Impressie Merwehaven

Makers District

Makers District, historie

Makers District, stad en haven

Schaal M4H

Concept Raamwerk

Ruimtelijk Raamwerk 2050

Hoogbouwstrategie

Bebouwingsstructuren

Impressie Keilekwartier

Bebouwingsstructuren Marconikwartier-Ferro

Impressie Galileipark

Guiding Principles - M4H biedt blijvend ruimte aan verschillende typen makers

Guiding Principles - M4H maakt het mogelijk te kiezen voor duurzame mobiliteit

Guiding Principles - M4H werkt als een veerkrachtig klimaatadaptief systeem

Guiding Principles - M4H bouwt voort op de industriele capaciteit en kwaliteit van het gebied

Collectiviteit basis voor circulariteit in Ruimtelijk Raamwerk M4H

4 juli 2019, 12:04

De gemeente Rotterdam heeft onlangs het ruimtelijk raamwerk M4H, met het oog op de transformatie van circa 100 hectare haventerrein, vastgesteld. Als maker van het ruimtelijk raamwerk, dat een duidelijke integratie van wonen, werken en innoveren volgens duurzame principes beschrijft, is Delva Landscape Architecture | Urbanism bij de ontwikkelingen betrokken.

De herontwikkeling van Merwe-Vierhavens betreft een gebied met de omvang van de Rotterdamse binnenstad. Het streven is om dit havengebied te ontwikkelen tot een plek waar haven en stedelijk leven samenvloeien; bovendien moet M4H “de kraamkamer van de innovatieve maakindustrie” worden, meldt het team achter het ruimtelijk raamwerk.

Naast innovatieve maakbedrijven biedt M4H plek voor kennis- en onderwijsinstellingen, creatieve makers en ondersteunende dienstverlening, woningen, culturele voorzieningen, horeca en winkels.

Proces
Het raamwerk is opgesteld in een intensief proces met interne en externe betrokkenen; via inspiratiesessies met ondernemers en ontwikkelaars en in combinatie met eerdere plannen is een eerste versie opgesteld.

Dit ruimtelijk raamwerk 1.0 is tijdens de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR) in juni 2018 als ‘tussenproduct’ gepresenteerd en bediscussieerd. De reacties en inhoudelijke bijdragen daarbij zijn meegenomen in het vormgeven van het uiteindelijke ruimtelijk raamwerk 2.0, ‘De toekomst in de maak – M4H’, laat Delva Landscape Architects | Urbanism weten.

Het gebied wordt samen met ontwikkelaars en andere ‘stadsmakers’ herontwikkeld, waarbij de partijen niet de traditionele benadering ‘haven eruit, stad erin’ willen hanteren. Het Ruimtelijk Raamwerk dat nu is vastgesteld biedt de eerste richtlijnen voor de invulling van het gebied; het vormt ook de basis voor een nieuw bestemmingsplan en de onderbouwing voor investeringen.

Innoveren
M4H vormt samen met de aan de andere zijde van de Maas gesitueerde RDM Rotterdam – de voormalige locatie van de Rotterdamse Droogdokmaatschappij – het Rotterdam Makers District. Hier is ruimte gemaakt voor (jonge) ondernemers en kennisinstellingen uit de nieuwe economie. Volgens de plannenmakers kan de innovatieve maakindustrie verder opbloeien in een bruisende stedelijke omgeving.

“Het gebied is tegelijk de kraamkamer, proeftuin én etalage voor de circulaire economie van de toekomst voor de hele regio”, melden de gemeente Rotterdam, het Havenbedrijf en architectenbureau Delva. “Collectiviteit vormt hierbij de basis voor circulariteit: kennis, ruimte en stromen worden in fysieke en digitale netwerken gedeeld.”

Deelgebieden
Het ruimtelijk raamwerk benoemt een aantal deelgebieden, met elk hun eigen profiel. Het Galileipark in het hart van het gebied heeft de ruimte om de grotere maakbedrijven te accommoderen. Hier is geen plek voor wonen, maar wel voor onderwijs, sport, cultuur en horeca.

Daaromheen bevinden zich verschillende woonwerkmilieus, met de hoogste dichtheden in het Marconikwartier. Keilekwartier en Gustoweg vormen de overgang naar werkgebieden. Hier passen creatieve en ambachtelijke maakbedrijven, waar mogelijk in combinatie met wonen. In de Merwehaven ligt het accent op wonen, al is ook hier ruimte voor kleine en lichte bedrijven. Dit zou kunnen in de vorm van bijvoorbeeld woon-werkcombinaties en bedrijvigheid in de plinten.

Volgens de vormgevers van het Ruimtelijk Raamwerk levert M4H op die manier een substantiële bijdrage aan de binnenstedelijke bouwopgave van 50.000 woningen in de regio Rotterdam. Tot 2035 zou het in Merwe-Vierhavens gaan om ongeveer 3.500 tot 5.000 woningen.

