Eco-museum, begane grond

Eco-museum, eerste verdieping

Eco-museum, westgevel

Eco-museum, noordgevel

Eco-museum, doorsnede AA

Eco-museum, doorsnede BB

Eco-museum, situatie

Eco-museum en Orla Piratininga Park, ligging

Eco-museum en Orla Piratininga Park, lagune

Eco-museum en Orla Piratininga Park in Rio de Janeiro door team met KAAN Architecten voltooid

27 februari, 14:59

KAAN Architecten heeft, als partij in het POP-consortium, bijgedragen aan de herontwikkeling van de 72 hectare grote Piratininga-lagune in Brazilië. Het grootschalige project bevordert biodiversiteit en sociale inclusiviteit, onder meer door middel van herstel van de natuurlijke habitat en voorzieningen voor bewoners en bezoekers. Tot laatstgenoemde behoort het Eco-museum.

De herontwikkeling van de Piratininga-lagune, gesitueerd in de deelstaat Rio de Janeiro, is gericht op revitalisatie van de regio. Behandeling van de verontreinigde natuur en kwaliteitsbeheer van het water vormen het startpunt. Daarbij wordt gebruik gemaakt van fytoremediatie: een reeks technieken waarbij planten en de bijbehorende micro-organismen de verontreiniging in de bodem en het water opvangen, omzetten en afbreken. Het Piratininga-project is momenteel het grootste fytoremediatieproject in Latijns-Amerika, meldt KAAN Architecten.

Het project is ontworpen door het POP-consortium, dat bestaat uit Phytorestore, Embya en KAAN Architecten. Het ontwerp bestaat uit een ecologisch park, inclusief filtertuinen, interventies langs de oevers van de lagune en een eco-museum. Het museum is gerealiseerd op een strategische, centrale locatie binnen het park.

Wetlands als natuurlijke zuiveraar
Het Orla Piratininga Park-project stelt bewoners, vissersgemeenschappen en milieuorganisaties in staat samen te werken aan het behoud van de lagune op lange termijn, leggen de architecten uit. De ligging aan het water versterkt de interactie van het publiek met de herstelde natuur. Voorzieningen als wandel- en fietspaden, sportfaciliteiten en dierenobservatoria betrekken de bezoekers bij de biodiversiteit van het gebied.

Filtertuinen, met een totale oppervlakte van 35.290 m², vangen vervuiling stroomopwaarts af en herstellen de natuurlijke watercycli. Deze wetlands zijn voorzien van inheemse planten om het water te zuiveren en tevens een levendige habitat voor de fauna te bevorderen. De keuze voor louter inheemse soorten zorgt voor een authentiek ecologisch herstel en daarmee van de oorspronkelijke milieutechnische werking van het gebied. Dit betekent ook een versterking van de natuurlijke band met lokale fauna, hetgeen biodiversiteit en aanpassingsvermogen bevordert, aldus de architecten.

De filtertuinen zijn een landschappelijk vormgegeven ruimte die kan worden bezocht. Bezoekers kunnen via paden door het gebied wandelen, zonder het kwetsbare ecosysteem te verstoren. Hierdoor kunnen mensen de wetlands – een vaak ontoegankelijke omgeving – verkennen en de biodiversiteit ontdekken.

Eco-museum als hart van het nieuwe park
Het Eco-museum is een initiatief van de gemeente Niterói. KAAN Architecten leidde en coördineerde het ontwerpproces; het bureau werkte samen met een team van lokale architecten. Het museum is ontworpen als een beschut forum, dat volledig toegankelijk is voor het publiek. De naadloze integratie van het gebouw in zijn omgeving bevordert de open en welkome ervaring, leggen de architecten uit. Het museum is hoofdzakelijk gebouwd uit cumaru, een duurzaam Zuid-Amerikaans hardhout dat bekend staat om zijn rijke, goudbruine tint en weersbestendigheid.

Het dak bepaalt in hoge mate de uitstraling van het museumgebouw. De overhangende structuur filtert en tempert het daglicht en schept een comfortabele zone, daarnaast draagt ze bij aan een gastvrije sfeer. De brede overstekken laten binnen- en buitenruimten in elkaar overlopen, wat de integratie van het museum in het landschap benadrukt.

Op de begane grond biedt het Eco-museum faciliteiten zoals een restaurant, multifunctionele ruimten, opslag voor kajaks en sanitaire voorzieningen op de begane grond. De mezzanine huisvest de hoofdexpositieruimte met interactieve activiteiten, een lagune-observatorium, een kantoor en een vergaderruimte. Deze functies liggen rondom een atrium met tribune, waar presentaties en gemeenschappelijke bijeenkomsten kunnen plaatsvinden.

Educatie en sociale inclusie
In totaal beschikt het Eco-museum over een oppervlakte van 2.800 m². Doordat glazen en houten geveldelen over grote oppervlakten zijn te verschuiven, bezit het museum flexibel te gebruiken ruimten, variërend van bijvoorbeeld volledig afgesloten presentatieruimten tot volledig open ruimten voor bijzondere evenementen. Het museum versterkt de publieke betrokkenheid bij het herstelde ecosysteem en fungeert als een ontmoetingsplek voor milieueducatie, aldus KAAN Architecten.

