Terugblik op 10 interviews over patiëntenzorg

15 november 2013, 18:04

Ingewikkelde zorgprocessen, onduidelijke kostenstructuren en logistieke puzzels maken de zorg ondoorzichtig. Uit de tien interviews over patiëntenzorg, die Architectenweb het afgelopen kwartaal hield, blijkt dat er achter al deze complexiteit steeds meer wil is om iets vernieuwends neer te zetten. Een terugblik.

Tekst Naomi Cheung San

Architecten, interieurarchitecten, vastgoedadviseurs en psychologen;
allemaal ambiëren ze een structurele verandering van de zorg. Een integrale benadering van de bedrijfsvoering, omgeving, zorgprocessen en technologische innovatie lijkt noodzakelijk voor meer efficiëntie en patiëntvriendelijkheid. Brede kennis van de architect in samenspraak met een betrokken, visionaire opdrachtgever leidt soms al tot hoopvolle resultaten.

Patiëntbeleving
Bij kopvol architecture & psychology geloven ze dat goede zorgarchitectuur begint bij de beleving van de patiënt. “Juist omdat in de zorg de gebruikers kwetsbaar zijn, kun je als architect een grote bijdrage leveren aan de manier waarop mensen zich voelen”, zegt psychologe Tanja Vollmer. De unieke samenwerking tussen de psychologe en een architect leidt bij kopvol tot modellen waarbij de beleving van de eindgebruiker tot in details is uitgediept. Lees het interview met kopvol

OPERA Amsterdam, een multidisciplinair interieurbureau, speelt met een integrale benadering van kleur, materiaal, bewegwijzering, licht en illustraties aan bij de beleving van het kind. De sterke visie vanuit het Emma Kinderziekenhuis in het AMC zorgt ervoor dat het speelse interieur aansluit op de zorgvisie. Lees het interview met OPERA

Meer kennis van zorgprocessen
Ook Colette Niemeijer van CEANconsulting stelt dat integraliteit van groot belang is om de zorg efficiënter te maken en betaalbaar te houden. Architectuur kan volgens haar een toegevoegde waarde zijn voor de zorg in ziekenhuizen, mits de architect genoeg kennis heeft van de zorgprocessen. Traditionele gebruikersoverleggen werken volgens Niemeijer vaak niet omdat de werkvloer vast zit in oude concepten. Lees het interview met CEANconsulting

Nieuwbouw manager Walter Corsten van het St. Antonius ziekenhuis in Utrecht ziet ook een gebrek aan kennis bij ziekenhuisarchitecten. Juist door veel samen te werken met de eigen organisatie is het St. Antonius binnen budget gerealiseerd, zegt hij. Logistieke helderheid en korte looplijnen maken het volgens hem tot een overzichtelijk ziekenhuis. Lees het interview met Walter Corsten

Goed opdrachtgeverschap is het halve werk
Bij het Oogziekenhuis in Rotterdam begrijpen ze dat excelleren in de zorg alleen mogelijk is door vast te houden aan een duidelijke visie:
angstreductie. Door die visie door te voeren in de bedrijfsvoering, kunstcollectie, werkprocessen en het interieur is voor iedereen zijn rol in het geheel duidelijk. “Hier kent iedereen de interieurarchitect”, zegt bestuurslid Kees Sol. Lees het interview met Kees Sol

Als een van de gevestigde bureaus voor ziekenhuisarchitectuur is a/d amstel architecten ervan overtuigd dat ervaring beslissend is voor een goed ziekenhuisontwerp. “Patiëntgerichtheid lijkt een open deur voor ziekenhuizen, maar in onze ontwerpprocessen werken we samen met complexe organisaties”, zegt Liesbeth Wesseling. Vasthoudendheid in de omgang met vaak logge ziekenhuisorganisaties kan een ontwerp maken of breken, aldus a/d amstel. Lees het interview met a/d amstel architecten

Maatschappelijke relevantie
Een nieuwe generatie interieurarchitecten is volgens Arlette Kerkhof van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht juist opgeleid om in te spelen op die complexiteit. Diepgaand onderzoek naar organisatiemodellen in de zorg, ruimtebeleving van dementerenden en psychische patiënten leidde tot verrassende afstudeerprojecten bij de master interieur architectuur. Lees het interview met Arlette Kerkhof Een opvallende oplossing in het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht is die van KuiperCompagnons. Omdat het ziekenhuis volgens architect Rob Kanbier steeds meer een maatschappelijke rol vervult, bracht het bureau de stad letterlijk naar het ziekenhuis. Als onderdeel van een totaalconcept kregen culturele organisatie uit Dordrecht een plekje in het ziekenhuis door er ruimtelijke, soms zelfs historische elementen uit de stad na te bouwen. Lees het interview met KuiperCompagnons
Onderzoeksmethodes
Ieder bureau houdt zijn eigen methode erop na om het gebouw zo goed mogelijk op de zorgprocessen aan te laten sluiten. Het testen van de grootschalige mock-up van Mecanoo voor het Zaans Medisch Centrum leidt tot een reductie van toekomstige faalkosten, aldus architect Ellen van der Wal. Samen met alle betrokkenen test ze de structuurplannen op efficiëntie. Doel: een zo ‘lean’ mogelijk Zaans Medisch Centrum. Lees het interview met Mecanoo Ook Philips is bekend met het testen van prototypes. In het ExperienceLab op de High Tech Campus in Eindhoven testen onderzoekers samen met designers en ziekenhuismedewerkers nieuwe concepten voor de gezondheidszorg. Uitgebreide klinische trials leidden daar tot inzichtelijk en bruikbare wetenschappelijke resultaten. Lees het interview met Philips
Delen van kennis

