Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Derde verdieping

Doorsnede A

Situatie

Begane grond

Eerste verdieping

Tweede verdieping

Derde verdieping

Doorsnede A

Situatie

Introverte gevangenis opent zich als veilig en prettig schoolgebouw

23 november 2021, 15:22

De voormalige strafgevangenis aan de Havenstraat in Amsterdam is door atelier PRO, samen met Van Hoogevest Architecten en Buro Sant en Co, getransformeerd tot nieuw onderkomen voor de British School of Amsterdam. Om het gewenste programma in te passen hebben de architecten de kenmerkende structuur als uitgangspunt genomen en aangevuld met nieuwbouw.

Voorheen was de British School of Amsterdam (BSA) gehuisvest op drie verschillende locaties in Amsterdam. BSA wilde de vier scholen – infant, early years, junior en senior – samenbrengen in één gebouw. De wens om dit te doen in een gebouw met karakter en geschiedenis werd verwezenlijkt met de aankoop van de voormalige strafgevangenis aan de Havenstraat 6. Atelier PRO won in 2016, samen met Van Hoogevest Architecten en Buro Sant en Co, de opdracht voor de transformatie van het gevangeniscomplex.

Vleugels
Het gebouw is ontworpen en gerealiseerd in de periode 1888 tot 1891 naar ontwerp van W.C. Metzelaar, rijksingenieur-architect voor gevangenisgebouwen. De bestaande kruisvormige structuur van het gebouw leende zich goed voor het creëren van een eigen plek voor iedere school; elke leeftijdscategorie kreeg een eigen vleugel.

Omdat het programma niet volledig in het bestaande gebouw paste, is het pand aangevuld met nieuwbouw. Drie van de vleugels zijn als het ware ‘opgedikt’, met vanuit het kruispunt gezien de uitbreidingen telkens geplaatst aan de linkerzijde van de vleugel. Alleen de vleugel waar zich de hoofdentree van de BSA bevindt, is niet verbreed.

Metselwerk
De uitbreidingen refereren op verschillende manieren aan de oudbouw. Zo zijn de gewelfde plafonds van de oude cellen herkenbaar in de dakrand van de uitbreidingen.

Ook heeft atelier PRO bewust gekozen voor het gebruik van eenzelfde type baksteen voor uitbreiding van de vleugels, maar ook voor het aangrenzende volume waarin de sportzalen zijn ondergebracht. Dat het metselwerk verschillende tinten rood vertoont, is louter en alleen een gevolg van de diverse toegepaste metselverbanden en kleur van het voegwerk, vertelt architect Dorte Kristensen van atelier PRO.

In het interieur zijn de muren van de gangen en het hart onder de koepel ontdaan van verf; nu draagt geel baksteen bij aan een warme sfeer. De voormalige, lage cellen vormen kleine voorruimten voor de lokalen, die in de uitbreidingen zijn gesitueerd.

Maat en structuur
Wat ooit beklemmend kleine ruimten zijn geweest vormen nu prettige overgangszones, in maat passend bij de beleving van de kinderen. Ze creëren bovendien een vanzelfsprekende overgang tussen de sociale en dynamische ruimten enerzijds en de rustige onderwijsruimten waar concentratie gewenst is anderzijds.

De nieuwe onderwijsruimten zijn volgens atelier PRO vormgegeven met een ‘smart structure’, waardoor ze toekomstgericht zijn. De cel waar verzetstrijdster Hannie Schaft werd vastgehouden tot haar executie op 17 april 1945, is overigens intact gelaten.

Elke school heeft een eigen toegang tot een eigen buitenruimte. Een groene haag rond de buitenruimten refereert aan de oude muren rond het gevangenisterrein. Het landschapsontwerp is gemaakt door Buro Sant en Co. Bij het project was Van Hoogevest Architecten betrokken als restauratie-architect.

De BSA was een van de nominaties voor de Architectenweb Awards 2021 in de categorie Schoolgebouw van het jaar.

