Jan Peter Wingender

Blauwe ogen

13 juni 2024, 9:00

In een zevendelige, wekelijkse serie columns reflecteert architect Jan Peter Wingender op de rol van de cao als zakelijke en professionele basis voor architecten en architectenbureaus. In dit vijfde deel constateert hij dat dat steeds meer opdrachtgevers werk maken van hun Environmental, Social and Governance (ESG)-beleid. Vanuit die bril zal ook de architectenbranche bekeken gaan worden.

Al 25 jaar werk ik aan woningbouwopgaven voor een bont gezelschap van woningbouwverenigingen, particuliere opdrachtgevers, beleggers, gebouweigenaren en commerciële ontwikkelaars. Soms worden de opdrachten direct ‘gegund’, maar meestal komt er een vorm van ‘pitchen’ met een visieontwerp bij kijken om de opdracht te verwerven. Daarna volgt een onderhandelingsronde over het honorarium en het contract met de gebruikelijke lijst van uitsluitingen op de DNR.

Tot mijn verbazing heeft nog nooit één van die opdrachtgevers gevraagd of ik wel ingeschreven sta in het architectenregister. Nog nooit! Laat staan dat ze hebben gevraagd om een verklaring van de Belastingdienst of we met het bureau onze fiscale verplichtingen zijn nagekomen. Hooguit moesten we het polisblad van onze aansprakelijkheidsverzekering aanleveren, zodat ze zeker weten dat ze eventuele schade kunnen verhalen. Ook is mij nog nooit gevraagd of we ons houden aan de cao en de pensioenwetgeving. Dat is eigenlijk best wel raar.

De afgelopen jaren hebben partijen die werken met publiek kapitaal, zoals woningbouwverenigingen en ontwikkelaars die voor pensioenfondsen vastgoed ontwikkelen, serieus werk gemaakt van hun compliance. En terecht, want je wil eenvoudigweg geen ‘foute zaken’ doen met publiek geld. Ze richten hun aandacht daarbij veelal op aannemers en de keten van onderaannemers en leveranciers. Of architecten aan wet- en regelgeving voldoen en of we maatschappelijk verantwoord ondernemen is blijkbaar geen issue. Althans, de vraag heeft mij nog niet bereikt. Ze vertrouwen ons blijkbaar op onze spreekwoordelijke blauwe ogen. Nette jongens en meisjes, hoor ik ze denken.

Het is de vraag of dat vertrouwen wel terecht is. Het is heel eenvoudig om de cao en pensioenregeling te ontwijken. De verhalen over arbeidsuitbuiting met afgestudeerde buitenlandse werknemers die op stagecontracten werken, overwerken zonder compensatie en geen investeringen in scholing en opleiding zijn te hardnekkig om te negeren. Beleggers en opdrachtgevers maken inmiddels serieus werk van hun Environmental, Social and Governance (ESG)-beleid. Het is ze menens en dat gaat architectenbureaus in de komende jaren ook raken.

We kunnen (weer eens) gaan afwachten tot onze opdrachtgevers vragen gaan stellen, of we kunnen proactief duidelijk maken dat architectenbureaus maatschappelijk verantwoord ondernemen. Met een ‘code of conduct’ kunnen we dat als beroepsgroep aan ze duidelijk maken. Daarmee helpen we onze opdrachtgevers met hun compliance en het behalen van hun ESG-doelstellingen. Het Uniform Europees Aanbestedingsdocument biedt daarvoor een goede basis. Even toevoegen dat we ingeschreven staan in de Kamer van Koophandel als architectenbureau en dat we alle opgedragen werkzaamheden uitvoeren onder de cao voor architectenbureaus. Misschien gaat er dan aan de andere kant van de tafel een lichtje branden dat architecten ook ondernemers zijn en daarbij hun verantwoordelijkheden nemen?

De complete serie: Gehospitaliseerd vakgebied, De bodem, Ontwijken, Vinkje, Blauwe ogen, De Friese Elf Steden en Pygmalion.

Jan Peter Wingender is architect en partner van Office Winhov. Jan Peter geeft regelmatig lezingen in binnen- en buitenland, is redactielid van de lezingenreeks ‘Design by thinking of...’ en redacteur van ‘Local Heroes'. Daarnaast is hij gebiedssupervisor voor de gemeente Amsterdam en bestuurslid van de BNA.

