Ja, denk met me mee rond de
materialisering van mijn project

Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Derde verdieping

Doorsnede A

Situatie

Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Derde verdieping

Doorsnede A

Situatie

Introverte gevangenis opent zich als veilig en prettig schoolgebouw

23 november 2021, 15:22

De voormalige strafgevangenis aan de Havenstraat in Amsterdam is door atelier PRO, samen met Van Hoogevest Architecten en Buro Sant en Co, getransformeerd tot nieuw onderkomen voor de British School of Amsterdam. Om het gewenste programma in te passen hebben de architecten de kenmerkende structuur als uitgangspunt genomen en aangevuld met nieuwbouw.

Voorheen was de British School of Amsterdam (BSA) gehuisvest op drie verschillende locaties in Amsterdam. BSA wilde de vier scholen – infant, early years, junior en senior – samenbrengen in één gebouw. De wens om dit te doen in een gebouw met karakter en geschiedenis werd verwezenlijkt met de aankoop van de voormalige strafgevangenis aan de Havenstraat 6. Atelier PRO won in 2016, samen met Van Hoogevest Architecten en Buro Sant en Co, de opdracht voor de transformatie van het gevangeniscomplex.

Vleugels
Het gebouw is ontworpen en gerealiseerd in de periode 1888 tot 1891 naar ontwerp van W.C. Metzelaar, rijksingenieur-architect voor gevangenisgebouwen. De bestaande kruisvormige structuur van het gebouw leende zich goed voor het creëren van een eigen plek voor iedere school; elke leeftijdscategorie kreeg een eigen vleugel.

Omdat het programma niet volledig in het bestaande gebouw paste, is het pand aangevuld met nieuwbouw. Drie van de vleugels zijn als het ware ‘opgedikt’, met vanuit het kruispunt gezien de uitbreidingen telkens geplaatst aan de linkerzijde van de vleugel. Alleen de vleugel waar zich de hoofdentree van de BSA bevindt, is niet verbreed.

Metselwerk
De uitbreidingen refereren op verschillende manieren aan de oudbouw. Zo zijn de gewelfde plafonds van de oude cellen herkenbaar in de dakrand van de uitbreidingen.

Ook heeft atelier PRO bewust gekozen voor het gebruik van eenzelfde type baksteen voor uitbreiding van de vleugels, maar ook voor het aangrenzende volume waarin de sportzalen zijn ondergebracht. Dat het metselwerk verschillende tinten rood vertoont, is louter en alleen een gevolg van de diverse toegepaste metselverbanden en kleur van het voegwerk, vertelt architect Dorte Kristensen van atelier PRO.

In het interieur zijn de muren van de gangen en het hart onder de koepel ontdaan van verf; nu draagt geel baksteen bij aan een warme sfeer. De voormalige, lage cellen vormen kleine voorruimten voor de lokalen, die in de uitbreidingen zijn gesitueerd.

Maat en structuur
Wat ooit beklemmend kleine ruimten zijn geweest vormen nu prettige overgangszones, in maat passend bij de beleving van de kinderen. Ze creëren bovendien een vanzelfsprekende overgang tussen de sociale en dynamische ruimten enerzijds en de rustige onderwijsruimten waar concentratie gewenst is anderzijds.

De nieuwe onderwijsruimten zijn volgens atelier PRO vormgegeven met een ‘smart structure’, waardoor ze toekomstgericht zijn. De cel waar verzetstrijdster Hannie Schaft werd vastgehouden tot haar executie op 17 april 1945, is overigens intact gelaten.

Elke school heeft een eigen toegang tot een eigen buitenruimte. Een groene haag rond de buitenruimten refereert aan de oude muren rond het gevangenisterrein. Het landschapsontwerp is gemaakt door Buro Sant en Co. Bij het project was Van Hoogevest Architecten betrokken als restauratie-architect.

De BSA was een van de nominaties voor de Architectenweb Awards 2021 in de categorie Schoolgebouw van het jaar.

