurdoop als kersverse voorzitter van de branchevereniging. In de gesprekken met architecten uit het hele land haalde ik veel op over de huidige stand van de architectuurpraktijk. Er worden volop kansen gezien bij de inzet op innovatie, oplossingen voor de energietransitie en de aanpak van maatschappelijke vraagstukken, maar tegelijkertijd zijn er ook breed zorgen rond opdrachtgeverschap, contracten en rijksbeleid.

Nu de ecologische problemen de bouwwereld steeds harder lijken te raken en het politieke klimaat volatieler is dan ooit tevoren, zijn volgende stappen nodig met nieuwe antwoorden op oude vraagstukken. Met integrale plannen en door, tegen de huidige trend in, de verbinding te zoeken en ruimte te bieden aan nuance in het debat. Architecten zijn bij uitstek de beroepsgroep die in deze processen een rol van betekenis kunnen spelen.

In de aanloop naar de Architectendag was een interview gearrangeerd met een landelijke ochtendkrant om het thema van de dag onder de aandacht te brengen. Een twee uur durend interview leverde een beknopte, maar kernachtige tekst op om te worden gepubliceerd. De redactie koos er echter voor om het stuk niet te plaatsen. “Te grote begrippen en te weinig uitgesproken om het interview aan een bredere groep lezers aan te bieden.” Kennelijk is er geen nuance gewenst in het huidige, polariserende klimaat. Juist nu, nu samenwerken meer dan ooit nodig is, om grote veranderingen voor elkaar te krijgen.

In het interview werd ik direct bevraagd over de conflicten tussen de architecten van het Binnenhof en over uitspraken die door Thierry Baudet en vakgenoten werden gedaan over de architectuur in Nederland. Twee voorvallen die de architectenbranche de afgelopen maanden negatief in het nieuws brachten. In pogingen om het gesprek richting het thema van de Architectendag ‘The Human Touch’ te sturen, bleek bij de journalist de verleiding steeds weer daar om de tegenstellingen in een voor mij niet bestaand architectuurdebat aan de orde te stellen.

Ik vind de uitspraken van Baudet niet interessant. Wat mij betreft gaan ze over smaak, over een stijlstrijd die de aandacht afleidt van waar ik denk dat het werkelijk over zou moeten gaan: hoe gaat de architectuur en stedenbouw helpen om condities te scheppen voor een veilige, toekomstbestendige en gezonde leefomgeving? Hoe maken we straten en gebouwen die sociale cohesie stimuleren, de leefbaarheid vergroten en inclusiviteit vanzelfsprekend maken? Dat de politiek zich in deze discussie mengt is op zich goed. Maar het is de politiek, en het is ook de overheid, die in een tijd van groeiende tegenstellingen nuance hoort aan te brengen en met duurzame sturing moet komen. Zo ook in het politiek beladen project aan het Binnenhof.

Naast mijn verhaal over de impact van architectuur richtte ik mij in het interview ook op verbeterpunten voor de architecten zelf. Want een gezonde architectuurpraktijk is nog steeds niet een vanzelfsprekendheid. Zelfs in de hoogtijdagen kort voor de crisis draaide 30 procent van de bureaus rode cijfers. En nu het allemaal weer voorspoediger lijkt te gaan, is een gezonde bedrijfsvoering nog steeds niet vanzelfsprekend.

Terug naar de Architectendag. Om de weerbaarheid van de bureaus te vergroten is een solide bedrijfsvoering nodig en daar horen betere condities bij. Opdrachten waarin architecten een substantiële bijdrage aan de ontwikkeling van de leefomgeving kunnen geven. Maar architecten hebben zelf ook een belangrijke rol te spelen in het verstevigen van hun positie. Het Next Step Program, met een architectuurprijs ter waarde van €10.000,- en een opdracht die aan het einde van de dag feestelijk werd uitgereikt, is een mooi voorbeeld van hoe daar invulling aan kan worden gegeven.

Met hulp van ontwikkelaar Synchroon gaat Atelier van Berlo als winnaar van de Next Step Award een flink project oppakken. Door dit genereuze gebaar, met een goed contract op zak en met hulp van KCAP als ervaren architectenbureau, realiseert Atelier Van Berlo straks een gebouw van formaat. Een droomscenario dat ik ieder jong bureau van harte gun en ik ook iedere opdrachtgever toewens. Elkaar inspireren en zij aan zij integraal werken aan de werkelijke opgave van morgen: de transitie naar een duurzaam, beter en mooier Nederland voor iedereen.

Francesco Veenstra is architect en vormt samen met Paul Ketelaars en Ellen van der Wal het bureau Vakwerk architecten. Sinds deze zomer is hij ook voorzitter van de Branchevereniging van Nederlandse Architectenbureaus (BNA). Voor Architectenweb observeert hij de hedendaagse architectuurpraktijk en de impact van de gebouwde omgeving op onze maatschappij.