Trefwoorden

cao jan peter wingender collectieve arbeidsovereenkomst blauwe ogen column architectenregister environmental social & governance esg

1	Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken vrijdag, 28 november
2	Nieuw voorstel voor renovatie en uitbreiding De Kuip woensdag, 26 november
3	MORE Architecture en Studio Nauta ontwerpen woontoren midden op Katendrecht donderdag, 27 november
4	Gemeenteraad stelt gebiedsvisie voor Bussum-Zuid vast donderdag, 27 november
5	Schiphol investeert tien miljard in nieuwe terminal en andere infrastructuur woensdag, 26 november

Gerelateerde nieuwsberichten

De Friese Elf Steden

19 juni 2024

Paneldiscussie: oplossing werkdruk ligt bij opdrachtgevers én architecten

26 juni 2024

Raad voor Cultuur: toezicht op culturele organisaties kan en moet beter

25 september

6 juni 2024

27 juni 2024

30 mei 2024

23 mei 2024

Gehospitaliseerd vakgebied

16 mei 2024

Zeven columns door Jan Peter Wingender over de cao als basis voor de architectenbranche

4 juli 2024

Wingender: ‘Als de cao zijn algemene geldigheid verliest, dan zakt de hele Nederlandse architectenmarkt in elkaar’

1 februari 2024

2024 in zeven columns door Jan Peter Wingender over de cao als basis voor architectenbranche

26 december 2024

Terugluisteren: Jan Peter Wingender in Nooit Meer Slapen

5 januari 2024

Elf lessen uit symposium rond ontwerpen in analogie met het bestaande

23 oktober 2023

Architectenweb symposium: ontwerpen in analogie met het bestaande

20 september 2023

Office Winhov

30 augustus 2020

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Gesprek met Oana Bogdan en Jan Peter Wingender over de lage honoraria in België en de wankele cao in Nederland

1 februari 2024

Andere nieuwsberichten

Rijnboutt levert CityPromenade in Nieuwegein op

28 november, 4:30

Aan de oostzijde van het centrum van Nieuwegein is het project CityPromenade van Rijnboutt gereed gekomen.

Lisa De Visscher wordt nieuwe bouwmeester van Brussel

28 november, 3:31

Zij volgt in die rol Kristiaan Borret op, die de functie tien jaar lang vervulde. De Visscher leidde onder meer het tijdschrift A+ Architecture in Belgium en werkte als architect bij onder meer Neutelings Riedijk Architects.

Rustige baksteenarchitectuur geeft vernieuwd woonzorcentrum eenduidige uitstraling

28 november, 1:52

In Voorschoten is naar ontwerp van Woonwerk Architecten woonzorgcentrum Foreschate vernieuwd. Een deel van het complex onderging renovatie, een ander deel heeft plaatsgemaakt voor nieuwbouw.

Rotterdam verleent bouwvergunning voor Schieblokken

28 november, 11:26

Met een omvang van 47.000 vierkante meter wordt het complex tussen het Schiekadeblok en het spoor het grootste private nieuwbouwkantoor van Nederland.

Amsterdam zoekt vastgoedpartij die 'werkcorporatie' wil opzetten

28 november, 5:16

De Werkcorporatie Amsterdam moet helpen om kleinschalige en betaalbare bedrijfsruimtes voor bijvoorbeeld meubelmakers en loodgieters in de stad te realiseren.

Woningbezit investeerders neemt verder af in derde kwartaal

28 november, 2:38

De verkoopgolf van huurwoningen door investeerders hield in het derde kwartaal van dit jaar aan.

Euromast drie maanden dicht voor grote opknapbeurt

28 november, 12:24

Tot en met april volgend jaar worden de buitenkant van de toren en het restaurant gerenoveerd.

Limburg onderscheidt architect Jo Coenen met erepenning

28 november, 10:49

Hij kreeg de onderscheiding voor zijn ‘uitzonderlijke verdiensten voor het vakgebied van de architectuur en stedenbouw in Limburg, Nederland en daarbuiten’.