Maquette onthaalgebouw Rubenshuis

Maquette onthaalgebouw Rubenshuis, detail wenteltrappen

Maquette onthaalgebouw Rubenshuis, zijdelingse opname

Gevel Rubenshuis

Tuin van het Rubenshuis (detail)

Tuin van het Rubenshuis

Onbebouwde plek Hopland 13

Robbrecht en Daem architecten ontwerpt ontvangstgebouw voor Rubenshuis

25 maart 2021, 12:20

Het Antwerpse Rubenshuis krijgt een dringend gewenste uitbreiding om de druk op de museumlocatie te verminderen. Robbrecht en Daem architecten heeft een ontvangstgebouw ontworpen, dat een ingetogen relatie aangaat met Rubens’ architectuur en diens kunst.

Aan de Wapper in Antwerpen ligt het stadspaleis waar Peter Paul Rubens jarenlang met zijn gezin woonde en met collega’s en assistenten in zijn atelier werkte. Het 17^e-eeuwse gebouw is door Rubens zelf ontworpen. Sinds 1946 fungeert het Rubenshuis als museum.

Het aantal bezoekers is in de loop der decennia sterk toegenomen en in de afgelopen jaren werd duidelijk dat een aantal ingrepen noodzakelijk was. In opdracht van Stad Antwerpen ontwerpt Robbrecht en Daem architecten een nieuw ontvangstgebouw. Het ontwerp van de nieuwbouw kadert in de opdracht voor een masterplan voor de hele locatie, die Robbrecht en Daem architecten opstelt in samenwerking met onder andere Callebaut Architecten.

Naast uitbreiding moet herinrichting van de historische tuin en een nieuwe routing door het museum de locatie verlichting brengen. Callebaut Architecten is aangesteld als restauratie-architect, de vernieuwde museumtuin is een ontwerp van Ars Horti Landscape Architects.

Ontvangstgebouw
Het ontvangstgebouw wordt gerealiseerd aan Hopland 13, tussen twee hogere gebouwen in. Het nieuwe gebouw krijgt een toegankelijke uitstraling en herbergt verschillende bezoekersfaciliteiten. Het biedt onderdak aan een multimediaal belevingscentrum rond Rubens en zijn woon- en werkplek, een museumcafé en back office-functies. Tevens biedt de nieuwbouw ruimte voor en de bibliotheek en publieke leeszaal van het Rubenianum, gewijd aan de vroegmoderne Vlaamse kunst.

Met het ontwerp voor de gevel van de nieuwbouw verwijst Robbrecht en Daem architecten in de verhoudingen naar de traditie de Italiaanse palazzi, legt het bureau uit. De gevels aan Hopland en aan de tuinzijde worden beide opgebouwd uit horizontale lijnen en cilindrische elementen.

Aan de tuinzijde resulteert dat in een antwoord op de gevel van het Rubenshuis, zonder afbreuk te doen aan de historische gevel langs de tuin. Het gebruik van ronde elementen zorgt voor een interessante lichtwerking in het interieur, op alle momenten van de dag, aldus de architecten.

Rubensiaans
De nieuwbouw zal heel wat verwijzingen naar Rubens hebben, meldt het architectenbureau. Zo refereert de stapeling van kolommen aan de ‘spiermassa’ of ‘corporale identiteit’ in het oeuvre van Rubens.

De voorkeur die de kunstenaar had voor sterke diagonalen vertaalt Robbrecht en Daem architecten naar de geometrie van en de looproute door het gebouw. “Die is nooit loodrecht, maar van de ene naar de andere diagonaal”, legt het bureau uit, “Zoals in de opbouw van de wenteltrappen.”

Het huiselijke aspect van Rubens’ woning komt tot uitdrukking in de twee reusachtige boekenkasten die, over de volledige hoogte van het gebouw, aan weerzijden van de verdiepingsvloeren staan. Zowel in de publieke ontvangstzones, als in de werk- en studieplekken creëren deze twee flanken een zekere geborgenheid.

Omvangrijk en terughoudend
Met zijn zes verdiepingen, de ruimte vullend tussen twee bestaande hoge gebouwen, is de nieuwbouw omvangrijk. Desalniettemin is het ontvangstgebouw ingetogen ten opzichte van de rest van de locatie. Robbrecht en Daem architecten mijden de belangrijke perspectivische assen, zoals de zichtas van portiek naar tuinpaviljoen, die Rubens creëerde.

De nieuwbouw schept ademruimte aan de gehele locatie en vormt het startpunt voor een nieuwe routing en nieuwe beleving van het Rubenshuis. De werkzaamheden starten in najaar 2021; afronding van het gehele project staat gepland in 2024.