Daarnaast is het museum is uitgegroeid tot een krachtig instrument voor sociale inclusie, dat veel verder reikt dan slechts een tentoonstellingsruimte, zegt Renata Gilio, architect en stedenbouwkundige bij KAAN Architecten. “Het fungeert als het nieuwe kloppende hart van de buurt en verzekert duurzaamheid van het ecologische park op de lange termijn door lokale kinderen te onderwijzen over het belang van milieubewustzijn, terwijl het tevens dienst doet als een gedeelde leefruimte voor de gemeenschap.”

“De deelname van KAAN Architecten aan het POP-consortium markeert ons eerste significante project op het gebied van ‘Nature Based Solutions’ (NBS)”, vertelt Gilio. “De expertise van een toegewijd team van biologen en maatschappelijk werkers was cruciaal voor het succesvol opruimen van de vervuiling en de ontwikkeling van de nieuwe parkinfrastructuur.”

Trefwoorden

biodiversiteit phytorestore lagune embya sociale inclusie piratininga-lagune museum fytoremediatie niterói rio de janeiro kaan architecten natuurherstel nature based solutions orla piratininga park eco-museum brazilië

1	Glasgebouw op Strijp-S in Eindhoven krijgt nieuw leven als woongebouw vrijdag, 5 september
2	VORM koopt voormalige boekweitfabriek in Rotterdamse Piekstraat vrijdag, 5 september
3	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2025 bekend woensdag, 10 september
4	Rijksbouwmeester: tijd van nieuwe steden bouwen ligt achter ons maandag, 8 september
5	10 nieuwe steden dinsdag, 9 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Gemeenteraad Rotterdam stelt bestemmingsplannen RISE en Lumière vast

25 februari

KAAN Architecten transformeert historische fabriek in Brazilië tot cultureel centrum

27 juni

KAAN Architecten ontwerpt multifunctioneel gebouw op CERN-campus

28 januari

Nederlandse bureaus gelauwerd bij Prix Versailles

12 december 2024

Team onder leiding van KAAN Architecten ontwerpt geavanceerd onderzoeksgebouw in Lausanne

18 november 2024

Woontoren door KAAN Architecten in Eindhovense wijk De Caai opgeleverd

28 mei

KAAN Architecten voltooit Onderwijscentrum Rijksuniversiteit Groningen

24 september 2024

Multifunctioneel gebouw door KAAN Architecten in Parijs opgeleverd

23 juli 2024

KAAN Architecten en LOW Architecten renoveren hoofdkantoor Belgische Nationale Bank

21 juni 2024

Kees Kaan opgenomen als lid in de Franse Academie van Bouwkunst

17 juni 2024

Woningbouwproject The Stack in Amsterdamse wijk Aan het IJ opgeleverd

25 april 2024

Bouwstart voor gebouw Matchbox van KAAN Architecten

19 maart 2024

Bezoekerscentrum Amerikaanse begraafplaats Margraten opent deuren

11 december 2023

Francon opent tijdelijke winkelinstallatie 'Scene' in samenwerking met KAAN Architecten

30 november 2023

Team met KAAN Architecten ontwerpt nieuw havencoördinatiecentrum Antwerpen

17 november 2023

Bouwvergunning aangevraagd voor Lumière in Rotterdam

28 september 2023

Team met KAAN en DELVA wint tender ‘Poort van de Prijkels’ in Vlaanderen

19 juni 2023

Paleis Het Loo – ondergrondse uitbreiding door KAAN Architecten ingepast in barok landschap

18 april 2023

KAAN Architecten presenteert opgeleverd House of Communication München

20 januari 2023

Vlaamse overheid verwerft originele plannen KMSKA

4 november 2022

KAAN Architecten geselecteerd voor ontwerp gerechtsgebouw in Nancy

28 september 2022

KMSKA heropent na verbouwing van elf jaar

26 september 2022

Eerste monografie van KAAN Architecten verschenen

24 juni 2022

Renovatie voor hoekgebouw Overtoom en Stadshouderskade Amsterdam

13 juni 2022

Zalmhaventorens KAAN Architecten slaan brug tussen hele hoge buur en omgeving

13 mei 2022

KAAN Architecten geselecteerd voor verbouwing Museum Catharijneconvent

20 april 2022

Duits faculteitgebouw naar ontwerp van KAAN Architecten opgeleverd

15 februari 2022

KAAN Architecten presenteert ontwerp Onderwijscentrum RuG

3 september 2021

De ongewenste Walvis werd een luchtige buurtgenoot

8 juni 2021

Toon alles

Gerelateerde podcasts

Toren van Babel

Gesprek met Aldo Trim over complexe binnenstedelijke hoogbouw

10 april

Andere nieuwsberichten

Houten voetgangersbrug over spoor bij station Zwolle officieel geopend

Gisteren, 15:15

End vorige week is de nieuwe voetgangersbrug over het spoor bij station Zwolle officieel geopend. De houten parkbrug vormt een verbinding tussen de historische binnenstad en de in ontwikkeling zijnde gebieden Spoorzone en Hanzekwartier.

Groene woontoren van MoederscheimMoonen draagt bij aan transformatie Brainpark

Gisteren, 14:05

In opdracht van BAKKERS|HOMMEN heeft MoederscheimMoonen Architects een markante woontoren ontworpen in het hart van Brainpark I in Rotterdam.

Flinke vernieuwing voor Carlton Beach Hotel in Scheveningen

Gisteren, 12:19

In Scheveningen heeft het Carlton Beach Hotel een verbouwing ondergaan. Het interieur is naar ontwerp van Creneau International vernieuwd, met onder meer nieuwe typen hotelkamers, aangepaste vergaderfaciliteiten en een nieuw restaurant.