Trefwoorden

transformatie herbestemming british school of amsterdam amsterdam schoolgebouw atelier pro architekten atelier pro van hoogevest architecten gevangenis buro sant en co

1	Nieuwe fietsenstalling aan voorzijde station Amsterdam CS officieel geopend woensdag, 25 januari
2	Nieuwe woontoren voor Almere Duin naar ontwerp Zecc donderdag, 26 januari
3	Space Encounters geeft bestaande gezinswoning gelaagdheid dinsdag, 24 januari
4	Gentrificatie-compensatie dinsdag, 24 januari
5	Bouw houten kantoorgebouw op Zuidas opgeschort donderdag, 26 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Atelier PRO ontwerpt extra route door uitgebreid universiteitsmuseum

Opwaardering van MFA Voorn in Utrecht met ruime toepassing houtbouw

Nominaties Gouden A.A.P. 2022 bekend

Van Hoogevest ontwerpt nieuw clubgebouw voor USV Elinkwijk

Winnend plan van OMA, DELVA en B-architecten voor koepelgevangenis Breda

Atelier PRO ontwierp gezamenlijk gebouw voor twee scholen op bijzondere plek

Twaalf projecten genomineerd voor Arie Keppler Prijs 2022

Negen nominaties voor NRP Gulden Feniks 2022

Nominaties Schoolgebouw van het Jaar 2021 bekend

Appartementengebouwen geïnspireerd door en gebouwd in de duinen

Atelier PRO één van de winnaars bij internationale prijsvraag in Moskou

Nieuw leven voor Forum-gebouw als EDGE Stadium

Landelijk en aardbevingsbestendig kindcentrum door atelier PRO afgerond

Atelier PRO presenteert verbouwd en uitgebreid Allard Pierson

Atelier PRO ontwerpt woongebouw voor Internationale School Moskou

Atelier PRO wint selectie herinrichting Berlage Lyceum

Atelier PRO ontwerpt een Kunskapsskolan voor 1300 leerlingen in Amsterdam

Atelier PRO ontwerpt Sport- en Tentamencentrum voor Universiteit Leiden

Hedendaags ‘landgoed’ naar ontwerp Buro Sant en Co en Atelier Pro

Drie nieuwe partners voor Atelier PRO

Negentiende-eeuwse gevangenis in Alkmaar herbestemd tot hotel

Klassiek schoolgebouw gerenoveerd naar ontwerp van 9graden architectuur

Nominaties Zuiderkerkprijs en Geurt Brinkgreve Bokaal 2021 bekend

Spaarndammerhart en British School winnaars Amsterdamse architectuurprijzen

Andere nieuwsberichten

Eigentijdse uitstraling voor woonblok Kanaleneiland na renovatie Bloot Architecture

Gisteren, 14:17

Het L-vormige bouwlok op de hoek van de Bernadottelaan en Monnetlaan in Utrecht is grondig verduurzaamd en voorzien van een nieuwe uitstaling die op hedendaagse wijze de oorspronkelijke uitstraling van het naoorlogse blok respecteert.

NTR belicht ruim een eeuw woongeschiedenis in tv-serie

Gisteren, 10:55

Komende vrijdag zendt de NTR de eerste aflevering van de vierdelige serie ‘Van krot tot Vinex: 100 jaar wonen’ uit.

Nieuwe gebouwen met 243 woningen op kop Schipholweg Haarlem

Gisteren, 09:01

Naar verwachting wordt in de tweede helft van dit jaar gestart met de bouw van 243 woningen op de kop van de Schipholweg in Haarlem. De woningen worden ondergebracht in twee gebouwen die zijn ontworpen door Dam & Partners architecten.

Jolijn Valk gaat niet voor tweede termijn als BNA-voorzitter

27 januari, 3:11

In juli legt ze de voorzittershamer van de branchevereniging voor architecten neer, zo heeft ze donderdag tijdens een ledenraadbijeenkomst bekendgemaakt. Valk was sinds 2021 voorzitter van de BNA.

Praag locatie voor 7e Iconic Houses Congres met excursies

Gisteren, 11:40

Het Iconic Houses Netwerk presenteert van 22 tot en met 26 mei zijn zevende internationale congres in Praag, met onder meer lezingen en een groot aantal bezoeken aan Tsjechische museumwoningen.

Woningcorporatie Ymere wil meer regie minister tegen bouwimpasse

Gisteren, 09:47

Directievoorzitter Erik Gerritsen zegt dat 'corporaties' staan te trappelen om de wooncrisis te helpen oplossen, maar ze kunnen het niet alleen.

Staatssecretaris na rapport PBL: strengere regels voor kringloopeconomie

27 januari, 2:30

Volgens het planbureau heeft het kabinet tot nu toe nauwelijks vooruitgang geboekt om toe te werken naar een circulaire economie.

Historische groei aantal zonnepanelen op woningdaken in 2022

27 januari, 11:22

Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling, meldt branchevereniging Netbeheer Nederland.