De gevel van Mu.ZEE nu

Foto gevel, Lucy Mc Kenzie, Te Kust en te keur, tentoonstelling 2013

Het pand als huisvesting van het PMMK

Heropende en heringerichte Mu.ZEE, juni 2021

Oostends museum ondergaat grondige vernieuwing met hergebruik materiaal

19 mei 2021, 12:16

Het Oostendse museum voor moderne kunst Mu.ZEE ondergaat een grondige verbouwing. Rotor heeft het ontwerp gemaakt voor een nieuwe indeling en inrichting, die de ruimtelijkheid van het modernistische, oorspronkelijke warenhuis zoveel mogelijk terugbrengt. Dat geschiedt in een bijzondere werkvorm, met een ‘dynamische werkplaats’, vertelt Rotor.

Het gebouw, gelegen in de Romestraat in Oostende, is in 1947 ontworpen door de modernistische architect Gaston Eysselinck voor het grootwarenhuis van de coöperatieve SEO, de Spaarzaamheid Economie Oostende. Het gebouw bezat een rank skelet uit gewapend beton, dat de drie verdiepingen van het warenhuis droeg.

De onderste bouwlagen hadden een dubbele hoogte en waren voorzien van ‘pakketboot-achtige’ balkons. De winkelvloeren baadden in het daglicht dankzij de enorme, indrukwekkende glaspuien, die het gebouw in de straat tot een blikvanger maakten. De oorspronkelijke ruimtelijkheid van het warenhuis is in de jaren van zijn nieuwe functie als kunstmuseum allengs verdwenen.

De monumentale betonnen trappen en andere delen van het oorspronkelijke, open skelet zijn gaandeweg voorzien van wanden in wit geschilderd MDF. De grote raampuien aan de achterkant van het hoofdblok werden bij de ingebruikname als museum dichtgemetseld. Andere ramen werden lichtdicht gemaakt.

Herstel ruimtelijkheid
De oorspronkelijke functie van het gebouw, een warenhuis waarin de bezoeker vrij kan circuleren, vormt nu een belangrijk vertrekpunt bij de nieuwe artistieke keuzes en de manier waarop de collectie zal worden getoond, meldt het museum. Naar ontwerp van Rotor wordt het gebouw daartoe teruggebracht van de huidige gefragmenteerde en daglichtarme situatie naar een open en transparante structuur.

Het gebouw is gestript tot op de rauwe, industriële basis. De dichtgemetselde ‘pakketbootbalkons’ op de eerste en tweede verdieping zijn weer opengemaakt, met als de trap die vrij in de ruimte komt te staan. De rechthoekige kamertjes zie zijn ontstaan door het dichtbouwen van de ruimten zijn in segmenten gezaagd en verplaatst. Leidraad bij de herschikking was het creëren van betekenisvolle zichtlijnen en vanzelfsprekende circulatie- en rustmomenten voor de bezoeker.

Een groot deel van de toegevoegde wanden is verwijderd en waar mogelijk zijn de ramen weer opengemaakt. Verborgen, donkere ruimten zijn toegankelijk gemaakt om plaats te bieden aan video en lichtgevoelig werk. Met de vrijgekomen MDF-platen is zitmeubilair ontworpen en ter plaatse vervaardigd. Het herschikken van de verzaagde wanden en het hergebruiken van materiaal voor bijvoorbeeld meubels kenmerkt de benadering van Rotor.

Andere werkvorm
“Voor Mu.ZEE hebben we getracht om via een radicale lezing van het bestaande gebouw een passend antwoord te vinden op een complex ontwerpvraagstuk”, zegt Lionel Devlieger, architect en één van de oprichters van Rotor. “Niet door nieuwe elementen en nieuwe materialen aan te voeren, maar door substractie en herschikking.” Het project is daarmee een mooi voorbeeld van benaderingen die in het boek ‘Rewriting Architecture; 10+1 Actions’ worden onderzocht en beschreven.

Daarbij heeft Rotor – mede vanwege tijdsdruk: de verbouwing moest binnen vijf maanden gereed zijn – een nieuwe werkvorm toegepast. “Terwijl er op kantoor en met de conservatoren in een maquette verschillende scenario’s werden uitgetest, werden er op locatie muren verplaatst”, vertelt Devlieger.

“Dit resulteerde in een dynamische bouwplaats waarbij het team van Mu.ZEE nauw betrokken was. Het ‘bouwen’ begon niet pas nadat alles gestript was, maar al vanaf dat de eerste plaat werd losgemaakt.” De werkzaamheden zijn half januari 2021 gestart; de bedoeling is dat het museum op 1 juni de deuren heropent.

Van warenhuis naar thuis voor kunst
Het gebouw heeft vanaf de opening in 1948 gefunctioneerd als warenhuis tot het moment dat de SEO in 1981 failliet ging. Na het faillissement verwierf De provincie West-Vlaanderen het gebouw en opende er in 1986, na aanpassingen, het Provinciaal Museum voor Moderne Kunst (PMMK). Rond 2008 is het PMMK gefuseerd met het Museum voor Schone Kunsten van de stad Oostende; het daaruit ontstane Kunstmuseum aan Zee – roepnaam Mu.ZEE – richt zich op Belgische kunst van 1830 tot nu.