Trefwoorden

transformatie herbestemming british school of amsterdam amsterdam schoolgebouw atelier pro architekten atelier pro van hoogevest architecten gevangenis buro sant en co

1	Nominaties Interieur van het Jaar 2022 bekend maandag, 26 september
2	Tien principes om werken en wonen succesvol te mengen woensdag, 28 september
3	Rotterdam wil nieuwe brug over de Maas van Oost naar Zuid woensdag, 28 september
4	KAAN Architecten geselecteerd voor ontwerp gerechtsgebouw in Nancy woensdag, 28 september
5	Bekijk de beste architectuurfilms tijdens Architectenweb Best Of AFFR! woensdag, 28 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Atelier PRO ontwerpt extra route door uitgebreid universiteitsmuseum

Opwaardering van MFA Voorn in Utrecht met ruime toepassing houtbouw

Nominaties Gouden A.A.P. 2022 bekend

Van Hoogevest ontwerpt nieuw clubgebouw voor USV Elinkwijk

Winnend plan van OMA, DELVA en B-architecten voor koepelgevangenis Breda

Atelier PRO ontwierp gezamenlijk gebouw voor twee scholen op bijzondere plek

Twaalf projecten genomineerd voor Arie Keppler Prijs 2022

Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2021 bekend

Appartementengebouwen geïnspireerd door en gebouwd in de duinen

Atelier PRO één van de winnaars bij internationale prijsvraag in Moskou

Nieuw leven voor Forum-gebouw als EDGE Stadium

Landelijk en aardbevingsbestendig kindcentrum door atelier PRO afgerond

Atelier PRO presenteert verbouwd en uitgebreid Allard Pierson

Atelier PRO ontwerpt woongebouw voor Internationale School Moskou

Atelier PRO wint selectie herinrichting Berlage Lyceum

Atelier PRO ontwerpt een Kunskapsskolan voor 1300 leerlingen in Amsterdam

Atelier PRO ontwerpt Sport- en Tentamencentrum voor Universiteit Leiden

Hedendaags ‘landgoed’ naar ontwerp Buro Sant en Co en Atelier Pro

Drie nieuwe partners voor Atelier PRO

Negentiende-eeuwse gevangenis in Alkmaar herbestemd tot hotel

Klassiek schoolgebouw gerenoveerd naar ontwerp van 9graden architectuur

Nominaties Zuiderkerkprijs en Geurt Brinkgreve Bokaal 2021 bekend

Spaarndammerhart en British School winnaars Amsterdamse architectuurprijzen

Andere nieuwsberichten

DP6 ontwerpt 23 appartementen in Bossche School-kerk Malden

30 september, 3:59

Het naoorlogse gebouw behoudt zijn kerkfunctie; alleen wordt de kerkzaal vanwege het teruglopende aantal bezoekers verkleind. De woningen worden deels in een uitbreiding gerealiseerd rond twee nieuwe binnentuinen.

Winnaars Arie Keppler Prijs 2022 bekend

30 september, 1:48

De jury van de Noord-Hollandse prijs voor ruimtelijke kwaliteit heeft vier categoriewinnaars aangewezen en het publiek koos één favoriet. Het project VisKringloop Wieringermeer won zowel een categorieprijs van de vakjury als de publieksprijs.

NAT architecten wint tender voor kavel Sluisbuurt met Orange Lofts

30 september, 11:35

Het complex Orange Lofts krijgt een commerciële plint met winkels, horeca en dienstverlenende bedrijven. Verder wordt voorzien in vier daktuinen met elk een eigen thema.

MVRDV presenteert geopende Radio Hotel & Tower in New York

29 september, 4:34

In New York is het door MVRDV ontworpen Radio Hotel & Tower officieel geopend. Daarmee is het eerste project van het bureau in de Verenigde Staten voltooid.

Deyan Sudjic leest over Stalins staatsarchitect in Het Nieuwe Instituut

30 september, 2:34

Zijn verhaal biedt inzicht in de moeizame relatie van succesvolle architecten met de macht.

Deltares: nu voorbereiden op snellere zeespiegelstijging

30 september, 10:53

Ons land zou nu al moeten nadenken over zaken als aangepast bouwen of een bredere kuststrook, schrijft het kennisinstituut in een rapport.

De Jonge: woningbouw kan stagneren door onzekerheid op markt

30 september, 9:41

De bewindsman laat doorschemeren dat de 90.000 beoogde woningen voor volgend jaar buiten bereik kunnen vallen.

Diverse organisaties eisen actie voor gezondere schoolgebouwen

29 september, 11:25

Ze roepen het kabinet op van goede, gezonde en duurzame schoolgebouwen een prioriteit te maken en er jaarlijks ‘minstens’ 730 miljoen euro voor uit te trekken.