Appartementencomplex in Oosterparkwijk

Schoolgebouw en appartementencomplex in Oosterparkwijk

Schoolgebouw in Oosterparkwijk

Schoolgebouw en appartementencomplex in Oosterparkwijk

Woongebouw Oosterparkkwartier

Groningse Oosterpark-projecten van KAW illustreren 'wijkvernieuwing 3.0'

20 januari 2021, 12:11

Voor de vooroorlogse Oosterparkwijk in Groningen heeft KAW architecten twee projecten ontworpen. Midden in de wijk komen een school en betaalbare, duurzame woningen; iets verderop heeft KAW met twee al gerealiseerde woonblokken het uitbreidingsplan van Berlage afgemaakt. Beide projecten illustreren volgens het bureau wat het nastreeft met zijn concept 'wijkvernieuwing 3.0'.

De Groningse wijk Oosterpark is grotendeels gebouwd tussen 1925 en 1935 op basis van het Plan van Uitleg van Mulock Houwer en de uitbreidingsplannen van Berlage en Schut. Centraal in de wijk en tegelijkertijd midden in het groen bevindt zich de locatie waar een school en appartementengebouw naar ontwerp van KAW verrijzen.

De al aanwezige groene structuur in de wijk loopt door over het school- en appartemententerrein. Het school- en het appartementengebouw worden naast elkaar gebouwd en hebben een eigen uitstraling, maar zijn architectonisch overduidelijk familie van elkaar, vertelt KAW. Zowel de school als het wooncomplex worden aardbevingsbestendig gebouwd.

Wonen en leren in het groen
Het appartementencomplex wordt een alzijdig gebouw dankzij ontsluiting van de appartementen via een corridor. Rond het gebouw komen wandelpaden en pleintjes voor ontmoeting. Met groen met lage beplanting worden plekken gecreëerd voor sport, spel en rust. De buitenruimte wordt ontworpen in samenwerking met bureau wUrck.

Het schoolgebouw biedt onderdak aan de huidige twee scholen in de wijk, die samengaan, en een kinderopvang. De Tresling-school zal “groen voelen” door de zachte overgang tussen binnen en buiten. Als invulling van de onderwijsvisie kent de school geen lokalen en traditionele gangen. Leerpleinen en verkeersruimten lopen in elkaar over.

Een grote tribunetrap verbindt de bouwlagen. De leerpleinen liggen aan de voorzijde van het gebouw en bieden uitzicht over het park. Tegelijkertijd vormen deze ruimten voor passanten het gezicht van de school.

Duurzaam
KAW heeft beide gebouwen ontworpen met een zeer lage energiebehoefte. Daarnaast zijn de exploitatiekosten gering door investeringen in hoge-intensiteit lichtsystemen en effectieve verwarming- en koelinstallaties. Duurzaamheid heeft ook de materiaalkeuze bepaald: de gebouwen worden bijvoorbeeld gerealiseerd in metselwerk met een “heel lange levensduur”, aldus KAW.

Gesloten bouwblokken
Het tweede project betreft Oosterparkkwartier, dat recent is gerealiseerd en bestaat uit twee gesloten bouwblokken. Het project aan het Van Starkenborgkanaal maakt het uitbreidingsplan van Berlage na exact 90 jaar compleet. De bouwblokken bestaan uit twee tot vier bouwlagen en omvatten samen 119 woningen in een grote variatie aan koopprijzen.

Zoals ook in de rest van de wijk zijn de nieuwe bouwblokken stedenbouwkundig ontworpen als een geheel, legt het architectenbureau uit. Met grote hoge hoeken, veel buurtgroen en een bijzondere overgang naar de binnenstraat heeft het bureau een duidelijk statement van het project willen maken.

Eenduidig beeld
Het architectonisch ontwerp maakt de voorzijde van de blokken tot een visitekaartje. Veel aandacht heeft KAW besteed aan de overgangen van privé- naar publieke ruimte. Een verdiepte entree, een haag, tuinmuren en hekwerken, metselwerk en betonnen ornamenten zorgen voor een eenduidig en strak beeld.