Naschrift
Mu.ZEE heeft na de heropening van zijn deuren op 1 juni foto's laten maken van het ingerichte interieur. Daarvan is een selectie aan bovenstaand bericht toegevoegd op 15 juni 2021.

Trefwoorden

belgië mu.zee rotor renovatie museum verbouwing oostende

1	Plan voor nieuwe buurt op plek hoofdkantoor ABN AMRO op de Zuidas vrijdag, 10 oktober
2	Flat Amsterdam-Noord 'aangekopt' met 53 seniorenwoningen donderdag, 9 oktober
3	‘Alexander Straub zet grote groep vakgenoten weg als niet-relevant’ vrijdag, 10 oktober
4	bureau SLA ontdekt, transformeert en gebruikt rijksmonumentale werkplaats donderdag, 9 oktober
5	Duitsland slokt Nederlandse bouwkracht op maandag, 13 oktober

Gerelateerde nieuwsberichten

Nieuw platform Madopt stelt vraag naar hergebruikt materiaal centraal

12 maart 2024

Radius krijgt interieur uit geoogste en natuurlijke materialen

25 april 2022

Lezingenprogramma Architect@Work met onder andere Paolo Russo (Stefano Boeri Architetti) en Michaël Ghyoot (Rotor)

24 augustus 2022

Design Museum Gent presenteert definitief ontwerp grote verbouwing

9 juni 2021

De gebouwde omgeving is een beschreven blad

2 februari 2021

Rotor maakt expositie in Gentse Grindbakken

10 oktober 2012

Nieuw museum voor Nationaal Monument Kamp Amersfoort

4 mei 2021

DP6 transformeert pomphuis Delft tot kunstcentrum Radius

19 april 2021

Serge Schoemaker Architects ontwerpt herbestemming van museum tot school

31 maart 2021

Art nouveau-herenhuis in Brussel transformeert naar museum

29 maart 2021

Robbrecht en Daem architecten ontwerpt ontvangstgebouw voor Rubenshuis

25 maart 2021

Bouwkundige restauratie Pieter Teylers Huis in Haarlem afgerond (met video)

8 maart 2021

KAAN Architecten geeft KMSKA in Antwerpen nieuwe dimensie

3 maart 2021

Neutelings Riedijk presenteert plan renovatie Amsterdam Museum

4 februari 2021

Centre Pompidou Parijs vier jaar dicht voor renovatie

26 januari 2021

'Evoluon moet museum over de toekomst worden'

6 januari 2021

Dolhuys in Haarlem na grootscheepse verbouwing heropend

4 januari 2021

Limburgs Museum start renovatie naar ontwerp Jeanne Dekkers

8 december 2020

51N4E en NU architectuuratelier tonen plan voor opwaardering park en Floraliënhal Gent

25 november 2020

Atelier PRO presenteert verbouwd en uitgebreid Allard Pierson

14 oktober 2020

Karres en Brands ontwerpt Noors houtkap- en moerasmuseum

9 oktober 2020

Vector-i geselecteerd voor ontwerp Museum aan de A in Groningen

3 januari 2022

Toon alles

Andere nieuwsberichten

David Chipperfield landt in Antwerps Nieuw Zuid

Vandaag, 16:04

Het duurzame kantoorproject Orchard van David Chipperfield Architects is de meest recente toevoeging aan de ontwikkeling van de wijk Nieuw Zuid aan de Antwerpse Schelde.

Daan Zandbelt wordt nieuwe Spoorbouwmeester

Vandaag, 14:31

Per 1 januari volgt hij Marianne Loof op in die rol. Zandbelt is partner bij architectenbureau De Zwarte Hond en was van 2016 tot 2020 Rijksadviseur Stad en Infrastructuur.

Kantoorgebouw door Arthur Staal aan de Schinkel gerenoveerd en uitgebreid

Vandaag, 11:58

Het bestaande gebouw is naar ontwerp van Office Winhov zoveel mogelijk gerestaureerd, nieuwe toevoegingen zijn zichtbaar gemaakt door hedendaagse materialen en proporties.

Architect@Work strijkt 30 en 31 oktober neer in De Kromhouthal in Amsterdam

Vandaag, 10:00

Op donderdag 30 en vrijdag 31 oktober 2025 vindt Architect@Work plaats in De Kromhouthal in Amsterdam-Noord. Het wordt de tweede editie van het event in de metropoolregio Amsterdam en Architectenweb organiseert er weer een sprekersprogramma.

Afaina de Jong wint Amsterdamprijs voor de Kunst 2025

Vandaag, 15:19

De architect en oprichter van Afarai won de belangrijkste kunstprijs van de hoofdstad in de categorie Bewezen Kwaliteit.

Pararius: huurmarkt zit op slot, huren stijgen verder

Vandaag, 10:49

De vrije sector huurmarkt zit nog altijd ‘compleet op slot’, meldt woningplatform Pararius op basis van cijfers over het derde kwartaal.

PBL: Ook nieuw plan voor circulaire economie is niet genoeg

Gisteren, 14:42

In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan ‘vooral veel intenties en plannen’, schrijft het planbureau.

Bossen en bodems in zwaar weer, klimaatraad maakt zich zorgen

Gisteren, 10:24

De klimaatverandering versnelt en de biodiversiteit gaat hard achteruit, terwijl er volgens de WKR steeds meer van de bossen en bodems wordt gevraagd.