Begane grond

Verdieping

Situatie

Klassiek schoolgebouw gerenoveerd naar ontwerp van 9graden architectuur

29 november 2021, 16:54

In de Amsterdamse Staatsliedenbuurt biedt een monumentaal schoolgebouw uit de late 19e eeuw sinds augustus 2021 ruimte aan de Geert Groote School West. Afgestemd op het vrijeschoolonderwijs heeft 9graden architectuur binnen de rigide structuur van het klassieke gebouw de vrijheid gevonden in de inrichting en de materialisatie.

Aan de Eerste Nassaustraat, op de rand van de Staatsliedenbuurt in Amsterdam, opende in 1884 een openbare lagere school. Het pand bood met een gespiegelde opbouw gescheiden onderdak aan een jongens- en een meisjesschool. Het klassieke schoolgebouw kende drie lagen, met lange gangen en lokalen aan de raamzijde.

In de loop der tijd verloor het zijn onderwijsfunctie; in de afgelopen decennia was het gebouw in gebruik bij verschillende creatieve ondernemingen. In 2017 liet Stichting Geert Groote Scholen haar oog vallen op het pand om er een vrijeschool voor basisonderwijs te huisvesten.

Doorbreken structuur
9graden architectuur kreeg de opdracht voor het ontwerp van de gebouwrenovatie. De renovatie betreft de begane grond en de eerste verdieping; de tweede verdieping is nog niet ingericht. De school wil daar op termijn doorgroeien.

“De grootste uitdaging was om binnen het rigide gebouw een vrijeschool met een ‘vrij’ karakter te huisvesten”, vertellen de architecten. De monumentencommissie van de gemeente Amsterdam gaf geen toestemming om de strenge structuur in het interieur letterlijk te doorbreken. “We hebben vervolgens de vrijheid binnen de bestaande structuur, in het interieur, de inrichting en materialisatie, gevonden”, aldus 9graden architectuur.

Subtiele variatie en eenheid
De spiegelsymmetrische plattegrond met zijn monumentale corridorstructuur is gehandhaafd, legt het architectenbureau uit. In het ontwerp heeft het bureau subtiele nuances in plafondpatronen, kleurstellingen en materiaalgebruik gekozen, passend bij de pedagogische visie van de vrijeschool.

Zo heeft bijvoorbeeld elke klas een anders vormgegeven plafond, waarvan het ontwerp aansluit bij het onderwijs van dat leerjaar. Ook zijn de kleuren, in de onderwijsvisie gerelateerd aan de leeftijdsfase, per klas verschillend. De kleuren zijn uitgevoerd met leemverf in rustige natuurtinten.

De originele afwerkingen in de gangen zoals tegelvloeren en lambrisering heeft het architectenbureau in een ingetogen kleurstelling teruggebracht in het gebouw. Daarnaast heeft het bureau met de keuze voor een eenduidige materialisatie in bamboe gezorgd voor eenheid in het interieur.

Bamboe is bijvoorbeeld op verschillende plekken toegepast voor vloeren, kozijnen en interieurelementen. 9graden architectuur heeft het materiaal gekozen vanwege de warme uitstraling en het duurzame en brandveilige karakter.

Verduurzaming
Het gehele gebouw is voorzien van met vlas geïsoleerde voorzetwanden. Hierbij heeft het architectenbureau zoveel mogelijk originele details gehandhaafd. De historische gevelkozijnen zijn behouden en aan de binnenzijde voorzien van te openen voorzetramen.

Verder hebben alle ruimten vloerverwarming gekregen. Hiermee is het gebouw in de toekomst eenvoudig los te koppelen van het gasnet en energieneutraal te maken, aldus 9graden architectuur. Ook is in het hele gebouw ledverlichting toegepast en heeft het architectenbureau akoestische maatregelen getroffen, met bijvoorbeeld cellulose-isolatie bij de plafonds.

Licht en zicht
Het bureau heeft meer ruimtelijkheid in het gebouw gecreëerd door naast de deur een extra raam te plaatsen. “Het klassieke gesloten beeld van de gang wordt daarmee doorbroken”, legt 9graden architectuur uit. “Daardoor is er een sterkere tussen gang en lokaal en valt er daglicht binnen.”