Trefwoorden

column francesco veenstra next step award bna architectendag

1	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
2	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober
3	Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op maandag, 13 oktober
4	ONE Architecture & Urbanism werkt mee aan masterplan transformatie havengebied New York vrijdag, 10 oktober
5	Nieuw shortstayhotel door Houben / Van Mierlo in stationsgebied Den Bosch maandag, 13 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Beroepservaring van een jonge architect in een weerbarstig werkveld

15 oktober 2019

De woningnood vraagt om meer dan alleen woningen

17 september 2019

Francesco Veenstra pakt BNA-voorzittershamer op

20 juni 2019

‘Solidariteit’ is geen sluitpost maar een stelpost

18 juni 2019

De bibliotheek: broedplaats van maatschappelijke vooruitgang

21 mei 2019

Boven ondergrondse sporen is ruimte voor leegte én nieuwbouw

16 april 2019

Van opwarming naar warming-up!

19 maart 2019

Optimisme is de motor van een volslank Nederland

19 februari 2019

Samen kunnen we Nederland duurzamer én mooier maken

22 januari 2019

Bouwen op grote hoogte vraagt om herdefinitie van woonopgave

18 december 2018

De grensbewaking van burgemeester Aboutaleb

20 november 2018

De betekenis van niet-gerealiseerd werk

16 oktober 2018

Kraamkamers van de Nederlandse architectuur

18 september 2018

Zonder debat geen werkelijke vooruitgang

19 juni 2018

Bjarke’s Requiem?

15 mei 2018

Opdrijvende grondprijs is ‘laaghangend fruit’ van hoogconjunctuur

17 april 2018

Het ambacht begint al op de kleuterschool

20 maart 2018

What's the benefit?

20 februari 2018

De groene beloftes van helmgras en gestapelde fruitbomen

23 januari 2018

Voor wie is de stad?

17 december 2019

Rijksbouwmeester Francesco Veenstra: we moeten moedige keuzes maken

18 oktober 2021

Genomineerden Next Step Award 2022 bekend

14 april 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Koningin Máxima opent jubileumeditie Dutch Design Week

Vandaag, 14:38

De 25e editie van het designevenement staat in het teken van het thema Past. Present. Possible. Naast de gangbare highlights zijn er dit jaar thematische clusteringen rond urgente opgaven en grote installaties in de openbare ruimte.

Doepel Strijkers Architects ontwerpt modulair interieur voor multi-brand store

Vandaag, 13:00

De multi-brand store SPRMRKT voor mode, kunst en cultuur vestigt zich hernieuwd in de hoofdstad en wil winkelervaring impuls geven.

Nieuwe editie van DigiBouw vindt plaats op 19 en 20 november in Utrecht

Vandaag, 10:00

AI, robotisering, parametrisch ontwerpen en bouwen, verandermanagement, veiligheid, open standaarden, BIM, slimme bouwlogistiek, CO2-reductie op de bouwplaats… dat zijn de thema’s die aan bod komen bij DigiBouw.

David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid

Gisteren, 16:04

Het duurzame kantoorproject Orchard van David Chipperfield Architects is de meest recente toevoeging aan de ontwikkeling van de wijk Nieuw Zuid aan de Antwerpse Schelde.

Groningen worstelt met afronding dertig kilometer lang fietspad naar Assen

Vandaag, 15:25

Een ruime meerderheid van de Groningse Statenleden wil dat er bij het project meer aandacht komt voor de veiligheid van vrouwen.

PBL: minimaal 150.000 hectare meer natuur nodig in 2050

Vandaag, 11:37

Het planbureau heeft twee mogelijke oplossingsrichtingen doorgerekend om de huidige Europese doelen voor klimaat, natuur en waterkwaliteit te halen.

Afaina de Jong wint Amsterdamprijs voor de Kunst 2025

Gisteren, 15:19

De architect en oprichter van Afarai won de belangrijkste kunstprijs van de hoofdstad in de categorie Bewezen Kwaliteit.

Pararius: huurmarkt zit op slot, huren stijgen verder

Gisteren, 10:49

De vrije sector huurmarkt zit nog altijd ‘compleet op slot’, meldt woningplatform Pararius op basis van cijfers over het derde kwartaal.

PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg

14 oktober, 2:42

In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan ‘vooral veel intenties en plannen’, schrijft het planbureau.

Bossen en bodems in zwaar weer, klimaatraad maakt zich zorgen

14 oktober, 10:24

De klimaatverandering versnelt en de biodiversiteit gaat hard achteruit, terwijl er volgens de WKR steeds meer van de bossen en bodems wordt gevraagd.

Ga naar het nieuws-archief