“De elementen komen terug in het hele plan en brengen daarmee eenheid in het blok met twaalf verschillende woningtypes”, legt KAW uit. Het project kreeg bij de uitreiking van de Groninger Architectuurprijs 2020, afgelopen oktober, de derde prijs van de vakjury en de tweede prijs van de publieksjury.

Wijkvernieuwing 3.0
De projecten ziet KAW als een illustratie van wat het bureau voorstaat met wat het noemt ‘Wijkvernieuwing 3.0’. De ontwikkelcombinatie van de Tresling-school en het appartementencomplex, het betrekken en centraal stellen van bewoners en omwonenden, het brede aanbod aan betaalbare huur- en koopwoningen (daarbij bovendien inspelend op de vraag naar kleine gezinswoningen) en de sterke duurzaamheid zijn daar facetten van.

De huidige, scheve situatie op de woningmarkt, de energietransitie en problemen als vergrijzing, ‘energie-armoede’ en economische en maatschappelijke achterstand vragen volgens KAW om een andere aanpak in wijkvernieuwing. Dit temeer omdat de overheid zich steeds verder terugtrekt en vooral regisseert en faciliteert.

Het bureau ziet een oplossing in brede en integrale samenwerking, in nieuwe soorten ‘ontwikkelcombinaties’, waarin bewoners en omwonenden een belangrijke rol spelen. KAW geeft aan ervaring te hebben met het organiseren en aanjagen van dit soort modellen in meerdere steden.

Afgestemd omkatten
“De resultaten komen vaak via onconventionele wegen tot stand met bijzondere resultaten op het gebied van snelheid, betaalbaarheid, duurzaamheid en vooral bewonerstevredenheid”, stelt het architectenbureau. KAW staat voor een aanpak waarin de wijken heel precies worden 'omgekat', legt het bureau uit. “Daarbij kijk je wat er is aan stenen, omgeving en mensen en ontwikkel je van daaruit de toekomst.”

“Zo is 65% van alle woningen in Nederland een eengezinswoning, terwijl 67% van alle huishoudens helemaal geen kinderen heeft – en dan hebben we nog niet eens over één-ouder-gezinnen.” Het bureau constateert dat mensen vooral naar eigen belang kijken en dat de verdeeldheid toeneemt.

Terwijl we volgens de architecten juist elkaar zouden moeten opzoeken om de complexe vraagstukken van nu aan te kunnen. “Met positieve samenwerking kun je ook de hoofdpijndossiers aanpakken, die de politiek niet aandurft. Hiermee kun je een enorme meerwaarde voor onze maatschappij realiseren.”

Trefwoorden

oosterpark kaw architecten groningen schoolgebouw appartementengebouw wijkvernieuwing appartementencomplex school woningbouw kaw

1	Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein woensdag, 24 december
2	2025 in veertien interviews met architecten over hun sport woensdag, 24 december
3	Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026! woensdag, 24 december
4	2025 in acht podcasts door Michiel van Raaij maandag, 29 december
5	2025 in tien columns door Joost Ector maandag, 29 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Groen en klimaatadaptief woningbouwplan voor Westwijk Vlaardingen

3 december 2020

KAW transformeert restruimte tot gevarieerde woonbuurt

25 november 2020

KAW ziet volop ruimte voor woningen in de bestaande stad

29 juni 2020

Appartementengebouw met oog voor gemeenschap

23 februari 2021

CPO-project met NOM-woningen in duurzame wijk voor Groningen

26 mei 2020

KAW past woonzorgcomplex in op binnenstedelijke Bossche locatie

15 april 2020

Architecten werken vanuit huis: KAW

17 maart 2020

Duurzame en betaalbare woningen van KAW op oud fabrieksterrein

29 oktober 2019

KAW ontwerpt woonzorgomgeving met landelijke sfeer

31 mei 2021

Opinie: Een Tweede Nota twee-punt-nul graag

23 oktober 2019

KAW vernieuwt eenlaags schoolgebouw naar tweelaags IKC

26 september 2019

Team Felixx presenteert leidraad voor andere benadering Groningse openbare ruimte

