Jan Peter Wingender

Blauwe ogen

13 juni, 9:00

In een zevendelige, wekelijkse serie columns reflecteert architect Jan Peter Wingender op de rol van de cao als zakelijke en professionele basis voor architecten en architectenbureaus. In dit vijfde deel constateert hij dat dat steeds meer opdrachtgevers werk maken van hun Environmental, Social and Governance (ESG)-beleid. Vanuit die bril zal ook de architectenbranche bekeken gaan worden.

Al 25 jaar werk ik aan woningbouwopgaven voor een bont gezelschap van woningbouwverenigingen, particuliere opdrachtgevers, beleggers, gebouweigenaren en commerciële ontwikkelaars. Soms worden de opdrachten direct ‘gegund’, maar meestal komt er een vorm van ‘pitchen’ met een visieontwerp bij kijken om de opdracht te verwerven. Daarna volgt een onderhandelingsronde over het honorarium en het contract met de gebruikelijke lijst van uitsluitingen op de DNR.

Tot mijn verbazing heeft nog nooit één van die opdrachtgevers gevraagd of ik wel ingeschreven sta in het architectenregister. Nog nooit! Laat staan dat ze hebben gevraagd om een verklaring van de Belastingdienst of we met het bureau onze fiscale verplichtingen zijn nagekomen. Hooguit moesten we het polisblad van onze aansprakelijkheidsverzekering aanleveren, zodat ze zeker weten dat ze eventuele schade kunnen verhalen. Ook is mij nog nooit gevraagd of we ons houden aan de cao en de pensioenwetgeving. Dat is eigenlijk best wel raar.

De afgelopen jaren hebben partijen die werken met publiek kapitaal, zoals woningbouwverenigingen en ontwikkelaars die voor pensioenfondsen vastgoed ontwikkelen, serieus werk gemaakt van hun compliance. En terecht, want je wil eenvoudigweg geen ‘foute zaken’ doen met publiek geld. Ze richten hun aandacht daarbij veelal op aannemers en de keten van onderaannemers en leveranciers. Of architecten aan wet- en regelgeving voldoen en of we maatschappelijk verantwoord ondernemen is blijkbaar geen issue. Althans, de vraag heeft mij nog niet bereikt. Ze vertrouwen ons blijkbaar op onze spreekwoordelijke blauwe ogen. Nette jongens en meisjes, hoor ik ze denken.

Het is de vraag of dat vertrouwen wel terecht is. Het is heel eenvoudig om de cao en pensioenregeling te ontwijken. De verhalen over arbeidsuitbuiting met afgestudeerde buitenlandse werknemers die op stagecontracten werken, overwerken zonder compensatie en geen investeringen in scholing en opleiding zijn te hardnekkig om te negeren. Beleggers en opdrachtgevers maken inmiddels serieus werk van hun Environmental, Social and Governance (ESG)-beleid. Het is ze menens en dat gaat architectenbureaus in de komende jaren ook raken.

We kunnen (weer eens) gaan afwachten tot onze opdrachtgevers vragen gaan stellen, of we kunnen proactief duidelijk maken dat architectenbureaus maatschappelijk verantwoord ondernemen. Met een ‘code of conduct’ kunnen we dat als beroepsgroep aan ze duidelijk maken. Daarmee helpen we onze opdrachtgevers met hun compliance en het behalen van hun ESG-doelstellingen. Het Uniform Europees Aanbestedingsdocument biedt daarvoor een goede basis. Even toevoegen dat we ingeschreven staan in de Kamer van Koophandel als architectenbureau en dat we alle opgedragen werkzaamheden uitvoeren onder de cao voor architectenbureaus. Misschien gaat er dan aan de andere kant van de tafel een lichtje branden dat architecten ook ondernemers zijn en daarbij hun verantwoordelijkheden nemen?

De complete serie: Gehospitaliseerd vakgebied, De bodem, Ontwijken, Vinkje, Blauwe ogen, De Friese Elf Steden en Pygmalion.

Jan Peter Wingender is architect en partner van Office Winhov. Jan Peter geeft regelmatig lezingen in binnen- en buitenland, is redactielid van de lezingenreeks ‘Design by thinking of...’ en redacteur van ‘Local Heroes'. Daarnaast is hij gebiedssupervisor voor de gemeente Amsterdam en bestuurslid van de BNA.

Trefwoorden

cao jan peter wingender collectieve arbeidsovereenkomst blauwe ogen column architectenregister environmental social & governance esg

1	ZUS over sloop Luchtsingel: ‘Dit noemen we sociaalkapitaalvernietiging’ dinsdag, 22 oktober
2	Woonhuis Bedaux de Brouwer geïnspireerd op hooischuren en langgevelboerderijen Blaricum maandag, 21 oktober
3	Voormalige telefooncentrale in centrum Den Bosch getransformeerd door Voss Architecture maandag, 21 oktober
4	Dutch Daylight Award 2024 naar Huis onder de Grond en Paleis Het Loo donderdag, 24 oktober
5	262 woningen door Geurst & Schulze in Jacob Geelbuurt Amsterdam opgeleverd woensdag, 23 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

De Friese Elf Steden

19 juni

Paneldiscussie: oplossing werkdruk ligt bij opdrachtgevers én architecten

26 juni

6 juni

27 juni

30 mei

23 mei

Gehospitaliseerd vakgebied

16 mei

Zeven columns door Jan Peter Wingender over de cao als basis voor de architectenbranche

4 juli

Wingender: ‘Als de cao zijn algemene geldigheid verliest, dan zakt de hele Nederlandse architectenmarkt in elkaar’

1 februari

Terugluisteren: Jan Peter Wingender in Nooit Meer Slapen

5 januari

Elf lessen uit symposium rond ontwerpen in analogie met het bestaande

23 oktober 2023

Architectenweb symposium: ontwerpen in analogie met het bestaande

20 september 2023

Office Winhov

30 augustus 2020

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Oana Bogdan en Jan Peter Wingender over de lage honoraria in België en de wankele cao in Nederland

1 februari

Andere nieuwsberichten

OMA renoveert Perth Concert Hall

25 oktober, 3:43

Bij de renovatie van het uit 1973 stammende gebouw wordt onder meer de zaal heringericht en krijgt de tweelaagse foyer een upgrade. Daarnaast wordt de buitenruimte vernieuwd.

Dertig drijvende woningen in Oosterhoutse Plas bij Nijmegen

25 oktober, 2:09

Een samenwerkingsverband met onder meer ORGA architect en landschapsbureau Stroming heeft een tender voor dertig drijvende woningen in de Oosterhoutse Plas in Nijmegen gewonnen.

Groen licht voor hoogdbouwproject in Londen door Mecanoo

25 oktober, 12:06

De locale autoriteiten hebben groen licht gegeven voor de realisatie van het omvangrijke project IQLN in Londen. Vlakbij het London Stadium verrijzen zes torens en bijbehorende openbare ruimte.

Hotelketen Mama Shelter bouwt eerste Nederlandse vestiging in Buiksloterham

24 oktober, 3:39

In Amsterdam-Noord is vorige maand gestart met de bouw van het Mama Shelter-hotel. Een bestaande loods in Buiksloterham wordt hiertoe gerenoveerd en uitgebreid met een acht verdiepingen tellende nieuwbouw.