Er zijn veel nieuwe ontwikkelingen in de patiëntenzorg en zorgarchitectuur is daar onlosmakelijk aan verbonden. Met het oog op de vergrijzing en de toename van chronische zieken is het delen van al de opgedane kennis belangrijker dan ooit. Door resultaten te bundelen kunnen de beste strategieën ingezet worden in een nabije toekomst waarin ‘cure’ en ‘care’
verder differentiëren en ziekenhuizen compacter worden.

Trefwoorden

st. antonius ziekenhuis interview patiëntenzorg kuipercompagnons oogziekenhuis a/d amstel architecten mecanoo ceanconsulting serie naomi cheung san philips hku opera amsterdam kopvol

1	Team van vijf architectenbureaus maakt winnend ontwerp voor Havenstraat Amsterdam donderdag, 11 april
2	Zeven architectenbureaus ontwerpen eerste woningen De Suikerzijde maandag, 15 april
3	‘Stoere dame op hoge hakken’ model voor gevel pand P.C. Hooftstraat woensdag, 17 april
4	Kunstmanifestaties tonen ongeziene kant van Brugge en de Belgische kust dinsdag, 16 april
5	Een sereen samenspel van villa’s in een groen landschap woensdag, 17 april

Gerelateerde nieuwsberichten

Oogziekenhuis Rotterdam wil verhuizen naar locatie Franciscus

17 januari

Bouw nieuw ZMC van start gegaan

8 januari 2014

CEANconsulting: ‘Zorginnovatie is een verplichting’

8 november 2013

Mecanoo en ZMC testen ontwerp schaal 1:1

4 november 2013

a/d amstel: “Omgang met ziekenhuisorganisaties bepalend”

4 oktober 2013

Hoofd master interieur: “Zorg kans voor interieurarchitect”

11 oktober 2013

OPERA: ‘Iedere afdeling zijn eigen illustrator’

12 november 2013

Philips Research: Technologie is slechts gereedschap

15 november 2013

Oogziekenhuis: "Hier kent iedereen de interieurarchitect"

28 oktober 2013

Kopvol: ‘Ontwerp vanuit prototype kamers’

19 september 2013

Historie Dordt zorgt voor oriëntatie en afleiding in ziekenhuis

18 oktober 2013

Opdrachtgever St. Antonius: “Niet opnieuw wiel uitvinden”

27 september 2013

Sleutel Zaans Medisch Centrum overgedragen

22 september 2016

Bouw woonzorgcomplex Elshof gestart

5 oktober 2015

Video: Het grijze goud

7 februari 2014

Mecanoo vernieuwt revalidatiecentrum Rijndam

24 april 2014

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Een appartementengebouw met acht verschillende woningen

54 minuten geleden

OPEN architects + planners en Solid architecture ontwierpen voor een collectief van particulieren in Delft een woongebouw met bijzondere ruimtelijk kwaliteit.

'Gat' naast Hulstkampgebouw op Noordereiland opgevuld met woningbouw

1 uur geleden

Naar ontwerp van V8 Architects is er een gebouw met vier luxe appartementen neergezet. Aan de achterkant van dit pand, waar voorheen een parkeerplaats lag, heeft het bureau nog eens een blok met 24 appartementen gerealiseerd.

HOH Architecten maakt tentoonstelling in Shibaura House Tokio

4 uur geleden

De tentoonstelling toont het werk en de werkwijze van HOH en reflecteert op de Japanse verhouding tot sloop-nieuwbouw. Ze omvat een presentatie op de begane grond, alsook een interventie in de gevel van het Shibaura House.

Marc Koehler Architects presenteert ensemble van zes gebouwen in Buiksloterham

4 uur geleden

In de Amsterdamse wijk Buiksloterham is woningbouwproject Republica opgeleverd. Verder over zes gebouwen zijn 55 woningen, een hotel met 126 kamers, kantoren en verschillende andere functies gerealiseerd.

De Jonge: invoering Omgevingswet tot nu toe ‘rustig en stabiel’

3 uur geleden

Bijna vierhonderd tekortkomingen zijn gemeld, die ‘(enige) hinder’ voor gebruikers opleverden.

Amsterdam verbiedt bouw nieuwe hotels

Vandaag, 09:14

Met deze aanscherping verdwijnen de laatste uitzonderingen waardoor het nog mogelijk was om een nieuw hotel te bouwen in de stad.

Gelderland steekt 17 miljoen in verbeteren leefbaarheid dorpen

Gisteren, 15:27

Met name dorpen hebben volgens de provincie te maken met vergrijzing, jongeren die wegtrekken en daarmee samenhangend verdwijnende voorzieningen.

TU Delft heeft spijt van actie tegen journalistiek platform

Gisteren, 09:21

Delta zag zich genoodzaakt een stuk van de eigen site te halen, nadat onder meer de juridische afdeling van de universiteit had gedreigd met gerechtelijke stappen.