Trefwoorden

rubenianum robbrecht en daem belgië museum ars horti landscape architects rubenshuis ontvangstgebouw callebaut architecten robbrecht en deam architecten antwerpen

1	EGM architecten over uitwerking ontwerp Fenix: “Het was echt teamwork” woensdag, 16 juli
2	CO2-gestuurd ontwerpen is efficiënt ontwerpen. Levert dat ruimtelijk nog wat op? Jazeker! dinsdag, 15 juli
3	Aquon – transparant laboratorium met in houten hart plek voor ontmoeting dinsdag, 15 juli
4	Benthem Crouwel en Snøhetta geven eerste indruk van Huis van Cultuur en Bestuur Eemsdelta maandag, 14 juli
5	ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven woensdag, 16 juli

Gerelateerde nieuwsberichten

Architect gezocht voor laatste fase renovatie Rubenssite Antwerpen

12 juli 2024

Met nieuw onthaalgebouw heropent Rubenshuis voor publiek

3 september 2024

Design Museum Gent presenteert definitief ontwerp grote verbouwing

9 juni 2021

Binnen kijken op de Dag van de architectuur in België

26 augustus 2021

Zes teams geselecteerd met ontwerpvoorstel voor nieuw MuHKA

7 mei 2024

Brugge krijgt tentoonstellingshal met transparantie en hoge zalen

28 januari 2021

Team Robbrecht en Daem ontwerpt VRT-gebouw

7 januari 2016

Nieuw leven voor De Paviljoens in Amersfoort

1 september 2014

Ontwerpteam voor herbestemming Rijkswachtschool Elsene gekozen

2 oktober 2018

Herbestemming voor oude Normaalschoollocatie Lier

27 oktober 2017

Winnaars Jo Crepain Prijzen 2017 bekend

26 juni 2017

KAAN Architecten geeft KMSKA in Antwerpen nieuwe dimensie

3 maart 2021

Antwerpen akkoord met eerste ontwerp publieke ruimte Slachthuiswijk

18 februari 2021

Team GROUP A bekijkt mogelijkheden nooit gebruikte metrostations Antwerpen

25 januari 2021

Winnend ontwerp van Bogdan & Van Broeck en Shift voor Rozemaai in Antwerpen

21 december 2020

Ruwbouw-is-afbouw voor opvallend appartementencomplex in Antwerpen

12 november 2020

Christian Rapp nog eens vijf jaar stadsbouwmeester van Antwerpen

29 oktober 2020

Transformatie Antwerpse blikvanger nadert voltooiing

7 september 2020

Renovatie en uitbreiding van de Antwerpse Fierensblokken gestart

9 juni 2020

Kunstacademie in Antwerpen met expositieruimte langs de straat

13 mei 2020

Trojka is een ensemble van drie woongebouwen met collectieve tuin

6 april 2021

Oostends museum ondergaat grondige vernieuwing met hergebruik materiaal

19 mei 2021

Consortium met Hootsmans ontwerpt nieuwe gevangenis van Antwerpen

19 augustus 2021

Team Atelier Kempe Thill mag Droogdokkensite Antwerpen herontwikkelen

25 januari 2022

Team met B-architecten ontwerpt Stadskantoor als nieuw icoon voor Nieuwpoort

12 mei 2022

Glazen wand verbindt woontorens langs Antwerpse Ring

30 augustus 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

VORM ontwikkelt laatste twee kavels Eenhoorngebied Amsterdam

4 uur geleden

Op de kavels worden onder de projectnaam Portico twee bouwblokken met in totaal 88 woningen gerealiseerd. Marcel Lok_Architect en Studio Blad (landschap) zijn verantwoordelijk voor het ontwerp.

Multifunctioneel gebouw Floating Gardens in Sloterdijk biedt plek aan woningen en een IKC

Vandaag, 12:18

In het gebouw zijn 192 appartementen en een IKC ondergebracht. Het gebouw en de woningen zijn ontworpen door Orange Architects, Bureau Rowin Petersma ontwierp de ‘alles-in-één-school’.

Architectenweb Sportzomer: Vincent van Heesch is een fanatiek tennisser

Vandaag, 09:15

Architectenweb interviewt deze zomer architecten die naast hun werk fanatiek sporten of een bijzondere sport beoefenen. In de tweede aflevering spreken we met Vincent van Heesch, die vaak op de tennisbaan is te vinden.

Powerhouse Company presenteert opgeleverde woontoren Nelson in Arnhem

Gisteren, 11:46

Aan de voet van de Nelson Mandelabrug in Arnhem is woontoren Nelson opgeleverd. De door Powerhouse Company ontworpen diamantvormige toren biedt plek aan 93 woningen.

Provincie komt bij BAM en SPIE uit voor onderhoud aan Zeelandbrug

Vandaag, 13:39

Zeeland opende de aanbesteding in januari, maar geen partij meldde zich voor de klus.

Meerderheid Limburgers houdt rekening met nieuwe overstromingen

Vandaag, 10:35

Bijna driekwart van de Limburgers denkt dat hun provincie de komende vijf jaar weer te maken krijgt met wateroverlast zoals overstromingen en stortbuien.

ASML op schema voor uitbreiding in Eindhoven

Gisteren, 12:31

Het concern heeft in Eindhoven grond gekocht en wil begin 2026 starten met de bouwwerkzaamheden.

Organisaties: compensatie natuur Maasvlakte II onvoldoende

Gisteren, 09:17

Zeven natuurorganisaties stapten in 2022 naar de rechter om het kabinet te dwingen de natuur te herstellen in een Europees beschermd natuurgebied voor de kust van Zeeland en Zuid-Holland.