Contrastrijk en verschillend in korrelgrootte
M4H bouwt voort op de industriële capaciteit en kwaliteit van het gebied, melden de betrokken partijen. De huidige variatie in bebouwing – hoog en laag, breed en smal, solitaire en geschakeld – vormt de basis voor de nieuwe volumes, wat ook past bij de programmatische mix. Dit mag resulteren in een uitstraling van organische groei.

Het basisweefsel van de bebouwing bestaat uit blokken van verschillende maat en schaal met een maximale hoogte van 40 meter; er wordt enkel een uitzondering gemaakt in het geval van een uitzonderlijke meerwaarde voor M4H. Voor de huisvesting van makers zijn de gebouwplinten flexibel; plinten in gebieden met een groot werkprogramma hebben een minimale vrije hoogte van 6 meter.

Mobiliteitstransitie
Het ruimtelijk raamwerk moet voorzien in goede verbindingen, maar de opgave omvat ook het bereiken van een andere verhouding tussen individueel autoverkeer en andere vormen van vervoer. M4H wordt gezien als klare mogelijkheid om te kiezen voor duurzame mobiliteit.

De veranderende samenstelling van het verkeer in het gebied is een kans om de mobiliteitstransitie vorm te geven. Dit uit zich in een heldere ordening van het auto- en vrachtverkeer ten opzichte van het langzaam verkeer, een fijnmazig netwerk voor fietsers en wandelaars, collectieve vervoerssystemen en parkeeroplossingen in ‘HUBs’ in plaats van langs de straat.

Klimaat en natuur
De stenige vlakte aan het water die het nu is, zal veranderen naar een groen dooraderd gebied. He geheel van gebouwen, straten, pleinen, parken en het aanwezige water moet “een interessant ecosysteem” gaan bieden. Elke ingreep moet volgens het Raamwerk een bijdrage zijn aan een klimaatadaptief en natuurinclusief M4H.

Groene, al dan niet collectieve, openbare ruimte faciliteert sport en spel, testopstellingen voor bedrijven of wateropvang. Havenbekkens kunnen dienst doen als getijdenparken. “Samen leveren ze, op schaal van M4H, maar ook op schaal van het stedelijk weefsel, een positieve bijdrage aan de biotopen van stad en haven”, aldus de vormgevers.

Leidende principes
Voor de verdere ontwikkelingen van M4H zijn de leidende principes vormgegeven, meldt het team van gemeente, Havenbedrijf en Delva. Uit elk van de principes spreekt de ambitie om M4H te ontwikkelen tot een toekomstbestendig gebied, “in de zin van vitaal, inclusief en circulair – en met impact op stad en haven”.

De acht leidende principes voor duurzame gebiedsontwikkeling passen allemaal binnen een overkoepelend Leitmotiv: collectiviteit als basis voor circulariteit. “Niemand kan in z’n eentje circulair zijn; samenwerking brengt iedereen verder”, aldus het team. De inzet op collectiviteit, zo leggen de partijen uit, draagt bij aan verduurzaming, alsook aan economische ontwikkeling en versterking van de sociale cohesie in het gebied.

Team
Het Ruimtelijk Raamwerk ‘De Toekomst in de maak – M4H’ is vormgegeven door Delva Landscape Architecture | Urbanism met de gemeente Rotterdam en Havenbedrijf Rotterdam. Verdere teamleden zijn KettingHuls, Plusoffice Architects, SITE urban development, Skonk en Goudappel Coffeng. Opdrachtgever is Programmabureau Rotterdam Makers District.

Trefwoorden

havenbedrijf rotterdam gebiedstransformatie makers district plusoffice architects rotterdam merwe-vierhavens delva landscape architecture | urbanism kettinghuls ruimtelijk raamwerk m4h delva landscape architects

1	MVRDV en Mecanoo bij finalisten in architectuurcompetitie voor ‘landmark’ woensdag, 7 mei
2	Cityförster en Atelier Gram ontwerpen woontoren met collectieve voorzieningen voor Tirana woensdag, 7 mei
3	Tijdelijke remise Museumtramlijn Amsterdam met verrassende ornamentiek dinsdag, 6 mei
4	Evenwichtige woonomgeving op voormalig fabrieksterrein Van Besouw Goirle dinsdag, 6 mei
5	Architectenweb organiseert Avond met De Zwarte Hond woensdag, 7 mei

Gerelateerde nieuwsberichten

Delva Landscape Architecture & Urbanism

1 september 2021

Rotterdam behoudt met akkoord groene landtong Rozenburg

4 januari 2022

Goldsmith ontwerpt tweede drijvende boerderij voor Merwe-Vierhaven Rotterdam

24 juni 2020

Ontwikkelovereenkomst voor project Diepeveen in Rotterdam getekend

27 juli 2021

KettingHuls pleit voor inclusieve benadering van fietsparkeren in hoogstedelijke bouwblokken

