Gevel Rubenshuis, Hopland 13

Zicht vanuit de tuin op de achterzijde van de nieuwe toegang

De wenteltrap in de nieuwe ingang van het Rubenshuis,

De bibliotheek van het Rubenshuis, studieplek met zicht op de tuin,

De bibliotheek van het Rubenshuis, studieplek

De bibliotheek van het Rubenshuis

De bibliotheek van het Rubenshuis, zicht op de open rekken

De toegang tot de bibliotheek

Rubens Experience in het Rubenshuis

De nieuwe tuin van het Rubenshuis, zicht op het woonhuis en het atelier, zomer 2024

Zicht op de kunstenaarswoning vanuit de tuin

De portiek in de tuin van het Rubenshuis

De nieuwe tuin van het Rubenshuis, zicht op de achterzijde van de portiek, zomer 2024

De nieuwe tuin van het Rubenshuis, zicht op het paviljoen, zomer 2024

Het paviljoen (detail)

Het paviljoen

Schematisch overzicht masterplan voor het vernieuwde Rubenshuis

Gevel Rubenshuis, Hopland 13

Zicht vanuit de tuin op de achterzijde van de nieuwe toegang

De wenteltrap in de nieuwe ingang van het Rubenshuis,

De bibliotheek van het Rubenshuis, studieplek met zicht op de tuin,

De bibliotheek van het Rubenshuis, studieplek

De bibliotheek van het Rubenshuis

De bibliotheek van het Rubenshuis, zicht op de open rekken

De toegang tot de bibliotheek

Rubens Experience in het Rubenshuis

De nieuwe tuin van het Rubenshuis, zicht op het woonhuis en het atelier, zomer 2024

Zicht op de kunstenaarswoning vanuit de tuin

De portiek in de tuin van het Rubenshuis

De nieuwe tuin van het Rubenshuis, zicht op de achterzijde van de portiek, zomer 2024

De nieuwe tuin van het Rubenshuis, zicht op het paviljoen, zomer 2024

Het paviljoen (detail)

Het paviljoen

Schematisch overzicht masterplan voor het vernieuwde Rubenshuis

Met nieuw onthaalgebouw heropent Rubenshuis voor publiek

3 september, 14:28

Het Rubenshuis in Antwerpen heeft afgelopen vrijdag, 30 augustus, de deuren voor publiek weer geopend. Een nieuw gebouw naar ontwerp van Robbrecht en Daem architecten geeft toegang tot het museum met de Rubens Experience, de opnieuw aangelegde baroktuin en het studiecentrum. De nieuwbouw is ontegenzeggelijk eigentijds, maar Rubens’ voorliefdes klinken erin door.

Peter Paul Rubens (1577-1640) kocht, na zijn huwelijk met Isabella Brant, in 1610 een woning aan wat nu de Wapper heet. Naar zijn eigen ideeën, geïnspireerd op de Italiaanse renaissancepaleizen, liet hij het huis verbouwen tot een stadspaleis. Na de Tweede Wereldoorlog werd de woning met bijbehorende tuin en gebouwen ingericht als museum over leven en werk van de Vlaamse kunstenaar: het Rubenshuis.

Ademruimte voor het universum
Rond 2016 nam het museum stappen richting een grootschalige vernieuwing om ‘het universum van Rubens’ meer ademruimte te geven. Robbrecht en Daem architecten won de competitie voor het masterplan voor de volledige locatie en de bouw van een nieuw onthaal- of ontvangstgebouw. Met de voltooiing van dit gebouw en de heropening van het Rubenshuis is de eerste, omvangrijke fase van de verbouwing afgerond.

Het nieuwe gebouw heeft de ingang van het museum naar Hopland gebracht. Het ontvangstgebouw biedt onderdak aan de publieksreceptie, een ‘multimediaal experience center’, ruimten voor publiekactiviteiten en ruimten voor medewerkers. Verder bevat het gebouw een bibliotheek met leeszaal en de collectie van het Rubenianum, een uitgebreide documentatie over zestiende- en zeventiende-eeuwse Vlaamse kunst.

Refererend aan Rubens
Het onthaalgebouw staat op de plek waar zich in 1639 Rubens’ uitgebreide bibliotheek bevond. Hiernaar verwijzend, alsook naar het Rubenianum, heeft Robbrecht en Daem architecten de flanken van het nieuwe gebouw opgevat als twee reusachtige boekenkasten, die tegenover elkaar zijn geplaatst. Ook hebben de architecten in hun – beslist hedendaagse – ontwerp elementen opgenomen die herinneren aan Rubens.

De straat- en tuingevel met hun stapeling van kolommenrijen geven het gebouw een zekere ‘lichamelijke identiteit’ en symboliseren musculatuur, aldus Robbrecht en Daem architecten. Dit refereert aan de nadruk die Rubens in zijn kunst legde op spiermassa en het sterke mannelijke lichaam. Tegelijkertijd vormen de kolommen een knipoog naar zijn liefde voor de Italiaanse architectuur.

Zijn voorkeur voor monumentale diagonalen weerspiegelt zich in het verloop van het gebouw, legt het architectenbureau verder uit. “Die is nooit haaks, maar eerder van de ene diagonaal naar de andere, zoals in de constructie van de wenteltrappen.” De wenteltrappen vormen daarmee een symbolische opstapje naar de beweging en dynamiek in Rubens’ werk.