13 januari 2022

KAW initieert woontoren aan rand van Schiedamse binnenstad

7 februari 2022

KAW ontwerpt voor meerdere projecten in kader Groninger Zorgakkoord

6 september 2023

KAW: ook binnen dorpen is genoeg ruimte voor nieuwe woningen

11 juni

Dementievriendelijk ontwerp van KAW voor monumentaal zorggebouw

5 september 2019

KAW ziet kansen in silo’s als waterkrachtcentrales

21 augustus 2019

KAW: woningnood aanpakken met energietransitie als breekijzer

15 juli 2019

Gevarieerde woningbouw van KAW voor Tivoli Eindhoven

20 mei 2019

Betaalbare woningen op locatie langs het spoor in Tilburg

19 maart 2019

KAW geeft in Tilburg voorbeeld complexe, betaalbare woningbouw

12 maart 2019

New Norfolk in Scheveningen van KAW 'intensief en betaalbaar'

26 januari 2021

KAW stimuleert doorstroming in Veghel met inbreiding

17 februari 2021

KAW ontwerpt gevarieerd woon-zorgcomplex voor Rotterdam-Zuid

2 maart 2021

Oud kantoor in Capelle aan den IJssel is verbouwd tot tweede Veilige Veste

4 maart 2021

Nieuwe buurt op voormalig ALO-terrein Groningen

26 maart 2021

Ruimtelijk en flexibel schoolgebouw voor dorpse omgeving

30 maart 2021

KAW ontwerpt specialistische zorginstelling met eigen buitenruimten

7 april 2021

Appartementencomplex De Colijn verenigt verschillende karakters

14 juni 2021

KAW vergroot met nieuwbouw diversiteit in naoorlogse woonbuurt

3 augustus 2021

Stedenbouwkundig en beeldkwaliteitsplan van KAW voor naoorlogse wijk in Groningen

31 augustus 2021

KAW plaatst compact woongebouw stevig in het groen

16 februari 2022

KAW maakt ontwerp voor ‘woonzorgpark’ Rosenburg in Den Haag

22 februari 2022

Woongebouwen van KAW en Studio M10 helpen buurt opwaarderen

24 mei 2022

Zorggebouw met bewegingsvrijheid en ruimte voor de bewoners

5 augustus 2022

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Reimar von Meding over de ruimte binnen onze steden voor honderdduizenden nieuwe woningen

29 oktober 2021

Andere nieuwsberichten

Kraaijvanger Architects aan de slag met renovatie Station Zuidplein

24 december, 9:00

Kraaijvanger Architects gaat van Rotterdams wederopbouwstation een toekomstbestendig, hoogwaardig stedelijk knooppunt maken.

Concrete ontwerpt woongebouw in Philadelphia met gevelkunst door tattoo-artist Henk Schiffmacher

23 december, 12:00

Concrete heeft in een Philadelphia (VS) met Fishtown Urby een volgende bijdrage aan het Amerikaanse woonconcept Urby opgeleverd.

Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt twee curatoren aan om thematische lijnen te ontwikkelen

22 december, 11:20

De Rotterdamse Academie van Bouwkunst stelt Margit van Schaik aan als curator Architectuur en Jutta Hinterleitner als curator Stedenbouw.

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Fijne feestdagen en een gelukkig, gezond en succesvol 2026!

24 december, 1:00

Op maandag 5 januari is de redactie van Architectenweb terug met het dagelijkse architectuurnieuws.

Provincie Zuid-Holland: stroom van zee via Hoek van Holland naar Rotterdamse haven

23 december, 5:00

"Zo kunnen de Rotterdamse haven en regio uitgroeien tot de stekkerdoos van Nederland", stelt gedeputeerde Arne Weverling.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.