31 augustus 2021

Transformatie van een basisschool naar duurzaam IKC door buro Kettinghuls

22 april

Herbestemming Ferro-kantoor in M4H Rotterdam gestart

9 april 2024

Kader voor gebiedsontwikkeling M4H Rotterdam vastgesteld

1 juli 2019

In de Rotterdamse haven drijft een volwaardige zuivelboerderij

19 juni 2019

Oude fabriek M4H-gebied wordt multifunctionele danceclub

21 februari 2018

ZZDP transformeert voormalig ministerie in Rijswijk

6 juni 2019

Conceptvisie vernieuwing gebied Pompenburg gepresenteerd

3 december 2018

Drie nieuwe torens voor skyline Leiden

12 september 2018

Overeenkomst voor Urban Interactive District getekend

29 juni 2018

Team Studioninedots verbouwt hoofdkantoor De Key

8 juni 2018

Kavel O Crossroads wordt grootschalig woonproject bij Sloterdijk

12 februari 2018

Rotterdam krijgt oeververbinding tussen Kralingen en Zuid

17 juli 2019

IABR 2020 heeft als thema 'down to earth'

30 september 2019

Nieuwe editie Stadmakerscongres in Rotterdam

23 oktober 2019

Keilepand wordt plek voor ontmoeting en kennisdeling

6 november 2019

Lee Towers in Rotterdam opgeleverd

11 november 2019

Rotterdam wil jonge ontwerpers meer kansen bieden

18 december 2019

KettingHuls plaatst woongebouw tussen IJ en sporen

6 februari 2020

KettingHuls realiseert woongebouw op boerenerf in Oosterwold

1 maart 2021

Team Crossing Keileweg mag fabriekscomplex M4H-gebied herontwikkelen

31 maart 2021

Plan voor woon-werkgebouw in M4H-gebied Rotterdam

3 mei 2021

Fruitloodsen M4H verbouwd tot onderkomen brouwerij en maakindustrie

8 september 2021

Tentoonstelling over geschiedenis en toekomst M4H Rotterdam

21 september 2021

Monica Ketting neemt afscheid van KettingHuls

6 januari 2022

Best kiest ontwerp van KettingHuls voor transformatie IKC

9 maart 2022

Lezingenreeks 'Gewoon goed wonen en werken' van start

20 april 2022

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Monica Ketting en Daniëlle Huls over hun zoektocht naar ruimtelijke kwaliteit

22 april 2021

Gerelateerde video's

Delva Landscape Architecture & Urbanism

Nominatie voor de prijs voor Architect van het Jaar 2021

Andere nieuwsberichten

Video: het MIX-paviljoen in zijn groene omgeving

Gisteren, 15:24

Het omliggende landschap maakte integraal deel uit van het ontwerp, dat MIX architectuur voor zijn kantoor maakte. Na een paar jaar begint dat landschap te groeien en bloeien; Stijn Poelstra legde het paviljoen met landschap vast in een video.

De Hemelse Tuin van Studio Valkenier is een veelzijdige stadslandbouwboerderij

Gisteren, 13:41

In Amsterdam-Oost heeft Studio Valkenier een voormalige kinderboerderij getransformeerd tot een educatieve, duurzame en inclusieve stadslandbouwboerderij voor iedereen : De Hemelse Tuin.

Gevel Sombra-paviljoen door MVRDV beweegt mee met de zon

Gisteren, 10:51

Op de tentoonstelling Time Space Existence in Venetië opent zaterdag het Sombra-paviljoen. De gevel van het door MVRDV ontworpen paviljoen beweegt mee met de zon; de panelen openen of sluiten zich afhankelijk van de stand van het hemellichaam.

Het Nederlands paviljoen in Venetië als inclusieve sportbar

Gisteren, 10:16

Hoe kan architectuur sociale normen uitdagen en ruimten creëren voor nieuwe vormen van samenleven? Dat is de vraag die het Nieuwe Instituut stelt met ‘Sidelined: A Space to Rethink Togetherness’, de inzending voor de Architectuurbiënnale in Venetië.

Woningcorporaties dreigen met juridische stappen om kabinet aan afspraken te houden

Gisteren, 16:20

Het bevriezen van de huren van sociale huurwoningen heeft grote gevolgen juist voor woningzoekenden en huurders, stelt vereniging voor woningcorporaties Aedes.

Kamernet: studentenkamer is ruim zes procent duurder dan vorig jaar

Gisteren, 12:27

Amsterdam is de duurste studentenstad om in te wonen.

Herstel ‘onveilige’ vloer waterschapskantoor kost ruim tien miljoen

Gisteren, 11:24

Het Waterschap Rijn en IJssel heeft besloten alle vloeren van het hoofdkantoor in Doetinchem te renoveren, omdat ze onveilig zouden zijn.

Nationale Parken: kabinet laat ons vallen met schrappen financiering

7 mei, 4:18

De Nationale Parken vinden dat het kabinet “alle grenzen van redelijkheid en fatsoen overschrijdt” door de financiële bijdrage vrijwel volledig in te trekken.

Aedes: zo’n 140 corporaties schrappen investeringen

6 mei, 4:59

Meer dan de helft van de woningcorporaties moet een deel van de investeringen schrappen als gevolg van de huurbevriezing die het kabinet heeft aangekondigd. Dat verwacht corporatiekoepel Aedes.