Het nieuwe raam is onderdeel van een garderobemeubel, dat het venster “een soort oogkleppen geeft”, aldus de architecten. “Doorzicht is namelijk niet altijd wenselijk. Hiermee is een goede balans ontstaan tussen omhullend en open.”

Trefwoorden

schoolgebouw 9graden architectuur school renovatie vrijeschool interieur

1	Merwede – overzicht stadsblokken eerste fase woensdag, 17 december
2	Purmerend kiest uit drie ontwerpen voor Schapenmarkt woensdag, 17 december
3	Voormalige jeugdgevangenis in Amsterdam getransformeerd en uitgebreid tot woongebouw woensdag, 17 december
4	Faillissement V&D laat nog altijd sporen na in winkelgebieden donderdag, 18 december
5	Powerhouse Company en SO-IL delen ontwerp voor toren naast Whitney Museum dinsdag, 16 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Een woonhuis waaraan de tijd en natuurprocessen afleesbaar mogen zijn

14 december 2021

9graden architectuur ontwerpt eigentijdse woonzorgboerderij

3 mei 2023

Opwaardering van MFA Voorn in Utrecht met ruime toepassing houtbouw

12 januari 2022

Renovatie en nieuwbouw Vrijeschool Vredehof in Kralingen voltooid

22 augustus 2024

Derksen|windt architecten voorziet school van houten uitbreiding

16 januari 2024

Kindcentrum met openbare route naar het voedselbos

10 augustus 2021

'Groene' nieuwbouw Aeres Hogeschool Almere in gebruik genomen

25 november 2021

Introverte gevangenis opent zich als veilig en prettig schoolgebouw

23 november 2021

Fontys R10 winnaar prijs Schoolgebouw van het Jaar 2021

10 november 2021

Zadkine kiest Atelier van Berlo voor ontwerp grootschalige verbouwing

9 november 2021

Schoolgebouw van RoosRos is een ster op Sport- en Beleefcampus De Braak

26 oktober 2021

Basisschool in Gilze heeft zones met verschillende dynamiek

13 oktober 2021

Biofilisch ingestoken schoolontwerp wint Gouden Kikker

15 juli 2021

Compact en duurzaam kindcentrum clustert scholen van Leimuiden

6 juli 2021

Nieuwe uitstraling voor verbouwde school in Osdorp

25 juni 2021

Uitgebreide wederopbouwschool in Loosdrecht biedt ruimte aan IKC Wereldwijs

29 april 2021

Rotterdam bouwt groot onderwijscomplex op Zuid

9 april 2021

Flexibel onderwijsgebouw voor Beroepscampus Middelharnis

9 april 2021

Ruimtelijk en flexibel schoolgebouw voor dorpse omgeving

30 maart 2021

Vossius Gymnasium verbouwd door Marlies Rohmer met passend antwoord

2 maart 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

Den Haag ziet ruimte voor meer woningen in gebied Laakhavens-Hollands Spoor

19 december, 3:15

De gemeente Den Haag ziet ruimte voor 11.000 nieuwe woningen in het gebied aan de Laakhavenzijde van station Hollands Spoor. Dat zijn er 2.400 meer dan de gemeente bij het begin van de planvorming dacht.

Gevarieerd kantoorlandschap voor Unilever in AIR Offices Rotterdam

19 december, 12:17

Levensmiddelenconcern Unilever heeft dit jaar twee verdiepingen betrokken in het voormalige V&D-pand in het centrum van Rotterdam. Fokkema & Partners ontwierp het interieur.

Negenhonderd woningen op historisch zorglandgoed in Vught

19 december, 10:52

Gebiedsontwikkelaar AM en een ontwerpteam bestaande uit Karres en Brands, Wenink Holtkamp en NAMO hebben een tender voor de realisatie van negenhonderd woningen op het historische Zorgpark Voorburg in Vught gewonnen.

KAAN Architecten breidt bureauleiding uit

18 december, 3:00

KAAN Architecten heeft vier associate partners en vier associate architects benoemd.

DNR geactualiseerd naar hedendaagse praktijk

19 december, 4:03

DNR2025 is compacter en beter op de hedendaagse praktijk afgestemd dan haar voorganger, met onder meer aandacht voor AI, privacy en kwaliteitsborging.