Relatie met de museumlocatie
Ondanks zijn omvang heeft het nieuwe volume een terughoudende relatie met de rest van de museumlocatie. Robbrecht en Daem architecten heeft het ontvangstgebouw als het ware zijdelings gepositioneerd ten opzichte van de kusntenaarswoning en de befaamde zichtlijnen van Rubens vermeden. Op die manier is het zicht op de portiek en de tuin, en hun verbindende functie behouden.

De Rubens Experience brengt met grootschalige multimediale presentaties en een aantal kunstwerken het verhaal van de grote Vlaamse schilder tot leven. De bibliotheek omvat straks duizenden publicaties, oude boeken en archiefdocumenten over Rubens en andere meesters van de Vlaamse kunst uit de zestiende en zeventiende eeuw; “Binnenkort verhuist ruim 2.000 meter aan papier naar Hopland”, meldt het Rubenshuis.

De baroktuin is op nieuw aangelegd en vormt nu sterker het groene verlengstuk van Rubens’ stadspaleis. Het tuinontwerp van Ars Horti is eigentijds, maar wel gebaseerd op archiefdocumenten, bloemstillevens en hoveniershandboeken. Meer dan 17.000 planten, bomen, heesters, struiken en bollen zijn aangeplant, met kleuradvies van modeontwerper Dries Van Noten.

In de tweede fase van het masterplan worden de kunstenaarswoning en het Kolveniershof gerestaureerd. De opening daarvan verwacht het museum ten vroegste in 2030.

Trefwoorden

belgië antwerpen tuin ars horti landscape architects dries van noten publiek gebouw rubenshuis museum robbrecht en deam architecten interieur museumgebouw

1	Nominaties Kantoorgebouw van het Jaar 2024 bekend woensdag, 11 september
2	Huis met twee huisjes dinsdag, 10 september
3	Buurt van 27 stalen woningen in De Krijgsman Muiden opgeleverd woensdag, 11 september
4	Uitbreiding voor winkelcentrum in Woerdense wijk Snellerpoort dinsdag, 10 september
5	Hoogste punt blikvanger migratiemuseum Fenix bereikt maandag, 9 september

Gerelateerde nieuwsberichten

Robbrecht en Daem architecten ontwerpt ontvangstgebouw voor Rubenshuis

25 maart 2021

Architect gezocht voor laatste fase renovatie Rubenssite Antwerpen

12 juli

College Antwerpen keurt conceptontwerp de Wapper goed

28 juni 2023

Robbrecht en Daem dreigt gemeente en Boijmans met rechter om sloop vleugel

3 september

Brugge krijgt tentoonstellingshal met transparantie en hoge zalen

28 januari 2021

Team Robbrecht en Daem ontwerpt VRT-gebouw

7 januari 2016

Nieuw leven voor De Paviljoens in Amersfoort

1 september 2014

Woonproject van archipelago en NU architectuuratelier zorgt voor verdichting en ruimte

13 augustus

Bouw woongebouw van BULK architecten en General Architecture gestart

24 mei

Zes teams geselecteerd met ontwerpvoorstel voor nieuw MuHKA

7 mei

ZJA ontwerpt sporthal bij Park Groot Schijn in Antwerpen

27 februari

Renovatie en vernieuwing Fierenshoven in Antwerpen afgerond

8 februari

Team met KAAN Architecten ontwerpt nieuw havencoördinatiecentrum Antwerpen

17 november 2023

Antwerpen op zoek naar architect voor nieuw te bouwen Collectie Centrum

14 juli 2023

Studio Nauta en Pieter Bedaux ontwerpen Antwerpse bibliotheek met kinderdagverblijf

23 mei 2023

De Nijl Architecten presenteert eerste gebouwen Woonpark Jos van Geel

16 januari 2023

Universiteit Antwerpen bouwt nieuw hart voor Campus Drie Eiken

8 december 2022

Vlaamse overheid verwerft originele plannen KMSKA

4 november 2022

KMSKA heropent na verbouwing van elf jaar

26 september 2022

Team Atelier Kempe Thill mag Droogdokkensite Antwerpen herontwikkelen

25 januari 2022

Antwerpse feestzaal met moderne serre uitgebreid tot jeugdcentrum

24 januari 2022

De Harmonie in Antwerpen heeft zijn luister terug

13 december 2021

Toon alles

Andere nieuwsberichten

HOH architecten presenteert hoekgebouw en binnentuin kavel 6 Oostenburg

13 september, 3:33

Op kavel 6 in de Amsterdamse nieuwbouwbuurt Oostenburg is dit jaar een blok naar ontwerp van NEXT architects, Urban Echoes en HOH architecten opgeleverd. Laatstgenoemde bureau is ook verantwoordelijk voor het stedenbouwkundig plan voor het ensemble.

Muziekwerf in voormalige Rotterdamse kerk opent officieel de deuren

13 september, 2:09

Dit weekend wordt officieel de Muziekwerf in Rotterdam geopend. Naar ontwerp van Powerhouse Company is in een naoorlogse kerk en een bijgebouw in het centrum van de stad een permanente oefen- en concertlocatie ondergebracht.